Bankowanie krwi pępowinowej

Pobieranie krwi pępowinowej w Polsce ma już historię ponad 20-letnią. Przez ten czas stało się bardziej dostępne dla chętnych i rozwinęły się zastosowania zawartych w niej komórek macierzystych w eksperymentach medycznych. 

Kobiety spodziewające się dziecka w Polsce, zgodnie ze standardem opieki nad ciężarną, mają prawo uzyskać informacje na temat tego, że istnieje coś takiego jak pobranie krwi pępowinowej od lekarza prowadzącego ciążę. Przede wszystkim chodzi o to, że jest to jedyny moment – unikalny, przy porodzie, bezbolesny, gdy można pozyskać tę krew. Zanim odkryto właściwości krwi pępowinowej jedynym znanym „materiałem” do przeszczepiania był szpik kostny.

Krew pępowinowa – jak się pobiera?

Na pewno jednym z pierwszych pytań, jakie pojawiają się w głowie przy okazji tematu krwi pępowinowej jest to, jak się ją pobiera? Krew pępowinowa to część krwi, która zostaje w pępowinie i łożysku już po odpępnieniu noworodka- przecięciu pępowiny.

Ponad 90% takiej krwi jest utylizowana (jako odpad medyczny) po porodzie. Tylko kilka procent krwi pępowinowej w Polsce jest pobierana i bankowana – zamrażana.

Samo pobranie wykonuje położna, która po odpępnieniu maluszka i odkażeniu pępowiny, nakłuwa ją igłą ze specjalnego zestawu pobraniowego, przygotowanego przez bank komórek macierzystych. Jest to niebolesne, nie ma wpływu na utratę krwi przez rodzącą ani noworodka (pod warunkiem, że nie odpępnimy dziecka natychmiast po urodzeniu). Po zakończeniu pobrania materiał jest zabezpieczany i przekazany przez kuriera do opracowania w banku.

Krew pępowinowa: do czego służy?

Użyteczność krwi pępowinowej wynika z zawartych w niej komórek macierzystych. Są to tzw. pierwotne komórki, mające zdolność do namnażania i przekształcania się w wyspecjalizowane komórki. W trakcie badań nad nimi, okazało się że mogą służyć do odbudowy uszkodzonych komórek. Odpowiadając na pytanie odnośnie krwi pępowinowej, a właściwie tego do czego służy, należy wskazać, że zgodnie z opiniami lekarzy, jest to uznany materiał przeszczepowy. Jednak obecnie w Polsce  krew pępowinowa stosowana jest głównie jako terapia eksperymentalna, po wykorzystaniu metod standardowych.

Krew pępowinowa: po co się pobiera?

Pobranie krwi pępowinowej odbywa się na życzenie rodziców. Po co się ją pobiera? Komórki macierzyste z niej pozyskane mogą być wykorzystane w razie potrzeby do leczenia eksperymentalnego niektórych chorób u dziecka, z którego porodu została pobrana. Jednak częściej służy do leczenia chorób występujących u innych członków rodziny (choroby szpiku kostnego – głównie białaczki).

W laboratorium, po opracowaniu, krew jest zamrażana i tak przygotowana może być przechowywana przez wiele lat, bez utraty swoich właściwości.

Krew pępowinowa: czy warto?

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie: czy warto bankować krew pępowinową, ponieważ liczymy, że nie trzeba jej będzie używać.

Krew pępowinowa: na jakie choroby?

Leczenie komórkami macierzystymi pozyskanymi z krwi pępowinowej jest terapią eksperymentalną i zgodnie z informacjami przytoczonymi wyżej, rzadko jest stosowana u dziecka, z którego łożyska zostały one pobrane. Mając na uwadze, że krew pępowinową wykorzystuje się obecnie w terapii eksperymentalnej, możemy jedynie zasugerować na jakie choroby może pomóc. Potencjalna lista chorób, w których poza standardowym postępowaniem, próbuje się wykorzystać komórki macierzyste, obejmuje:

• niektóre zaburzenia metaboliczne;
• niektóre choroby krwi;
• podejmowane są próby (w badaniach klinicznych) podawania komórek macierzystych w uszkodzeniu niedokrwiennym mózgu, mózgowym porażeniu dziecięcym oraz zaburzeniach ze spektrum autyzmu.

Krew pępowinowa: opinie lekarzy

Większość lekarzy podziela opinię, że szkodą jest brak możliwości bankowania krwi pępowinowej w „publicznym” banku krwi. Przechowywanie krwi, tylko przez banki komercyjne, uniemożliwia szeroki dostęp dla ludzi przeciętnie lub słabo sytuowanych. Z drugiej strony, sporo ludzi oddałoby chętnie krew ze swojego porodu nieodpłatnie, do ogólnego wykorzystania. Pobieranie i bankowanie krwi pępowinowej jest cały czas dość drogą procedurą.

Nie należy odpępniać noworodka zbyt wcześnie tylko po to, by uzyskana porcja krwi pępowinowej do przechowania była większa – w tym opinie lekarzy neonatologów są zbieżne.

Krew pępowinowa: po co?

W jakim celu pobieramy krew pępowinową? Po co i czy warto? Czy pobranie krwi pępowinowej można uznać za polisę na zdrowie i życie dziecka? Nie. Co prawda jest to możliwość zabezpieczenia komórek macierzystych, ale raczej dla innych członków rodziny, niż dziecka z danego porodu.

Krew pępowinowa: ile kosztuje? 

Zastanawiasz się nad bankowaniem krwi pępowinowej, ale nie wiesz ile kosztuje? W Polsce istnieją komercyjne banki krwi pępowinowej. Za pobranie i przechowywanie krwi wnosimy zazwyczaj opłatę większą, jednorazową i to jest kwota około 2-2.5 tysięcy zł. Za każdy rok przechowywania należy uiszczać następne opłaty – kilkaset złotych/rok. Każdy bank ma swoich przedstawicieli i u nich można dokładnie dowiedzieć się jaka jest aktualna cena, ile kosztuje „krew pępowinowa”. W konkretnym banku można oczywiście otrzymać draft umowy i doprecyzować szczegóły.

Krew pępowinowa: opinie na forum

Zapewne, różne informacje o krwi pępowinowej można zebrać, wchodząc na forum i wyszukując frazę: krew pępowinowa. Należy jednak zwrócić uwagę na to, kto moderuje forum, czy przedstawia fakty, czy mity, czy pozytywne opinie mające na celu reklamę jakiś produktów. Same opinie na temat krwi pępowinowej są podzielone, gdyż nie wszyscy wypowiadający się na ten temat, trzymają się faktów. Niektóre opinie wygłaszane są przez osoby nieposiadające dostatecznej wiedzy w temacie, a jedynie informacje pobieżne.

Pamiętajmy, że źródłem informacji dla przyszłych rodziców na temat bankowania krwi pępowinowej powinien być lekarz prowadzący, który przedstawi plusy i minusy tej metody na obecnym etapie wiedzy, a nie opinie zamieszczane na forum w internecie.