Hashimoto a dieta

Chorujesz na Hashimoto i zastanawiasz się, co jeść przy tej chorobie? Nie wiesz, czy dieta przy Hashimoto wymaga jakiś szczególnych restrykcji? Poniższy artykuł wyjaśni Ci, jak powinna wyglądać dieta dla chorych na Hashimoto – zapraszamy do lektury.

Jeśli niedawno dowiedziałaś się, że chorujesz na Hashimoto, to na pewno zaczęłaś szukać informacji o tym, jaka dieta jest wskazana przy tej chorobie. Przychodzimy Ci z pomocą i w tym artykule odpowiadamy na najczęstsze pytania, zadawane dietetykom przez pacjentów, np. czego nie wolno jeść przy Hashimoto, czy dieta przy niedoczynności tarczycy jest taka sama jak przy chorobie Hashimoto lub czy dieta przy Hashimoto wymaga eliminacji jakiś konkretnych produktów? Poznaj odpowiedzi na te pytania i przekonaj się, że dieta dla chorych na Hashimoto może być prosta i przyjemna.

Choroba Hashimoto: podstawowe informacje

Zanim dowiesz się, jaka dieta jest wskazana przy Hashimoto, warto uporządkować sobie wiedzę o samej chorobie. Oto kilka najważniejszych informacji:

• po raz pierwszy, chorobę tę opisał Hakaru Hashimoto w 1912 roku;
• choroba Hashimoto to przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy, nazywane też przewlekłym autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy;
• przy chorobie Hashimoto, następuje nadmierna produkcja przeciwciał przeciwko antygenom tarczycy i dodatkowo postępuje niszczenie komórek pęcherzykowych tego gruczołu;
• końcową fazą zachodzącego procesu autoimmunologicznego jest destrukcja gruczołu tarczowego;
• choroba Hashimoto jest najczęściej występującym zapaleniem tarczycy i jedną z najczęstszych przyczyn niedoczynności tarczycy, która występuje aż u 90% chorych. Z tego też wynika fakt, że dieta przy Hashimoto jest bardzo zbieżna z zaleceniami żywieniowymi dla osób chorujących na niedoczynność tarczycy;
• kobiety chorują na Hashimoto 10-20 razy częściej niż mężczyźni, a zachorowalność wzrasta wraz z wiekiem;
• szczyt zachorowalności przypada na wiek 45-65 lat, jednak chorują też osoby młodsze, w tym również dzieci;
• choroba przez wiele lat może przebiegać bezobjawowo;

Na rozwój choroby Hashimoto wpływają czynniki genetyczne oraz środowiskowe, takie jak np.: przebycie infekcji wirusowej, stres, palenie tytoniu, leczenie jodem radioaktywnym, niedobór niektórych minerałów (np. selenu), nadmiar jodu. Należy zdawać sobie sprawę, że z chorobą Hashimoto mogą współwystępować inne choroby autoimmunologiczne, takie jak np. cukrzyca typu 1, celiakia, anemia złośliwa, bielactwo, łuszczyca. W procesie leczenia, stosuje się farmakoterapię. Jednak dieta przy Hashimoto także stanowi ważny element terapii, który wspomaga leczenie i zmniejsza objawy choroby u pacjentów.

Dieta dla chorych na Hashimoto: zalecenia podstawowe

Oto najważniejsze zasady diety przy Hashimoto:

• jedz regularne posiłki – około 4-5 posiłków dziennie. Komponuj je ze świeżych, naturalnych, nieprzetworzonych produktów;
• włączaj do menu produkty bogate w żelazo, selen, cynk, witaminy D i B12 oraz antyoksydanty. Są one niezbędne do pracy tarczycy. Poniżej znajdziesz konkretne wskazówki, jak wzbogacić swoje menu w te składniki;
• nie stosuj radykalnych i niskotłuszczowych diet. Może to jeszcze bardziej ograniczyć aktywność gruczołu tarczowego;
• nie wykluczaj z menu glutenu oraz nabiału, jeśli nie jest to w Twoim wypadku medycznie uzasadnione;
• to, czego lepiej nie jeść przy Hashimoto lub co należy ograniczyć do możliwego minimum to cukier i produkty go zawierające. Cukier nasila procesy zapalne, które leżą u podstawy autoimmunologicznego zapalenia tarczycy.

Co jeść przy Hashimoto? 

Podstawowym założeniem diety dla osób chorych na Hashimoto jest zwiększenie udziału pełnowartościowego białka, węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym oraz tłuszczów bogatych w wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Co to oznacza w praktyce? Co należy jeść przy Hashimoto, aby udało się spełnić to ważne założenie dotyczące makroskładników?

Hashimoto a białko

Dieta przy Hashimoto powinna dostarczać pełnowartościowego białka, a jest nim przede wszystkim białko pochodzenia zwierzęcego. Oznacza to, że w Twoim menu mile widziane są mięsa, ryby (zwłaszcza morskie), jaja i w umiarkowanych ilościach mleko i jego przetwory. Warto pamiętać, że odpowiednie spożycie pełnowartościowego białka może być pomocne w powstrzymaniu wypadania włosów, które nierzadko dotyczy osób z chorobami tarczycy.

Hashimoto a węglowodany

Dlatego włączaj do menu m.in.:

• brązowy i dziki ryż;
• grube kasze, np. gryczaną paloną i niepaloną, pęczak, owsianą;
• pełnoziarniste makarony;
• żytni razowy chleb,;
• płatki owsiane górskie, płatki orkiszowe pełnoziarniste, płatki żytnie;
• owoce leśne, takie jak truskawki, maliny, borówki, jeżyny (poza sezonem mogą być z mrożonki);
• świeże i kiszone warzywa.

Więcej o diecie o niskim indeksie glikemicznym przeczytasz tutaj.

Hashimoto a tłuszcze

Dieta przy niedoczynności tarczycy oraz Hashimoto nie powinna być dietą niskotłuszczową. Zbyt niski udział tłuszczów może m.in. osłabiać układ odpornościowy oraz upośledzać wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A,D,E,K). Co więcej, to właśnie tłuszcze nadają płynność błonom komórkowym i tym samym poprawiają ich wrażliwość na działanie hormonów tarczycy.

W diecie przy Hashimoto nie powinno brakować produktów bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe, a więc orzechów, tłustych ryb morskich (np. śledzia, makreli, łososia, sardynek), olejów roślinnych (w szczególności oliwy z oliwek, oleju lnianego, oleju rzepakowego), awokado, nasion (np. sezamu, siemienia lnianego, chia).

Wymienione produkty dostarczają cennych tłuszczów omega-3, które:

• zmniejszą produkcję czynników prozapalnych oraz pobudzają syntezę cytokin o właściwościach przeciwzapalnych, co ma szczególne znaczenie w zapobieganiu i leczeniu;
• niedoczynności tarczycy spowodowanej chorobą Hashimoto;
• działają antydepresyjnie (choroby tarczycy często przyczyniają się do obniżenia nastroju pacjenta);
• sprzyjają obniżeniu stężenia cholesterolu we krwi.

Hashimoto a witaminy oraz minerały

JOD

Jod jest jednym z najważniejszych minerałów, odgrywających kluczową rolę w poprawnym funkcjonowaniu tarczycy. Kiedy w naszym organizmie dochodzi do niedoborów tego składnika mineralnego, niemożliwa jest prawidłowa produkcja hormonów tarczycy. Jednak warto wiedzieć, że także nadmiar jodu nie jest korzystny. U osób z chorobą Hashimoto, może prowadzić do załamania mechanizmów tolerancji i zaostrzenia odpowiedzi zapalnej przeciwko własnym antygenom tarczycy. Do głównych źródeł jodu w pożywieniu można zaliczyć owoce morza i ryby (w szczególności dorsza i halibuta).

CYNK

Cynk to silny antyoksydant oraz minerał o działaniu przeciwzapalnym. Co więcej, cynk bierze udział w odpowiednim funkcjonowaniu układu odpornościowego. Według badań, wraz z obniżaniem się stężenia cynku w surowicy krwi, wzrasta poziom przeciwciał przeciwtarczycowych. Dieta przy Hashimoto nie może być więc uboga w pokarmowe źródła cynku, czyli sery żółte, jaja, kaszę gryczaną, pestki dyni, zarodki pszenne, pełnoziarniste pieczywo oraz mięso.

ŻELAZO

Anemię z niedoboru żelaza, stwierdza się  aż u około 60% chorych z niedoczynnością tarczycy. Dlatego też, dieta przy Hashimoto, powinna zaspokajać zapotrzebowanie na ten składnik i dostarczać takich produktów jak czerwone mięso, podroby (zwłaszcza wątróbka), jajka (żółtko), pełnoziarniste produkty zbożowe, orzechy i nasiona, awokado, natkę pietruszki.

WITAMINA D

Niedobory tej witaminy mogą dotyczyć aż 80% osób z Hashimoto. Ważna jest zatem suplementacja witaminy D (dawkę i okres przyjmowania ustal z lekarzem) oraz komponowanie posiłków tak, aby znajdowały się w nich produkty z witaminą D, czyli ryby, masło oraz mleko i jego przetwory.

WITAMINY ANTYOKSYDACYJNE

Można zaliczyć do nich witaminy A, C i E. Mają one zdolność do neutralizowania wolnych rodników tlenowych, czyli reaktywnych cząsteczek, które są czynnikiem niszczącym komórki tarczycy. Do produktów, które dostarczą Ci tych witamin zaliczają się: czerwone, pomarańczowe oraz ciemnozielone warzywa oraz owoce (papryka, pomidory, dynia, brokuły, szpinak, natka pietruszki, morele, brzoskwinie, wiśnie), masło, żółtko jaja, orzechy.

Czego nie jeść przy Hashimoto? 

Dieta dla chorych na Hashimoto powinna zawierać jak najmniej przetworzonych produktów. Mają one niską wartość odżywczą oraz zawierają składniki prozapalne (np. cukier i tłuszcze trans). Z tego względu w diecie przy Hashimoto należy unikać:

• kupnych ciastek, ciast, tortów, nadziewanych wafelków, czekolady i wyrobów czekoladowych (np. batoników, cukierków), chałwy;
• pieczywa cukierniczego (np. pączków, drożdżówek);
• chrupkich przekąsek typu chipsy, prażynki, krakersy, chrupki;
• dań typu fast-food (np. hamburgerów, frytek, pizzy, hot-dogów);
• słodkich napojów gazowanych i niegazowanych;
• gotowe sosy, kostki rosołowe, zupki chińskie, zupy w proszku;
• konserw, parówek, pasztetów.

W trakcie zakupów, dokładnie czytaj etykiety produktów, które wkładasz do koszyka. Unikaj produktów o bardzo długim składzie. Uważaj na barwniki, aromaty, konserwanty.

Czego nie jeść przy Hashimoto: kwestia glutenu

W ostatnich latach, wiele mówi się o glutenie i jego wpływie na stan zdrowia osób chorujących na schorzenia autoimmunologiczne, do których zalicza się też choroba Hashimoto. Pacjenci z Hashimoto i/lub z niedoczynnością tarczycy często pytają o to, czy przy ich schorzeniach dieta powinna być bezglutenowa.

Pamiętaj, że stosowanie diety bezglutenowej wymaga odpowiedniego zbilansowania posiłków. Długotrwałe stosowanie takiej diety bez glutenu, w nieumiejętny sposób, może przyczynić się do rozwoju niedoborów pokarmowych i ich konsekwencji. Jeśli będziesz potrzebował diety bezglutenowej przy Hashimoto, to skonsultuj się ze specjalistą, który podpowie Ci, jak zadbać o wartość odżywczą takiego menu.

Tak jak już wspomniano, zalecenia żywieniowe diety przy Hashimoto w bardzo znacznym stopniu pokrywają się z zaleceniami przy niedoczynności tarczycy. Dlatego zajrzyj też do artykułu na naszym portalu, poświęconemu odżywianiu w niedoczynności tarczycy.