Zachowanie dziecka po szczepieniu MMR

Co to jest szczepionka MMR, jaki jest jej skład, a przede wszystkim: czy wysypka po szczepieniu MMR zdarza się często, czy mogą wystąpić inne objawy poszczepienne oraz kiedy szczepionka MMR nie jest wskazana? To tylko niektóre pytania i wątpliwości rodziców dotyczące tej obowiązkowej dla dzieci szczepionki. Wszystko, co trzeba wiedzieć o zachowaniu dziecka po szczepieniu MMR, znajdziesz w poniższym tekście. 

Rzetelną wiedzę na temat szczepień ochronnych dla dzieci trzeba dziś upowszechniać bardziej niż kiedykolwiek. Szczepionka MMR zajmuje ważne miejsce w kalendarzu szczepień, dlatego warto wiedzieć, przed jakimi powikłaniami chroni Twoje dziecko, na ile jest skuteczna i jakie są medyczne przeciwwskazania jej podawania.

Szczepionka MMR: skład     

MMR to trójskładnikowa szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce. Jej nazwa to pierwsze litery angielskich nazw tych wirusowych chorób (measles, mumps, rubella). W swoim składzie szczepionka MMR zawiera atenuowane – czyli żywe, ale osłabione – szczepy wirusów. Podawana jest podskórnie lub domięśniowo.

MMR: lepiej zapobiegać niż leczyć

Odra to choroba zakaźna objawiająca się wysoką gorączką i charakterystyczną wysypką skórną (grudki i czerwonawe plamki), zapaleniem spojówek, suchym kaszlem. Przebieg jej zwykle jest łagodny, niestety u niektórych dzieci pojawiają się groźne powikłania, takie jak zapalenie płuc i zapalenie mózgu, prowadzące do jego trwałego uszkodzenia.

Świnka to także choroba zakaźna. Objawia się zapaleniem ślinianek przyusznych. Pojawia się gorączka, ból i obrzęk okolic przedusznych oraz zlokalizowanych poniżej małżowiny usznej – podżuchwowo. Zwykle przebieg jej jest łagodny, ale u części pacjentów mogą wystąpić bardzo poważne powikłania – zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, głuchota, zapalenie trzustki, zapalenie serca, zapalenie jąder.

Różyczka to również choroba zakaźna. Przebiega zwykle łagodnie – gorączka i charakterystyczna wysypka skórna to jej główne objawy. U niektórych pacjentów mogą pojawić się też objawy kataralne. Powikłania występują rzadko. Jeśli jednak na różyczkę zachoruje kobieta w ciąży, może dojść do poronienia, śmierci lub ciężkiego uszkodzenia płodu – jest to tzw. zespół różyczki wrodzonej.

Szczepionka MMR: kiedy i jak podawać?

Szczepienie MMR to jedno z wpisanych od wielu lat do Programu Szczepień Ochronnych (PSO)  tzw. szczepienie obowiązkowe.

Pierwsza dawka podawana jest w 13-15 miesiącu życia, druga – w 6. roku życia dziecka. Taki schemat szczepienia zapewnia długotrwałą odporność. W wyjątkowych przypadkach można podać szczepionkę już w 9. miesiącu życia dziecka – np. przy planowanej podróży w rejony, gdzie rozpowszechniona jest odra lub zanim dziecko pójdzie do żłobka. Jednak, zgodnie z zaleceniami producenta szczepionki, taki pacjent wymaga podania dodatkowej dawki w 2. roku życia – najlepiej po 3 miesiącach od podania pierwszej dawki, ale nie wcześniej niż po 4 tygodniach.

Czy szczepienie MMR jest skuteczne i bezpieczne?  Zdecydowanie tak.

Wysypka i inne objawy po szczepieniu MMR

Rodzice często pytają o zachowanie dziecka po szczepieniu MMR, obawiając się ewentualnych powikłań. Chcą wiedzieć, na ile powszechna bywa np. wysypka po szczepieniu MMR. Jak zatem dzieci tolerują szczepionkę MMR – jak zachowują się po szczepieniu? Na szczęście, ani wysypka, ani inne objawy poszczepienne nie zdarzają się często, a jeśli już się pojawią, to mają raczej łagodny przebieg. Występujące rzadko odczyny poszczepienne to:

• Najczęściej łagodne, przemijające zaczerwienienie, obrzęk i bolesność w miejscu wkłucia, które mogą wystąpić 1-2 dni po szczepieniu;
• 6-12 dni po szczepieniu może pojawić się gorączka – nawet do 39 st. C. Ustępuje ona w ciągu 1-2 dni i jest wynikiem prawidłowego procesu uodparniania. Jeśli dziecko na gorączkę reaguje drgawkami, to gorączka po szczepieniu również może je sprowokować (u 1 na 3000-4000 zaszczepionych dzieci);
• W tym samym czasie, czyli 7-12 dni po szczepieniu MMR, może pojawić się też charakterystyczna wysypka – znika po 2-3 dniach (5% dzieci),
• Łagodne zapalenie mózgu może wystąpić w ciągu 5-15 dni po szczepieniu u mniej niż 1 dziecka na milion zaszczepionych – jest to więc 1000 razy rzadziej niż po zachorowaniu na odrę, a co najważniejsze, zapalenie to ustępuje samoistnie, bez trwałych powikłań;
• Jak po każdym szczepieniu, tak i tutaj może pojawić się reakcja alergiczna (1 przypadek na więcej niż milion zaszczepionych). Na szczęście, ciężkie reakcje alergiczne zdarzają się niezwykle rzadko.

Czy wszystkie dzieci mogą być szczepione MMR? 

Jeśli podejrzewa się niedobór odporności lub dziecko przyjmuje leki osłabiające układ immunologiczny (leki przeciwnowotworowe, steroidowe leki przeciwzapalne, leki po przeszczepie), koniecznie należy poinformować o tym lekarza kwalifikującego do szczepień.

Kiedy na pewno nie szczepić MMR?

Jeśli u dziecka stwierdzono ciężkie upośledzenie odporności, nie wolno podawać tej szczepionki. Nie należy też szczepić dziecka po leczeniu krwią, osoczem, immunoglobulinami lub innymi preparatami krwi. Odstęp od szczepienia powinien wynosić wówczas 3-11 miesięcy. Jeśli po pierwszym podaniu szczepionki wystąpiły nasilone objawy niepożądane, nie jest zalecane podanie drugiej dawki.

MMR: szkodliwe mity

Wbrew krążącym opiniom, szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce nie wywołuje autyzmu ani zapalnych chorób jelit. Szczepionka MMR jest bezpieczna i chroni nasze dziecko przed ciężkimi powikłaniami, które mogą powodować odra, świnka i różyczka.