Kalendarz Ciążowy

14 tydzień ciąży: czego można się spodziewać na tym etapie i który to miesiąc? Jaka jest wielkość płodu i jak wygląda dziecko na zdjęciach USG w 14 tygodniu ciąży? Jakie zmiany zachodzą w tym czasie w ciele kobiety? Czy przez brzuch da się w 14 tygodniu wyczuć ruchy dziecka?

14 tydzień to początek nie tylko kolejnego miesiąca, ale i II trymestru ciąży, który bywa dla wielu kobiet najprzyjemniejszym etapem oczekiwania na dziecko. Ustępowanie dolegliwości wczesnej ciąży daje większą możliwość skupienia się na pozytywnych aspektach zbliżającego się macierzyństwa. Przyszłe mamy na co dzień obserwują zmieniający się brzuch – zdjęcia USG w 14 tygodniu pozwalają im dowiedzieć się, jak wygląda dziecko.

14 tydzień ciąży: który to miesiąc?

Lekarze podają zazwyczaj informacje o ciąży w tygodniach i dniach – 14 tydzień zaczyna się od 13,1 (13 tydzień + 1 dzień), a kończy na 14,0 (14 tydzień + 0 dni). Z medycznych względów ważna jest precyzja, dlatego każda kobieta oczekująca dziecka powinna również określać wiek ciąży w ten sposób. Przy okazji określania wieku ciąży, należy pamiętać o tym, że rzeczywisty wiek ciąży jest szacowany przez lekarza podczas USG I trymestru i potwierdzany podczas kolejnych badań, czyli USG II i III trymestru.

Dla otoczenia wskazanie 14 tygodnia bywa jednak nie do końca czytelne, stąd częste pytania: 14 tydzień? Który to miesiąc? Przyszła mama może wówczas odpowiedzieć, że jest na początku drugiego trymestru ciąży i w czwartym miesiącu. W porównaniu z burzą hormonalną na początku ciąży czy niedogodnościami związanymi z jej końcem, 14 tydzień ciąży i 4 miesiąc to czas, przez który wiele kobiet przechodzi spokojnie i bez komplikacji.

14 tydzień ciąży: USG przez powłoki brzuszne

Do tej pory każda kobieta powinna mieć już za sobą co najmniej jedno USG przez powłoki brzuszne (14 tydzień to ostatnia szansa na obowiązkowe USG I trymestru – wykonywane do 13,6 tygodnia). Są na nim widoczne ruchy dziecka, wielkość płodu i większość cech jego wyglądu. W ciągu 14 tygodnia ciąży wielkość płodu wzrasta z 6,7 cm do 8 cm (CRL – długość ciemieniowo-siedzeniowa). Przeciętnie waży on wówczas 93 g.

Ze względu na to, że płód jest już coraz większy i lepiej rozwinięty, począwszy od II trymestru podczas USG oznacza się również inne wymiary dotyczące różnych części jego ciała, np.:
  • obwód głowy w najszerszym miejscu (HC, z ang. head circumference) – w II semestrze pozwala oszacować wiek ciąży;
  • długość kości udowej (FL, z ang. femur length) – pomocny w określaniu wieku ciąży i długości kończyn
  • obwód brzucha na wysokości wątroby i żołądka (AC, z ang. abdominal circumference) – pozwala ocenić, czy rozwój dziecka przebiega harmonijnie.

Stan organów wewnętrznych ocenia się podczas rutynowego USG 2D – można wówczas. dostrzec również szczegóły, np. rysy twarzy płodu i sprawdzić, czy nie ma tzw. zajęczej wargi (rozszczepu wargi lub podniebienia). Uzyskanie trójwymiarowego, wyraźniejszego obrazu jest możliwe przy użyciu USG 3D – zdjęcia z wewnątrz brzucha w tej technice pozwalają dokładniej zobaczyć, jak wygląda dziecko w 14 tygodniu ciąży.

14 tydzień ciąży: zdjęcia USG a płeć dziecka

W 14 tygodniu ciąży wielu przyszłych rodziców chciałoby wiedzieć, czy urodzi się chłopiec, czy dziewczynka. W porównaniu z poprzednimi tygodniami bywa to znacznie łatwiejsze z uwagi na wielkość płodu, jednak lepiej jednak nie wybierać się na badanie z nastawieniem, że 14 tydzień ciąży przyniesie stuprocentowo pewną informację co do płci. Jeżeli USG przez brzuch pozwala lekarzowi stwierdzić ją na zdjęciach, pyta rodziców, czy chcą ją poznać i przekazuje taką informację na ich życzenie.

Wystarczy jednak, że obraz będzie niewyraźny lub dziecko odwróci się plecami, aby trudno było ustalić, czy to chłopiec, czy dziewczynka. Największe szanse na przyjrzenie się, jak wygląda dziecko w 14 tygodniu i jakiej będzie płci, daje USG 3D i 4D, jednak nawet najbardziej nowoczesna aparatura i doświadczenie przeprowadzającego badanie lekarza tego nie zagwarantują.

Na tym etapie ciąży, wszystkie wykształcone już organy dziecka doskonalą się i dojrzewają. Na palcach u stóp uwidaczniają się paznokcie, a rysy twarzy zaczynają przypominać noworodka. Głowa stopniowo prostuje się i staje się coraz mniej dominująca w stosunku do reszty ciała.

14 tydzień ciąży: brzuch i inne zmiany w ciele mamy

Macica wraz płynem owodniowym waży już na tym etapie ok. 0,5 kg. To oznacza, że brzuch na zdjęciach w bikini z 14 tygodnia ciąży będzie już zdecydowanie widoczny, choć pod luźnym ubraniem często w dalszym ciągu da się go ukryć. Macicę, która w tym czasie znajduje się ok. 6 cm pod pępkiem, można wyczuć nawet przez brzuch.

Powiększające się piersi wciąż bywają lekko drażliwe. Ciąża w 14 tygodniu może oznaczać również wyjątkowo wrażliwe dziąsła. Dlatego właśnie zaleca się wcześniejsze sprawdzenie stanu jamy ustnej, bo na tym etapie nie wszystkie zabiegi da się wykonać, a próchnica atakuje wyjątkowo intensywnie. W przypadku krwawienia dziąseł, receptą jest zmiana szczoteczki do zębów na bardziej miękką.

Do najmniej przyjemnych objawów ciąży w 14 tygodniu można zaliczyć:
  • częste wizyty w toalecie,
  • krwawienia z nosa,
  • bóle pleców i dolnej części brzucha.

Bóle w okolicach brzucha i kręgosłupa wiążą się nie tyle z wielkością płodu, co z aktywnością hormonów i rozciąganiem macicy w oczekiwaniu na rosnące dziecko.

14 tydzień ciąży a ruchy dziecka

Wiele kobiet w 14 tygodniu ciąży za ruchy dziecka bierze powiększanie się i przesuwanie macicy, która zaczyna uciskać sąsiednie organy. Jeśli dodamy do tego typowe dla tego etapu ciąży problemy jelitowe i trawienne (m.in. niestrawność i wzdęcia), 14 tydzień może okazać się czasem, w którym przyszła mama pomyli je z pierwszymi ruchami dziecka.

W rzeczywistości płód ma nadal dużo miejsca w macicy, co oznacza, że może w niej swobodnie i bez rozpychania się przemieszczać. Jeśli chodzi o wykonywanych w tym czasie ruchów, to jest ich całkiem sporo. Płód połyka płyn owodniowy, trenując układ pokarmowy i wydalniczy, wykonuje ruchy oddechowe, ćwiczy nogi, potrafi też zmieniać wyraz twarzy (mimika) i ssać kciuk. Choć oceniając wielkość płodu na USG w 14 tygodniu ciąży można dostrzec ruchy dziecka, ale nie da się ich jeszcze wyczuć przez brzuch, np. przykładając do niego dłoń.

Brak wyczuwalnych przez przyszłą mamę ruchów dziecka w 14 tygodniu jest zatem zupełnie naturalny i nie należy na tej podstawie wyciągać żadnych wniosków dotyczących np. poronienia.

Zalecenia na 14 tydzień ciąży i początek II trymestru

Spora część mam w 14 tygodniu ciąży ma już za sobą najbardziej męczące objawy I trymestru, jak choćby mdłości, zaś brzuch i wielkość płodu nie są jeszcze tak duże, aby utrudniać codzienne funkcjonowanie. Może się jednak zdarzyć, że dolegliwości typowe dla wczesnej ciąży utrzymają się do jej półmetka lub nawet dłużej.

O czym warto pamiętać, będąc w 14 tygodniu ciąży?
  • Do końca 14 tygodnia należy wykonać drugie w ciąży badanie ogólne moczu – zalecane między 11-14 tygodniem. Morfologia krwi powinna być sprawdzana co miesiąc (4-5 tygodni) przez cały okres ciąży.
  • 14 tydzień ciąży to ostatnia szansa na wykonanie testu PAPP-A, czyli pomiaru stężenia białka PAPP-a i wolnego beta hCG we krwi przyszłej mamy. Jest on zalecany jednocześnie z USG prenatalnym, aby oszacować ryzyko nieprawidłowości chromosomowych w DNA płodu (trisomii).
  • Z początkiem II trymestru u kobiet w ciąży wzrasta zapotrzebowanie na energię, co ma związek z rozwojem tkanek (powiększenie macicy i gruczołów sutkowych, wzrost objętości osocza, gromadzenie tkanki tłuszczowej). Zakładając przeciętną masę ciała (ok. 65 kg) i umiarkowaną aktywność fizyczną, dieta powinna dostarczać organizmowi o 285 kcal dziennie więcej, w porównaniu do okresu sprzed ciąży, gdy zalecane spożycie energii wynosi 2200 kcal.
  • W II trymestrze  przyszłe mamy w dalszym ciągu powinny dbać o wystarczający poziom kwasu foliowego – rekomendowana dzienna dawka wynosi wówczas 0,6-0,8 mg.
  • Jeśli chodzi o szczepienia ochronne w ciąży, II trymestr to optymalny czas na szczepienie przeciwko grypie oraz Covid-19.

Konsultacja:

dr hab. n. med. prof. IMID Tadeusz Issat – Kierownik Kliniki Położnictwa i Ginekologii w Instytucie Matki i Dziecka;

Maria Krowicka-Wasyl – lekarz rezydent w trakcie specjalizacji z ginekologii i położnictwa, Klinika Położnictwa i Ginekologii w Instytucie Matki i Dziecka.

Źródła: 

Fetal Size and Dating: Charts Recommended for Clinical Obstetric Practice, ULTRASOUND, August 2009, Volume 17, No. 3
Estimating Fetal Gestational Age, Radiology Key
Fetal Development, Perinatology.com

Dofinansowanie UE
Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję