Od 1 września 2025 r. wchodzą w życie ważne zmiany w szkołach, które rodzice i uczniowie odczują od pierwszego tygodnia roku szkolnego – od nowych przedmiotów, przez nową podstawę programową WF, aż po inny układ zajęć z religii i etyki. Do tego dochodzą modyfikacje w organizacji kształcenia specjalnego oraz świeżo uchwalone korekty w Karcie Nauczyciela, które wpłyną na dostępność konsultacji i wsparcia w szkole. Jakie dokładnie nowości czekają Wasze pociechy i co warto o nich wiedzieć? Przyjrzyjmy się szczegółom!
Zmiany w szkołach na rok 2025/2026 – przegląd najważniejszych nowości
Rok szkolny 2025/2026 to czas wielu reform. Najważniejsze zmiany w szkołach dotyczą zarówno podstawy programowej, jak i organizacji zajęć, kalendarza roku szkolnego oraz zasad funkcjonowania szkoły. Poniżej znajdziesz krótkie podsumowanie, a szczegółowe omówienie każdej kwestii przedstawiamy w kolejnych akapitach.
🔹 Dwa nowe przedmioty: edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna, to jedna z większych zmian w szkołach.
Oba przedmioty mają startować w planie lekcji od 1 września 2025 roku i koncentrować się na rozwijaniu praktycznych umiejętności niezbędnych w życiu każdego człowieka. Czego rodzice i uczniowie mogą się spodziewać na lekcjach tych dwóch nowych przedmiotów, dla jakich klas zostaną wprowadzone, czy są obowiązkowe? Pełne omówienie zakresu, godzin i kwalifikacji nauczycieli znajdziesz w naszym artykule.
🔹 Religia i etyka – jedna godzina tygodniowo
Od roku szkolnego 2025/2026 zarówno religia, jak i etyka pojawią się w planie w mniejszym wymiarze – po jednej godzinie tygodniowo, zazwyczaj na początku lub na końcu dnia zajęć. Więcej szczegółów przedstawiamy w kolejnych akapitach.
🔹 Wychowanie fizyczne: zmiany w szkole = nowe podejście do aktywności
Obowiązkowe testy sprawnościowe będą miały charakter diagnostyczny i nie będą wpływać na ocenę końcową. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tej zmianie w szkole planowanej na rok 2025/2026, przejdź do kolejnych akapitów tego artykułu.
🔹 Kształcenie specjalne – większa stabilność edukacyjna
Nowe przepisy umożliwią uczniom kontynuowanie nauki w dotychczasowym oddziale, nawet po zmianie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. To istotne zmiany w szkolnictwie na rok 2025/2026, które zapewniają dzieciom ciągłość edukacji i stabilność środowiska rówieśniczego.
🔹 Zwolnienie z drugiego języka nowożytnego (uczniowie mniejszości — więcej na ten temat w dalszej części artykułu.
🔹 Zmiany w Karcie Nauczyciela – m.in. likwidacja godzin dostępności i uporządkowanie kwestii organizacyjnych.
🔹 Kalendarz roku szkolnego i ferie zimowe
Od roku szkolnego 2025/2026 wprowadzony zostanie nowy harmonogram ferii zimowych – zamiast dotychczasowych czterech terminów przewidziano jedynie trzy. Jeśli chcesz poznać dokładne terminy ferii w 2026 roku, więcej na ten temat piszemy w kolejnych akapitach.
🔹 Projekt zmian w zakresie frekwencji – możliwe zaostrzenie zasad klasyfikacji przy dużej liczbie nieobecności (szczegóły w dalszej części artykułu).
Religia i etyka – mniej godzin i inne miejsce w planie
Od roku szkolnego 2025/2026 w szkołach publicznych lekcje religii oraz etyki zostaną ograniczone do jednej godziny tygodniowo. Ministerstwo Edukacji Narodowej zaleciło, aby zajęcia te były umieszczane na początku albo na końcu dnia szkolnego, tak by ograniczyć powstawanie tzw. „okienek” w planie lekcji. To praktyczne zmiany w szkole, które mają uprościć harmonogram dnia ucznia i ułatwić organizację zajęć.
W lipcu 2025 r. Trybunał Konstytucyjny uznał jednak rozporządzenie w tej sprawie za niezgodne z Konstytucją, wskazując na brak formalnego porozumienia z kościołami i związkami wyznaniowymi. Mimo tego sporu prawnego, MEN podtrzymuje swoje stanowisko: 1 godzina religii lub etyki tygodniowo oraz zasada „na początku albo na końcu dnia” pozostają wytycznymi dla szkół.
Łączenie klas i grupy międzyoddziałowe
Gdy w danej klasie na lekcje religii lub etyki zgłasza się mniej niż siedmioro uczniów, szkoła może tworzyć grupy międzyklasowe. To rozwiązanie funkcjonuje od lat i jest zgodne z obowiązującymi regulacjami. Dzięki temu organizacja nauki staje się bardziej efektywna, a plan lekcji – stabilniejszy. To kolejne praktyczne zmiany w szkołach, które porządkują sposób prowadzenia zajęć fakultatywnych.
Rekomendowane produkty
Starszy specjalista w Dziale Ocen i Rozwoju Współpracy, Instytut Matki i Dziecka
WF od września w nowej odsłonie – zmiany w szkolnictwie 2025/2026
Nowa podstawa programowa wychowania fizycznego (Dz.U. z 21 lipca 2025 r.) odchodzi od „zaliczania norm” na rzecz wszechstronnego rozwoju i motywacji do aktywności. W praktyce oznacza to:
- testy sprawnościowe (m.in. bieg wahadłowy, „deska”, skok w dal) realizowane między lutym a kwietniem, traktowane wyłącznie jako narzędzie diagnozy, bez wpływu na ocenę,
- większą elastyczność programu – nauczyciel dobiera metody do możliwości klasy, częściej korzystając z zajęć w terenie i aktywności na świeżym powietrzu,
- W programie dla starszych klas znalazł się nowy moduł związany z kondycją fizyczną, inspirowany wymaganiami zawodów, w których sprawność ma kluczowe znaczenie, np. w służbach mundurowych.
Tego rodzaju zmiany w szkole są częścią szerszych zmian w szkolnictwie 2025/2026, których celem jest promowanie zdrowego stylu życia i systematycznej aktywności fizycznej dzieci i młodzieży.
Kształcenie specjalne – mniej formalnych turbulencji w trakcie roku
Od 1 września 2025 r., jeśli uczeń w trakcie roku szkolnego otrzyma nowe orzeczenie (np. zmianę rozpoznania lub dołączenie niepełnosprawności sprzężonej), będzie mógł – na wniosek rodziców lub własny – kontynuować naukę w dotychczasowym oddziale szkoły specjalnej lub oddziale specjalnym szkoły ogólnodostępnej.
Przepisy określają przy tym limity: w jednym oddziale mogą pozostać maksymalnie 2 uczniów w takiej sytuacji, a w przypadku wspólnych oddziałów specjalnych dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną umiarkowaną, znaczną lub sprzężeniami – do 4 uczniów.
To zmiany w szkole, które porządkują system i zapewniają większą stabilność zespołów klasowych w ramach zmian w szkolnictwie 2025/2026.
Zwolnienie z drugiego języka nowożytnego (uczniowie mniejszości) – porządek w dokumentach
Uczniowie należący do mniejszości narodowych/etnicznych lub uczący się języka regionalnego mogą być zwolnieni z drugiego języka obcego na ostatnim etapie szkoły podstawowej. W dokumentacji pojawia się adnotacja „zwolniona/zwolniony” (zamiast oceny).
Rodzice i uczniowie powinni pamiętać o terminach składania wniosków o zwolnienie z drugiego języka obcego – można sprawdzić je w szkolnym harmonogramie i komunikatach MEN/kuratorium (mogą się różnić od lat poprzednich).
„Zmiany w szkolnictwie 2025/2026”: nowelizacja Karty Nauczyciela
W sierpniu 2025 r. opublikowano dużą nowelizację Karty Nauczyciela (Dz.U. 2025 poz. 1160). Dla rodziców i uczniów najważniejsze są dwie konsekwencje:
- Koniec „godzin dostępności” (tzw. godziny czarnkowe) od 1.09.2025 konsultacje z nauczycielami będą organizowane elastyczniej, w ramach czasu pracy, a nie w narzuconych godzinach,
- Uporządkowanie kilku kwestii organizacyjnych, m.in. zasady doraźnych zastępstw; w szkolnictwie branżowym ujednolicone pensum 18 godz. dla nauczycieli przedmiotów teoretycznych i praktycznych. W praktyce to powinno ułatwić planowanie i doprowadzić do zmniejszenia ilości przypadkowych zastępstw kosztem lekcji przedmiotowych.
Kalendarz roku szkolnego 2025/2026: ferie zimowe w 3 turach
- Pierwszy termin ferii zimowych, przypadający od 19 stycznia do 1 lutego 2026 r., dotyczy uczniów z województw mazowieckiego, pomorskiego, podlaskiego, świętokrzyskiego oraz warmińsko-mazurskiego.
- Kolejna tura, od 2 do 15 lutego 2026 r., obejmie Dolny Śląsk, Kujawy i Pomorze, Łódź, Zachodniopomorskie, Małopolskę i Opolszczyznę.
- Ostatni termin, od 16 lutego do 1 marca 2026 r., przypada na Podkarpacie, Lubelszczyznę, Wielkopolskę, Lubuskie i Śląsk.
To oficjalny harmonogram MEN, dlatego rodzice mogą już planować zimowe wyjazdy czy półkolonie.
Frekwencja – zapowiadane zmiany w szkolnictwie 2025/2026 (projekt)
Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad przepisami, zgodnie z którymi uczeń nie byłby klasyfikowany, jeśli liczba nieusprawiedliwionych nieobecności przekroczy 25% w skali roku lub 50% w skali miesiąca. Na ten moment są to jedynie propozycje legislacyjne, dlatego warto śledzić komunikaty MEN, kuratorium oraz wpisy w dzienniku elektronicznym.
Szkoły będą na bieżąco informować rodziców o ewentualnym wejściu w życie tych rozwiązań i o wyjątkach, np. możliwości zdawania egzaminów klasyfikacyjnych w przypadku usprawiedliwionych absencji.
Podsumowanie: zmiany w szkołach 2025/2026 – mniej chaosu, więcej sensu?
Rok szkolny 2025/2026 wprowadza szereg zmian w szkolnictwie, które – niezależnie od dyskusji wokół religii i etyki – mają wspólny cel: większą praktyczność nauki i lepsze wsparcie dla ucznia. Edukacja zdrowotna i obywatelska mają przygotować młodych ludzi do świadomego funkcjonowania w społeczeństwie, nowa podstawa WF wspiera motywację do ruchu i zdrowy styl życia, a regulacje w zakresie kształcenia specjalnego zapewniają większą stabilność edukacyjną. Dodatkowo, zmiany w Karcie Nauczyciela wprowadzają elastyczniejsze konsultacje, a nowy kalendarz ferii porządkuje organizację roku szkolnego.
Bieżące śledzenie komunikatów szkoły i MEN pozwoli lepiej dostosować się do nowych rozwiązań i zapewnić dziecku stabilne warunki codziennego funkcjonowania w szkole.
Bibliografia (dostępy do źródeł internetowych z dnia 27.08.2025):
- MEN/Gov.pl – nowe przedmioty od 1.09.2025 (edukacja obywatelska, edukacja zdrowotna) i ramowe plany nauczania. Gov.pl+1
- Dz.U. z 21 lipca 2025 r. – nowa podstawa programowa WF (testy w luty–kwiecień, bez wpływu na ocenę). Dziennik Ustaw
Dz.U. z 30 czerwca 2025 r. – organizacja publicznych szkół: ciągłość w kształceniu specjalnym, limity 2 i 4. Dziennik Ustaw - Kalendarium MEN – ferie zimowe 2026 w trzech terminach. Gov.pl
- Religia/etyka – rozporządzenie MEN z 17.01.2025 (1 godz./tydz., początek/koniec dnia) i informacja o wyroku TK (spór proceduralny). Gov.plTrybunał Konstytucyjny
- Karta Nauczyciela – Dz.U. 2025 poz. 1160: likwidacja „godzin dostępności” i inne zmiany. Dziennik Ustaw
- Projekt frekwencyjny – propozycja 25%/50% w wykazie prac legislacyjnych. Gov.pl
