Kiedy na ciele dziecka pojawiają się drobne, czerwone krostki, rodzice są bardzo zaniepokojeni i zdezorientowani. Często nie wiedzą, czy od razu należy udać się z dzieckiem do pediatry, a może pojedyncze, czerwone krostki u niemowlaka to np. potówki, które nie zwiastują żadnej, groźnej choroby? Czerwone plamy na ciele dziecka, pokrzywka, pęcherzyki, grudki – wysypka może przybierać u maluchów różną postać i mieć odmienne przyczyny m.in. alergia, infekcja wirusowa lub bakteryjna.
W tym artykule przedstawiamy podstawową charakterystykę wykwitów skórnych u dzieci oraz najczęstsze przyczyny ich występowania.
Drobne czerwone krostki, a może plamy na ciele dziecka: wysypka wysypce nierówna
Kiedy rodzice obserwują drobne, czerwone krostki na ciele dziecka lub inny rodzaj zmian skórnych przede wszystkim nie powinni wpadać w panikę. Najpierw należy dokładnie obejrzeć maluszka, zaobserwować umiejscowienie i rozległość zmian oraz stwierdzić, czy wykwitom skórnym towarzyszą jakieś inne, niepokojące objawy. Jeśli dziecko oprócz krostek lub czerwonych plam na ciele ma także swędzenie, obrzęk języka lub innych części ciała, gorączkę, biegunkę i wymioty, niezwłocznie należy udać się do lekarza.
Do pediatry zgłaszamy się zawsze, kiedy mamy jakiekolwiek wątpliwości co do stanu zdrowia dziecka. Jeśli pojedyncze, czerwone krostki u niemowlaka to jedyny objaw obserwowany przez rodziców, a maluszek poza tym czuje się wyśmienicie, je z apetytem, bawi się i dokazuje, można wstrzymać się z wizytą u lekarza 1-2 dni i obserwować dziecko. Jeśli wysypka nasila się i/lub rozprzestrzenia, zaczęły towarzyszyć jej inne objawy – zgłaszamy się do pediatry.
Wysypka u dzieci ma najczęściej postać wykwitów:
- Plamistych (niewyczuwalne palpacyjnie zmiany w zabarwieniu skóry);
- Grudkowych (wyniosłe zmiany skórne wyczuwalne dotykiem);
- Plamisto-grudkowych (zmiana zabarwienia i wyczuwalne grudki na skórze (np. drobne, czerwone krostki na ciele dziecka);
- Pęcherzyków (wypukłości skórne wypełnione płynem);
- Pokrzywki (wypukłe wzniesienie na skórze pod postacią bardziej rozległych, płaskich bąbli, często o zabarwieniu biało-różowym).
Wysypka często jest wiodącym, głównym objawem choroby np. w przypadku trądziku niemowlęcego, alergii, atopowego zapalenia skóry. Drobne, czerwone krostki na ciele dziecka i inne zmiany skórne często są tylko jednym z objawów choroby, najczęściej infekcji wirusowej lub bakteryjnej np. ospa, różyczka, szkarlatyna.
Pojedyncze, czerwone krostki u niemowlaka to mogą być potówki lub trądzik niemowlęcy
Niektóre rodzaje wysypki u dzieci wymagają pilnej konsultacji z lekarzem, z kolei inne są niegroźne i stosunkowo łatwo można poradzić sobie z nimi w domu. Pojedyncze, czerwone krostki u niemowlaka to mogą być potówki, trądzik niemowlęcy lub odparzenie pod pieluszką:
- Potówki: mają postać drobnych, czerwonych krostek na ciele niemowlaka – pęcherzyków wypełnionych płynem surowiczym. Potówki powstają w miejscach podatnych na przegrzanie i nadmierną potliwość (np. fałdy skórne, pachwiny);
- Trądzik niemowlęcy: najczęściej pojawia się u na twarzy noworodków, w organizmie których wciąż obecnych jest sporo hormonów pochodzących od mamy.
- Odparzenia pod pieluszką: na pupie niemowlaka widać drobne, czerwone krostki. Odparzenia mogą mieć różną przyczynę, m.in.: zbyt długi kontakt skóry z moczem oraz – w szczególności – z kałem, antybiotykoterapia u dziecka, uczulenie na składniki kremu pod pieluszkę.
Te postaci niegroźnej wysypki u niemowlaka wymagają czujnej obserwacji rodziców i odpowiednich zmian w pielęgnacji dziecka. Jeśli zmiany skórne zaostrzają się i rozprzestrzeniają, lub dochodzą do nich inne, niepokojące objawy np. gorączka, świąd, biegunka, koniecznie należy zabrać dziecko do lekarza.
Pojedyncze, czerwone krostki, pokrzywka i świąd: czy to alergia u niemowlaka?
Wykwity skórne u dzieci dość często są objawem alergii pokarmowych, kontaktowych, wziewnych lub alergii na składnik leku podawanego dziecku.
Typowe zmiany na tle alergicznym są umiejscowione zwykle na twarzy, brzuchu, w zgięciach stawowych np. łokcie, pod kolanami. Mogą mieć postać m.in. pęcherzyków, pokrzywki, czy suchych, czerwonych plam na ciele dziecka. Wysypce alergicznej mogą towarzyszyć także inne objawy m.in. problemy gastryczne, duszności, podwyższona temperatura ciała, świąd, pieczenie i obrzęk skóry, a także groźny obrzęk języka oraz ust.
Jeśli podejrzewamy u dziecka alergię, w pierwszej kolejności należy udać się z maluszkiem do pediatry, który zapisze dziecku leki antyhistaminowe, a w razie konieczności pokieruje rodziców do innych specjalistów.
Wbrew pozorom rozpoznanie przyczyny wyprysku alergicznego nie zawsze jest proste. Często różne choroby skórne i alergie współwystępują u danego dziecka równocześnie, lub następują bezpośrednio po sobie, stwarzając dodatkowe problemy w diagnostyce i skutecznym leczeniu.