Zagrożenia w Internecie: jak zadbać o bezpieczeństwo dziecka w sieci?
T.Zagrożenia w internecie dla dzieci to fakt, z którego zdaje sobie sprawę większość rodziców. Jednak aby skutecznie im zapobiegać, należy dokładnie poznać rodzaje zagrożeń, z którymi dzieci i młodzież mogą zetknąć się w internecie.
W tym artykule podajemy najczęstsze przykłady zagrożeń w internecie oraz pomysły na to, jak zadbać o bezpieczeństwo w internecie dla dzieci.
Przykłady zagrożeń w internecie, które czyhają na dzieci: pornografia i seksting
Pornografia
W badaniach przeprowadzonych w 2017 roku na zlecenie Ministerstwa Zdrowia wykazano, że w Polsce 43% dzieci i nastolatków (11-18 lat) miało kontakt z materiałami pornograficznymi lub seksualizującymi. Co więcej, aż 22% procent młodzieży przyznało, że w oglądanych materiałach było dużo agresji słownej i fizycznej.
Wczesna ekspozycja na treści o charakterze seksualnym, może przyczynić się do szybszej inicjacji seksualnej dzieci, ale przede wszystkim prowadzi do zniekształcenia obrazu aktu seksualnego.
Jakie są dodatkowe zagrożenia w internecie dla dzieci, związane z pornografią?
Pornografia dziecięca, czyli materiały przedstawiające wykorzystanie seksualne dzieci, niesie ze sobą dwa rodzaje zagrożeń w internecie:
- wykorzystywanie nieletnich do produkcji tego typu treści;
- narażenie dzieci i młodzieży na kontakt z materiałami o charakterze pornografii dziecięcej i dalsze, związane z tym konsekwencje.
Seksting
Dobrowolne udostępnianie w internecie swoich intymnych zdjęć lub nagrań dotyczy głównie nastolatków. To próba m.in. zaimponowania rówieśnikom, czy zacieśnienia znajomości zawartych w internecie. Jakie są zagrożenia w internecie związane z sekstingiem?
Choć dziecko/nastolatek wykonuje, a następnie udostępnia tego typu treści dobrowolnie, bardzo szybko może stracić nad nimi kontrolę. Intymne zdjęcia lub nagrania pozostają w internecie na długo, a nawet na zawsze. Mogą być powielane oraz udostępniane na różnych portalach i platformach.
Rodzaje zagrożeń w internecie, o których powinien wiedzieć każdy rodzic
Kradzież danych osobowych
Bezpieczeństwo dzieci w internecie warto rozpatrywać także z punktu widzenia udostępniania poufnych danych, m.in.: numeru telefonu, adresu zamieszkania. Dzięki tego typu informacjom internetowi przestępcy potrafią uzyskać dostęp m.in.: do skrzynki mailowej dziecka, jego kont w mediach społecznościowych.
Ekspert radzi
Ufne, nie podejrzewające zagrożenia dzieci, które zawierają niebezpieczne znajomości w internecie, łatwo zmanipulować. W konsekwencji mogą one udostępniać przestępcom także informacje dotyczące m.in. logowania do komputera rodzica.
Przykłady zagrożeń w internecie to także kontakt dzieci z treściami zawierającymi przemoc, śmierć i poważne obrażenia fizyczne (np. agresja wobec ludzi i zwierząt). W Sieci można łatwo znaleźć również materiały nawołujące do dyskryminacji i wrogości, a także treści zachęcające dzieci do samookaleczania, czy podejmowania internetowych wyzwań np. picie alkoholu na czas.
Cyberprzemoc
Internetowa przemoc w grupie rówieśniczej (tzw. cyberprzemoc) może mieć charakter jednorazowej agresji elektronicznej lub cyklicznego nękania, tzw. cyberbullyingu. Przykłady zagrożeń w internecie i aktów cyberprzemocy to m.in.: przerabianie i upublicznianie zdjęć lub filmików z udziałem dziecka, wykluczenie dziecka z internetowej społeczności. Jakie są zagrożenia w internecie, związane z cyberprzemocą?
Ekspert radzi
Skutki cyberprzemocy mogą być dla dziecka tak samo dotkliwe, jak przemoc doświadczana w realnym życiu: obniżenie poczucia własnej wartości, problemy z nauką i snem, większa podatność na uzależnienie od alkoholu i narkotyków, zwiększone ryzyko wystąpienia zaburzeń nastroju, a nawet myśli i próby samobójcze.
Niebezpieczne znajomości w internecie: czym jest child grooming?
Uwodzenie dzieci w internecie przez osoby dorosłe, tzw. grooming, to przestępstwo w rozumieniu polskiego Kodeksu Karnego.
Tego rodzaju zagrożenia dla dzieci w Internecie, najczęściej mają następujący przebieg: przestępca stopniowo zdobywa zaufanie i buduje więź emocjonalną z dzieckiem, która ma ułatwić późniejsze wykorzystanie seksualne.
Niebezpieczne znajomości w Internecie mogą skutkować nie tylko spotkaniem w realnym świecie i fizyczną przemocą seksualną wobec dziecka. Internetowi przestępcy często skłaniają dzieci do przesyłania im nagich zdjęć i filmików (seksting), zachęcają nieletnich do oglądania treści pornograficznych, a także prezentują dzieciom własne akty seksualne np. za pośrednictwem wideo-transmisji.
Jak poprawić bezpieczeństwo dla dzieci w internecie, co mogą zrobić rodzice?
W dbaniu o bezpieczeństwo dzieci w internecie pomocne jest różnego rodzaju oprogramowanie, które ma na celu blokowanie i kontrolowanie treści, z którymi dziecko ma styczność.
Ekspert radzi
Choć ,,filtry” rodzicielskie i ograniczenia czasowe w dostępie do internetu są do pewnego stopnia skuteczne, nigdy nie zastąpią wychowawczego podejścia do bezpieczeństwa dla dzieci w Internecie, czyli rozmów, które zwiększają świadomość dzieci dotyczącą tego, jakie są zagrożenia w internecie.
Na jakie rodzaje zagrożeń w internecie w szczególności warto zwracać uwagę dzieci, o czym warto pamiętać na co dzień?
- Buduj więź i zaufanie: Interesujmy się tym, co dzieje się w życiu dziecka. Podejmujmy w rozmowach trudne tematy, m.in. seksualności człowieka, trudności w relacjach, bezpieczeństwa dla dzieci w internecie. Nie złośćmy się, gdy przyłapiemy dziecko na oglądaniu w internecie niewłaściwych treści, ale na spokojnie porozmawiajmy. Przedstawmy swój punkt widzenia i wartości, które chcemy dziecku przekazać.
- Zasada ograniczonego zaufania, a niebezpieczne znajomości w internecie.
Wytłumacz, że nie wszystkie poznane w internecie osoby mogą mieć dobre intencje, a za miłego rówieśnika może podawać się dorosły przestępca.
- Uważaj, co publikujesz: Choć niektóre gwiazdy i influencerzy ujawniają wszystkie, intymne szczegóły na temat swojego życia. Tak naprawdę internet nie jest najlepszym miejscem na dzielenie się swoimi sekretami i pokazywanie każdego zdjęcia. Jakie są zagrożenia w internecie z tym związane? Prędzej czy później tego typu treści mogą zostać wykorzystane przeciwko dziecku, np. w formie cyberprzemocy.
- Podejrzane wiadomości: nie klikamy w linki z wiadomości, które wyglądają podejrzanie. Zwracajmy uwagę dzieci na przykłady zagrożeń w internecie, które mogą być związane z rozprzestrzenianiem złośliwego oprogramowania.
Rodzice z uśmiechem przyznają, że dzieci często przewyższają ich umiejętności obsługi urządzeń elektronicznych i internetu. Warto jednak pamiętać, że ze względu na swoją psychiczną i poznawczą niedojrzałość, dzieci i młodzież nie są w stanie samodzielnie uchronić się przed niebezpiecznymi znajomościami i zagrożeniami w internecie.
To na dorosłych, rodzicach i nauczycielach, spoczywa obowiązek edukowania dzieci w kwestii tego, jakie są zagrożenia internecie i wskazywanie, jak można się przed nimi uchronić.
Autor
