Zastój pokarmu: jak sobie radzić, czy można rozmasować guzki w piersiach?

Guzek w piersi wyczuwalny podczas karmienia zawsze powinien wzbudzić zainteresowanie mamy karmiącej. Twarda pierś w jednym miejscu, czy kłucie w sutku podczas karmienia dziecka to mogą być objawy przejściowego zwężenia kanalików mlecznych, ale nie tylko. 

Jak rozmasować guzki w piersiach podczas karmienia i czy taka metoda radzenia sobie z zatkanymi kanalikami jest zalecana? Jakie objawy towarzyszą zapaleniu piersi i kiedy należy zgłosić się do lekarza?

Twarda pierś w jednym miejscu i kłucie w sutku podczas karmienia dziecka: co mogą oznaczać takie objawy?

Wbrew powszechnie utartym wyobrażeniom, kanalik czy przewód mleczny w piersi nie zostają ,,zaczopowane” grudką mleka. Twarda pierś w jednym miejscu lub wyraźnie wyczuwalny guzek w piersiach podczas karmienia najczęściej są związane z miejscowym zwężeniem w obrębie zespołu kanalików mlecznych. Przyczyną zazwyczaj jest miejscowy stan zapalny – dlaczego występuje? Do najczęstszych przyczyn miejscowego stanu zapalnego w piersi, zwężenia kanalików mlecznych i powstawania guzków w piersi podczas karmienia dziecka zalicza się m.in.:

• karmienie według sztucznie narzuconego harmonogramu karmień, tzw. karmienie na godziny, zamiast zalecanego karmienia piersią na żądanie (czyli kiedy maluszek wykazuje pierwsze oznaki głodu);
• jednorazowe odciąganie laktatorem zbyt dużej ilości mleka;
• twarda pierś w jednym miejscu i miejscowe stany zapalne mogą być także związane ze zbyt ciasnym, źle dobranym stanikiem do karmienia lub z przyjmowaniem wymuszonej pozycji przy przystawianiu maluszka do piersi.

Miejscowe zwężenie kanalików mlecznych, skutkujące zastojem pokarmu i wyraźnym guzkiem w piersiach podczas karmienia, mogą występować z kłuciem w sutku, które zwykle jest bardziej nasilone na samym początku karmienia i stopniowo ustępuje.

Objawami, które towarzyszą miejscowemu zwężeniu kanalików mlecznych w piersi najczęściej są:

• miejscowy, lekki obrzęk w okolicach guzka w piersi, podczas karmienia miejsce obrzęku nie jest zaczerwienione i cieplejsze od reszty ciała;
• tkliwość w miejscu zatkanego kanalika;
• niekiedy pojawia się problem z wypływem pokarmu tzw. zastój pokarmu;
• brak objawów ogólnoustrojowych – czyli nie ma gorączki oraz tzw. objawów grypopodobnych, które towarzyszą zapaleniu piersi.

Twarda pierś w jednym miejscu, związana ze zwężeniem kanalików mlecznych, może jednak ewoluować w zapalenie piersi, które wymaga pilnej konsultacji z lekarzem.

Jak rozmasować guzki w piersiach i czy należy to robić? 

Walkę z zastojem pokarmu przede wszystkim warto zacząć od wprowadzenia karmienia dziecka piersią na żądanie. Nie zaleca się jednak opróżniania na siłę piersi, w której występuje zwężenie kanalika. Karmienie powinno odbywać się zgodnie z naturalnym rytmem. Ulgę może przynieść rozpoczynanie karmienie od ,,chorej” piersi, która w jednym miejscu jest twarda, nieco obrzęknięta i przepełniona mlekiem.

Jak rozmasować guzki w piersiach podczas zastoju pokarmu?

Zamiast masażu piersi, w pierwszej kolejności warto skupić się na innych, sprawdzonych metodach radzenia sobie ze zwężeniem kanalików. Jednak jeżeli karmiąca chciałaby dowiedzieć się jak bezpiecznie rozmasować guzki w piersiach, o instruktaż warto zapytać położną lub Certyfikowanego Doradcę Laktacyjnego (CDL).

Twarda pierś w jednym miejscu lub guzek w piersiach podczas karmienia: jakie, domowe sposoby mogą pomóc?

Kiedy obserwujemy, że pierś jest twarda w jednym miejscu, warto utrzymać karmienie maleństwa na żądanie, ale nie forsować chorej piersi. Mleka powinno ubywać tyle, ile potrzebuje dziecko. Aby zmniejszyć obrzęk i miejscowy stan zapalny, zaleca się przyłożyć do sutka okład chłodny, lub uprzednio rozgnieciony i lekko schłodzony liść kapusty.

Należy zaopatrzyć się w wygodny, dobrze dobrany stanik do karmienia, który nigdy nie będzie uciskał piersi. Luźna, przewiewna bielizna i ubranie są szczególnie ważne w czasie, gdy pierś jest twarda w jednym miejscu, podczas zastoju.

Podczas miejscowego zatkania kanalików mlecznych i guzka w piersiach wyczuwalnego podczas karmienia, staramy się wypijać min. 3 litry wody w ciągu doby.

Uczucie kłucia w sutku podczas karmienia może zmniejszać się wraz z opróżnianiem piersi przez dziecko. Jednak warto pamiętać, żeby nie opróżniać piersi zupełnie, aby dodatkowo nie stymulować laktacji i nie spowodować eskalacji problemu.

Zastój pokarmu, kłucie w sutku podczas karmienia i guzek w piersiach: czy to już zapalenie piersi?

Jeśli pierś jest twarda w jednym miejscu, obrzęknięta i zaczerwieniona, a kiedy dotykamy stwardniałego miejsca ręką jest ono wyraźnie cieplejsze od reszty ciała, to mogą być pierwsze symptomy zapalenia piersi. Zazwyczaj przebiega ono u kobiet wraz z podwyższoną temperaturą ciała (powyżej 38°C) oraz objawami podobnymi do tych, występujących przy przeziębieniu lub grypie: poczucie ogólnego rozbicia, ból głowy, bóle stawowo-mięśniowe, nasilone zmęczenie, tachykardia.

Zapalenie piersi często ma podłoże bakteryjne, ale guzek w piersi podczas karmienia i stan zapalny towarzyszący miejscowemu zwężeniu kanalików mlecznych może być jedną z przyczyn rozwoju zapalenia piersi.

Zapalenie piersi może mieć także postać:

• ropnia;
• ropowicy.

Warto pamiętać, że wszystkie trudności i niepokojące objawy związane z laktacją np. guzki w piersiach podczas karmienia, zawsze warto skonsultować z położną, lub z Certyfikowanym Doradcą Laktacyjnym.