Wirus różyczki w ciąży: co oznacza dodatni wynik IgG?

Gdy ciężarna widzi w swoich wynikach krwi, że przeciwciała IgG dla wirusa różyczki w ciąży wyszły dodatnie, często zaczyna martwić się nie tylko o siebie, ale i o zdrowie nienarodzonego dziecka. Czy słusznie? Na forum przyszłe mamy pytają: Jeśli przeszłam różyczkę w ciąży, czy dziecko jest narażone na wystąpienie poważnych powikłań? Co oznacza dodatni wynik IgG dla wirusa różyczki w ciąży, jakie są normy?

W dzisiejszym artykule wyjaśniamy, co oznacza dodatni wynik IgG dla wirusa różyczki w ciąży oraz wskazujemy, jakie są najczęstsze powikłania różyczki u płodu.

Wirus różyczki w ciąży jest szczególnie groźny

Wirus różyczki (Rubella virus) występuje wyłącznie u ludzi, szczególnie często w okresie dziecięcym, szerząc się drogą kropelkową. 

Do zakażenia dochodzi przez bezpośredni kontakt z wydzielinami z nosogardła osoby chorej. Czerwona, grudkowo-plamista wysypka pojawia się najpierw na twarzy, a następnie rozprzestrzenia się na resztę ciała. Różyczce bardzo często towarzyszą także objawy grypopodobne. Zakaźność w przypadku różyczki trwa ok. 2 tygodnie: chory zaraża ok. 7 dni przed pojawieniem się wysypki i ok. 7 dni po jej wystąpieniu.

Przebieg różyczki u większości młodych osób jest łagodny (a niekiedy bezobjawowy), jednak u ciężarnych różyczka może mieć bardzo poważne konsekwencje dla rozwoju płodu. Na niejednym forum internetowym kobiety pytają, zazwyczaj hipotetycznie: ,,Jeśli przeszłam różyczkę w ciąży, to urodzę chore dziecko?”. Dla oceny ryzyka powikłań kluczowe jest określenie wieku ciążowego w momencie zachorowania.

Na forum kobiety pytają: Czy dodatni wynik przeciwciał IgG wirusa różyczki w ciąży to powód do niepokoju?

Już podczas pierwszej wizyty u ginekologa w ciąży, każdej kobiecie zaleca się wykonanie podstawowych badań z krwi, w tym oznaczenie poziomu przeciwciał klasy IgG i IgM przeciwko wirusowi różyczki. Przyszłe mamy mogą być zestresowane, widząc dodatni wynik IgG dla wirusa różyczki w ciąży. Dlatego niemal na każdym forum internetowym dla rodziców padają pytania, czy dodatni wynik przeciwciał IgG wirusa różyczki w ciąży to powód do niepokoju?

Dlatego jeszcze raz należy na forum uspokoić wszystkie, przyszłe mamy. Gdy wynik przeciwciał klasy IgM dla wirusa różyczki wyjdzie ujemny, a IgG dla wirusa różyczki wyjdzie dodatni w ciąży, jest to sytuacja prawidłowa. Oznacza odporność na zachorowanie, przy ewentualnym kontakcie z osobą chorującą aktualnie na różyczkę.

Ginekolog prowadzący ciążę dokonuje interpretacji wyników badań ciężarnej, a w razie wątpliwości decyduje o wykonaniu dodatkowej diagnostyki.

Diagnostyka wirusa różyczki w ciąży: normy 

Wiele chorób zakaźnych może przebiegać z wysypką, dlatego diagnozę różyczki w ciąży zawsze stawia się na podstawie badań laboratoryjnych z krwi. W przypadku wirusa różyczki w ciąży obowiązują takie same normy diagnostyczne, jak dla innych pacjentów.

Wartości referencyjne są zawsze podane na wyniku, gdyż mogą być różne w zależności od stosowanej metody.

Normy przeciwciał IgG dla wirusa różyczki w ciąży (poziom przeciwciał IgG IU/ml)

• IgG ≤ 10 U/ml (niereaktywne) to wynik ujemny, mówiący o braku przeciwciał lub ich małej ilości  — istnieje ryzyko zachorowania na różyczkę w ciąży.
• IgG ≥ 10 U/ml (reaktywne) świadczy różyczce przebytej w przeszłości, lub obecności przeciwciał po szczepieniu — dodatni wynik IgG dla wirusa różyczki w ciąży.

Na forum ciężarne pytają, co w przypadku przeciwciał klasy IgM?

Jakie są normy przeciwciał klasy IgM dla wirusa różyczki w ciąży?

• Gdy IgM są ujemne, a IgG dodatnie (w normie) — ciężarna jest odporna na wirus różyczki.
• Gdy IgM są dodatnie, a IgG ujemne lub przeciwciała IgM i IgG dla wirusa różyczki są dodatnie w ciąży — kobieta przechodzi różyczkę lub jest świeżo po szczepieniu przeciwko różyczce albo ma niespecyficzny wzrost IgM w ciąży.

Wynik przeciwciał IgM dla wirusa różyczki niekiedy może wyjść fałszywie dodatni, dlatego o wszystkich wątpliwościach dotyczących interpretacji wyników badań i norm diagnostycznych dla wirusa różyczki w ciąży, kobieta zawsze powinna porozmawiać ze swoim ginekologiem.

Przeszłam różyczkę w ciąży: co dalej?

Jeśli kobieta przejdzie różyczkę w pierwszych 16 tygodniach ciąży, istnieje znaczące ryzyko wystąpienia u płodu poważnych powikłań oraz wad wrodzonych, które określa się mianem różyczki wrodzonej (zespół CRS).

Do objawów zespołu CRS u dziecka można zaliczyć między innymi tzw. triadę Gregga:

• wrodzone wady słuchu;
• wady wzroku;
• wady serca.

Jeśli kobieta przeszła różyczkę w pierwszych 16 tygodniach ciąży, u płodu może dojść także do wystąpienia m.in.: zwapnień wewnątrzczaszkowych, patologii w obrębie płuc/nerek/wątroby, uszkodzeń w obrębie układu nerwowego. Objawy zespołu CRS mogą wystąpić u dziecka nawet 2-4 lata po porodzie.

Gdy kobieta przeszła różyczkę po 16 tygodniu ciąży, ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u płodu spada wprost proporcjonalnie do stopnia zaawansowania ciąży. Przeszłam różyczkę w ciąży — gdy u ciężarnej wykryje się chorobę, nie oznacza to automatyczne, że doszło do wewnątrzmacicznego zakażenia płodu.

Jak uniknąć zachorowania na różyczkę w ciąży?

Dzięki obowiązkowym szczepieniom ochronnym wieku dziecięcego (obecnie szczepionka MMR jest podawana dzieciom w 13-15. miesiącu życia oraz ponownie w 6. roku życia), do zakażeń wirusem różyczki u ciężarnych dochodzi ekstremalnie rzadko.

Przeszłam różyczkę w ciąży, mimo szczepienia — spadek odporności na wirusa różyczki może wystąpić u niektórych kobiet, jeśli od szczepienia minęło więcej niż 10 lat (wtedy zalecana jest dawka przypominająca szczepienia).

Jeśli kobieta chce zaszczepić się przeciwko różyczce, szczepionkę należy przyjąć minimum 1 miesiąc przed planowanym zajściem w ciążę.

O wszystkich wątpliwościach i zaleceniach warto porozmawiać ze swoim ginekologiem, najlepiej jeszcze w trakcie planowania ciąży.