Nieświeży oddech u dziecka – niewinny objaw, czy sygnał alarmowy? Poznaj opinię eksperta!

Dlaczego dziecku śmierdzi z ust, pomimo codziennego, starannego mycia zębów? Gdy rodzice szukają w internecie informacji na temat nieprzyjemnego zapachu z ust dziecka, trafiają na wiele odpowiedzi – od refluksu i chorób metabolicznych po podejrzenie, że winne mogą być…pasożyty. A co, jeśli z ust malucha czuć zapach acetonu – czy to powód do niepokoju? Zastanawiasz się, jak odróżnić internetową „panikę” od realnych sygnałów, że coś może być nie tak ze zdrowiem Twojego dziecka?

W tym artykule ekspert IMiD, stomatolog, dr n. med. Alicja Zawiślak przybliża najczęstsze przyczyny dziwnego zapachu z ust dziecka i podpowiada rodzicom, co robić, gdy zaobserwujemy u dziecka nieświeży oddech.

Halitoza u dzieci – czy dziwny zapach z ust zawsze oznacza poważny problem?

Zanim zaczniemy szukać przyczyny dziwnego zapachu z ust dziecka, warto odpowiedzieć na podstawowe pytanie: czym właściwie jest nieświeży oddech? Przewlekły, nieprzyjemny zapach z ust, znany jako halitoza, to dolegliwość, która – jak wskazują dane statystyczne – może dotyczyć nawet 25 do 50% populacji, w tym dzieci.

Gdy wyczujesz nieprzyjemny zapach z ust dziecka, nie zakładaj z góry najgorszego — w wielu przypadkach nieświeży oddech to problem przejściowy, związany np. z porą dnia, okazjonalnymi zmianami w diecie, czy chwilowym spadkiem higieny.

Jednak jeśli dziwny zapach z ust dziecka utrzymuje się przez kilka dni lub dłużej, mimo sumiennej troski o higienę jamy ustnej, nie zwlekaj z konsultacją u pediatry lub stomatologa.

Dlaczego dziecku śmierdzi z ust po przebudzeniu, czy to normalne? 

Halitoza fizjologiczna, czyli tzw. poranny, nieświeży oddech u dziecka, to zjawisko dość powszechnie występujące w populacji — dlaczego dziecku śmierdzi z ust zaraz po przebudzeniu?

Alicja Zawiślak

Lekarz stomatolog, Specjalista ortodonta, Biolog molekularny, p.o. Kierownika Zakładu Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Jedną z podstawowych funkcji śliny jest oczyszczanie jamy ustnej z drobnoustrojów oraz resztek jedzenia, jednak podczas snu ślinianki produkują ślinę w mniejszej ilości i jest to zjawisko fizjologiczne. Gdy w buzi robi się bardziej sucho, bakterie ruszają do pracy ze zdwojoną siłą – rozkładają to, co zostało między zębami z ostatniego posiłku (gdy mniej starannie wyczyścimy zęby) oraz złuszczone komórki nabłonka jamy ustnej, produkując przy tym lotne związki siarki: skutek to nieświeży oddech u dziecka. Poranny, nieświeży oddech zazwyczaj ustępuje po zwyczajowej toalecie jamy ustnej, wypiciu jakiegoś płynu, czy zjedzeniu śniadania.

Większy niepokój rodziców powoduje dziwny, przewlekły i wyraźny zapach z ust dziecka, który nie ustępuje mimo regularnego mycia zębów i dbania o higienę jamy ustnej — co może być przyczyną halitozy patologicznej?

Nieprzyjemny zapach z ust dziecka, jako objaw problemów zdrowotnych – co warto wiedzieć, kiedy do lekarza?

Halitoza patologiczna najczęściej wiąże się z niewłaściwą higieną jamy ustnej lub łagodnymi problemami zdrowotnymi, jednak zdarza się, że nieświeży oddech – na przykład zapach acetonu z ust dziecka – może sygnalizować poważniejsze dolegliwości w obrębie organizmu malucha. Patologiczną halitozę dzielimy na dwa główne typy: taką, której źródło znajduje się w jamie ustnej, oraz taką, która ma związek z problemami zdrowotnymi w innych częściach organizmu.

Dlaczego dziecku śmierdzi z ust? Przyczyna może znajdować się w jamie ustnej!

Najczęstsze przyczyny halitozy patologicznej u dzieci są związane z jamą ustną (stanowią nawet 80-90% przypadków):

  • Niewłaściwa higiena jamy ustnej: To najczęściej spotykane rozwiązanie zagadki pt.: ,,Dlaczego dziecku śmierdzi z ust?”. Zdarza się, że mimo regularnego mycia, zęby nie są czyszczone dokładnie, dlatego tak ważne jest, by szczotkować je minimum dwa razy dziennie – rano, a zwłaszcza wieczorem, tuż przed snem, nie zapominając o przestrzeniach międzyzębowych (nitkowanie). Warto pamiętać, że nawet do około 10. roku życia dziecko nadal potrzebuje wsparcia i kontroli rodzica podczas codziennej higieny jamy ustnej. 

Rekomendowane produkty

Anna Milewska

Starszy specjalista w Dziale Ocen i Rozwoju Współpracy, Instytut Matki i Dziecka

  • Osad na języku: W tylnej części języka może pojawić się charakterystyczna warstwa osadu, która powstaje wskutek nagromadzenia obumarłych komórek nabłonkowych, pozostałości pożywienia oraz drobnoustrojów. Tak powstały tzw. nalot na języku nie zawsze rzuca się w oczy, jednak może być źródłem nieprzyjemnego zapachu z ust dziecka.  
  • Choroby zębów i dziąseł: Próchnica, ropnie, zapalenie dziąseł (gingivitis) i zapalenie przyzębia (periodontitis) to stany chorobowe, którym często towarzyszy dziwny zapachu z ust dziecka.
  • Zmniejszona produkcja śliny (sjalopenia/hiposjalia): Różne czynniki, takie jak m.in.: niektóre leki przyjmowane przez dziecko, odwodnienie czy oddychanie przez usta (zatkany nos + nieprzyjemny zapach z ust), mogą prowadzić do suchości w jamie ustnej (kserostomii, która jest efektem sjalopeniit).

Wysuszenie śluzówki sprzyja namnażaniu się bakterii i powstawaniu nieprzyjemnego zapachu — wspomniany już, poranny, nieświeży oddech jest przykładem fizjologicznej kserostomii.

  • Infekcje w jamie ustnej (np. pleśniawki, nadżerki): dziwny zapach z ust dziecka, może być powodowany przez infekcje bakteryjne, wirusowe lub grzybicze jamy ustnej.
  • Nieprawidłowo wykonane wypełnienia lub uzupełnienia protetyczne: Mogą stanowić miejsca retencji dla bakterii i resztek pokarmowych, przyczyniając się do nieprzyjemnego zapachu z ust dziecka.
  • Ząbkowanie: miejscowy, przejściowy stan zapalny dziąsła może towarzyszyć wyrzynaniu się zębów mlecznych, ale także stałych, stając się przyczyną nieświeżego oddechu u dziecka.

Czy trzeba leczyć zęby mleczne?

Zatkany nos i nieprzyjemny zapach z ust u dziecka, a może dziwny zapach acetonu: Sprawdź, co jeszcze może powodować halitozę 

Rzadsze przyczyny halitozy patologicznej u dzieci, niezwiązane bezpośrednio z jamą ustną (stanowią około 10% przypadków) to m.in.:

  • Infekcje górnych dróg oddechowych: w przebiegu kataru, zapalenia gardła czy zatok, dziecko może mieć zatkany nos, a jednocześnie pojawia się u niego nieprzyjemny zapach z ust
Alicja Zawiślak

Lekarz stomatolog, Specjalista ortodonta, Biolog molekularny, p.o. Kierownika Zakładu Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

To nic dziwnego – w trakcie choroby organizm produkuje więcej śluzu, który często zalega w tylnej części nosa i gardła. Taka zalegająca wydzielina stwarza idealne warunki dla rozwoju bakterii, co może prowadzić do nieprzyjemnego zapachu z ust. Dodatkowo zatkany nos sprawia, że dziecko zaczyna oddychać przez usta, co prowadzi do przesuszenia błony śluzowej i rozwoju kserostomii.

  • Stałe oddychanie przez usta, czyli tzw. „zawsze otwarta buzia” u dziecka: może mieć różne podłoże – od przerośniętych lub zmienionych zapalnie migdałków, przez przewlekły nieżyt nosa (wspomniany już, zatkany nos), aż po wady anatomiczne i/lub zaburzenia napięcia mięśniowego.
  • Ciało obce w jamie nosowej: Małe dzieci czasami wkładają różne przedmioty do nosa — jeśli taki przedmiot nie zostanie usunięty i dojdzie do infekcji, może być przyczyną dziwnego zapachu z ust dziecka.
  • Refluks żołądkowo-przełykowy (GERD) i inne choroby przewodu pokarmowego: Choć choroby przewodu pokarmowego rzadko są bezpośrednią przyczyną halitozy u dzieci, w niektórych przypadkach, zwłaszcza przy nasilonym refluksie, zapach z żołądka może przedostawać się do jamy ustnej.
  • Choroby metaboliczne: Niektóre choroby metaboliczne, takie jak cukrzyca (gdzie może pojawić się zapach acetonu z ust dziecka), niewydolność wątroby czy nerek, mogą powodować charakterystyczny, nieświeży oddech u dziecka, związany z obecnością specyficznych metabolitów w wydychanym powietrzu.

W przypadku choroby rybiego oddechu (trimetyloaminuria) zapach ten przypomina rybę: zespół odoru rybnego to zaburzenie metaboliczne, w którym organizm nie jest w stanie prawidłowo rozkładać trimetyloaminy (TMA). 

  • Dieta: Po zjedzeniu czosnku, cebuli lub pikantnych przypraw może pojawić się krótkotrwały, nieświeży oddech z ust dziecka. W codziennej diecie dziecka warto unikać przekąsek, które łatwo przylegają do powierzchni zębów – takich jak chrupki, żelki czy ciągnące się cukierki – ponieważ sprzyjają one namnażaniu się bakterii w jamie ustnej.

Nieprzyjemny zapach z ust dziecka, a pasożyty — fakt, czy mit?

Choć temat pasożytów często pojawia się w rozmowach rodziców, w świetle obecnych badań naukowych nieprzyjemny zapach z ust u dziecka rzadko ma bezpośrednie powiązanie z infekcją pasożytniczą. Natomiast jeśli u dziecka wraz z nieprzyjemnym zapachem z ust, współwystępują inne, niepokojące dolegliwości takie jak m.in.: bóle brzucha, zaburzenia apetytu, problemy z wypróżnianiem czy przewlekłe zmęczenie, wskazana jest konsultacja z lekarzem, który zbada maluszka, oceni ogólny stan zdrowia, a w razie potrzeby (np. w razie podejrzenia zakażenia pasożytami), zleci dodatkową diagnostykę.

Choć pasożyty nie są typową przyczyną halitozy, mogą wpływać na ogólną kondycję organizmu, dlatego zawsze warto podejść do sprawy kompleksowo, konsultując wszystkie wątpliwości z lekarzem.

Co robić, gdy wyczuwasz dziwny zapach z ust dziecka?

Już wiesz, dlaczego dziecku śmierdzi z ust i jakie mogą być potencjalne przyczyny halitozy, dlatego jeśli mimo prawidłowej higieny jamy ustnej pojawia się utrzymujący się nieświeży oddech – o zapachu acetonu, zgnilizny, sfermentowanych owoców – nie zwlekaj z konsultacją u pediatry lub stomatologa. Lekarz na podstawie wywiadu i przeprowadzonego badania w gabinecie będzie mógł ocenić najbardziej prawdopodobną przyczynę halitozy i w razie potrzeby zaleci wykonanie dodatkowej diagnostyki i/lub konsultację z innym specjalistą np. gastroenterologiem, endokrynologiem.

Alicja Zawiślak

Lekarz stomatolog, Specjalista ortodonta, Biolog molekularny, p.o. Kierownika Zakładu Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Pamiętaj, że dziwny zapach z ust dziecka nie musi oznaczać poważnych problemów ze zdrowiem tym bardziej, jeśli nieświeży oddech obserwujemy u malucha tylko od czasu do czasu. Nie każda taka sytuacja wymaga natychmiastowej reakcji rodzica, ale jeśli w kolejnych dniach zauważysz coś niepokojącego – nie wahaj się skonsultować z lekarzem lub stomatologiem. Dentysta dodatkowo poinstruuje rodziców oraz dziecko, jak prawidłowo dbać o higienę jamy ustnej, aby problem nieświeżego oddechu nie powrócił. 

Szybkie rozpoznanie przyczyny nieprzyjemnego zapachu z ust dziecka i podjęcie właściwych działań ma ogromne znaczenie dla jego zdrowia i codziennego samopoczucia.

 

Bibliografia (wszystkie dostępy do źródeł internetowych z dnia 09.04.2025): 

  1. Magdalena Nowak, Wiesław Hędzelek, Halitoza — etiologia, diagnostyka i leczenie — przegląd piśmiennictwa, DENTAL FORUM /2/2018/XLVI, str. 213-219: https://dentalforum.ump.edu.pl/uploads/2018/2/213_2_46_2018.pdf
  2. Łukasz Sroczyk, Beata Kawala, Halitoza – przegląd piśmiennictwa, Dent. Med. Probl. 2011, 48, 2, 255–260: https://www.dbc.wroc.pl/Content/9827/PDF/x15-sroczyk.pdf
  3. Natalia Szeląg, Halitoza, ASYSTA DENTYSTYCZNA, 4/2016 str. 22-25: https://smigiel.net/wp-content/uploads/2017/03/halitoza.pdf
  4. Anna Pieniążek, Mariusz Pietrzak, Halitoza – etiologia, metody diagnostyki i leczenie, Journal of Health Study and Medicine 2/2017, str. 101-122: https://jhsm.san.edu.pl/wp-content/uploads/2020/01/JHSM_6_6.pdf
  5. Maria Chomyszyn-Gajewska, Agata Skrzypek, Halitoza – diagnostyka i leczenie, Przegląd Lekarski 2013 /70/2, str. 65-68: https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/45dabed9-8dca-4da6-8804-988b9cb60cb4/content 
  6. Agata Dudzik, Agnieszka Cabała, Maria Chomyszyn-Gajewska, Halitoza – krótka historia walki z problemem, Przegląd Lekarski 2018 /75/02, https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/358348ea-8fb8-4c00-b575-33d0e98d8cdf/content
  7. Dmitry Tretiakow, Andrzej Skorek, Halitoza jako problem interdyscyplinarny, Pol Otorhino Rev 2019: 8 (4): 9-14: https://psjd.icm.edu.pl/psjd/element/bwmeta1.element.ceon.element-cf5126f2-1efb-3702-9464-df184c921789/c/pdf-01.3001.0013.5601.pdf

Konsultacja medyczna

Alicja Zawiślak

Lekarz stomatolog, Specjalista ortodonta, Biolog molekularny, p.o. Kierownika Zakładu Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji, Instytut Matki i Dziecka

Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję