16-tygodniowe niemowlę to ruchliwa, niezwykle ciekawa świata istotka, która swoją radością i ruchliwością rozpromienia atmosferę w każdym domu. Maluszek z zaciekawieniem rozgląda się po otoczeniu w nadziei, że nie umknie mu żadne, ciekawe wydarzenie. Dlatego niespodziewany dźwięk czy nowa zabawka w polu widzenia, z pewnością wywołają u 16-tygodniowego dziecka żywe zainteresowanie. Ulubioną pozycją staje się leżenie na brzuszku, w którym można lepiej eksplorować świat i ułożone wokół zabawki.
Co potrafi niemowlę w 16 tygodniu życia i jak objawia się skok rozwojowy w tym czasie? Aktywne spacery z niemowlakiem – jak wspierać rozwój i zainteresowanie światem dziecka w 16 tygodniu życia? Katar u niemowlaka – skąd się bierze i jak się z nim uporać? Zapraszamy do zapoznania się z informacjami na temat 16 tygodnia życia dziecka.
Skok rozwojowy w 16 tygodniu życia – jak przebiega rozwój dziecka?
Niemowlę jest w tym czasie niebywale ciekawskie i ten stan nieustannego zachwytu i zaciekawienia światem utrzyma się w maluszku przez cały okres dzieciństwa, stymulując harmonijny rozwój. 16 tydzień życia dziecka to także ogromne zainteresowanie dłońmi.
- Maluszek trenuje koordynację oko-ręka-usta, świadomie chwytając zabawki (całą dłonią), potrząsając nimi i finalnie wkładając je do buzi. Z tego względu wszystkie zabawki 16-tygodniowego dziecka powinny być dla niego bezpieczne: bez ostrych krawędzi, dość lekkie i pozbawione elementów możliwych do połknięcia.
- Wiele maluszków w tym wieku zaczyna także obficie się ślinić i nie zawsze jest to zwiastun rychłego ząbkowania (choć dolne jedynki u niektórych dzieci mogą pojawić się już w najbliższych tygodniach). Nadmierne ślinienie 16-tygodniowego dziecka jest zwykle związane z podrażnieniem śluzówki jamy ustnej poprzez wkładane do ust rączek i różnych przedmiotów. Obfita produkcja śliny chroni także dziecko przed różnymi patogenami, które wraz z zabawkami lądują w małej buzi.
- Dziecko stabilnie trzyma główkę zarówno gdy jest noszone na rękach, jak i w leżeniu na brzuszku. Po skoku rozwojowym w 16 tygodniu niektóre maluszki zaczynają obracać się z pleców na boczki (jest to obrót tzw. en block, całego ciała). Gdy niemowlę leży na plecach, jego nóżki przez większą część czasu są zgięte, aktywnie wykonując kopnięcia i wymachy.
- Wiele 16-tygodniowych dzieci zaczyna także interesować się swoimi nóżkami, dotykając kolanek, podudzi, a niekiedy sięgając do stópek. Niemowlę aktywnie wyciąga rączki w kierunku pobliskich zabawek, z sukcesami próbuje je uchwycić, łączy rączki w linii środkowej ciała.
Świadome nawiązywanie relacji, czyli rozwój społeczny dziecka w 16 tygodniu
16-tygodniowe niemowlę uwielbia być w centrum wydarzeń i obserwować życie pozostałych domowników. Rozpoznaje znajome osoby i uwielbia z nimi przebywać. Z tego względu głośno domaga się towarzystwa mamy, taty czy starszego rodzeństwa. Gdy niemowlę słyszy ciekawy dźwięk obraca główkę z prawa na lewo, aby namierzyć jego źródło.
Po skoku rozwojowym w 16 tygodniu u dziecka może pojawić się także większy repertuar wydawanych dźwięków, które coraz częściej przypominają słodkie ,,ba” czy ,,ga”. Gdy niemowlę jest w dobrym nastroju uwielbia rozmawiać samo ze sobą piszcząc, cmokając i śmiejąc się w głos. Puszcza także bańki ze śliny. Jeszcze bardziej lubi, gdy rodzice lub rodzeństwo zagadują do niego i robią śmieszne miny.
Dziecko w 16 tygodniu zareaguje na takie zaczepki głośnym śmiechem i wesołym piskiem. Niemowlę na tym etapie rozwoju może przestraszyć się obcej osoby szczególnie, gdy pojawi się ona niespodziewanie.
Gdy dziecko ma 16 tygodni swoje emocje wyraża zarówno bogatą mimiką twarzy, jak i repertuarem różnych dźwięków (nie tylko płaczem) – najbliżsi szybko nauczą się rozpoznawać świadome komunikaty, jakie wysyła w ich kierunku 16-tygodniowe niemowlę. Po skoku rozwojowym w 16 tygodniu dzieci zaczynają także wyraźnie i świadomie rozumieć związki przyczynowo skutkowe, dzięki czemu powoli rozpoczyna się etap kreowania rzeczywistości. Niemowlę już wie, że marudzenie i pojękiwanie doprowadzi do wzięcia na ręce, a uśmiech doczeka się uśmiechu drugiej osoby.
Warto jak najwięcej mówić do 16-tygodniowego dziecka, być przy nim, uśmiechać się do niego, pokazywać różne przedmioty nazywając je, opowiadać o tym co aktualnie dzieje się w domu np. o gotowaniu, sprzątaniu itp. To stymuluje u niemowlęcia rozwój mowy i zaspokaja potrzebę bliskości, akceptacji i przynależności.
Pomysły na ciekawy, aktywny spacer z 16-tygodniowym niemowlakiem
Poprzez pojęcie ,,aktywny” mamy tu na myśli aktywizację dziecka do pełniejszego korzystania z potencjału, jaki daje spacer i poznawanie świata poza granicami znajomego domu. W czasie skoku rozwojowego w 16 tygodniu dziecko może być nieco bardziej rozdrażnione, a przy tym niechętne do długich spacerów w wózku.
Jeśli podłoże jest równe, w gondoli wózka można spróbować ułożyć maluszka na brzuszku – zwykle trzyma już główkę na tyle stabilnie, że ta pozycja pozwoli mu lepiej obserwować otoczenie (wcześniej należy zdemontować lub odchylić budkę wózka, aby poprawić widoczność). Gdy 16-tygodniowe niemowlę stanowczo odmawia jeżdżenia w wózku, można spróbować nosić je na rękach, przodem do świata tak, że plecki dziecka opierają się o naszą klatkę piersiową, pupa jest podparta, a kolana ugięte w lekkim rozkroku.
Na dłuższych spacerach można zawiązać 16-tygodniowe dziecko w chuście do noszenia dzieci, która przez Certyfikowanych Doradców Noszenia w Chuście jest najbardziej polecana dla maluszków, które nie siedzą jeszcze samodzielnie. Chusta zabezpiecza prawidłowe zaokrąglenie pleców dziecka, a w czasie skoku rozwojowego w 16 tygodniu może przydać się także w domu, kiedy maluszek ma ochotę przebywać niemal wyłącznie w ramionach rodziców.
W czasie aktywnego spaceru starajmy się pokazywać maluszkowi świat, dużo opowiadając o mijanych przedmiotach, miejscach czy zwierzętach. Można pokazać mu z bliska np. kwiaty, liście, nazbierane w parku kasztany, czy kamyczek o ciekawym kształcie (oczywiście pod nadzorem dorosłego). Jak najczęściej warto zabierać 16-tygodniowe dziecko na spacer w czasie jego aktywności, a nie wyłącznie na drzemkę. Dzięki temu maluszek będzie mógł aktywnie wykorzystać czas spędzany poza domem.
Katar u 16-tygodniowego niemowlaka: skąd się bierze?
U niemowląt katar może mieć różną etiologię (przyczynę), jednak najpowszechniejszą z nich są niegroźne infekcje wirusowe. Obrzęk i przekrwienie błony śluzowej skutkuje tym, że w malutkim nosku dziecka w 16 tygodniu życia może pojawić się katar, tzw. nieżyt nosa. Na początku katar jest dość wodnisty, jednak z czasem może zgęstnieć, dlatego u 16-tygodniowego niemowlaka katar bardzo często wiąże się z niedrożnością nosa.
Dziecko ma przez to trudnościami z jedzeniem, często wybudza się ze snu i jest bardziej rozdrażnione tym bardziej, jeśli akurat w 16 tygodniu dziecko przechodzi przez skok rozwojowy. Skóra wokół nosa jest podrażniona nieustannym wyciekiem wydzieliny, dlatego wymaga częstego, delikatnego osuszania i nawilżania np. kremami z alantoiną czy rumiankiem. Nieżytowi nosa bardzo często towarzyszy także furczący dźwięk podczas oddychania przez nos.
Jak pomóc 16-tygodniowemu dziecku, które ma katar?
W 16 tygodniu życia niemowlę nie umie jeszcze wysmarkać noska, dlatego rodzice muszą zająć się usunięciem nagromadzonej wydzieliny, wykonując tzw. toaletę nosa dziecka. Świetnie sprawdzają się w tym celu wszelkie aspiratory (,,zasysające” katar z nosa dziecka), zarówno działające ,,na wdech”, elektryczne, jak i specjalne końcówki montowane do domowego odkurzacza.
Przed toaletą nosa u niemowlaka w 16 tygodniu można rozrzedzić zalegającą wydzielinę poprzez aplikację do noska specjalnej soli morskiej (do kupienia w aptece) lub wykonania inhalacji z użyciem nebulizatora (skuteczne i całkowicie bezpieczne są inhalacje z soli fizjologicznej). Do inhalatora-nebulizatora nigdy nie aplikujemy olejków eterycznych, które mogą bardzo podrażnić, a nawet poparzyć drogi oddechowe 16-tygodniowego dziecka. O toaletę nosa dziecka warto dbać regularnie w ciągu dnia, a w szczególności bezpośrednio przed karmieniem czy drzemką.
Dobrze zwrócić także uwagę na temperaturę oraz wilgotność powietrza w domu. 21-23 stopnie Celsjusza i ok. 60% wilgotności to warunki, w których maluszkowi będzie oddychało się znacznie lepiej.
Dlatego gdy 16-tygodniowe niemowlę ma katar i żadnych innych objawów infekcji (np. gorączki i kaszlu) można wyjść z nim na krótki spacer, oczywiście jeśli na dworze nie ma siarczystego mrozu i porywistego wiatru. Świeże powietrze oraz częste wietrzenie pomieszczeń w domu zdecydowanie poprawią komfort oddychania u maluszka. Jeśli katar w 16 tygodniu życia dziecka trwa dłużej niż kilka dni, towarzyszą mu inne, niepokojące objawy infekcji lub wydzielina z nosa niemowlaka ma bardzo brzydki zapach, należy udać się do pediatry.
Ile je 16-tygodniowe dziecko i co można podać mu do jedzenia?
W tym wieku niemowlę jest w stanie jednorazowo wypić ok. 140 ml mleka z piersi mamy, lub mleka modyfikowanego (przy czym najbardziej zalecane jest karmienie piersią). Niekiedy może się zdarzyć, że dziecko będzie domagać się posiłków częściej. Zwiększenie apetytu zazwyczaj jest związane ze skokiem rozwojowym w 16 tygodniu. Chęć na częstsze jedzenie mniejszych porcji mleka może także wystąpić u dziecka, gdy ma katar i trudniej oddychać mu podczas ssania. Dziecko na tym etapie rozwoju powinno przybierać ok 120-180 gram na tydzień.
Czy gdy dziecko ma 16 tygodni można mu podać do jedzenia coś innego niż mleko?
Aktualne wytyczne zalecają wyłączne karmienie piersią do ukończenia przez niemowlę 6 miesiąca, jednak w uzasadnionych przypadkach dietę dziecka będzie można zacząć rozszerzać już za tydzień (wtedy zaleca się skonsultować tę decyzję z pediatrą). Tak więc gdy niemowlę ma 16 tygodni najlepiej wstrzymać się jeszcze z podawaniem jakichkolwiek posiłków uzupełniających. Dopajanie wodą też nie jest konieczne, gdyż zapotrzebowanie na płyny pokrywane jest wraz z wypijanym przez dziecko mlekiem.
Jeśli dziecko w 16 tygodniu życia jest przeziębione, gorączkuje i ma obfity katar, to może zajść konieczność okazjonalnego podawania mu wody, jednak tę decyzję także warto skonsultować wcześniej z lekarzem.