Bezcenne chwile z rodziną

Więzi rodzinne to siła i skarb. Tworzenie ich i wzmacnianie to istota naszych relacji z dziećmi, z dziadkami, rodzeństwem. Bardzo ważna i pomocna jest rodzina w rozwoju dziecka, w dojrzewaniu nastolatka, w dorastaniu – to ona jest kompasem i drogowskazem działań, wyborów i nadziei. Spędzanie wspólnie czasu, to najważniejsze doświadczenia i budowanie największych wspomnień, które stają się podstawą nas samych.

Jak budować więzi w rodzinie?

Okazje takie jak dni świąteczne, urlopy, wakacje – to doskonałe momenty, by odpocząć, by delektować się byciem razem i wspólnym czasem z rodziną. W zabieganiu przedświątecznym, w wirze pracy zawodowej, obowiązków szkolnych – koncentracja każdego skupia się na przygotowaniach, planach i działaniach. Wolni od tego pędu partnerzy, rodzice, dzieci, dziadkowie, krewni – mogą wreszcie skupić się na budowaniu więzi i bliskich kontaktów. Jak budować więzi w rodzinie? Jakie znaczenie dla dzieci mają rodzinne więzi? Co dzieci mogą robić w wolnych chwilach z rodzicami, dziadkami, wujostwem?

Rodzice są od wychowywania, a dziadkowie od rozpieszczania 

Kiedyś, domy były wielopokoleniowym światem – w nich obecność babci i dziadka była czymś naturalnym. Dziadkowie uczestniczyli w kolejnych krokach usamodzielniania się dzieci, narodzin wnuków i ich rozwoju. W tych sferach i wymiarach, zarówno emocjonalnych, jak i społecznych, obie strony są od siebie zależne, są sobie potrzebne i wspólnie otrzymują zyski z tego jakie role pełnią, co dają i co otrzymują od siebie nawzajem.

Teraz, poprzez migracje w poszukiwaniu pracy, dziadkowie nie mają częstego kontaktu z wnukami. Więzi rodzinne wnuków z dziadkami są nacechowane miłością, spolegliwością, cierpliwością, a dla dzieci to przykłady lekcji życiowych nt. empatii i życzliwości. Dzieci, w bliskości z dziadkami, nabierają wrażliwości wobec osób starszych, mających już swoje problemy ze zdrowiem, kondycją fizyczną, zdobywają także doświadczenie w tym na co należy zwrócić uwagę w tematach samopoczucia i potrzeb babci czy dziadka.

Wszystko to tworzy niebagatelny wpływ na rozwój rodzinnych więzi, relacji, ale również przyczynia się do rozwoju mowy, umiejętności komunikacyjnych i radzenia sobie w kontaktach społecznych. Sfera dotycząca wpływu babci i dziadka na rozwój jest jak najbardziej istotna, ale co z rozpieszczaniem? Przecież nie ma nic złego w tym, że dziadkowie pozwolą sobie na większy „luz” i nagradzanie dzieci. Wszystko w granicach, pozwalających na zachowanie autorytetu rodzica i ustalone z nim zasady. Każde dziecko potrzebuje takiej swobody i oparcia w dziadkach pełnych otwartości.

Jak dziadkowie mogą spędzać czas z wnukami?

• Budowanie wspólnej historii rodzinnej i wspomnień, może mieć charakter kreatywnego tworzenia albumu rodzinnego, co przyczyni się do zacieśniania więzi, wspólnych działań i tworzenia pamiątki dla wielu pokoleń. To doskonały sposób na pokazanie najmłodszym, jak można budować więzi w rodzinie.
• Kulinarne przeżycia, tworzone z babcią, mogą mieć charakter prac manualnych, kreatywnych działań twórczych, jak i znów ważnej bliskości, realizującej się we wspólnym działaniu.
• Turnieje dla wielu pokoleń – rozgrywki, planszowe, intelektualne, to coś co może mobilizować i łączyć. Z jednej strony, może być w nich ujęta możliwość wprowadzania dziadków w nowe technologie (np. Nintendo, PS4), by seniorzy zasmakowali nowości, a dzieci nauczyły się od nich gier karcianych, warcaby, szachów.
• Basen czy place zabaw, to miejsca, gdzie dziadkowie mogą podziwiać sprawność swoich wnuków, energię ich działań i siłę ich życiowej radości. Taki pozytywny wydźwięk wspólnie spędzonego czasu, może przynieść dużą korzyść dla obu stron.

Wujostwo jako świat wygłupów i luzu

Rodzice i ich rodzeństwo – ciocia i wujek. Mama i tata, to oni ustalają zasady, są odpowiedzialni, dają dziecku to, czego potrzebuje dla poczucia bezpieczeństwa.

To wujostwo czasem z dalszej perspektywy jest źródłem cennych uwag, informacji i spostrzeżeń dotyczących istotnych zmian, postępów czy problemów w rozwoju dzieci. Ciocia i wujek mają też większy dystans w temacie opieki, pozwalając na samodzielność, która dla dzieci okazuje się czasem być w ich obecności pierwszym doświadczeniem.

Jak wujostwo może spędzić czas z dziećmi?

• Wspólny seans filmowy z popcornem.
• Zdjęcia lub selfie jako element zabawy i odprężenia, a także kolekcjonowanie namacalnych wspomnień.
• Zimowa zabawa na śniegu, lodowisku.
• Budowanie schronu, bazy z poduszek, krzeseł, z latarkami, jak w namiocie.

Rodzeństwo cioteczne jako towarzysz w dorastaniu

Relacja z rodzeństwem, czasem rozlewa się także na relacje z kuzynostwem. Budowane przez lata więzi rodzinne wśród dzieci, w ich wspomnieniach już potem jako dorosłych ludzi, stanowią silny element doświadczeń i miejsc, do których chce się wracać. Relacja z kuzynostwem, częściej niż z rodzeństwem odrzuca rywalizację (choćby o uczucia i uwagę rodziców), jak i nie trzeba toczyć walk o teren (np. miejsce w pokoju).

Jeśli towarzystwo rówieśnicze nie daje dziecku wszystkiego czego potrzebuje, to właśnie wspólne doświadczenia z kuzynostwem, sprawiają, że w tym rodzinnym klimacie, czują się swobodnie w swoim towarzystwie, znajdują porozumienie i nierzadko wspólne zainteresowania. Wspólne spotkania, wzmacniane przez to więzi, są dobrym terenem relacji społecznych, próbą ćwiczenia zachowań, reakcji, działań i rozwijania w sobie przez dzieci asertywności. Jeśli są jedynacy w rodzinie, to także okazja do ćwiczenia umiejętności dzielenia się i współdziałania.

Jak wzmacniać relacje rodzinne?

Na wzmacnianie relacji rodzinnych składa się szereg działań i aktywności, takich jak:

1. Czas. Potrzeba czasu, stałego kontaktu dorosłych, a także dzieci. Młodzi ludzie bardziej naśladują niż słuchają , to dorośli są matrycą dla tworzenia wspólnoty rodzinnej;
2. Wspólne spotkania przy stole – obiady, urodziny, imieniny, święta – jako dzielenie się sobą, zatrzymanie codziennego pędu i pokazanie młodemu pokoleniu, że jest to bezcenne;
3. Rozmowy i otwartość – w ważnych sprawach, w poszukiwaniu rozwiązań, w podejmowaniu decyzji, wspierając się i prosząc o pomoc. Skuteczna komunikacja i wsparcie są podstawą budowania więzi;
4. Zachowanie rodzinnych tradycji, budujących niepowtarzalny klimat, tworząc wrażenie wyjątkowości;
5. Wspólne zabawy, spotkania, plenery, wyjazdy.