Szósty miesiąc życia dziecka to czas niezwykle dynamicznych zmian w jego rozwoju i mobilności. Niemowlę obraca się z pleców na brzuch i na odwrót, leżąc na brzuszku osiąga wysoki podpór na przedramionach i zaczyna podejmować pierwsze próby pełzania. Rozwój 6-miesięcznego dziecka obejmuje także lepszą koordynację ruchową i doskonalenie motoryki małej, w której można zaobserwować chwyt dłoniowy. Co jeszcze powinno umieć 6-miesięczne dziecko?
Czy jeśli półroczny maluszek nie siedzi, należy udać się z nim do fizjoterapeuty? Bywa też tak, że 6-miesięczne dziecko ciągle marudzi i zawsze budzi się kilka razy w nocy – czy to normalne? Gdy dziecko kończy 6 miesięcy nadchodzi także czas rozszerzania jego diety – co może jeść niemowlę i dlaczego czasem nie chce jeść pokarmów stałych? Rozwój 6-miesięcznego niemowlaka skłania także rodziców do zwiększonej troski o jego bezpieczeństwo – co zrobić, aby 6-miesięczne dziecko nie spadło z łóżka? W tym artykule przedstawiamy ciekawostki i najważniejsze informacje dotyczące rozwoju 6-miesięcznego niemowlaka.
Co powinno umieć 6-miesięczne dziecko: rozwój motoryczny
Szósty miesiąc życia niemowlęcia to przełomowy czas, w którym staje się ono bardziej mobilne, a tym samym samodzielne. Już nie musi czekać, aż ktoś pomoże mu przewrócić się z pleców na brzuch i na odwrót. 6-miesięczne niemowlę potrafi samodzielnie obrócić się na plecy, jeśli czuje się zmęczone lub znudzone leżeniem na brzuszku. Tym, co powinno umieć 6-miesięczne dziecko jest aktywne łapanie przedmiotów chwytem dłoniowym (trzyma przedmiot całą powierzchnią dłoni i wyprostowanym kciukiem) oraz przekładanie zabawek z rączki do rączki. Rozwój 6-miesięcznego niemowlęcia obejmuje także podstawową manipulację trzymanym przedmiotem – dziecko z zainteresowaniem go ogląda, uważnie dotyka i zwykle wkłada zabawkę do buzi.
Tym co powinno umieć 6-miesięczne dziecko w leżeniu na plecach jest także zabawa własnymi nóżkami, próba łapania zabawek stopami, a pod koniec 6. miesiąca życia – ssanie dużego palca raz jednej, raz drugiej stópki. Leżąc na brzuszku 6-miesięczne dziecko potrafi długo, symetrycznie podpierać się na przedramionach i unosić głowę wysoko nad podłoże w celu lepszej obserwacji otoczenia. W rozwoju 6-miesięcznego niemowlęcia pojawia się także wysoki podpór (tzw. pozycja foki) w którym dłonie są otwarte, łokcie wyprostowane, a klatka piersiowa oraz główka wysoko uniesione nad podłoże.
Pod koniec 6. miesiąca życia, tym co potrafi zrobić wiele niemowląt podczas zabawy na brzuszku są tzw. pivoty, czyli obracanie się 360 stopni dookoła osi, którą stanowi pępek. W rozwoju 6-miesięcznych dzieci bardzo często obserwuje się także pierwsze próby pełzania – najpierw do tyłu (gdyż maluszek uczy się mocno odpychać rączkami od podłoża), a następnie w przód.
Jeśli 6-miesięczne niemowlę nie siedzi, to czy jego rozwój jest opóźniony?
W okolicach szóstego miesiąca życia rodzice bardzo często słyszą od rodziny i znajomych pytanie: ,,Wasze dziecko ma już 6 miesięcy i nie siedzi jeszcze samo?” – czy należy się tym martwić? W rozwoju motorycznym niemowląt samodzielny siad najczęściej obserwuje się dopiero wtedy, kiedy maluszek nauczy się raczkować.
Niektóre 6-miesięczne dzieci w kolejnych miesiącach najpierw nauczą się raczkować i stać, a dopiero później siadać i to także nie jest zaburzenie, ale indywidualny przebieg rozwoju każdego 6-miesięcznego dziecka. Oczywiście o swoich wątpliwościach dotyczących zdrowia dziecka w 6. miesiącu zawsze warto porozmawiać z pediatrą. Jednak jeśli 6 miesięczne dziecko nie siedzi, a przede wszystkim nie potrafi jeszcze samo przyjąć pozycji siedzącej, nie ma powodów do niepokoju (jeśli poza tym maluszek rozwija się prawidłowo).
Gdy 6-miesięczne dziecko nie siedzi, nie należy na siłę sadzać go i obkładać poduszkami. Kiedy niemowlę będzie gotowe, usiądzie samodzielnie, bez niczyjej pomocy. Gdy dziecko kończy 6 miesięcy zazwyczaj potrafi za to siedzieć stabilnie z podparciem. Dlatego gdy rodzice zaczynają rozszerzanie diety, można na chwilę karmienia posadzić dziecko na swoich kolanach lub w specjalnym krzesełku do karmienia. Gdy niemowlę nie siedzi jeszcze samodzielnie, nie zostawiajmy go w tej pozycji na długo np. do zabawy, czy oglądania książeczek.
Rozwój psychiczny i emocjonalny: co potrafi 6-miesięczne niemowlę?
W tym wieku dzieci są niezwykle towarzyskie, uwielbiają zarówno obserwować, jak i komunikować się z najbliższymi. W tym celu 6-miesięczne dziecko robi do rodziców śmieszne miny, naśladuje ich mimikę, piszczy i postękuje z radości na ich widok, a także chętnie gaworzy.
Rozwój mowy 6-miesięcznego niemowlaka obejmuje pojawienie się tzw. sylab otwartych, zakończonych samogłoską. Choć jeszcze nie w pełni świadomie, niemowlę zaczyna bardzo często powtarzać ,,mamama”, ,,gugu” czy ,,dadada” szczególnie, jeśli jest w dobrym nastroju. Gdy dziecko ma 6 miesięcy uwielbia także patrzeć na siebie w lustrze, wesoło gaworzyć i niekiedy wystawiać przy tym język.
Tym co potrafi 6-miesięczne dziecko jest także reakcja na własne imię. Maluszek nieruchomieje na chwilę lub rozgląda się, kto je woła. Niemowlę zaczyna rozumieć związki przyczynowo-skutkowe podczas zabawy, dlatego w 6. miesiącu życia może pojawić się chęć nieustannego potrząsania przedmiotami, rzucania nimi i uderzania zabawką o zabawkę. Niemowlę orientuje się także, że schowany/wyrzucony przedmiot nie znika na zawsze. 6-miesięczne dziecko może ciągle marudzić, gdy znajduje się w towarzystwie obcych osób lub w nieznanym miejscu. W ramionach rodzica maluszek będzie szukać bezpieczeństwa i ukojenia swoich emocji.
Jak nie dopuścić do tego, aby 6-miesięczne dziecko spadło z łóżka: bezpieczeństwo niemowlęcia w okresie zwiększonej mobilności
Biorąc pod uwagę, co potrafi 6-miesięczne dziecko rodzice muszą ze szczególną uwagą zadbać o jego bezpieczeństwo, zarówno podczas zabawy, jak i w trakcie snu nocnego oraz drzemek. Niestety, statystyki oddziałów ratunkowych na całym świecie jednoznacznie wskazują, że w sytuacji, gdy 6-miesięczne dziecko spadło z łóżka, rodzice bardzo często nie wiedzą co zrobić.
Zacznijmy od tego, że podstawą powinna być profilaktyka, czyli maksymalna troska o to, aby tego typu niebezpieczne sytuacje np. gdy 6-miesięczne dziecko spadnie z łóżka, kanapy lub przewijaka, nie miały w ogóle miejsca.
Kiedy niemowlę w 6. miesiącu zaczyna pełzać i obracać się, nawet na sekundę nie wolno zostawiać go bez nadzoru na niezabezpieczonych, wyżej położonych powierzchniach np. na przewijaku czy niezabezpieczonym łóżku rodziców. Tym co potrafi 6-miesięczne niemowlę jest poruszanie się również przez sen. Jeśli w nocy mama karmi maluszka w swoim łóżku, warto zabezpieczyć je specjalnymi, opuszczanymi barierkami. Gdy 6-miesięczne niemowlę spadło z łóżka, bardzo często okazuje się, że mama zasnęła w trakcie karmienia, natomiast dziecko przebudziło się lub przez sen zaczęło obracać się, lub pełzać. W trakcie dnia najbezpieczniejszym miejscem do rozwoju i zabawy dla 6-miesięcznego niemowlaka jest podłoga, najlepiej wyścielona specjalną matą dla dzieci.
Kiedy zdarzy się, że 6-miesięczne dziecko spadnie z łóżka lub przewijaka, należy bardzo uważnie je obserwować, gdyż skutki upadku mogą uwidocznić się nawet 24 godziny po zdarzeniu.
Niepokój rodziców powinny wzbudzić takie objawy u 6-miesięcznego niemowlaka jak m.in.:
- utrata przytomności;
- zawodzenie lub płacz, którego nie sposób ukoić nawet godzinę po upadku;
- opuchlizna i zasinienia na ciele;
- gorączka;
- drgawki;
- zasinienie pod oczami lub za uszami;
- niepokojąca wydzielina z nosa lub ucha;
- apatyczność 6-miesięcznego niemowlęcia;
- wymioty;
- niechęć do jedzenia i zabawy.
Rodzice najlepiej znają swoje 6-miesięczne dziecko, dlatego jeśli w jego zachowaniu po upadku zaobserwują cokolwiek niepokojącego, niezwłocznie powinni udać się na szpitalny oddział ratunkowy. Zawsze lepiej upewnić się, że z maluszkiem wszystko jest w porządku.
6-miesięczne dziecko budzi się w nocy i ciągle marudzi: jakie mogą być przyczyny?
Nocne pobudki niemowląt w 6. miesiącu życia są niejako wpisane w ich rozwój, gdyż od tysięcy lat malutkie dzieci są w pełni zależne od opiekunów. Dlatego budzenie się w nocy z krzykiem pozwala im upewnić się, że rodzice są w pobliżu, a także stymulować laktację u mamy karmiącej. Gdy 6-miesięczne dziecko budzi się w nocy na karmienie, najwyraźniej jest głodne i/lub potrzebuje poczuć bezpieczną bliskość mamy i taty.
Sen u niemowląt jest kwestią bardzo indywidualną, dlatego w jednym tygodniu dziecko budzi się kilka razy w nocy, a w następnym potrzebuje ssać pierś tylko raz, później śpiąc spokojnie aż do rana.
W 6. miesiącu dziecko częściej budzi się w nocy także wtedy, gdy przechodzi przez skok rozwojowy – jego układ nerwowy jest wtedy wyjątkowo wrażliwy, a apetyt zazwyczaj wzmożony. Podczas skoku rozwojowego niemowlę jest często rozdrażnione i zdarza się, że ciągle marudzi, także w ciągu dnia. Jeśli je z apetytem i bawi się, najpewniej trzeba ten ,,marudny” czas po prostu przeczekać, okazując maluszkowi wsparcie i zrozumienie.
Gdy 6-miesięczne dziecko ciągle marudzi mimo, że jest najedzone, zaopiekowane i ma zmienioną pieluszkę, należy je obserwować, a w razie wzmożonego płaczu lub innych, niepokojących objawów warto udać się do pediatry. Lekarz zbada, czy płaczliwość nie jest spowodowana rozwojem jakiejś infekcji u 6-miesięcznego dziecka które ciągle marudzi, ponieważ źle się czuje.
Jeśli 6-miesięczne dziecko w nocy budzi się z krzykiem, warto zaproponować mu pierś. Kiedy to nie pomaga, można podać dziecku smoczek uspokajający (o ile rodzice chcą go wprowadzić) i kołysać maluszka w ramionach. Gdy 6-miesięczne dziecko budzi się kilka razy w nocy warto także dostawić łóżeczko blisko swojego łóżka tak, żeby niemowlę stale czuło uspokajającą bliskość opiekunów. Być może to sprawi, że maluszek będzie spał spokojniej.
Co robić, gdy 6-miesięczne dziecko nie chce pić mleka?
Utrata apetytu u niemowląt może mieć różne przyczyny:
- Po pierwsze, dziecko w 6. miesiącu często nie chce pić mleka, kiedy wyjątkowo boleśnie ząbkuje. Wszystko wtedy je drażni, odczuwa także dyskomfort podczas ssania piersi lub butelki.
- Niechęć do picia mleka może być także związana ze skokiem rozwojowym. Choć u większości niemowląt wiąże się on raczej ze wzrostem apetytu, niektóre 6-miesięczne dzieci w trakcie skoku rozwojowego chwilowo nie chcą pić mleka, ani nie chcą jeść pokarmów stałych.
- Oczywiści utrata apetytu i płaczliwość mogą być także objawami rozwijającej się u maluszka infekcji, dlatego w razie wątpliwości rodzice zawsze powinni udać się do pediatry.
- Czasami w 6. miesiącu życia dziecko nie chce pić mleka także wtedy, kiedy mama karmiąca dostała miesiączkę. Smak oraz ilość pokarmu chwilowo ulega wtedy zmianie, jednak po 1-2 dniach wraca do normy.
- Utrata chęci na mleko może wiązać się także ze zbyt ,,agresywnym” rozszerzaniem diety. W 6. miesiącu to mleko z piersi wciąż powinno stanowić podstawę żywienia maluszka.
Gdy podczas podawania posiłku 6-miesięczne niemowlę wystawia język i wypycha łyżeczkę z ust to znak, że albo nie jest jeszcze gotowe na rozszerzanie diety, albo nie smakuje mu serwowane danie, lub po prostu nie jest głodne.
Pokarmy uzupełniające, jak sama nazwa wskazuje, mają stopniowo przyzwyczajać niemowlę do nowych smaków i konsystencji pokarmów. Zaraz po ukończeniu szóstego miesiąca dziecko nie musi, a wręcz nie powinno się nimi najadać, gdyż nie będzie chciało pić mleka mamy, które wciąż jest bardzo ważne dla prawidłowego rozwoju. Dlatego, gdy dziecko skończy 6 miesięcy, zaleca się najpierw nakarmić je piersią, a dopiero po ok 0,5-1 godzinie zaproponować spróbowanie przygotowanego posiłku.
Co może jeść 6-miesięczne dziecko i co zrobić, kiedy nie chce jeść zupek?
Przede wszystkim należy pamiętać, że rozszerzanie diety to proces stopniowy, i rozpoczynamy go dopiero, kiedy dziecko skończy 6 miesięcy (chyba, że lekarz zaleci inaczej). Co może jeść 6-miesięczne dziecko?
Tabela rozszerzania diety zgodna z najnowszymi zaleceniami WHO oraz Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci wskazuje, że pokarm kobiecy wciąż powinien stanowić podstawę żywienia dziecka, które skończyło 6 miesięcy.
Gdy dziecko nie chce jeść pokarmów stałych, warto zaproponować mu na samym początku zupki o półpłynnej konsystencji. 6-miesięczne dziecko do tej pory znało tylko mleko, dlatego gdy nie chce jeść pokarmów stałych, warto zacząć od półpłynnych zupek i musów w małych ilościach: ok. 2-4 łyżeczek na jeden posiłek (chyba, że maluszek wyraźnie chce zjeść więcej, chętnie otwierając buzię i aktywnie pobierając pokarm z łyżeczki).
Z kolei, gdy 6-miesięczne dziecko nie chce jeść zupek, można – zgodnie z filozofią metody BLW – zaproponować mu bardzo miękkie warzywa i owoce serwowane w paseczkach/kawałkach, które niemowlę samo złapie i włoży do buzi. Przy rozszerzaniu diety warto także kontrolować, ile waży 6-miesięczne dziecko i czy przyrosty masy ciała są w normie (84-91 gram tygodniowo w III kwartale życia).
Co może jeść 6-miesięczne dziecko: czy istnieje tabela kolejności i czasu wprowadzania poszczególnych produktów?
Zgodnie z najnowszymi zaleceniami WHO i PTGHiŻD najpierw warto proponować 6-miesięcznemu niemowlęciu miękkie warzywa, gdyż owoce są słodsze i łatwiejsze do późniejszego zaakceptowania.
Nie trzeba opóźniać wprowadzania produktów potencjalnie alergizujących, takich jak gluten, białko i żółtko jaja kurzego, czy nabiał, jednak warto wprowadzać je pojedynczo i stopniowo, najwcześniej od 2-3 tygodnia rozszerzania diety. Obserwujemy przy tym 6-miesięczne dziecko i w razie niepokojących objawów, zawsze kierujemy się po poradę do lekarza.
Co może jeść 6-miesięczne dziecko? Tabela rozszerzania diety obejmuje także płyny. Oprócz mleka kobiecego, najbardziej zalecana do picia jest woda. Należy unikać soków warzywnych i owocowych, herbatek ziołowych (w tym z kopru włoskiego), a także podawania 6-miesięcznemu dziecku do picia mleka krowiego, jako samodzielnego posiłku (mleko można dodawać jako składnik różnych dań np. naleśników).
Jeśli mimo codziennych prób, 6-miesięczne dziecko nie chce jeść zupek, ani pokarmów stałych i wystawia język podczas karmienia wypychając łyżeczkę, być może nie jest jeszcze gotowe na rozszerzanie diety. Jeśli po kilku tygodniach sytuacja nie ulegnie zmianie, warto zgłosić się do pediatry, a także zasięgnąć porady neurologopedy.
Wizyta w przychodni: ile waży 6-miesięczne dziecko i jakie szczepienia należy wykonać w tym okresie życia?
Między 5. a 6. miesiącem życia (jednak nie wcześniej niż 8 tygodni po ostatnich szczepieniach) należy wykonać u niemowlęcia kolejne z obowiązkowych szczepień ochronnych:
- błonica-tężec-krztusiec (DTP);
- poliomyelitis (IPV);
- Haemophilus Influenzae typu b (Hib);
- przeciwko rotawirusom (RV).
Ilość wkłuć będzie zależna od schematu szczepień, na jaki zdecydowali się rodzice podczas pierwszej wizyty szczepiennej (szczepionki tradycyjne, 5w1 lub 6w1). Jeśli rodzice nie są pewni, kiedy powinni zgłosić się z dzieckiem na szczepienia, można zadzwonić do swojej przychodni i zapytać. Podczas wizyty lekarskiej kwalifikującej do szczepienia warto także skontrolować, ile waży 6-miesięczne dziecko.
W III kwartale życia dziecko nie będzie przybierało na wadze tak szybko, jak w poprzednich miesiącach, dlatego to ile waży 6-miesięczne dziecko i jak przybiera na wadze, często martwi rodziców. O ewentualnych wątpliwościach żywieniowych warto porozmawiać z pediatrą. Pamiętajmy, aby idąc do przychodni ubrać 6-miesięczne niemowlę w sposób, który umożliwi sprawne i bezstresowe rozebranie maluszka do badania, ważenia i szczepienia.
