Sen a gorączka: czy budzić dziecko z gorączką?

25 maja 2023
Reklama

Podwyższona temperatura ciała u dziecka zawsze budzi niepokój rodziców. Tym bardziej, jeśli gorączka pojawia się w nocy. Czy budzić dziecko z gorączką, aby podać mu leki obniżające temperaturę ciała? Jak prawidłowo mierzyć temperaturę u dziecka, w zależności od wieku? Więcej kresek na termometrze nie zawsze oznacza jednak gorączkę.

Jak rozpoznać stan podgorączkowy, a przy jakiej temperaturze mówimy o gorączce u dziecka? Na forum dla rodziców często pada także pytanie, czy to dobrze, że dziecko śpi podczas gorączki w ciągu dnia? Na te ważne pytania dotyczące gorączki u dzieci, odpowiemy w dzisiejszym artykule.

Gorączka, a stan podgorączkowy: jak prawidłowo mierzyć temperaturę u dziecka?

Zacznijmy od wyjaśnienia, że nie każdą, podwyższoną temperaturę nazywamy u dziecka gorączką. Jeśli termometr wskaże wartość 37,1- 38°C, to mówimy o stanie podgorączkowym, ale nie o gorączce.

Warto pamiętać, że prawidłowy zakres temperatury u dzieci i dorosłych jest różny, w zależności od sposobu i miejsca pomiaru. Rodzice najczęściej stwierdzają, że dziecko może mieć gorączkę, kiedy maluch podczas snu szybciej oddycha, ma rozgrzaną skórę, wypieki na twarzy i jest wyraźnie spocony.

Czy budzić dziecko z gorączką, jeśli chcemy zmierzyć mu temperaturę w sposób prawidłowy i bardzo dokładny? Termometry bezdotykowe mogą okazać się pomocne, aby nie budzić dziecka z gorączką i orientacyjnie sprawdzić temperaturę. Jednak prawidłowy i dokładny pomiar temperatury ciała u dziecka powinien być przeprowadzony z użyciem innego rodzaju termometrów, w sposób dostosowany do wieku malucha:

  • u dzieci do 3 r.ż. pomiar powinien być wykonany w odbytnicy, przy użyciu specjalnego termometru z giętką końcówką. W odbycie normy prawidłowej temperatury ciała wynoszą między 36,6-38,0°C
  • u dzieci między 3 a 5 r.ż. zalecany jest pomiar temperatury w uchu, za pomocą termometru z przeznaczoną do tego końcówką. W tym wieku u dziecka można zmierzyć temperaturę także termometrem umiejscowionym w dole pachowym, jednak to miejsce pomiaru na forum lekarskim jest uznawane za mało miarodajne. W uchu, za wartości prawidłowe uznaje się temperaturę ciała w zakresie 35,8-38,0°C, natomiast w dole pachowym za prawidłową uznaje się temperaturę między 34,7-37,3°C.
  • u dzieci powyżej 5 r.ż. pomiar temperatury ciała może być wykonywany w jamie ustnej. Za temperaturę prawidłową uznajemy taką, która mieści się w przedziale 35,5-37,5°C

Czy budzić dziecko z gorączką, aby podać mu leki?

Wszystko zależy od bieżącego stanu dziecka oraz jego wcześniejszej historii chorobowej. Podwyższona temperatura ciała to naturalny mechanizm obronny organizmu, dlatego nie warto od razu podawać leków przeciwgorączkowych, jeśli temperatura u dziecka nie przekracza 38°C, a maluch nie wykazuje dodatkowych, niepokojących objawów. Wtedy wystarczy obserwacja, połączona z regularną kontrolą temperatury. Kiedy natomiast warto obudzić dziecko z gorączką, aby podać mu leki?

Budzimy dziecko, gdy jego temperatura ciała przekracza 38,5°C, a naszym priorytetem staje się podanie leków i ,,zbicie” gorączki.

Czy budzić dziecko z gorączką także w innych przypadkach?

Tak, jeśli temperatura wzrosła do 38 stopni oraz: 

  • dziecko nie ukończyło jeszcze 12 miesięcy;
  • w przeszłości wystąpiły u maluszka drgawki gorączkowe;
  • dziecko choruje przewlekle m.in. ma wadę serca, choroby nerek.

Rekomendowane produkty

Anna Milewska

Starszy specjalista w Dziale Ocen i Rozwoju Współpracy, Instytut Matki i Dziecka

Czy budzić dziecko z gorączką, jeśli śpi spokojnie? 

O ile występuje u niego jedynie stan podgorączkowy bez innych objawów, nie ma potrzeby wybudzać błogo śpiącego maluszka. Sen sprzyja regeneracji organizmu i w naturalny sposób pomaga dziecku uporać się z chorobą. Na forum dla rodziców często pada pytanie, czy budzić dziecko z gorączką, kiedy jest bardzo spocone, ma przyspieszony oddech, wyraźne rumieńce, wierci się przez sen, ale wciąż śpi?

Jolanta Wacławek

Lekarz pediatra w Oddziale Hospitalizacji Jednego Dnia, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Jeśli rodzice obserwują u dziecka objawy świadczące o dyskomforcie, a dodatkowo temperatura ciała malucha przekracza 38,5°C, zawsze powinni dziecko obudzić i podać leki przeciwgorączkowe. U dzieci stosuje się paracetamol (bez ograniczeń wiekowych) lub ibuprofen (powyżej 3 miesiąca życia), a przed podaniem należy dokładnie zapoznać się z ulotką danego preparatu. Dawkę leku dobieramy do wagi dziecka (przeliczając na kilogram masy ciała). Jeśli po 3 dniach stan dziecka nie ulega poprawie a gorączka nawraca, należy udać się z maluchem do lekarza. 

Do pediatry niezwłocznie idziemy także w sytuacji, kiedy gorączce zaczęły towarzyszyć inne, niepokojące objawy m.in. wymioty, biegunka, wysypka, apatia dziecka, duszności, niechęć do przyjmowania płynów, lub gdy dziecko ma temperaturę przekraczającą 38°C, a nie ukończyło jeszcze 12 miesięcy.

Czy budzić dziecko z gorączką a może pozwolić, aby się wypociło?

Niemal na każdym forum internetowym dla rodziców można znaleźć rady oraz informacje o ,,wypacaniu” gorączki, które u małych dzieci może jednak spowodować groźne w skutkach przegrzanie organizmu.

Jolanta Wacławek

Lekarz pediatra w Oddziale Hospitalizacji Jednego Dnia, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

W trakcie gorączki zadbajmy o cienką piżamkę dla dziecka, wykonaną z naturalnych materiałów. Nie przykrywamy malucha grubą kołderką czy kocem – oprócz ryzyka przegrzania, wiercące się we śnie dziecko może nakryć sobie twarz, co skutecznie utrudnia schładzanie organizmu, a nawet oddychanie. Kiedy dziecko ma gorączkę warto często, choćby na kilka minut przewietrzyć jego pokój i pilnować, aby temperatura powietrza nie przekraczała 20°C, szczególnie w sezonie grzewczym. Przy gorączce priorytetem powinno stać się dla rodziców także prawidłowe nawadnianie dziecka. 

Dlatego jeśli w nocy zastanawiamy się, czy budzić dziecko z gorączką aby podać mu leki, warto także zaproponować obudzonemu maluszkowi coś do picia, najlepiej wodę, roztwór elektrolitów lub przystawić dziecko do piersi. W razie potrzeby należy zmienić także pościel oraz piżamkę na suche oraz przyłożyć dziecku chłodny (ale nie lodowaty) okład m.in. na czoło i kark.

Czy to dobrze, że dziecko długo śpi podczas gorączki w ciągu dnia?

U dorosłych oraz dzieci jednym z najlepszych sposobów na regenerację organizmu w trakcie choroby jest optymalna dawka snu. Na forum internetowym bardzo często rodzice pytają jednak czy to dobrze, że dziecko śpi podczas gorączki? Rodzice obawiają się, że w czasie snu malucha nie będą w stanie dokładnie zaobserwować niepokojących objawów, które mogą się u niego pojawić. Czy to dobrze, że dziecko długo śpi podczas gorączki?

Jeśli do tej pory maluch miał jedną lub dwie drzemki i w czasie gorączki trwają one po prostu dłużej niż zwykle, a dziecko śpi spokojnie, należy uważnie obserwować malucha i pozwolić mu spać. Tak samo w przypadku, kiedy dziecko zasnęło po podanej dawce leku, a temperatura ciała zaczęła się obniżać. Czy zawsze to dobrze, że dziecko śpi podczas gorączki?

Jeśli wcześniej rodzice zaobserwowali, że oprócz wysokiej temperatury maluch dodatkowo jest apatyczny, nie chce się bawić, odmawia jedzenia, picia i w zasadzie cały dzień by tylko spał – należy zgłosić się do lekarza.

Autor

Jolanta Wacławek

Lekarz pediatra w Oddziale Hospitalizacji Jednego Dnia, Instytut Matki i Dziecka

Dofinansowanie UE
Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję