Jak zmotywować dziecko do nauki?

Ro Kiedy dziecko zaczyna edukację szkolną, rodzice zadają sobie pytanie: Jak zmotywować dziecko do nauki, przekonać malucha do systematycznego odrabiania lekcji? Zdarzają się także sytuacje, w których rodzic zastanawia się wręcz jak zmotywować dziecko do chodzenia do szkoły i jak skutecznie zachęcić je do nauki.
W tym artykule podpowiadamy – jak we właściwy sposób można zmotywować dziecko do uczenia się.
Jak zmusić dziecko do chodzenia do szkoły, gdzie szukać przyczyn problemów z motywacją do nauki?
Kiedy dziecko niechętnie siada do książek, unika odrabiania zadań domowych lub kategorycznie odmawia uczęszczania na lekcje podstawowe pytanie, jakie zadają rodzice brzmi: Jak zmusić dziecko do chodzenia do szkoły, czy istnieją skuteczne sposoby motywacji do nauki?
Oczywiście obowiązek szkolny w Polsce jest niepodważalnym faktem, jednak nie powinien być kluczowym argumentem, kiedy próbujemy przekonać dziecko do nauki. Przymus, wywieranie presji i moralizowanie nigdy nie są skutecznymi sposobami na to, jak zachęcić dziecko do nauki (zarówno 10-letnie, jak i 17-letnie).
Ekspert radzi
Zamiast zastanawiać się, jak zmusić dziecko do chodzenia do szkoły należy dotrzeć do przyczyny problemu. Może dziecko przechodziło w życiu trudny czas (np. rozwód rodziców, przeprowadzka) i ma zaległości, z którymi nie potrafi sobie poradzić? A może uczeń czuje się odrzucony przez znajomych z klasy, być może nakładają się na to nieporozumienia w relacji z którymś z nauczycieli? Jak zmusić dziecko do chodzenia do szkoły? Pamiętaj – nie zmuszaj – zamiast przymusu, warto skupić się m.in.: na szczerej rozmowie z dzieckiem, nauczycielami, pedagogiem szkolnym.
W tym tekście skupiamy się na tym, jak przekonać dziecko do nauki, dlatego jeśli przyczyną niechęci do chodzenia do szkoły są brak motywacji i trudności w zdobywaniu wiedzy, w dalszej części artykułu przedstawiamy sprawdzone sposoby na wspieranie dziecka w nauce.
Jak chcemy zmotywować dziecko do nauki: pomóżmy mu lepiej zorganizować czas i miejsce pracy
Wielu rodziców błędnie zakłada, że dzieci same potrafią zorganizować sobie naukę po szkole. W końcu najlepiej wiedzą, co mają zadane, jakie lektury i sprawdziany nauczyciel zapowiedział w najbliższym czasie. Jak chcemy przekonać dziecko do nauki, przede wszystkim powinniśmy skupić się na nauczeniu go… jak się uczyć.
Rekomendowane produkty
Starszy specjalista w Dziale Ocen i Rozwoju Współpracy, Instytut Matki i Dziecka
Wielu uczniów czuje się przytłoczonych nadmiarem zadań i zapowiedzianych kartkówek, nie wiedzą, jak zorganizować sobie naukę, jak pogodzić systematyczną pracę z chęcią zabawy i spotkań z kolegami, z czasem wolnym?
Jak pragniemy zachęcić dziecko do nauki: musimy pomóc mu zorganizować się w podstawowych kwestiach
- Miejsce do nauki: zorganizujmy w domu cichy ,,kącik naukowy”. Zakupmy wygodne krzesło, stół lub biurko dostosowane do wzrostu dziecka, zadbajmy o przyjazne dla oczu oświetlenie, wygospodarujmy szufladę lub pudełko na pomoce szkolne i plastyczne. Jak chcemy zachęcić dziecko do nauki, zaangażujmy je w organizację takiego kącika do pracy.
- Plan nauki i systematyczny harmonogram pracy: już od pierwszych dni w szkole uczmy malucha, jak dzielić materiał dydaktyczny na mniejsze partie. Pokażmy, że systematyczna praca jest mniej stresująca niż odkładanie całej nauki na tzw. ,,ostatnią chwilę”.
Jeśli chcemy zachęcić 10-letnie dziecko do nauki, warto pokazać mu także system pracy w blokach czasowych. Nastawmy minutnik na 30 min nauki, po których nastąpi 5-10 minut przerwy np. na skorzystanie z toalety, poprzeciąganie się przy biurku.
Jak chcemy zachęcić dziecko do nauki: przemyślmy nasz sposób komunikacji z uczniem
Pamiętajmy, aby nie wypowiadać się krytycznie względem dziecka np. Znowu dostałeś złą ocenę, do niczego się nie nadajesz!, a także nie porównywać dziecka do innych. Nie moralizujemy również młodego człowieka słowami takimi jak np.: Ja w twoim wieku uczyłam się i jeszcze dwójką rodzeństwa się zajmowałam, a Ty co?! Staramy się także nie straszyć dziecka, mówiąc: Jak nie będziesz się uczyć, niczego w życiu nie osiągniesz/rowy będziesz kopać!
Takie zdania, choć wydają się ,,prawdziwe” i ,,życiowe”, nie są dla dziecka wspierające, mogą za to przyczynić się do obniżenia poczucia własnej wartości, a także nasilenia niechęci do chodzenia do szkoły.
Ekspert radzi
Jak chcemy zmotywować dziecko do nauki, starajmy się przypominać mu o jego własnych postępach np. ,,Pamiętasz, jeszcze niedawno nie umiałeś tabliczki mnożenia, a teraz radzisz sobie z nią wspaniale!”. Zastanawiając się, jak właściwie zachęcić dziecko do nauki – spróbujmy pochwalić ucznia gdy widzimy, że ciężko pracuje i stara się, nawet jeśli nie odnosi spodziewanego sukcesu. Jak jeszcze możemy przekonać dziecko do nauki? Nie podkreślajmy wyłącznie błędów, np. w obliczeniach, czy ortograficznych. Powiedzmy dziecku również o tym, co nam się w jego pracy podoba: ,,Widzisz, tu jest błąd w obliczeniach, ale sam tok rozumowania jest bardzo dobry, tak trzymaj!”
Nie bagatelizujmy niepowodzeń, np.: Nic się nie stało, to tylko zła ocena, świat się nie zawali. Lepiej nazwać uczucia dziecka, okazać mu zrozumienie i wsparcie, np.: Widzę, że chyba jest Ci przykro, ponieważ…. Rozumiem, masz prawo się tak czuć, bardzo Ci zależało. Jak mogę Ci pomóc, masz jakieś pomysły?.
Jak jeszcze można przekonać dziecko do nauki: 5 sprawdzonych porad
Po pierwsze: pomóżmy dziecku zadbać o podstawowe potrzeby
Odpowiednia ilość snu, zdrowa dieta i nawodnienie, codzienna porcja aktywności fizycznej, czas na spotkania towarzyskie i odpoczynek to elementy codzienności tak samo ważne, jak zdobywanie wiedzy. Jak chcemy w skuteczny sposób zmotywować dziecko do nauki, musimy nauczyć ucznia dobrej organizacji czasu w ciągu całego dnia.
Po drugie: pokażmy sprytne metody uczenia się
Jak zachęcić 10-letnie dziecko do nauki, to najlepiej poprzez pokazanie skutecznych metod ułatwiających przyswajanie wiedzy, m.in: skojarzenia, zakreślanie kolorami, fiszki, ścieralne tablice, mapy myśli
Po trzecie: pokażmy sens nauki
Warto pokazać mu sens przyswajania wiedzy – to może się sprawdzić w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie jak zmotywować dziecko do nauki. Zabierzmy ucznia do adekwatnego muzeum i z humorem uprzedźmy, że będzie naszym przewodnikiem np. po historii królów Polski. Jak przekonać dziecko do nauki geometrii? Poprośmy o pomoc w obliczeniach, jaką powierzchnię ma dywan/obrus w domu, który kiedyś chcemy wymienić na nowy.
- Nie wyręczaj dziecka w nauce: nie podawaj gotowych rozwiązań, raczej pokaż, gdzie można znaleźć potrzebne informacje/materiały. Wspieraj, ale równocześnie zachęcaj do samodzielności, która da dziecku najwięcej satysfakcji.
- Jako rodzic, daj dziecku dobry przykład: regularne czytanie książek, znalezienie ciekawej pasji, a może uczestnictwo w jakimś kursie zawodowym?
To tylko niektóre z pomysłów na to, jak zachęcić dziecko do nauki — warto je wypróbować i znaleźć metody, które sprawdzą się najlepiej w przypadku danego ucznia.
W razie dużych trudności w przyswajaniu wiedzy warto zasięgnąć porady pedagoga szkolnego i nauczycieli, a także skonsultować dziecko w poradni psychologiczno-pedagogicznej.