Urlop ojcowski bez wątpliwości: jak przełamać stereotypy i cieszyć się nową rolą?

9 października 2024

Rozważasz skorzystanie z urlopu ojcowskiego, ale obawiasz się, jak wpłynie to na Twoją karierę? Zastanawiasz się, czy stereotypy związane z rolą ojca wciąż mają znaczenie w dzisiejszym świecie? Czasem mężczyźni spotykają się z presją społeczną, która może powodować wątpliwości co do skorzystania z przysługujących im uprawnień rodzicielskich. Na szczęście coraz więcej ojców decyduje się przełamać te bariery i zaangażować się w opiekę nad nowo narodzonym dzieckiem.

Z naszego artykułu dowiesz się, jak radzić sobie z obawami i stereotypami dotyczącymi urlopu ojcowskiego. Przyjrzymy się zmieniającemu się na przestrzeni lat modelowi rodziny oraz regulacjom prawnym, które gwarantują ochronę ojca przed zwolnieniem z pracy. Dzięki aktualnym przepisom ojcowie mogą bez obaw poświęcić ten wyjątkowy czas rodzinie.

Dlaczego urlop ojcowski budzi wątpliwości?

Urlop ojcowski to 14 dni wolnych od pracy, które ojcowie mogą wykorzystać w pierwszym roku życia dziecka. Mimo że ochrona ojca przed zwolnieniem z pracy w tym czasie jest prawnie uregulowana, wielu mężczyzn wciąż odczuwa wątpliwości związane z presją społeczną i stereotypami dotyczącymi roli ojca.

W tradycyjnym modelu rodziny to matka była postrzegana jako główny opiekun dziecka, co mogło powodować, że ojcowie rzadziej decydowali się na urlopy rodzicielskie. Dziś jednak sytuacja się zmienia – coraz więcej mężczyzn korzysta z tego uprawnienia, a przepisy chronią ich przed negatywnymi konsekwencjami zawodowymi.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o samym urlopie ojcowskim, jego wymiarze i przepisach prawnych, koniecznie przeczytaj nasz artykuł: Urlop ojcowski: co przyszli rodzice powinni wiedzieć i na co się przygotować? 

Urlop ojcowski a stereotypy i presja: jak się przed nimi bronić?

Wciąż możemy spotkać się ze stereotypowy modelem rodziny, w którym to mama jest postrzegana jako główny opiekun dziecka, a tata koncentruje się na pracy zawodowej. W związku z tym, ojcowie mogą mieć obawy, że decyzja o skorzystaniu z urlopu ojcowskiego, czy rodzicielskiego zostanie odebrana w niekorzystny sposób przez pracodawcę lub współpracowników.

Partnerski model rodziny, w którym oboje rodzice dzielą się obowiązkami domowymi i rodzicielskimi, staje się coraz bardziej akceptowany:

  • Badania CBOS z 2020 roku pokazują, że 58% Polaków popiera ten model, co oznacza, że społeczeństwo coraz bardziej akceptuje udział ojców w opiece nad dziećmi. [1]
  • Unijna dyrektywa work-life balance, wdrożona w 2023 roku, wydłużyła urlop rodzicielski i zarezerwowała 9 tygodni urlopu dla drugiego rodzica, co dodatkowo umożliwia ojcom zaangażowanie się w życie rodzinne. [2]
  • Dane ZUS z 2023 roku wskazują, że liczba ojców korzystających z tych urlopów stale rośnie, co odzwierciedla zmianę w podejściu do rodzicielstwa. [4]

Badania pokazują, że rola ojca w opiece nad dzieckiem zyskuje na znaczeniu, co widać w  w wychowanie dzieci. Coraz więcej ojców decyduje się na aktywne uczestnictwo w życiu swoich dzieci, co wpływa na przełamywanie dawnych stereotypów. Przykładem tego jest rosnąca liczba ojców korzystających z urlopu ojcowskiego i rodzicielskiego.

W 2023 roku z urlopu rodzicielskiego skorzystało 19 tysięcy ojców, co stanowi znaczący wzrost w porównaniu do 2022 roku, kiedy liczba ta wyniosła 3,7 tysiąca. [4]

Życie zawodowe a urlop ojcowski

Nie wiesz jak zacząć rozmowę z pracodawcą o urlopie ojcowskim? Warto dobrze się do tego przygotować. Kluczem jest spokojny dialog i świadomość, że skorzystanie z urlopu ojcowskiego jest prawem ojca. Co więcej – prawo pracy zapewnia pełną ochronę ojca przed zwolnieniem z pracy. [3] 

Szereg korzyści płynących z tego rozwiązania, zarówno dla dziecka, jak i rodziny, może pomóc złagodzić ewentualne obawy. Ważne jest również, aby pamiętać, że każda decyzja ojca o aktywnym udziale w opiece nad dzieckiem, przyczynia się do budowania równowagi w życiu zawodowym i prywatnym.

Rekomendowane produkty

Anna Milewska

Starszy specjalista w Dziale Ocen i Rozwoju Współpracy, Instytut Matki i Dziecka

Ochrona ojca przed zwolnieniem z pracy: co gwarantuje prawo?

W Polsce, na mocy przepisów Kodeksu pracy m.in. art 177 KP [3], ojcowie korzystający z urlopu ojcowskiego mają zagwarantowaną pełną ochronę przed zwolnieniem z pracy.

Oznacza to, że w okresie, gdy pracownik przebywa na urlopie ojcowskim, pracodawca nie może zakończyć z nim umowy o pracę bez istotnego powodu. Dotyczy to również sytuacji, gdy ojciec korzysta z urlopu rodzicielskiego, co jest bezpośrednio chronione przez unijną dyrektywę work-life balance, wdrożoną w Polsce w 2023 roku. Wyjątkiem mogą być sytuacje, takie jak likwidacja firmy czy ciężkie naruszenie obowiązków przez pracownika.

Ochrona ta obejmuje również sytuacje, w których ojciec decyduje się na przedłużenie swojego zaangażowania w opiekę, korzystając z przysługujących mu 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. To prawo jest niezależne od statusu zatrudnienia matki i ma na celu promowanie równości rodziców w opiece nad dzieckiem.

Korzyści dla ojców: dlaczego warto skorzystać z urlopu ojcowskiego?

Urlop ojcowski to wyjątkowa okazja, by nie przegapić najcenniejszych, a co najważniejsze – niepowtarzalnych chwil w życiu dziecka. Oto najważniejsze powody, dla których warto z niego skorzystać:

  • Obserwowanie szybkiego rozwoju – pierwsze tygodnie życia noworodka to czas intensywnego rozwoju, zarówno fizycznego jak i emocjonalnego. Pierwsze uśmiechy, dźwięki i reakcje dziecka to chwile, które nigdy się nie powtórzą;
  • Budowanie silnej więzi z dzieckiem – spędzenie pierwszych tygodni z noworodkiem pozwala ojcom lepiej zrozumieć potrzeby dziecka, co wzmacnia relację, poczucie bliskości i bezpieczeństwa;
  • Wzmacnianie relacji z partnerką – Wspólna opieka nad dzieckiem to nieoceniona pomoc dla matki, zwłaszcza w okresie poporodowym;
  • Tworzenie niezapomnianych wspomnień – czas spędzony z dzieckiem od jego pierwszych dni to fundament budowania bliskości i wspólnych wspomnień, które zostaną z Wami już na zawsze;
  • Wsparcie partnerskiego modelu rodziny – Urlop ojcowski promuje równouprawnienie w rodzinie, pokazując, że oboje rodzice mają równe prawo i odpowiedzialność w opiece nad dzieckiem.

Urlop ojcowski to więcej niż uprawnienie: to inwestycja w rodzinę

Rosnąca liczba ojców korzystających z urlopu rodzicielskiego pokazuje pozytywny trend. Polacy coraz częściej wybierają partnerski model rodziny, w którym oboje rodzice dzielą się obowiązkami domowymi i rodzicielskimi. Rola ojca jako pełnoprawnego opiekuna jest coraz bardziej naturalna i akceptowana społecznie. Wzmacnia to relacje rodzinne i promuje równouprawnienie w życiu zawodowym.

Urlop ojcowski to nie tylko uprawnienie, ale także świadoma decyzja o zaangażowaniu w życie dziecka i przełamywaniu stereotypów dotyczących ról rodzicielskich. Dzisiejsi ojcowie mają pełne wsparcie prawne, w tym ochronę przed zwolnieniem z pracy. Daje im to możliwość skupienia się na rodzinie bez obaw o karierę. Takie zmiany sprzyjają nie tylko lepszym relacjom rodzinnym, ale także promują równouprawnienie w życiu prywatnym i zawodowym.


Źródła:

[1] Modele życia małżeńskiego Polaków, ISSN 2353-5822, Nr 157/2020. Dostęp online: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_157_20.PDF [dostęp: 01.10.2024];
[2] Dyrektywa rodzicielska i work-life balance – prezydent podpisał nowelizację Kodeksu pracy. Dostęp online: https://www.gov.pl/web/rodzina/dyrektywa-rodzicielska-i-work-life-balance-prezydent-podpisal-nowelizacje-kodeksu-pracy [dostęp: 01.10.2024];
[3] Kodeks pracy (art. 177, Dz.U.2023.0.1465 t.j. – ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r.);
[4]
Raport fundacji Share The Care: Tata na Rodzicielskim. Dostęp online: https://sharethecare.pl/tata-na-rodzicielskim/ [dostęp: 01.10.2024].

 

 

Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję