Apap w ciąży: czy można go brać?

22 sierpnia 2022

Leki przeciwbólowe bez recepty, witaminy, suplementy diety – znaczna część tych środków farmakologicznych jest nam znana i towarzyszy w większym, bądź mniejszym stopniu, w życiu codziennym. Sięgamy po opakowanie i zapoznajemy się z ulotką, której znajomość w większości przypadków jest dla nas wystarczająca. Sytuacja przedstawia się nieco inaczej z perspektywy kobiety, która jest w ciąży i musi brać odpowiedzialność nie tylko za swoje zdrowie, ale też za życie rozwijającego się w jej organizmie maleństwa. 

Co w takiej sytuacji robić, kiedy zaczyna nas mocniej boleć głowa, bądź łapać przeziębienie, któremu towarzyszy gorączka? Czy Apap, bądź Apap Extra można brać na ból głowy będą w ciąży? Jakie są wskazania i dawkowanie? Czy w tym przypadku ma znaczenie, czy jesteśmy w 1 trymestrze, czy w bardziej zaawansowanym stadium ciąży? Spokojnie, zaraz Ci wszystko wyjaśnimy.

Czy Apap można brać w ciąży?  

W życiu każdej przyszłej mamy pojawia się moment, kiedy staje przed dylematem, co do możliwości brania leków i ich ewentualnego wpływu na płód. Większość kobiet obawia się stosowania środków farmakologicznych w tym szczególnym dla nich i ich dziecka okresie. Jednak pojawiają się sytuacje, w których zażycie leku o działaniu przeciwbólowym może okazać się po prostu konieczne. Czy w takich przypadkach Apap można brać w ciąży?

Dla uporządkowania informacji, zacznijmy od głównego podziału. Do leków przeciwbólowych zaliczamy – zakazane w ciąży leki opioidowe, a także wskazane do stosowania pod nadzorem lekarskim – leki nieopioidowe, a wśród nich:

  • niesteroidowe leki przeciwzapalne tzw. nlpz;
  • leki przeciwbólowe bez działania przeciwzapalnego, w skład których wchodzi substancja o nazwie: paracetamol.

Żadna z substancji przenikających przez łożysko nie pozostaje bez wpływu na rozwijający się płód. Z wielu lat doświadczeń i obserwacji klinicystów, wiemy jednak, że wśród leków znamy preparaty o minimalnym wpływie na organizm dziecka, zwłaszcza, gdy są stosowane epizodycznie i w zalecanych dawkach.

Katarzyna Opuchlik

Specjalista położnictwa i ginekologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Wśród farmaceutyków, uważanych za jedne z najbezpieczniejszych dla ciężarnych, wymienia się paracetamol – który znajdziemy między innymi w leku Apap. Jest to lek pierwszego wyboru w razie dolegliwości bólowych i gorączki występujących w ciąży. Ból oraz jego konsekwencje dla organizmu, takie jak np. odpowiedź hormonalna i złe samopoczucie mogą mieć negatywne skutki dla ciąży. Podwyższona temperatura ciała w czasie gorączki wpływa również niekorzystnie na płód. Powinnaś pamiętać, że dobre samopoczucie przyszłej mamy, to bardzo ważny element prawidłowego rozwoju jej dziecka. Dlatego, w przypadku bólu lub gorączki, zawsze warto wyważyć ryzyko i korzyści stosowania odpowiednich leków, nie stroniąc od ich przyjmowania, gdy jest taka potrzeba. Jeśli farmakoterapia musi być stosowana przewlekle, zawsze konieczne jest ustalenie najbezpieczniejszej formy leczenia z lekarzem prowadzącym.  

Apap w ciąży: wskazania 

Skoro już wiemy, że stosowanie Apapu w ciąży, zgodnie z zaleceniami lekarza, nie powoduje bezpośredniego zagrożenia dla płodu, to czas pochylić się nad wskazaniami do jego stosowania. Często pojawiają się pytania, czy Apap sprawdzi się na ból głowy w ciąży?

Głównymi wskazaniami do stosowania Apapu są:

  • bóle mięśni, kości i stawów;
  • nerwobóle;
  • ból głowy, także o podłożu migrenowym;
  • gorączka towarzysząca przeziębieniu lub grypie;
  • ból gardła.

Apap w ciąży: 1 trymestr  

Szczególna ostrożność w kwestii stosowania leków – także tych bez recepty, wskazana jest zwłaszcza w tygodniach wchodzących w skład 1 trymestr ciąży. W tym okresie, stosowanie środków farmaceutycznych, bez odpowiedniej kontroli specjalisty, może przyczynić się do wystąpienia wad rozwojowych płodu, a nawet spowodować poronienie. Jednak, także w kolejnych trymestrach należy pamiętać o możliwym szkodliwym wpływie leków na rozwijające się dziecko.

Zgodnie z informacją producenta, a także doświadczeniem specjalistów, Apap można stosować przez cały okres ciąży, także w 1 trymestrze. Ważne, żeby był przyjmowany sporadycznie, pod kontrolą lekarza oraz przy zachowaniu odpowiedniego dla ciężarnych dawkowania.

Pamiętajmy jednak o naczelnej zasadzie, zgodnie z którą kobiety w ciąży powinny stosować środki farmaceutyczne jedynie wtedy, gdy korzyści terapeutyczne, mogące wyniknąć z ich zastosowania, przewyższają ewentualne skutki uboczne i zagrożenia dla płodu.

Apap w ciąży: dawkowanie  

Niezależnie od wskazań na ulotce, będąc w ciąży – przed zastosowaniem Apapu – najlepiej skonsultować się z lekarzem, który zadecyduje o terapii i zaleci odpowiednie dla stanu zdrowia ciężarnej dawkowanie.

Zgodnie z informacją producenta, dorosły człowiek może przyjąć od 500 do 1000 mg paracetamolu, co odpowiada 1 do 2 tabletkom Apapu, stosowanych 3-4 razy na dobę. To przekłada się na maksymalnie 8 tabletek na dobę, odpowiadających 4 gramom paracetamolu przyjętego w ciągu doby. Pomiędzy każdą przyjętą dawką leku, należy zachować odstęp wynoszący co najmniej 4 godziny. 

Katarzyna Opuchlik

Specjalista położnictwa i ginekologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Bezwzględnie pamiętaj, że nie wolno przekraczać zalecanego przez lekarza dawkowania Apapu w ciąży. Najlepiej rozpocząć od 1 tabletki 0,5 gramowej, a w razie braku rezultatu dołączyć kolejną, pamiętając, by następnym razem zastosować od razu dwie. Większa dawka nie zawsze oznacza większą skuteczność, a może zagrozić zdrowiu, a nawet życiu – nie tylko naszemu, ale także płodu. Czas terapii nie powinien przekraczać 5 dni z rzędu i nie powinien się powtarzać zbyt często. Kobiety w ciąży powinny przyjmować lek przez możliwie najkrótszy czas i w możliwie najmniejszej skutecznej dawce. Szczegółowe informacje na temat stosowania Apapu w ciąży oraz możliwości innego leczenia, w razie nieskuteczności paracetamolu, zawsze powinien przedstawić Ci lekarz.

Apap a Apap Extra w ciąży

Apap Extra, poza paracetamolem zawiera dodatkowo kofeinę, która zwiększa jego działanie przeciwbólowe. W związku z odmiennym składem Apap Extra nie powinien być w ogóle stosowany w I trymestrze ciąży, natomiast w kolejnych trymestrach – tylko po konsultacji z lekarzem prowadzącym. W takim wypadku, należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń lekarza zachowując wszelką ostrożność.

Stosowanie Apapu Extra powinno być ograniczone nie tylko w ciąży, ale również po porodzie. W przypadku karmienia piersią, nie powinno się przyjmować tego leku, z uwagi na brak badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania.

Apap w ciąży: środki ostrożności  

Przed rozpoczęciem przyjmowania jakichkolwiek leków w ciąży musimy rozważyć, czy korzyści z ich wzięcia będą wyższe, niż ewentualne ryzyko wynikające z oddziaływania substancji na płód.

Zasada ta również dotyczy paracetamolu. Istnieją niepewne doniesienia stwierdzające współzależność między zbyt częstym lub długotrwałym stosowaniem Apapu w ciąży, a występowaniem u dziecka chorób takich jak:

  • ADHD i autyzm;
  • astma;
  • problemy z płodnością u mężczyzn.

Do tej pory jednak nie został udowodniony bezpośredni, negatywny wpływ paracetamolu na rozwijające się w łonie matki dziecko. Wymienione powyżej choroby występujące u dzieci, to wynik związku przyczynowo-skutkowego, który równie dobrze mógł być efektem infekcji – z powodu której wynikała konieczność zażywania paracetamolu. W związku z tym, substancja ta nadal uznawana jest za jedną z bezpieczniejszych w ciąży.

Katarzyna Opuchlik

Specjalista położnictwa i ginekologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Należy zachować szczególną ostrożność lub zrezygnować z przyjmowania Apapu, w przypadku terapii innymi środkami o działaniu przeciwbólowym lub przeciwpadaczkowym. Kobiety uczulone na paracetamol oraz te, u których występują choroby wątroby lub nerek, bezwzględnie nie powinny zażywać Apapu. Objawy, które mogą się pojawić po zażyciu zbyt dużej dawki leku, to: osłabienie, nadmierna potliwość, nudności, bądź wymioty, wysypka i bóle brzucha. 

Apap a karmienie piersią

Zapewne zdajesz sobie sprawę z tego, że nie tylko w okresie ciąży należy zachować ostrożność, co do stosowanych środków farmaceutycznych. Także po porodzie, jeśli karmisz piersią, nadal musisz uważnie i oszczędnie korzystać z leków. Jednak co zrobić, gdy pojawi się ból zęba, kręgosłupa, bądź niegroźna, ale dokuczliwa infekcja?

W okresie laktacji – tak jak i w ciąży, w razie konieczności – kobietom zaleca się stosowanie paracetamolu. Lek ten, co prawda przenika do pokarmu, jednak przy stosowaniu w odpowiednich dawkach i przez krótki czas pozostaje to bez wpływu na noworodka.

Najbezpieczniej jest przyjąć lek bezpośrednio po karmieniu piersią, gdy czas do kolejnego karmienia jest najdłuższy. Wówczas substancje przekazywane z pokarmem mają najmniejsze stężenie.

Co zamiast Apapu można stosować w ciąży?

Jak już wiemy, wskazaniem do zastosowania Apapu w ciąży są bóle o różnym charakterze (przewlekłe lub ostre) i odmiennej lokalizacji (np. bóle głowy, kości, stawów, mięśni, czy gardła) oraz gorączka. Dolegliwości te mogą być naprawdę uciążliwe. Czasem, zanim sięgniemy po tabletkę,  można spróbować alternatywnych metod radzenia sobie z bólem, poleconych przez lekarzy lub fizjoterapeutów. W niektórych sytuacjach można zasięgnąć porad sprawdzonych i polecanych przez inne przyszłe mamy na forum w internecie.

W zależności od tego co nam dolega – czasem pomóc może:

  • krótka przechadzka na świeżym powietrzu;
  • chwila drzemki;
  • bądź inna forma relaksu.

Zamiast Apapu na ból głowy w ciąży, warto też spróbować napić się wody, gdyż często właśnie odwodnienie może powodować ból głowy. Masaż skóry głowy i skroni może pomóc w napięciowych bólach głowy. Natomiast masaż i wsparcie fizjoterapeuty w innych bólach, zmniejszają potrzebę stosowania farmakoterapii.

Pamiętaj, aby pierwszej kolejności skonsultować się ze specjalistą, zanim zaczniesz szukać pomocy na forum w internecie.

Wzmacniaj odporność w naturalny sposób

W ciąży bardzo ważne jest, aby dbać o zdrowie, zachować zbilansowaną dietę i higieniczny tryb życia. Wpłynie to pozytywnie na Twoją odporność, zmniejszając jednocześnie ryzyko zachorowania na grypę, czy przeziębienie.

O czym jeszcze należy pamiętać?

  • Staraj się unikać stresujących sytuacji i się nie przemęczać;
  • Nie zapominaj o aktywności fizycznej, którą należy dobierać adekwatnie do samopoczucia i wieku ciąży;
  • Dbaj o właściwą ilość snu – to ważne dla budowania odporności organizmu;
  • Ubieraj się adekwatnie do warunków atmosferycznych – staraj się nie przegrzewać ani nie doprowadzać do wyziębienia organizmu;
  • Zadbaj o zróżnicowaną dietę, bogatą w składniki odżywcze i witaminy;
  • Wykonuj regularne badania i pozostań pod opieką lekarza prowadzącego.

Dbając o swoje zdrowie w ciąży, dbasz jednocześnie o swoje dziecko. Zadbaj więc o siebie – dla Was.

Autor

Katarzyna Opuchlik

Specjalista położnictwa i ginekologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka

Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję