Gastroskopia u dzieci: przebieg badania

Gastroskopia u dziecka, to temat budzący wśród rodziców wiele obaw, równocześnie dając spore nadzieje diagnostyczne. Jak wygląda gastroskopia u dziecka, jaka jest cena zabiegu w znieczuleniu ogólnym? Czy istnieje granica wieku, od której można wykonać gastroskopię u dziecka, jakie są wskazania do wykonania tego badania?

Czy gastroskopia u dziecka zawsze jest przeprowadzana w znieczuleniu ogólnym? W dzisiejszym artykule przybliżamy temat badania endoskopowego górnego odcinka przewodu pokarmowego u najmłodszych pacjentów.

Gastroskopia u dziecka: jakie są wskazania, od jakiego wieku wykonuje się to badanie?

Gastroskopia u dziecka to temat budzący na forum rodziców wiele, często skrajnych emocji. Z jednej strony opiekunowie obawiają się tego, jak wygląda gastroskopia u dziecka oraz możliwych skutków ubocznych, natomiast z drugiej strony upatrują w tym badaniu dużą szansę na znalezienie przyczyny problemu zdrowotnego u swojej pociechy. 

Gastroskopia pozwala u dziecka ocenić stan przełyku, żołądka oraz dwunastnicy, a w razie konieczności pobrać także wycinki do dalszej diagnostyki.

Na forum rodzice często dzielą się obawami odnośnie pobierania wycinków w trakcie gastroskopii u dziecka, jednak niepotrzebnie. Maluch nie odczuwa bólu zarówno w momencie pobierania próbek, jak i po zabiegu. 

Gastroskopia u dziecka (badanie endoskopowe/wziernikowanie górnego odcinka przewodu pokarmowego) jest wykonywana głównie w 2 celach – diagnostycznym oraz terapeutycznym.

Gastroskopia diagnostyczna 

To badanie z reguły odbywa się w trybie planowym. Wskazania do tego rodzaju gastroskopii u dziecka to m.in.:

• uporczywe wymioty (szczególnie z krwią), smoliste stolce;
• bóle brzucha o dużym nasileniu i niewyjaśnionej etiologii;
• podejrzenie schorzeń gastroenterologicznych u dziecka;
• przewlekła biegunka ze współtowarzyszącym niedożywieniem;
• niewyjaśniona utrata masy ciała, lub brak oczekiwanych przyrostów wagi u dziecka;
• połknięcie ciała obcego/żrącej substancji (w tym przypadku gastroskopia u dziecka często jest wykonywana w trybie pilnym, z równoczesną diagnostyką oraz usunięciem ciała obcego, w szczególności: baterii, monet, magnesów).

Gastroskopia terapeutyczna

U dzieci najczęściej związana z m.in.:

• wspomnianym usuwaniem ciał obcych z górnych odcinków układu pokarmowego;
• tamowaniem krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego
• endoskopowym leczeniem żylaków przełyku;
• poszerzaniem zwężeń przełyku.

Na forum rodzice pytają o wiek, w którym można wykonać gastroskopię u dziecka. Nie ma dolnej granicy wieku, od której wykonuje się gastroskopię, o ile dana placówka dysponuje odpowiednim sprzętem.

Jak wygląda gastroskopia u dzieci, czy zawsze jest przeprowadzana w znieczuleniu ogólnym?

Na forum rodzice często pytają nie tylko o cenę zabiegu, ale także o to, jak wygląda znieczulenie dziecka do gastroskopii? Najczęściej u dzieci stosuje się znieczulenie ogólne pod nadzorem anestezjologa, natomiast rodzaj znieczulenia u dzieci starszych jest dobierany indywidualnie, zależnie od stanu i potrzeb pacjenta (możliwe jest znieczulenie miejscowe, lecz często stosowane jest także znieczulenie ogólne).

Jak wygląda sama gastroskopia u dziecka?

Po podaniu znieczulenia, mały pacjent ma zakładany w jamie ustnej specjalny ustnik, przez który wprowadza się cienką, giętką sondę endoskopową, wyposażoną w kamerę, system oświetlenia i aparaturę potrzebną do ewentualnego pobrania wycinka do badań.

Gastroskopia u dziecka trwa zwykle ok. 15-30 minut.

Jak wygląda postępowanie po gastroskopii u dziecka, w znieczuleniu ogólnym?

Mały pacjent pozostaje na sali obserwacyjnej przez ok. 2h i jeśli nie występują u niego żadne, niepokojące powikłania, jeszcze tego samego dnia dziecko wraca do domu, a rodzice dostają od lekarza niezbędne zalecenia.

Już kilka godzin po gastroskopii dziecko może zjeść coś lekkostrawnego np. łagodną zupę-krem, budyń. Zaleca się odpoczynek, a większość maluchów już następnego dnia wraca do pełni sił.

Gastroskopia u dziecka: czy jest bezpieczna, jakie są przeciwwskazania, jaka jest cena tego zabiegu?

Gastroskopia jest badaniem inwazyjnym, dlatego zaleca się, aby jej wykonanie było poprzedzone innymi metodami diagnostycznymi (przede wszystkim USG jamy brzusznej) i wnikliwym wywiadem z rodzicami/opiekunami dziecka oraz — w miarę możliwości — wywiadem z małym pacjentem.

Na forum rodzice przyznają, że najczęstszymi przypadłościami zgłaszanymi przez dziecko po gastroskopii były: ból gardła i chrypka, wzdęcia, nudności i bóle brzucha. Te objawy mają najczęściej małe lub umiarkowane nasilenie i zwykle ustępują samoistnie po 1-2 dniach od endoskopii. W przypadku zaobserwowania jakichkolwiek, niepokojących objawów po gastroskopii u dziecka (szczeg. fusowate wymioty, gorączka, ostry ból brzucha), należy pilnie skonsultować się z lekarzem.

Gastroskopia u dziecka: przeciwwskazania

Przeciwwskazaniem do gastroskopii jest u dziecka m.in.: wstrząs, ciężkie zaburzenia krzepnięcia, perforacja przewodu pokarmowego, niewydolność oddechowa, infekcja u dziecka. Gastroskopii nie wykonuje się także wtedy, gdy stwarza ryzyko dla zdrowia i życia dziecka, które przewyższa ewentualne korzyści, jakie gastroskopia mogłoby wnieść w diagnostykę i dalsze leczenie.

Jaka jest cena gastroskopii u dziecka, od czego jest uzależniona?

Przede wszystkim, aby dziecko zostało poddane gastroskopii, potrzebne jest skierowanie: w przypadku gastroskopii w znieczuleniu miejscowym skierowanie od lekarza POZ/lekarzy innych specjalizacji jest zwykle wystarczające.

Natomiast w przypadku badania w znieczuleniu ogólnym, oprócz skierowania na gastroskopię, konieczna jest wnikliwa kwalifikacja przeprowadzona przez anestezjologa. Wskazuje się, że orientacyjne ceny gastroskopii u dziecka w znieczuleniu miejscowym wahają się zwykle w przedziale 200-400 zł, natomiast cena tego badania przeprowadzanego w znieczuleniu ogólnym jest wyższa i wynosi średnio 500-800 zł.

W celu uzyskania dokładnych informacji na temat cen wykonania zabiegu gastroskopii, należy zapoznać się z cennikiem konkretnej placówki wykonującej tego typu zabiegi.

Źródła:

Dądalski M.: Gastroenterologia pediatryczna – pytania i odpowiedzi. Gastroenterologia Praktyczna 2013, 3 (20), 84-85;
Elżbieta Krzesiek, Barbara Iwańczak, Wskazania do diagnostycznej i terapeutycznej endoskopii przewodu pokarmowego u dzieci, Przegląd Gastroenterologiczny 2010; 5 (4): 183–188