Sprawdzone metody na ból pleców w ciąży

Ciąża to czas, który każda kobieta pragnie przeżyć jako spokojny i radosny, przygotowując się na przyjście dziecka na świat. Systematyczne wizyty kontrolne u lekarza prowadzącego ciążę zapewniają bezpieczeństwo zdrowotne mamy i dziecka, odpowiednia dieta wspomaga dobre samopoczucie obojga a dobrze dobrana i zaplanowana aktywność fizyczna pozwala zmniejszyć dyskomfort fizyczny związany z fizjologicznym rozwojem ciąży. Fizjologia ciąży to naturalny proces. To szereg zmian, do których dochodzi w organizmie kobiet, które u każdej z nich wyrażają się inaczej i z różnym nasileniem.

Ból kręgosłupa to jedna z najczęstszych dolegliwości zgłaszanych przez kobiety w ciąży. Może on mieć różny charakter i nasilenie oraz zmieniać swoją lokalizację. Z czasem może utrwalić się i przejść w ból ciągły uniemożliwiający codzienną aktywność przyszłej mamy. Nie możemy całkowicie wyeliminować nieprzyjemnych skutków ciąży. Jednak poprzez świadomość, jak sobie z nimi radzić oraz wprowadzanie tej wiedzy w życie, można je znacząco zminimalizować.

Ból pleców we wczesnej ciąży

Ból pleców to dolegliwość, która z różną intensywnością, dotyka prawie wszystkie kobiety w ciąży. Niekiedy jest to wczesny objaw ciąży.  Jego pojawienie się we wczesnej ciąży związane jest ze:

• wzrostem hormonów – powodują rozluźnianie więzadeł, co prowadzi do przeciążenia mięśni stabilizujących kręgosłup;
• stresem – zwiększa on napięcie mięśni, zwłaszcza w obszarach osłabionych a to przy rozluźniającym działaniu hormonów, niepokoju o dom, rodzinę czy ciążę prowadzi do bólów pleców;
• nadwagą – rosnąca waga dziecka w połączeniu z nadwagą mamy może znacząco nadwyrężać mięśnie pleców powodując ich ból.

Ból kręgosłupa w pierwszym trymestrze ciąży może być również wywołany początkiem zmian zachodzących w fizjologicznych krzywiznach kręgosłupa, miednicy oraz kości krzyżowej.

Nadwaga lub często pojawiające się bóle pleców u kobiet przed zajściem w ciążę, znacząco zwiększają prawdopodobieństwo pojawienia się bólu pleców w czasie ciąży.

Ból kręgosłupa w ciąży: co jeszcze może wpływać na jego pojawienie się?

Przybieranie na wadze w ciąży jest naturalnym procesem. Z tygodnia na tydzień zwiększa się masa dziecka, ciężar wód płodowych oraz objętość krwi. Dodatkowo zatrzymanie wody w organizmie w ostatnich miesiącach ciąży mocno obciąża plecy i stawy kończyn dolnych kobiety. Mięśnie brzucha, które nie mogą wystarczająco stabilizować z przodu postawę przyszłej mamy przenoszą swoją funkcję na mięśnie pleców, co prowadzi do dodatkowych przeciążeń.

Ból kręgosłupa i pleców w ciąży jest jej częstym, nieprzyjemnym elementem.

Powyższe zmiany wymuszają odzyskanie i utrzymanie równowagi w organizmie kobiety w ciąży. Wymuszone pozycje w czasie stania, siedzenia czy leżenia zwiększają przeciążenia mięśni, zmieniają sposób chodzenia, tym samym potęgując ból kręgosłupa i pleców.

Przybieranie na wadze, powiększający się brzuch i piersi to nie jedyne zmienne powodujące dolegliwości bólowe pleców i kręgosłupa kobiety w ciąży.

Wady postawy a ból kręgosłupa w ciąży

Ból kręgosłupa w ciąży dodatkowo potęgowany jest przez wady postawy zdiagnozowane przed lub w czasie ciąży, które mogą pogłębiać się w jej trakcie. Dlatego ważne jest, aby zminimalizować odczucia bólowe ze strony pleców w ciąży. W tym celu, warto wcześniej wzmocnić mięśnie stabilizujące postawę.

Przeżywając ciążę, nie można oderwać się od rzeczywistości. Często w domu są starsze dzieci, których podnoszenie, czy pomaganie im w różnych, niekoniecznie komfortowych pozycjach, może potęgować dolegliwości bólowe kręgosłupa. Przeciążenia związane z czynnościami dnia codziennego, sprzątaniem, czy zakupami w powiązaniu ze zmianą sylwetki, mają istotny wpływ na pojawienie się dolegliwości bólowych pleców i kręgosłupa we wczesnej ciąży jak i jej późniejszych etapach.

Ból pleców w ciąży po prawej stronie

Lokalizacja bólu zależy od przyczyny, która spowodowała przeciążenia. Często, dokuczliwe bóle w ciąży odczuwalne są po prawej stronie pleców. Mogą być wynikiem:

• nerwobólu;
• chorób reumatycznych kręgosłupa;
• objawem wady postawy (np.skoliozy);
• przeciążenia;
• czy bezruchu.

Niekiedy jednak są oznaką poważnych problemów – infekcji dróg moczowych, rwy kulszowej, dyskopatii czy przedwczesnego porodu. Czasami ból pleców w ciąży po prawej stronie spowodowany jest także ułożeniem płodu, który w ostatnich tygodniach uciska lub rozciąga struktury wewnętrzne w brzuchu mamy.

Dolegliwości bólowe kręgosłupa u kobiet w ciąży nasilają się podczas długiego stania, siedzenia, chodzenia oraz nieprawidłowej pozycji w czasie snu.

Kiedy ból pleców w ciąży jest niebezpieczny?

Ból kręgosłupa i pleców w ciąży to nieodłączna dolegliwość większości kobiet w tym okresie. Zazwyczaj pojawienie się bólów pleców w ciąży nie wzbudza niepokoju, jednak nie należy ich bagatelizować, gdyż świadczyć mogą o zagrożeniu ciąży.

Kiedy należy uznać ból pleców w ciąży za niebezpieczny? Bóle zlokalizowane w środkowym odcinku kręgosłupa mogą świadczyć o problemach kardiologicznych (m.in. chorobach mięśnia sercowego, osierdzia), problemach z układem oddechowym (m.in. choroby płuc) czy chorobach psychicznych ( typu depresje, nerwice, stany lękowe).

Nie wolno lekceważyć bólów pleców ostrych, rozpierających, z towarzyszącą im gorączką, wymiotami, krwiomoczem, pieczeniem podczas oddawania moczu czy krwawieniem z pochwy. Jest to wskazanie do natychmiastowego kontaktu z lekarzem.

Sprawdzone metody na ból pleców w ciąży

Przygotowując się do ciąży, jak i w jej trakcie, każda kobieta powinna zadbać o swoje zdrowie, kondycję i wydolność fizyczną. Podejmując odpowiednie działania prozdrowotne, nie zawsze jest w stanie zapobiec różnym dolegliwościom, ale na pewno może je zminimalizować.

W czasie codziennego funkcjonowania należy unikać:

• stania przez dłuższy czas, a jeśli jest to konieczne warto zgiąć jedną nogę i ustawić ją na podnóżku;
• prac domowych, które wymagają wymuszenia pozycji oraz tych na wysokościach;
• dźwigania, a jeśli jest to konieczne należy obciążenie rozłożyć równomiernie na obie ręce;
• podnoszenia ciężkich rzeczy – aby coś podnieść lepiej kucnąć zamiast zginać się;
• chodzenia w butach na wysokich obcasach;
• siadania w zbyt miękkich fotelach czy na krzesłach bez oparć
• zakładania nogi na nogę – pozycja ta zaburza krążenie krwi w miednicy i w nogach

Ważna jest również codzienna dawka aktywności w postaci spacerów, które dotleniają i relaksują organizm. Warto zadbać o kontrolowanie masy ciała, odpowiednią ilość odpoczynku, dobrze dobraną odzież a zwłaszcza dopasowany stanik.

Najlepszą pozycją relaksującą dla kręgosłupa jest leżenie na lewym boku, z poduszką między kolanami. Materac, na którym się leżymy, nie powinien zapadać się pod ciężarem ciała. Takie ułożenie zapewnia prawidłowy przepływ krwi i odciążenie kręgosłupa.

Wspomaganie aktywności kobiet w ciąży

Wśród ćwiczeń najczęściej polecanych przez specjalistów są: joga, pilates, pływanie i inne aktywności w wodzie oraz spacery i nordic walking. Regularne ćwiczenia wzmacniają mięśnie i poprawiają ich elastyczność.

W większości miast pojawiają się oferty wspomagania aktywności kobiet w ciąży. Ćwiczyć można nie tylko w szkole rodzenia ale również pod okiem profesjonalistów w fitness clubach, czy na zajęciach dedykowanych dla ciężarnych. Wśród nich najczęściej polecane są:

Joga 

Bezpieczna w czasie drugiego i trzeciego trymestru ciąży, dla kobiet, które wcześniej jej nie ćwiczyły. Zmniejsza bóle pleców i kręgosłupa, poprawia nastrój, łagodzi skurcze mięśni i obrzęki.

Pilates

Ćwiczenia wzmacniają i stabilizują “ centrum” ciała czyli tułów, poprawiając ruchomość stawów kręgosłupa a tym samym zmniejszając dolegliwości bólowe z jego strony.

Pływanie

Środowisko wodne odciąża kręgosłup, mobilizuje mięśnie do pracy i pomaga zrelaksować ciało.

Spacery i nordic walking

Redukują obciążenie stawów, dotleniają organizm, poprawiają wydolność fizyczną i wytrzymałość.

Co robić jeżeli bóle kręgosłupa już się pojawiły?

W jaki sposób poradzić sobie z tą uciążliwą dolegliwością, jaką są bóle kręgosłupa? Sposób postępowania ściśle uzależniony jest od przyczyny ich powstania. Najczęstszą są przeciążenia wynikające ze zmian zachodzących w ciele kobiety w czasie ciąży. Silny ból pleców i kręgosłupa może być również wynikiem stresu. Jego natężenie i czas trwania wprowadzają w ciągłe napięcie mięśnie szyi, karku i obręczy barkowej wywołując ból.

Na początek warto sięgnąć po domowe sposoby tj. przyjąć pozycję, która złagodzi ból pleców, wziąć ciepłą kąpiel lub poddać się delikatnemu, rozluźniającemu masażowi pleców i kręgosłupa. Odpoczynek w pozycji półleżącej, z nogami uniesionymi na poduszce, redukuje bóle i zmniejsza obrzęki nóg.

Jakie bezpieczne zabiegi fizjoterapeuta może zaproponować na ból kręgosłupa w ciąży?

W ramach profilaktyki jak i leczenia zespołów bólowych, oprócz indywidualnie dobranych ćwiczeń na kręgosłup w ciąży, sprawdzoną metodą jest masaż. Stosując specjalne techniki i trzymając się obostrzeń, uznaje się go za bardzo dobrą metodę walki z bólem.

Czasem, aby zadziałać przeciwbólowo w czasie ciąży, a także w trakcie porodu, stosuje się:

• Przezskórną Elektryczną Stymulację Nerwów (TENS);
• Kinesiotaping (oklejanie skóry specjalnymi plastrami, odpowiednią techniką);
• Chcąc zmniejszyć odczucia bólowe można skorzystać z akupunktury;

Dzięki akupresurze dezaktywujemy punkty spustowe, które są źródłem bólów promieniujących. Kinesiotaping, manualny drenaż limfatyczny czy kompresjoterapia pomagają także w bólach i obrzękach nóg.

Fizjoterapia w ciąży odgrywa olbrzymią rolę w zapobieganiu i leczeniu wszelkich problemów bólowych.

Zdarzają się jednak sytuacje, w których ból pleców i kręgosłupa w ciąży jest niebezpieczny, o czym wspominaliśmy powyżej. Czasem, kiedy tradycyjne metody uśmierzania bólu przynoszą krótkotrwałe efekty lub nie można ich zastosować, ze względu na przeciwwskazania ( np ciąża zagrożona), pojawia się myśl o zastosowaniu leków przeciwbólowych czy maści.

Jaka maść na ból pleców w ciąży?

Stosowanie maści przeciwbólowej, czy leków przeciwbólowych w czasie ciąży, ZAWSZE powinno zostać skonsultowane z lekarzem prowadzącym. Nie każdy środek dostępny w aptece może być bezpiecznie stosowany przez ciężarną. A maść przeciwbólowa bezpieczna w ciąży dobierana jest przez lekarza po ocenie stanu zdrowia kobiety, przebiegu ciąży oraz jej etapu.

Ból pleców czy kręgosłupa dotyka w mniejszym lub większym stopniu każdą przyszłą mamę. Może pojawić się na każdym etapie ciąży, w różnej lokalizacji i z różną intensywnością. Zanim jednak kobieta w ciąży doświadczy dolegliwości bólowych, powinna wdrożyć profilaktykę przeciwbólową obejmującą odpowiednią aktywność fizyczną. Dolegliwości bólowe, które już się pojawiły, zawsze należy skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę. Jeżeli nie są one spowodowane komplikacjami związanymi z ciążą, przyszła mama powinna popracować nad ich zminimalizowaniem. Może jej w tym pomóc zdrowy styl życia, odpowiednia dieta oraz dawka bezpiecznej aktywności.