Rozwój ruchowy 6-letniego dziecko postępuje bardzo dynamicznie. To pozwala na zadanie pytania – co powinien umieć 6-latek, który prawidłowo się rozwija? Mimo dużej samodzielności, dziecko w wieku 6 lat wymaga dużej uwagi rodziców, a także ich nieustannej pomocy np. w nauce nowych umiejętności, przydatnych w pierwszej klasie m.in. w nauce pisania i czytania.
Jak powinien wyglądać rozwój motoryczny 6-latka? Jakie szczepienia czekają dziecko w 6. roku życia? W tym artykule przybliżymy także temat 6-latka w szkole. Czy wcześniejsze posyłanie dziecka do pierwszej klasy to dobry pomysł? Zapraszamy do podróży przez pasjonujący świat rozwoju 6-latka.
Co powinien umieć 6-latek, czyli prawidłowy rozwój motoryczny
Dziecko, które ma 6 lat jest na ogół pogodne, towarzyskie i chętne do nieustannej zabawy, szczególnie w gronie rówieśników. Rozwój 6-latka wciąż w dużej mierze odbywa się poprzez aktywność i ruch, którego nie powinno się dziecku ograniczać.
Tym, co powinien umieć 6-latek jest:
- szybkie bieganie;
- wykonywanie zwrotów w miejscu;
- podskoki obunóż w przód oraz w tył;
- skakanie na jednej nodze;
- łączenie pojedynczych ruchów w skomplikowane sekwencje, dlatego w tym wieku dzieci świetnie radzą sobie w zabawach tematycznych, oraz na zajęciach grupowych m.in. tanecznych, czy piłkarskich;
- wbieganie i zbieganie po schodach krokiem naprzemiennym, bez podtrzymywania się barierki.
Rozwój koordynacji i równowagi sprawia, że 6-letnie dziecko potrafi także przejść na palcach stóp odległość min. 3 metrów, a także pod nadzorem opiekuna często opanowuje jazdę na nartach, rolkach, czy na dwukołowym rowerze (koniecznie pamiętajmy o dobrze dopasowanym kasku dla 6-letniego dziecka).
Co jeszcze powinien umieć 6-latek?
W tym wieku maluch sprawnie wspina się po drabince gimnastycznej oraz umie korzystać z wszelkich atrakcji, jakie oferują place zabaw np. chodzenie po równoważni, samodzielne huśtanie się, zjeżdżanie na zjeżdżali czy zabawy tematyczne z innymi dziećmi. Tym, co powinien umieć 6-latek jest również skakanie na skakance, oraz stanie na jednej nodze z zamkniętymi oczami, przez min. 3 sek.
Rozwój motoryki małej 6-latka czyli sprawności, które już niebawem przydadzą się w pierwszej klasie
6-latek w szkole, ale także w przedszkolu powinien opanować chwyt pisarski, czyli umiejętność trzymania ołówka lub pióra tak, jak trzyma je osoba dorosła. Rozwój koordynacji oko-ręka u 6-latka pozwala mu na odtwarzanie prostych szlaczków, liter i cyfr, przy czym niektórym maluchom przychodzi to łatwiej, niż innym.
Warto wspomnieć także o różnicach w rozwoju 6-latków, jakie uwidaczniają się ze względu na płeć: dziewczynki statystycznie lepiej wypadają w czynnościach wymagających precyzji (np. w pisaniu, wycinaniu), podczas gdy chłopcy lepiej radzą sobie z zadaniami wymagającymi siły (np. rzucanie piłką, wspinanie się).
Niemniej tym, co powinien umieć każdy 6-latek jest wycinanie nożyczkami różnych kształtów z kartki oraz sklejenie klejem lub taśmą dwóch elementów. 6-latek w szkole lub w przedszkolu bez trudu przerysowuje także podstawowe figury geometryczne, koloruje bez wychodzenia za linie, obrysowuje kształty, lepi z plasteliny figurki, które są coraz bardziej szczegółowe i realistyczne.
Również rysunki 6-letniego dziecka zyskują na precyzji, przy czym coraz częściej maluch nie tylko odwzorowuje, ale także kreuje swoje prace posługując się wyobraźnią twórczą. Co jeszcze powinien umieć 6-latek? Dziecko sprawnie powinno nawlekać korale na sznurek, nakręcać nakrętki na duże śrubki, zapinać guziki i sznurować buty.
Co powinien umieć samodzielny 6-latek i na co zwrócić uwagę, dbając o jego bezpieczeństwo?
Dziecko które ma 6 lat potrafi samodzielnie się rozebrać i ubrać, uwzględniając uzyskaną od opiekuna informację o tym, czy na dworze jest zimno, czy ciepło. Tym, co powinien umieć 6-latek jest zapinanie guzików i zamków oraz wiązanie butów.
Dziecko samodzielnie wykonuje także czynności higieniczne, takie jak:
- korzystanie z toalety;
- mycie rąk i buzi;
- czesanie włosów;
- mycie zębów.
Przyjmuje się, że jeszcze przez minimum rok rodzice powinni po 6-letnim dziecku dokładnie poprawić szczotkowanie zębów – to najlepsza profilaktyka próchnicy.
Mimo, że rozwój ruchowy i poznawczy 6-latka pozwala mu na niemal całkowitą samodzielność, nadzór rodziców wciąż jest niezbędny, szczególnie w czasie kąpieli, czy podczas pomocy w gotowaniu (ryzyko zranienia się i oparzenia).
Tym, co powinien umieć 6-latek jest samodzielne jedzenie, przygotowanie sobie np. kanapki, nalanie wody do szklanki. 6-letnie dziecko nie powinno mieć jednak swobodnego dostępu do noży, którymi wciąż może zrobić sobie krzywdę. W tym wieku maluchy mają dużą skłonność do popisywania się oraz chęć bycia we wszystkim najlepszym. Przez to dziecko 6-letnie może próbować zeskoczyć z wysoko położonych miejsc (szafa, drzewo w ogrodzie) lub być bardziej ,,dorosłe” poprzez próbowanie alkoholu rodziców, znajdującego się w zbyt łatwo dostępnym miejscu.
Wspomniany już alkohol, a także leki i środki chemiczne mogą być bardzo niebezpieczne dla dzieci 6-letnich. Ich kolorowe opakowania łudząco przypominają słodkie napoje, czy cukierki. Dlatego chemię domową, alkohol oraz leki starajmy się trzymać w dobrze zabezpieczonych miejscach, do których 6-latek nie ma dostępu.
Co powinien umieć 6-latek, niezależnie od tego, czy jest w pierwszej klasie, czy w przedszkolu: rozwój poznawczy
Dziecko które ma 6 lat staje się coraz bardziej świadome złożonych zależności, umie klasyfikować rzeczy nie tylko pod kątem głównej kategorii np. jedzenie, zabawki, ubranie, ale także ze względu na drobne szczegóły np. faktury lub wzory. Tym, co powinien umieć 6 latek jest także układanie historyjek obrazkowych zgodnie z chronologicznym ciągiem wydarzeń np.: chłopiec budzi się, je śniadanie, potem myje zęby, ubiera się, a na końcu idzie do szkoły.
6-letnie dziecko chętnie interpretuje także to, co widzi na obrazkach i potrafi przypisać do nich rozbudowane historie, bazując na własnych doświadczeniach oraz na wyobraźni. Maluch w tym wieku nie ma także problemu z umiejscowieniem wydarzeń na osi czasu (wczoraj, za tydzień, wieczorem itp.).
Tym, co powinien umieć 6-latek jest także liczenie do 10 oraz rozróżnianie większości cyfr i liter. W tym wieku dziecko umie nazywać podstawowe kolory, zna dni tygodnia oraz miesiące roku. 6-latek potrafi także układać przedmioty od największego do najmniejszego, wykluczać elementy, które nie pasują do zbioru, a także umie wskazać prawą i lewą stronę ciała. 6-letnie dziecko potrafi pojąć zasady gier oraz zabaw grupowych, a także widzi różnice pomiędzy zachowaniem, jakiego oczekuje się od niego np. w kościele, czy na placu zabaw.
Rozwój pamięci językowej sprawia, że 6-latek w szkole lub w przedszkolu sprawnie uczy się wierszyków i piosenek, może także uczęszczać na zajęcia nauki języka obcego.
Opinie nauczycieli i rodziców wskazują, że najlepsze są lekcje językowe, które odbywają się poprzez zabawę. Pamięć 6-latka bazuje głównie na mechanizmie konkretno-obrazowym, przez co maluch zapamiętuje najlepiej to, co może zobaczyć, dotknąć. Rozwój pamięci jest ściśle związany u 6-letniego dziecka ze wstępem do nauki czytania oraz pisania w szkole. 6-letnie dziecko zazwyczaj umie napisać i przeczytać swoje imię, rozpoznaje je pośród innych, napisanych imion. W rozwoju mowy 6-latka najczęściej pojawia się już głoska ,,r”.
Jakie szczepienia należy wykonać w 6. roku życia dziecka?
Niektórzy rodzice być może zdążyli już zapomnieć o obowiązkowych szczepieniach ochronnych, ponieważ zgodnie z kalendarzem szczepień, maluch przez kilka ostatnich lat prawdopodobnie nie przyjmował żadnych szczepień. 6. rok życia to jednak czas, w którym dziecko powinno przyjąć szczepionki przeciwko:
- poliomyelitis (IPV) oraz
- przeciwko błonicy-tężcowi-krztuścowi (DTaP – szczepionka bezkomórkowa).
Przed szczepieniem dziecko 6-letnie zostanie zbadane przez pediatrę, w celu wykrycia ewentualnych przeciwwskazań do podania szczepionek. Bezpośrednio przed sezonem jesienno-zimowym warto także rozważyć zaszczepienie 6-letniego dziecka przeciwko grypie. W razie zachorowania, grypa często wiąże się bowiem z wystąpieniem wielu, groźnych powikłań.
O ewentualnych wątpliwościach dotyczących szczepionek dla 6-letniego dziecka warto porozmawiać z pediatrą.
