Przewlekły kaszel u dziecka: osłuchowo czysto, a maluch wciąż kaszle, co robić?

Uporczywy, przewlekły kaszel to przypadłość, która często dotyka małych pacjentów. Dziecko jest osłuchowo czyste, a jednak kaszle – jakie mogą być tego przyczyny? Kiedy możemy mówić o tym, że u dziecka występuje kaszel przewlekły? 

W tym artykule przyjrzymy się problemowi, który często pojawia się na wielu forach internetowych dla rodziców: dziecko osłuchowo czysto, a jednak kaszle? Zapraszamy do lektury.

Osłuchowo czysto, a dziecko wciąż kaszle? Czym jest kaszel i kiedy możemy nazwać go przewlekłym?

Już na początku warto podkreślić, że kaszel sam w sobie nie jest chorobą, ale naturalnym mechanizmem obronnym organizmu, który powstaje w odpowiedzi na podrażnienie dróg oddechowych. Podczas kaszlu ciało dziecka próbuje oczyścić drogi oddechowe np. z drobnoustrojów i/lub zalegającej wydzieliny, zanieczyszczeń. Dlatego kiedy dziecko jest osłuchowo czyste, a wciąż kaszle, sam kaszel jest tylko objawem – co prawda uciążliwym – ale wciąż jedynie objawem, natomiast przyczynę kaszlu należy ustalić, aby móc ją skutecznie wyeliminować.

Tutaj pojawia się najwięcej problemów diagnostycznych, ponieważ przewlekły kaszel u dziecka może mieć wiele przyczyn które, w niektórych przypadkach, nie są łatwe do zidentyfikowania.

Kiedy dziecko jest osłuchowo czyste, a kaszle, stosowanie na własną rękę kilku syropów na kaszel polecanych na forum dla rodziców, czy w reklamach telewizyjnych, może przynieść więcej szkody, niż pożytku. 

Kaszel ostry trwa ok. 3-4 tygodnie i zwykle ma powiązanie z infekcją. Kaszel przewlekły to taki, który trwa powyżej 8 tygodni – warto przyjrzeć się, jakie inne objawy mu towarzyszą.

Kiedy dziecko jest osłuchowo czyste, a kaszle? Należy także pamiętać, że infekcje górnych dróg oddechowych często nie dają objawów podczas osłuchiwania klatki piersiowej przez lekarza. Jak już wspominaliśmy, przewlekły kaszel u dziecka może mieć także inne, poza infekcyjne przyczyny – jakie?

Dziecko osłuchowo czyste, a kaszle: co zrobić?

Przede wszystkim nie warto na własną rękę szukać przyczyny przewlekłego kaszlu, konsultując objawy dziecka na forum internetowym dla rodziców. Zamiast niepotrzebnie wpadać w panikę, należy udać się ze swoją pociechą do pediatry. Lekarz zbada dziecko, zbierze od rodziców dokładny wywiad, zaleci ewentualne badania dodatkowe np. wymaz z nosogardzieli, badanie krwi, RTG klatki piersiowej, lub skieruje malucha do innego specjalisty np. laryngologa, alergologa.

Dziecko jest już osłuchowo czyste, a dalej kaszle w dzień i czasem w nocy? Organizm malucha potrzebuje czasu, aby ostatecznie uporać się z przebytą infekcją. Dlatego kaszel poinfekcyjny może utrzymywać się do 8 tygodni, w skrajnych przypadkach nawet dłużej (to nadreaktywność dróg oddechowych, związana z przebytą infekcją). Przewlekający się kaszel zawsze wymaga ponownej konsultacji z lekarzem.

Dziecko osłuchowo czyste, ale kaszle w nocy lub niezależnie od pory dnia?

Poznaj najczęstsze, poza-infekcyjne przyczyny przewlekłego kaszlu u dzieci:

Alergia

Kiedy dziecko jest osłuchowo czyste a kaszle, niemal na każdym forum internetowym sugeruje się rodzicom występowanie u malucha alergii. Warto pamiętać, że kaszel przebiegający w wyniku alergii ma raczej charakter napadowy i zwykle nie występuje sam, ale w towarzystwie innych objawów, m.in.: wodnistego kataru i podrażnienia oczu.

Astma

Dziecko osłuchowo jest czyste, ale kaszle szczególnie w nocy i po wysiłku? Często ma zadyszkę, skarży się na ucisk i ból w klatce piersiowej? Kaszel w astmie często ma napadowy charakter i towarzyszy mu charakterystyczny, świszczący oddech u dziecka. Należy udać się do lekarza, który zleci szczegółową diagnostykę w kierunku astmy.

Ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza

Smog i dym tytoniowy działają drażniąco na błonę śluzową układu oddechowego i mogą być przyczyną przewlekłego kaszlu u dzieci.

Refluks żołądkowo-przełykowy

Jeśli maluch cierpi z powodu refluksu, kwaśna treść żołądka może dostać się z przełyku do układu oddechowego, a następnie drażniąc błonę śluzową, wywoływać stan zapalny i kaszel. Kiedy dziecko osłuchowo jest czyste, a kaszle i przyczyną jest refluks, kaszel nasila się zwykle podczas lub bezpośrednio po posiłku, przy pochylaniu się i położeniu do łóżka. Może przebiegać także z objawami anemii i niedoborami żelaza.

Kaszel o podłożu psychicznym tzw. psychogenny

Zwykle dotyczy dzieci w wieku szkolnym, które w ten sposób próbują odreagować nadmiar skumulowanych emocji. Kaszel nasila się w sytuacjach stresowych np. odpowiedź na forum klasy.

Aspiracja ciała obcego

Napadowy kaszel u malutkich dzieci może wiązać się z połknięciem niewielkiego przedmiotu np. monety, klocka, spinki do włosów. Przedmiot zamiast do przełyku może trafić do dróg oddechowych, powodując lokalny stan zapalny, który często wiąże się z napadowym kaszlem, a czasem także z krztuszeniem.

Osłuchowo czysto, a dziecko kaszle w nocy, oraz w dzień – jak można pomóc maluszkowi domowymi sposobami?

Jeśli maluch zmaga się z uporczywym kaszlem, oprócz wizyty u lekarza warto dziecko wspomóc także domowymi, sprawdzonymi metodami. Jeśli osłuchowo dziecko jest czyste, ale wciąż kaszle, nie zapominajmy o prawidłowym nawadnianiu malucha. Wspomagająco dla odporności będzie działać m.in. ciepła woda/herbata z cytryną, syropem z czarnego bzu lub z miodem (miód podajemy w małych ilościach dopiero, gdy dziecko ukończyło 1 r.ż).

Kiedy dziecko osłuchowo jest czyste, a kaszle w nocy zadbajmy także o to, aby w sezonie grzewczym temperatura w sypialni malucha nie przekraczała 19-20 stopni. Jak najczęściej wietrzymy pokój dziecka, choćby przez kilka minut z wyjątkiem dni, w których jakość powietrza na zewnątrz jest zła. Przy kaszlu bardzo pomocne są również inhalacje z użyciem inhalatora i soli fizjologicznej, które oczyszczają i nawilżają drogi oddechowe.

Jeśli przewlekły kaszel u dziecka nie ustaje i daje się we znaki, nie wahajmy się ponownie zgłosić z maluszkiem do pediatry.