Kiedy dziecko wie, że mama to mama: czyli o więzi między matką a dzieckiem

2 listopada 2023
Reklama

Kiedy dziecko wie, że mama to mama. W jaki sposób można budować więź z maluszkiem już od pierwszych chwil po porodzie? Kiedy dziecko widzi mamę i ją poznaje, czy maluszek zna głos mamy już w momencie narodzin? 

W dzisiejszym artykule poruszamy temat niezwykłej więzi, która kształtuje się pomiędzy noworodkiem i jego mamą.

Kiedy dziecko wie, że mama to mama: czy więź można budować już w okresie prenatalnym?

Kiedy termin porodu zbliża się wielkimi krokami, wiele kobiet zaczyna odczuwać niepokój związany ze zmianą sytuacji. Czyli okresu, w którym dziecko nie będzie już ich integralną częścią, ale stanie się zupełnie odrębnym bytem. Pojawiają się pytania: Czy maluszek mnie rozpozna, kiedy dziecko wie, że mama to mama?

Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Więź między matką a dzieckiem to szczególny rodzaj bliskości i przywiązania, który zaczyna kształtować się już podczas ciąży. Płód słyszy uspokajające bicie serca mamy, czuje kołysanie podczas każdego z jej kroków i odpowiada kopnięciami na czuły dotyk, kiedy kobieta delikatnie głaszcze swój ciążowy brzuszek. Ważne jest także mówienie do dziecka i śpiewanie mu swoich ulubionych melodii. Warto pamiętać, że nawet jeśli nie będziemy “mówiły do brzuszka” to maluszek i tak zapamięta głos mamy z rozmów z innymi. 

Kiedy dziecko wie, że mama to mama, rozpoznając jej głos? 

Przed ukończeniem 20. tygodnia ciąży płód zaczyna rejestrować dźwięki i reagować na nie, maluszek w tym czasie uczy się także rozróżnić natężenie i wysokość dźwięku oraz rozpoznaje głosy swoich najbliższych: mamy, taty i rodzeństwa. Po porodzie dziecko bez trudu rozpoznaje głos swojej mamy, który działa na nie bardzo uspokajająco.

Kiedy dziecko wie, że mama to mama, jaki udział ma w tym zmysł smaku i zapachu? Podczas ciąży płód jest otoczony wodami płodowymi, które mają swój smak. Połykając je i wdychając, maluszek różnicuje charakterystyczne aromaty, które potrafi rozpoznać.

Kiedy maluszek od razu po porodzie zostaje położony na nagiej skórze klatki piersiowej swojej mamy (w kontakcie skóra do skóry), jest w stanie rozpoznać jej uspokajający zapach i wyczuć woń mleka z piersi, ku którym instynktownie zaczyna pełznąć (tzw. breast crawl).

Rekomendowane produkty

Aleksandra Świeboda

Kierownik Działu Ocen i Rozwoju Współpracy w Instytucie Matki i Dziecka

Kiedy dziecko wie, że mama to mama, czyli kilka słów o kangurowaniu i kontakcie skóra do skóry

Minimum 2-godzinny, nieprzerwany kontakt skóra do skóry mamy i noworodka, jest po porodzie jednym ze standardów opieki okołoporodowej, wymienionym w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia z dnia 16 sierpnia 2018r. Oczywiście istnieją sytuacje, w których mama lub dziecko muszą otrzymać pilną pomoc medyczną, jednak zazwyczaj kontakt s-s – kontakt skóra do skóry) odbywa się bezpośrednio po narodzinach dziecka, a pierwsze ssanie najczęściej w pierwszej godzinie kangurowania po narodzinach dziecka, jeszcze na sali porodowej.

Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

W razie konieczności (np. gdy kangurowanie u kobiety z powodu jej stanu zdrowia nie jest możliwe do zrealizowania lub odbędzie się odroczone), kontakt skóra do skóry może odbywać się także na nagiej klatce piersiowej ojca. Wczesny, nieprzerwany kontakt skóra do skóry wywiera bardzo korzystny wpływ na prawidłowy przebieg procesów fizjologicznych i emocjonalnych u noworodka.

Istota kangurowania w rozwijaniu więzi z dzieckiem

Kiedy dziecko wie, że mama to mama — kontakt skóra do skóry, inaczej zwany także kangurowaniem jest niezwykle istotnym elementem budowania więzi między mamą a dzieckiem.

Maluszek położony na nagiej skórze mamy, uspokaja się, czując ciepło, słysząc znajome bicie serca i wyczuwając wspaniały, tak dobrze znany zapach swojej mamy. Oddech dziecka uspokaja się, serce zaczyna bić wolniej, a poziom hormonów stresu zmniejsza się — noworodek po trudach porodu znów zaczyna czuć się bezpiecznie.

Podczas kontaktu ,,skóra do skóry”, kiedy dziecko ma szansę zobaczyć mamę z odległości ok. 20 cm, po raz pierwszy jest w stanie dostrzec zarys jej twarzy, oczu, linii włosów. Co prawda obraz jest jeszcze niezbyt wyraźny (ostrość wzroku rozwinie się dopiero kolejnych miesiącach życia dziecka), jednak w tych pierwszych chwilach po porodzie dziecko po raz pierwszy widzi swoją mamę. Kangurowanie warto kontynuować także w kolejnych tygodniach po porodzie. A jeżeli z jakiegoś powodu musi być odroczone, np. u dzieci wymagających intensywnej opieki medycznej, warto zrealizować kangurowanie, kiedy maluch będzie już gotowy.

Kiedy dziecko widzi mamę i ją poznaje?

Wiele kobiet zastanawia się, kiedy dziecko widzi mamę po raz pierwszy w sposób pełni świadomy — kiedy dziecko poznaje mamę?

Narząd wzroku rozwija się stosunkowo najdłużej, dlatego zaraz po porodzie dzieci widzą w sposób nieostry, wyłącznie przedmioty i twarze znajdujące się w odległości ok. 15-20 cm. Noworodki reagują także na światło, które może być dla nich bodźcem bardzo drażniącym (szczególnie ostre, nagłe rozbłyski świtała).

Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Zaraz po porodzie dzieci nie potrafią jeszcze rozpoznać pełnej gamy barw. Najlepiej reagują na kolory wyraziste i kontrastowe, np. czarno-białe, czerwone. 

Kiedy więc dziecko widzi mamę po raz pierwszy? Jeśli noworodek i mama po porodzie znajdują się w kontakcie skóra do skóry, maluszek położony na nagiej piersi kobiety jest w stanie po raz pierwszy dostrzec niewyraźny zarys jej twarzy.

Kiedy dziecko widzi mamę najlepiej?

Jak już wspominaliśmy, noworodki i niemowlęta w pierwszych miesiącach życia najlepiej widzą z odległości ok. 15-20 cm, dlatego jeśli chcemy, aby maluszek dobrze widział naszą twarz, warto pochylać się nad nim, przemawiając przy tym łagodnie. Dla zwrócenia uwagi niemowlęcia, mama może umalować usta czerwoną szminką. Kolejną sytuacją, kiedy dziecko dobrze widzi mamę i oswaja się z jej widokiem jest karmienie maleństwa. Kiedy natomiast dziecko poznaje mamę, kiedy wie, że mama to mama?

Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Moment, kiedy dziecko poznaje mamę trudno precyzyjnie określić, ale dzieje się to prawdopodobnie ok. 2 miesiąca życia. Wtedy maluszek jest w stanie rozpoznawać twarze znajomych osób (w szczególności rodziców, rodzeństwa) i reaguje na nie wyraźnym ożywieniem. Kolejnym, ważnym etapem jest 7-8 miesiąc życia, kiedy niemowlę orientuje się, że mama stanowi istotę zupełnie odrębną, dlatego podczas rozstania z nią może pojawić się silny lęk, tzw. lęk separacyjny. Gdy mama wraca, kiedy dziecko poznaje mamę i uspokaja się, odzyskuje poczucie bezpieczeństwa i stopniowo uczy się, że gdy mama znika z pola widzenia, nie oznacza to, że zniknęła na zawsze.

 

Autor

Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję