Motywacja do wprowadzania zdrowych nawyków i aktywności fizycznej

21 stycznia 2022

Prawidłowa dieta, regularne spożywanie posiłków oraz aktywność fizyczna, to fundamentalne elementy zdrowego stylu życia. Każdy człowiek, a zwłaszcza ludzie młodzi, powinni wprowadzać zdrowe nawyki w swoje codzienne funkcjonowanie. Odżywianie to podstawowa czynność życiowa, która nie powinna być źródłem ani ograniczeń, ani zakazów. Uprawianie sportu to szlifowanie aktywnego działania na poczet własnej siły i witalności. Jakie są zalety aktywności fizycznej? Jak motywować siebie i dzieci do dobrych nawyków żywieniowych?

Zasady zdrowego funkcjonowania

Każdy człowiek ma swoje przyzwyczajenia, a także nawyki żywieniowe. Lubimy określone produkty, dania, smakołyki. Nie zawsze są one spójne z tym czego potrzebuje nasz organizm.  Z przyzwyczajenia, często robimy takie same zakupy spożywcze, które niekoniecznie dostarczają odpowiednich wartości odżywczych i witamin, potrzebnych w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu.

Aby „z dnia na dzień” zmienić nawyki w działaniu i żywieniu, powinniśmy mieć wewnętrzną pewność co do podejmowanej decyzji, a także pozostawania konsekwentnym w tym postanowieniu. Na pewno pomoże nam w tym docenienie samego faktu, że udało się zrobić pierwszy krok do zmiany stylu życia.

Do głównych zasad zdrowego funkcjonowania zaliczamy:

  • Picie wody (2 l na dobę);
  • Ograniczenie w diecie soli, cukru, kawy, napoi gazowanych;
  • Wprowadzenie większej ilości owoców, surowych warzyw;
  • Ryby, chude mięso gotowane jako częste elementy diety;
  • Dieta dostosowana do wieku, potrzeb organizmu i częstotliwości uprawiania aktywności fizycznej;
  • Eliminacja leków i nałogów.

Wszelkie działania służące poprawie funkcjonowania organizmu, dbaniu o to, by zarówno dzieci, jak i dorośli czuli, że zdrowiej żyją, mają pomóc we wzmacnianiu procesów immunologicznych. Każdemu z nas po pracy, po intensywnym dniu w szkole, może nie chcieć się wyjść na spacer, na rower, pobiegać czy wykonać kilku ćwiczeń w domu. Jednak bez aktywnego działania na co dzień, nie ma mowy o zdrowym funkcjonowaniu.

Motywacja jako stan gotowości

Wyglądać pięknie i czuć się zdrowo, to marzenie każdego, ale trudność polega na tym, żeby wytrwać w postanowieniach i regularnych działaniach. Wprowadzanie zmian musi zawierać kilka elementów – cel, motywację i wytrwałość. Motywacja okazuje się być stanem gotowości do określonego działania, który rośnie wraz z chęcią zobaczenia oczekiwanych zmian. Cel, który musimy dokładnie sprecyzować powinien zawierać informację o tym do czego dążymy, jakimi działaniami i po co chcemy go osiągnąć. Dla jasności cel można wyrazić:

  • liczbowo (od ilu kilogramów wychodzimy, podczas wprowadzenia zdrowego żywienia i do ilu będziemy dążyć);
  • podkreślając atrakcyjność (dążąc do realizacji celu, odczuwamy przyjemność, a tym samym czujemy kolejny raz motywację w pracy nad sobą);
  • odniesieniem do czasu (od kiedy do kiedy budujemy swoją zdrową strategię postępowania).

Motywacja łączy się z naszą chęcią, silnym pragnieniem zmiany. Wytrwałość natomiast umacnia wszystko to, co ma się stać zdrowym nawykiem i aktywnością.

Zalety uprawiania sportu

Planując wprowadzenie zdrowej aktywności fizycznej i zdrowego odżywiania dla poprawy jakości życia, wiele osób liczy na korzyści, przekładające się na wygląd zewnętrzny i sylwetkę. Na rynku dostępny jest duży wybór diet, metod i sposobów pozwalających na realizację celów związanych z chudnięciem i poprawą kondycji. Czy jednak media społecznościowe, reklamy i kolorowe czasopisma są w stanie zmotywować do sportowych działań i przygotowania fit posiłków?

Aby rozpocząć wprowadzanie zdrowych nawyków i aktywności treningowej, potrzebna jest wewnętrzna siła, osobista wytrwałość i motywacja, która nie gaśnie. Często słyszymy, że aktywność fizyczna przekłada się na więcej siły i energii w ciągu dnia. Największą motywacją do jakiejkolwiek czynności treningowej powinno być zdrowie i cel, którym jest dbanie o nie.

Wskazana jest aktywność po kilkugodzinnym pobycie w szkole, w biurze, a także po pozostawaniu w bezruchu przez dłuższą chwilę, gdyż każdy wysiłek fizyczny wzmacnia odporność i siłę organizmu. Poprawiający się wygląd i lepsza prezencja, będące niewątpliwymi zaletami uprawiania sportu, także mogą się stać czynnikiem, dzięki któremu rośnie nasza motywacja.

Joanna Pruban

Psycholog, Pedagog oraz Specjalista psychoonkologii, Klinika Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Wykonując regularną aktywność fizyczną, czujemy się coraz lepiej w swoim ciele, organizm wytwarza endorfiny (hormony szczęścia), które po treningu motywują do kolejnego działania. Kiedy po wykonanych ćwiczeniach, pojawia się satysfakcja, staje się ona kolejną motywacją do działań, prowadzących do pokonania wewnętrznego „lenia”. Dla jednych motywatorem do ćwiczeń jest druga osoba np. kompan do biegania, a dla innych – liczby takie jak ilość spalonych kalorii, poświęconego na to czasu, czy dni, kiedy trzymamy się naszych postanowień. Kolejnym impulsem do działania mogą być obserwowane efekty, będące jednocześnie dostrzegalnymi zaletami uprawnia sportu. Mogą do nich należeć zrzucone kilogramy, poprawa wyglądu skóry, sylwetki, siła mięśniowa, a przede wszystkim rosnąca wraz z tym atrakcyjność.

Dobre nawyki żywieniowe a dieta

Przechodząc na dietę powstaje najczęściej założenie całkowitego wyeliminowania czekolady, ciast, słodyczy, białego pieczywa oraz zastąpienie tego samymi zdrowymi posiłkami i ćwiczeniami 5 dni w tygodniu. Efekt jest taki, że po miesiącu mamy dość restrykcyjnych wyborów i postanowień, zaczyna nam przeszkadzać zakaz jedzenia wszystkiego, co lubimy. Wracamy więc, w pełnej frustracji, do starych nawyków i w szybkim tempie następuje efekt jojo.

Natomiast, kiedy ktoś, w pełni świadomie, decyduje się na zmianę nawyków żywieniowych, sytuacja wygląda inaczej. Motywując się do zdrowej postawy żywieniowej i aktywności fizycznej, powinniśmy wprowadzać założenia o długofalowym działaniu, takie jak:

  • prawidłowe nawodnienie;
  • odpowiednia ilość snu;
  • jedzenie w 90% nieprzetworzonej żywności;
  • świadomość spożywanych kalorii (czytanie składu produktów);
  • około 10 tys. kroków dziennie;
  • ulubiony trening 2 razy w tygodniu.

Po miesiącu takich działań, wygląd staje się lepszy i wzrasta dobre samopoczucie. Oprócz tego, wzrasta nasza świadomość oraz chęć analizy tego jak wprowadzone zmiany oraz zdrowe odżywianie wpływa na ciało i jego funkcjonowanie.

Jak motywować dzieci do dobrych nawyków?

W zdrowym ciele zdrowy duch – powtarzanie tej maksymy nie wystarczy, by zachęcić młodzież do aktywnego spędzania wolnego czasu. Co więcej, w przypadku dzieci i nastolatków, wypowiadane przez dorosłych słowa, mogą umykać z prędkością światła. Komputery, konsole, telefony, a w nich gry i media społecznościowe, zatrzymały młode pokolenie w statycznej pozycji. Jeśli zajęcia sportowe, to przecież jest lekcja W-F w szkole, czasem jakieś treningi dwa razy w tygodniu i to powinno zaspokoić sugestie dorosłych dotyczące zdrowego ruchu.

Coraz bardziej powszechny staje się temat zaburzeń odżywiania u młodzieży, a także rosnąca skala otyłości. I w tym momencie, na nowo należy podkreślić, istotę zdrowych nawyków, aktywności i potrzeby motywacji do działań służących zdrowiu.

W tym momencie należy zadać kilka pytań. Jak motywować dzieci do dobrych nawyków? W jaki sposób zachęcić młode osoby do ruchu, sportu i regularności w tych aktywnościach? Jak przekonać młodych do zdrowych nawyków i tego, by owoce i warzywa stały się atrakcyjnym posiłkiem na talerzu? Z pewnością najwięcej zdziałamy poprzez własny przykład. Zmiana dotyczy przecież, wprowadzania zdrowych nawyków dla wszystkich domowników, całej rodziny, a nie tyko jednego jej członka. We wspólnym zaangażowaniu tkwi siła i efekt.

Aby w pełni odpowiedzieć na pytanie – jak motywować dzieci do dobrych nawyków, należy rozważyć poniższe kwestie:

  • Jeśli dziecko, bądź rodzic ma nadwagę – trzeba przyjąć do wiadomości, że ten problem naprawdę nas dotyczy;
  • Bycie dobrym przykładem (także żywieniowym) dla dziecka, to nie tylko edukacja i wychowanie, ale także poprawienie relacji w układzie: rodzic – dziecko;
  • O zdrowe nawyki warto zadbać jak najwcześniej (preferencje smakowe zaczynają się już w okresie prenatalnym), a aktywność fizyczną należy wprowadzać „od zawsze (i na zawsze)”;
  • Aktywność fizyczna może być zabawą (np. wyścigiem, czy wyprawą po skarby);
  • Motywowanie i własna aktywność – czyli słowa poparte przykładem;
  • Najpierw komplementy, a potem uwagi. Docenianie małych kroków, przyczyni się do chęci, by osiągnąć więcej i mierzyć wysoko;
  • Rozmowy o sporcie, o jego istocie, nie tylko jako aktywności dla ciała, ale także jako o czynniku, który kształtuje poczucie osobistej wytrwałości, samodyscypliny, radzenia sobie z trudnościami i wyzwaniami;
  • Znalezienie przez młodych ludzi autorytetu sportowego, czy realizującego zdrowe nawyki i aktywność fizyczną, może pomóc w inspirowaniu i motywowaniu do zmiany stylu życia.
Joanna Pruban

Psycholog, Pedagog oraz Specjalista psychoonkologii, Klinika Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Zdrowe nawyki i aktywność sportowa są potrzebne. Sport nie może być jedynie ambicją rodziców, którą dziecko ma zadanie zaspokajać, zwłaszcza że zalet uprawiania sportu jest naprawdę wiele. Należy pamiętać, że ruch i zdrowe odżywianie mogą być środkiem do samorealizacji, nauki, współpracy, zdobywania siły oraz kształtowania determinacji.

Czas na zdrowe zmiany z BeActiveKID!

W związku z rosnącym współcześnie problemem otyłości wśród młodego pokolenia oraz zagrożeniami z tego wynikającymi, powstał ogólnopolski program Ewy Chodakowskiej o nazwie BeActiveKID!, którego partnerem merytorycznym jest Instytut Matki i Dziecka.  Główna misja programu, to promowanie aktywności fizycznej oraz zdrowego stylu życia w grupie docelowej – dzieci i młodzieży, przy zapewnieniu odpowiedniego wsparcia dla osób, które na co dzień współpracują z młodymi ludźmi, takich jak nauczyciele wychowania fizycznego.

Udział w programie jest bezpłatny. Do dyspozycji uczestników projektu przygotowany został pakiet, pozytywnie zaopiniowanych przez ekspertów Instytutu Matki i Dziecka materiałów, zawierających merytoryczne treści i filmy z autorskimi ćwiczeniami, pozwalające na uatrakcyjnienie zajęć wychowania fizycznego w szkołach. Ma to tym samym na celu, zachęcenie dzieci do czynnego uczestnictwa w zajęciach – czyli ruchu.

Zarówno Ewa Chodakowska, jak i Instytut Matki i Dziecka, którego rolą jest codzienna walka o zdrowie i życie najmłodszych – zapraszają do udziału w projekcie. Czas rozpocząć zdrową walkę o nową, zdrowszą rzeczywistość. Więcej o programie BeActiveKID! znajdziesz tutaj. Zacznij działać już dziś!

 

Autor

Joanna Pruban

Psycholog, Pedagog oraz Specjalista psychoonkologii, Klinika Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży, Instytut Matki i Dziecka

Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję