Zapalenie pęcherza w ciąży: objawy, leczenie. Jak zapobiegać?

Reklama

Zapalenie pęcherza w ciąży jest jednym z problemów zdrowotnych, z jakim mogą mierzyć się przyszłe mamy. Niemal na każdym forum internetowym dla rodziców, kobiety pytają inne ciężarne. Co brałyście na zapalenie pęcherza w ciąży? Czy antybiotyki na zapalenie pęcherza w ciąży są bezpieczne, nawet w pierwszych dniach ciąży? 

W dzisiejszym artykule opisujemy najczęstsze przyczyny i objawy zapalenia pęcherza w ciąży oraz podpowiadamy, co stosować na zapalenie pęcherza w ciąży i jak zapobiegać jego nawrotom.

Przyczyny zapalenia pęcherza w 1. trymestrze oraz w dalszym przebiegu ciąży

Zakażenie układu moczowego (ZUM) to obecność drobnoustrojów, głównie bakterii, w drogach moczowych. W większości przypadków ZUM dotyczy pęcherza moczowego (tzw. zapalenie pęcherza w ciąży). Jednak zdecydowanie poważniejsze jest zakażenie, które może dotrzeć do wyższych partii układu moczowego, wywołując odmiedniczkowe zapalenie nerek. 

Największe ryzyko ZUM występuje między 1. trymestrem, a 2. trymestrem ciąży (między 9. a 17. tygodniem ciąży), jednak zapalenie pęcherza może wystąpić już w pierwszych dniach ciąży, a także w 3. trymestrze.

Choć bakteria Escherichia coli stanowi najczęstszego sprawcę zapalenia pęcherza w ciąży, na forum lekarze podkreślają, że w posiewie moczu ciężarnych coraz częściej izoluje się także inne drobnoustroje. Dlatego w przypadku zapalenia pęcherza w ciąży, badanie ogólne moczu najczęściej wykonuje się razem posiewem moczu i jednoczesnym określeniem antybiogramu (ocena wrażliwości bakterii na poszczególne antybiotyki).

Dlaczego przyszłe mamy są szczególnie predysponowane do zapalenia pęcherza w ciąży?

Z powodu krótkiej cewki moczowej oraz niewielkiej odległości między odbytem i pochwą, a ujściem cewki moczowej, na wystąpienie objawów ZUM, bardziej niż mężczyźni narażone są kobiety. Dlaczego przyszłe mamy są szczególnie predysponowane do zapalenia pęcherza w ciąży, już w 1. trymestrze?

Katarzyna Opuchlik

Specjalista położnictwa i ginekologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Zmiany hormonalne, zachodzące w organizmie ciężarnej sprzyjają zastojowi moczu w drogach moczowych, a powiększająca się macica może wywiera ucisk na moczowody, co prowadzi do trudności w odpływie moczu z nerek. Zjawisko to skutkuje poszerzeniem miedniczki nerkowej i kielichów nerkowych. Także obecność glukozy w moczu (fizjologicznie występująca nawet u ciężarnych bez cukrzycy) tworzy idealne środowisko do namnażania bakterii. 

Na forum przyszłe mamy pytają, jakie objawy występują przy zapaleniu pęcherza w ciąży?

Do najczęstszych objawów ostrego zapalenia pęcherza w ciąży można zaliczyć m.in.:

  • pieczenie i/lub kłucie w cewce moczowej, szczególnie podczas oddawania moczu;
  • bóle podbrzusza;
  • częste parcie na pęcherz, połączone z oddawaniem małej ilości moczu;
  • uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza;
  • może pojawić się nietrzymanie moczu.

Na forum kobiety opisują także, że podczas zapalenia pęcherza w ciąży niekiedy występowało u nich ciemniejsze, brunatno-krwiste zabarwienie moczu, który miał nieprzyjemny zapach. Oprócz wymienionych objawów zapalenia pęcherza w ciąży, lekarze na forum podkreślają, że w przypadku ZUM, u kobiety mogą wystąpić objawy ogólne, takie jak m.in.: podwyższona temperatura ciała, dreszcze, a niekiedy także nudności, wymioty i utrata apetytu.

Katarzyna Opuchlik

Specjalista położnictwa i ginekologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Zaobserwowanie u siebie jakichkolwiek, niepokojących objawów zapalenia pęcherza, także w pierwszych tygodniach ciąży i w 1. trymestrze ciąży, powinno skłonić kobietę do niezwłocznej konsultacji z lekarzem. Specjalista dokładnie zbada pacjentkę, zleci ogólne badanie moczu z posiewem i antybiogramem, a w niektórych przypadkach dodatkowo skieruje ciężarną na USG nerek i dróg moczowych. 

Kobietom zdarza się także wskazywać, że po przeanalizowaniu wyników badania moczu lekarz zdiagnozował u nich bezobjawowy bakteriomocz w ciąży. Tzw. bezobjawowa bakteriuria występuje u około 1,9-9,5% ciężarnych i wymaga wdrożenia odpowiedniego leczenia, które zmniejsza ryzyko powikłań u matki i dziecka.

Co brałyście na zapalenie pęcherza w ciąży? Czy antybiotyk jest bezpieczny dla dziecka: odpowiadamy na jedno z częstszych pytań z forum dla przyszłych mam

Na forum kobiety często pytają: Co brałyście na zapalenie pęcherza w ciąży, obawiając się stosowania antybiotyków. Warto podkreślić, że lekarze przepisują ciężarnym antybiotyki skuteczne, ale przede wszystkim bezpieczne. Co stosuje się na zapalenie pęcherza w ciąży?

Katarzyna Opuchlik

Specjalista położnictwa i ginekologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Przykłady bezpiecznych antybiotyków to m.in. amoksycylina, cefaleksyna, fosfomycyna, czy trimetroprim. Jednak ostatniej z wymienionych substancji nie zaleca się stosować na zapalenie pęcherza w 1. trymestrze ciąży oraz na kilka tygodni przed wyznaczonym terminem porodu. 

Skoro już wiemy, co lekarze przepisują na zapalenie pęcherza w ciąży, kolejnym pytaniem, które często pojawia się na forum, jest długość terapii. Leczenie antybiotykiem na zapalenie pęcherza w ciąży trwa zazwyczaj od 7 do 14 dni. Ważne jest wykonanie kontrolnego posiewu moczu 1-2 tygodnie po zakończeniu kuracji antybiotykiem.

Co brałyście na zapalenie pęcherza w ciąży — choć na forum przyszłe mamy dzielą się domowymi sposobami leczenia, w ciąży kluczowa jest konsultacja z lekarzem i w razie rozpoznania ZUM, jak najszybsze wdrożenie bezpiecznej i skutecznej antybiotykoterapii.

Czy zapalenie pęcherza w ciąży może być groźne dla płodu, szczególnie w pierwszych dniach ciąży?

Niemal na każdym forum internetowym dla rodziców, przyszłe mamy nie tylko pytają, co brałyście na zapalenie pęcherza w ciąży. Dzielą się także obawami, że zapalenie pęcherza zaszkodzi dziecku, szczególnie jeśli wystąpiło w pierwszych tygodniach ciąży.

Lekarze podkreślają, że w przypadku objawów zapalenia pęcherza, zarówno w pierwszych tygodniach ciąży, w 1. trymestrze ciąży, jak i w dalszym jej przebiegu, kluczowe jest jak najszybsze rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia, m.in. bezpiecznych w ciąży antybiotyków.

Nieleczone zapalenie pęcherza w ciąży może prowadzić m.in.: do porodu przedwczesnego i/lub małej masy urodzeniowej płodu. Dlatego kobieta nie powinna obawiać się wizyty u lekarza. Nawet jeśli zapalenie pęcherza wystąpi w pierwszych tygodniach ciąży, czy w 1. trymestrze.

Co na zapalenie pęcherza w ciąży: profilaktyka ZUM

W okresie ciąży profilaktyka zapalenia pęcherza jest szczególnie istotna. Co na zapalenie pęcherza w ciąży, jakie domowe sposoby są skuteczne w profilaktyce ZUM?

  • Regularne spożywanie odpowiedniej ilości płynów (ok. 2-2,5 l na dobę) sprzyja częstemu oddawaniu moczu, co pomoże zapobiegać zastojowi i rozwojowi infekcji.
  • Nawyk opróżniania pęcherza, nie czekając na moment skrajnego wypełnienia pęcherza moczowego oraz po stosunku płciowym.
  • Dbanie o codzienną higienę miejsc intymnych: podmywanie się (oraz podcieranie po skorzystaniu z toalety), zawsze w kierunku od przodu, do tyłu.
  • Co na zapalenie pęcherza w ciąży — w celach profilaktycznych polecane jest także regularne picie niesłodzonego soku z żurawiny/jedzenie suszonej żurawiny.

O minimalizowaniu ryzyka zapalenia pęcherza w ciąży oraz o skutecznych metodach leczenia ZUM ciężarna powinna porozmawiać z lekarzem.

Konsultacja medyczna

Katarzyna Opuchlik

Specjalista położnictwa i ginekologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka

Dofinansowanie UE
Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję