Jak urządzić pokój dla ucznia?

24 stycznia 2023

Szkoła to nowy etap w życiu dziecka. Rodzice starają się zapewnić swojemu synowi lub córce jak najlepsze warunki do nauki – komfortowe i sprzyjające nauce. Stąd ich częste pytania np. o odpowiednie meble dla pierwszoklasisty, czy też wysokość biurka dla dziecka. Warunki, w jakich się uczymy, są bardzo ważne, bo podczas lat nauki młody organizm znajduje się w fazie intensywnego rozwoju, a skutki zaniedbań odczujemy w przyszłości. Teraz problem stał się jeszcze bardziej aktualny, ponieważ w dobie nauki zdalnej oraz coraz popularniejszej edukacji domowej szkoła de facto przeniosła się do domu, a tym samym kącik lub pokój dla ucznia stał się głównym miejscem do nauki. Urządzając go, największe wysiłki powinno się skupić na wyborze właściwego biurka i krzesła. 

Biurko i krzesło do nauki to elementy mające zasadniczy wpływ na przyjmowaną przez dziecko postawę. Zespół ekspertów Instytutu miał okazję wielokrotnie badać takie produkty, jak meble dla pierwszoklasisty czy wyposażenie pokoju starszego ucznia. Czynnie też zajmuje się rehabilitacją i pracą z małymi pacjentami nad korektą wad postawy. Jeżeli szukasz inspiracji, jak urządzić pokój pierwszoklasisty lub nie masz pewności, czy oglądane w sklepach aranżacje pokoju dla ucznia sprawdzą się w rzeczywistości – spieszymy z pomocą  Poniższy artykuł zawiera pomysły i wskazówki, oparte na wiedzy i doświadczeniach specjalistów, dotyczące organizacji miejsca do nauki dla dziecka.

Co w pokoju dla ucznia?

Pokój dla ucznia najważniejsze elementy:

  • wydzielone miejsce do nauki;
  • przyjazne otoczenie;
  • dobrze dopasowane biurko;
  • wygodne krzesło;
  • lampka;
  • dodatkowe półki;
  • akcesoria.

Znajdź miejsce do nauki dla dziecka

Dzieci często uczą się przy kuchennym stole, na kanapie w salonie, leżąc na łóżku lub na podłodze. Nie są to dobre rozwiązania. Zwracaj uwagę na to, gdzie Twoje dziecko odrabia zadania domowe i jaką pozycję przyjmuje jego ciało. Optymalnym rozwiązaniem – o ile warunki lokalowe na to pozwalają – jest osobny pokój dla ucznia lub własny kącik do nauki. Najlepiej, aby znajdował się w pobliżu okna – wówczas Twoja pociecha będzie mogła uczyć się przy świetle dziennym i nie przemęczy wzroku podczas czytania, pisania lub rozwiązywania zadań.

Jak urządzić pokój pierwszoklasisty?

Gdy nasza pociecha wkracza w wiek szkolny, na ogół konieczne są mniejsze lub większe zmiany w organizacji przestrzeni naszego domu czy mieszkania. Zanim jednak urządzimy kącik lub pokój pierwszoklasisty, inspiracje znalezione w internecie czy sklepach meblowych warto skonfrontować nie tylko z potrzebami naszej pociechy, ale i wymogami, od których zależy jej zdrowie.

Oglądając gotowe aranżacje pokoju dla ucznia, pamiętaj, że ze wszystkich sprzętów najistotniejsze jest właśnie miejsce pracy. Komfort, jaki starają się zapewnić sobie dorośli, powinien być również wytyczną przy organizowaniu pomieszczenia dla dziecka. Dbałość o właściwy rozwój stanowi dodatkowy warunek, który należy uwzględnić przy tym zadaniu.

Zadbaj o przyjazne otoczenie

Wygląd pomieszczenia, w którym się znajdujemy, ma nie tylko wpływ na nasze samopoczucie, ale i koncentrację. Nauce z pewnością będą sprzyjały jasne aranżacje pokoju ucznia, ciepłe kolory ścian i porządek. Dziecko rozpoczynające naukę potrzebuje diametralnie innego otoczenia, niż miało do tej pory. W zasięgu wzroku nie powinno być elementów odwracających i rozpraszających jego uwagę od zadań, które ma wykonać.

Wskazane jest, aby podczas odrabiania lekcji na widoku były jedynie książki, zeszyty, lampka na biurko dla ucznia i inne niezbędne pomoce naukowe. Kolorowe plakaty, obrazki, nadmierna ilość akcesoriów i przyborników na blacie, czy zabawki mogą utrudniać skupienie się na konkretnych zadaniach. A zatem, zanim zaczniemy zastanawiać się, jaki organizer na biurko dla dziecka kupić, upewnijmy się, czy jest rzeczywiście w tym miejscu niezbędny i co powinno się w nim znaleźć.

Jakie wybrać biurko dla ucznia?

Odpowiednie biurko, czyli jakie? To podstawowy mebel w kąciku czy pokoju dla ucznia – dziecko będzie przy nim spędzać wiele czasu, a postawa przyjmowana przy siedzeniu ma ogromny wpływ na kręgosłup. Jakie biurko zatem będzie najlepsze i czym się kierować dokonując wyboru?

Wielkość blatu

Planując zakup dobrego biurka, powinniśmy zwrócić uwagę na wielkość blatu. Dziecko musi mieć możliwość właściwego ułożenia rąk podczas wykonywania różnych czynności. Na biurku często leży więcej rzeczy niż tylko jeden zeszyt. Zapewnij miejsce do rozłożenia książki czy innych pomocy koniecznych np. podczas tworzenia prac plastycznych. Na biurku ucznia trzeba też znaleźć miejsce na komputer czy tablet.

Przyjęciu prawidłowej postawy ciała podczas korzystania ze sprzętów elektronicznych służą gotowe podkładki na biurko, dedykowane tym urządzeniom. W przypadku komputera z osobnym monitorem należy go ustawić tak, aby znajdował się na wysokości linii wzroku dziecka, a plecy były oparte o krzesełko.

Kąt nachylenia i przestrzeń pod biurkiem

Równie ważnym aspektem, jak wielkość blatu (oraz wysokość, o której niżej), jest kąt jego nachylenia. Dla właściwej postawy przy pracy korzystne jest pochylenie blatu w kierunku dziecka od 10 do 16 stopni. Podczas siedzenia powoduje to odgięcie tułowia ku tyłowi, zmuszając naszego ucznia do oparcia pleców. Przy tradycyjnym biurku lub stoliku możesz podłożyć pod tylne nogi jednakowej grubości podkładki (klocki, deseczki, listwy, itp.). Niedogodnością tej metody będą zsuwające się przedmioty, stąd konieczność przytwierdzenia do blatu organizera.

Przy wyborze biurka zwróć ponadto uwagę na przestrzeń pod blatem, czyli miejsce na odpowiednie ułożenie nóg. Wskazane jest, aby była na tyle duża, aby dziecko swobodnie wsunęło krzesło i mogło poruszać nogami. Ma to istotny wpływ na krążenie krwi w organizmie, co wpływa także na procesy myślowe.

Funkcjonalność biurka

Ważnym aspektem przy wyborze dobrego biurka jest jego funkcjonalność. Powinno być wyposażone w elementy ułatwiające pracę dziecku. Dlatego przy biurku powinny znajdować się dodatkowe półki boczne, przeznaczone na książki i zeszyty, nadstawki, które mogą pomieścić przybory mniej potrzebne do bieżącego użytku. Istotne też, aby posiadało inne rozwiązania – na przykład szuflady, które umożliwiają praktyczne korzystanie z podręcznych przyborów. Przydadzą się też przegrody lub organizery na biurko dla dziecka, ułatwiające utrzymanie porządku.

Takie rozwiązania sprzyjają lepszej koncentracji podczas nauki, ponieważ ograniczają liczbę rozpraszających elementów znajdujących się wokół. Dzięki temu mamy mniej bodźców wzrokowych, które mogą odwracać uwagę naszego ucznia.

Wygląd i jakość wykonania biurka

Podobne kryterium warto zastosować, oceniając wygląd biurka. Lepiej unikać zbędnych dekoracji oraz ostrych kolorów, które oddziałują negatywnie na układ wzrokowy i system nerwowy dziecka, powodując jego rozpraszanie.

Lesław Kluba

Fizjoterapeuta, Zastępca Kierownika Zakładu Usprawniania Leczniczego, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Wybierając biurko, zwróć uwagę na wykonanie i wykończenie. Ważne jest, aby łatwo było utrzymać je w czystości – zmyć ślady po kredkach, długopisie, farbach czy kleju. Zwróć uwagę na trwałość surowców – przyjrzyj się sposobie oklejenia krawędzi i rantów. Zapytaj sprzedawcę o użyte kleje, lakiery i farby – są to potencjalne czynniki wywołujące alergię.

Jaka wysokość biurka dla dziecka?

Rodzice często pytają, jaka powinna być wysokość biurka dla dziecka. Kluczowym parametrem jest tu wzrost – konieczne jest bowiem dopasowanie wysokości biurka do wzrostu Twojej pociechy. Aby to sprawdzić, oprócz biurka potrzebne jest właściwe krzesło – nasz uczeń powinien usiąść na nim przy biurku w pozycji wyprostowanej, zachowując pionowe ustawienie ramion. Przy właściwej wysokości biurka, staw łokciowy powinien leżeć lub nieco odstawać powyżej przedniej krawędzi blatu.

Jakie wybrać krzesło dla dziecka?

Krzesło i biurko to zestaw nierozłączny. Aby dobrze dobrać krzesło, koniecznie pamiętaj o tym, aby uwzględnić wymiary biurka – te dwa meble muszą ze sobą współgrać. Źle dobrane krzesło może prowadzić do różnego rodzaju bólu w kościach i stawach, a w ich efekcie – do skrzywień kręgosłupa. Uchroń swoje dziecko przed tymi dolegliwościami i kup mebel z wysokim oparciem, który podeprze jego całe plecy wraz z odcinkiem szyjnym.

Dopasowanie krzesła do wzrostu

Przede wszystkim zwróć uwagę na wzrost Twojego dziecka. To bardzo ważne, aby podczas odrabiania lekcji uczeń nie przyjmował postawy zgarbionej, jego stopy płasko opierały się o podłogę, a biodra i kolana były ustawione pod kątem 90 stopni. Jeśli dziecko siedzi wyprostowane, z ramionami ułożonymi przy ciele i łokciami zgiętymi w taki sposób, aby przedramiona spoczywały swobodnie na blacie biurka, wówczas będziesz mieć pewność, że nie grożą mu żadne wady postawy, gdyż zachowuje prawidłową pozycję.

Dobrym rozwiązaniem są krzesła o regulowanej wysokości – dzięki temu samodzielnie je dopasujesz do wzrostu Twojej pociechy i wysokości blatu.

Ważne podparcie przy siedzeniu

Prawidłowe formowanie postawy ciała dziecka, przy długotrwałym siedzeniu, będzie w pewnym stopniu uzależnione od interakcji aparatu ruchu i krzesełka (stanowiska pracy). Te bierne naciski sumowane w długim czasie, przy odpowiednio dobranych meblach, nie powinny ujemnie wpływać na kształt krzywizn kręgosłupa. Źle dobrane mogą jednak wywołać efekt odwrotny.

Podczas pracy koncepcyjnej, takiej jak myślenie, słuchanie czy rozmowa, oparcie krzesła powinno podpierać kręgosłup tuż poniżej linii łopatek. Natomiast podczas pisania czy rysowania podparty ma być górny brzeg miednicy.

Lesław Kluba

Fizjoterapeuta, Zastępca Kierownika Zakładu Usprawniania Leczniczego, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Jeżeli z przodu nie ma podparcia na przedramionach, to pochylenie na krześle wywiera olbrzymie naciski na krążki międzykręgowe kręgosłupa dziecka. Stąd wydaje się konieczna indywidualna fizjometria układu uczeń-krzesło-biurko, gdyż praca ucznia powinna przebiegać zgodnie ze wskazówkami ergonomicznymi. Dlatego preferowane są krzesełka z płynną regulacją wysokości siedziska, gwarantujące optymalny jej dobór.

Jak zadbać o dobrą postawę przy odrabianiu lekcji?

Przyjęcie prawidłowej postawy podczas odrabiania lekcji, nauki lub pisania w pozycji siedzącej jest uwarunkowane przestrzeganiem następujących reguł:

  • Zwróćmy uwagę na właściwy odstęp między górną powierzchnią ud a dolną powierzchnią blatu lub szuflady. Musi być zachowana wolna przestrzeń dla swobodnego ruchu nóg.
  • Wysokość siedziska dopasujmy tak, żeby odcinki łańcucha stawowego kończyn dolnych, przy obu nogach opartych całymi stopami o podłoże, zawsze tworzyły kąty proste: między stawem biodrowym a tułowiem – 90 stopni, między udem a podudziem – 90 stopni, między podudziem a stopą – również 90 stopni.
  • Przednia krawędź siedziska powinna być delikatnie zagięta w kierunku podłogi – po to, żeby nie uciskać okolicy dołu podkolanowego i jego sąsiedztwa.
  • Zadbajmy o właściwą wysokość blatu, aby przy pionowym ustawieniu ramienia dziecka siedzącego w pozycji wyprostowanej, staw łokciowy leżał lub nieco odstawał powyżej przedniej krawędzi blatu biurka.

Ponadto zaleca się, aby kąt zawarty między siedziskiem a oparciem wynosił 95 do 106 stopni, z odchyleniem od pionu w stronę pleców, promień krzywizny oparcia stanowił 300 mm, a kąt pochylenia siedziska w tył (zagłębienia pod pośladkami) wynosił od 0 do 4 stopni. Takie parametry pozwalają na prawidłową stabilizację kręgosłupa, utrwalając dobrze ukształtowaną lordozę lędźwiową i kompensacyjnie kifozę piersiową.

Lampka na biurko dla ucznia

Kolejnym istotnym elementem wyposażenia pokoju ucznia jest lampka. Jesienią i zimą bardzo szybko robi się ciemno – zadbaj, aby Twoje dziecko miało odpowiednie światło do odrabiania lekcji. Dzięki temu nie zmęczy, ani nie zepsuje sobie wzroku. Najlepiej sprawdzają się lampki z ruchomymi kloszami i ramionami. Ważne, by strumień światła nie był biały czy jarzeniowy, ale ciepły i żółty.

Ustawienie lampki na biurku zależne jest od tego, którą ręką dziecko się posługuje podczas pisania. U osób praworęcznych światło powinno padać z lewej strony, u osób leworęcznych zaś z prawej, wówczas dziecko nie przysłoni sobie strumienia światła podczas pisania. Dodatkowych rad w tym zakresie udzieli lekarz okulista, który sprawdzi także wzrok dziecka.

Porządek sprzyja koncentracji

W razie gdyby biurko mało niewystarczającą liczbę szuflad, szafek i przegródek, możesz zainstalować nad nim dodatkową półkę. Najlepiej, aby dziecko sięgało do niej samodzielnie, bez wstawania. Mogą się na niej znaleźć książki lub inne przybory szkolne. Ważne jednak, aby nie były to zabawki czy inne kolorowe gadżety, które mogą działać rozpraszająco.

Wśród potrzebnych w szkole przyborów mamy wiele  kolorowych wycinanek, flamastrów, bloków rysunkowych i teczek. Zadbaj o to, aby wszystkie te rzeczy miały swoje miejsce, a utrzymanie porządku przez dziecko nie było trudne. Od tego zależy odpowiedź na pytanie, czy i jaki organizer na biurko dla dziecka będzie najlepszy. Zbyt dużo przedmiotów na biurku nie sprzyja nauce i odwraca uwagę od zadań do wykonania.

Rekomendowane produkty

Lesław Kluba

Fizjoterapeuta, Zastępca Kierownika Zakładu Usprawniania Leczniczego, Instytut Matki i Dziecka

Rola rodziców

Każdy zakup związany z nauką konsultuj z dzieckiem. Nie tylko po to, aby sprawdzić funkcjonalność i użyteczność, ale przede wszystkim dopasowanie wysokości biurka do wzrostu Twojej pociechy. Angażowanie dziecka we wszystkie decyzje dotyczące szkolnych zakupów oraz liczenie się z jego opinią ma wpływ na jego motywację i zaangażowanie. Pamiętajmy o tym, kupując zarówno meble dla pierwszoklasisty, jak i urządzając pokój dla starszego ucznia.

Niezależnie od dobrze dobranych mebli do nauki, zupełnie odrębną kwestią jest przyjęcie odpowiedniej pozycji przez uczące się dziecko. Tu w roli edukatora nikt nie zastąpi rodziców.

Jeśli zauważysz, że Twoje dziecko przybiera nieprawidłową postawę – zwróć mu uwagę i wytłumacz, dlaczego jest to tak ważne. W ten sposób zatroszczysz się o jego komfort i zdrowy kręgosłup.

Autor

Lesław Kluba

Fizjoterapeuta, Zastępca Kierownika Zakładu Usprawniania Leczniczego, Instytut Matki i Dziecka

Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję