Mięśniaki macicy a ciąża

28 kwietnia 2022
Reklama

Mięśniaki macicy, to guzy łagodne rosnące z mięśni gładkich i tkanki łącznej tworzącej macicę. Zauważono znaczenie genów w tej przypadłości – predyspozycja do powstawania mięśniaków występuje u kobiet spokrewnionych. Są to najczęstsze łagodne nowotwory ginekologiczne. Bardzo rzadko mięśniaki mogą ulec przemianie do nowotworu złośliwego – mięsaka, uważa się, że prawdopodobieństwo takiej zmiany wynosi zdecydowanie <1%, najczęściej oceniane jest na 0.2%.

Pojawiają się one u kobiet w okresie rozrodczym, a w wieku około 50 lat dotykają blisko 70% kobiet. W związku z częstym występowaniem mięśniaków u kobiet w okresie rozrodczym istotne staje się zagadnienie mięśniaki a ciąża. W poniższym wpisie przekazujemy najistotniejsze informacje na ten temat.

Mięśniaki macicy a ciąża: rozpoznanie

Do rozpoznania mięśniaków macicy, poza badaniem ginekologicznym, bardzo pomocne jest badanie USG. Pozwala ono na ocenę, jak jest usytuowany mięśniak i jaką ma wielkość. Guz ten może pojawić się w każdym miejscu macicy, na przykład w:

  • trzonie macicy: w ścianie przedniej, tylnej, z boku;
  • cieśni macicy i jak wyżej;
  • dnie macicy;
  • szyjce macicy.

Najczęściej mięśniaki rosną wewnątrz mięśnia- śródściennie, ale mogą też rosnąć na zewnątrz- podsurowicówkowo i być na szypule, albo do środka macicy- podśluzówkowo.

Usytuowanie mięśniaków a ciąża 

Wpływ mięśniaków na płodność i ewentualne problemy w ciąży, będzie właśnie związany z ich usytuowaniem.

Mięśniak na tylnej ścianie macicy

Nie musi on wpływać negatywnie ani na zajście w ciążę, ani nie komplikować jej przebiegu. Jeśli jest nieduży i nie daje objawów przed ciążą tj. ucisku, zwiększonej obfitości miesiączek, to nie jest wskazaniem do żadnych działań leczniczych. W związku z tym, nie ma przeciwwskazań do zajścia w ciążę. W trakcie ciąży lekarz będzie monitorował jak szybko mięśniak rośnie oraz czy pod koniec ciąży, nie będzie miał wpływu na położenie maluszka, a w związku z tym na wybór drogi porodu.

Mięśniak śródścienny

Zlokalizowany jest w przedniej ścianie macicy. Zwiększając swoją objętość w ciąży, może stanowić przeszkodę porodową, czyli uniemożliwiać poród drogami natury. Może też wpływać na położenie maluszka. Istnieje wówczas ryzyko, że nie będzie się on układał główką do dołu, tylko pośladkami. Wówczas również może być konieczny poród operacyjny.

Mięśniaki a rozwój ciąży

W związku z tym, że mięśniaki w ciąży najczęściej ulegają powiększeniu, mogą pojawiać się dolegliwości bólowe związane z niedokrwieniem tego mięśniaka. Dają one obraz tzw. „ostrego brzucha”. Wówczas konieczne jest stosowanie leków przeciwbólowych, a w niektórych przypadkach konieczna jest zwiadowcza operacja. 

Poza zwyrodnieniem mięśniaka w ciąży możemy czasami spodziewać się podobnych objawów przy skręceniu mięśniaka, który jest na szypule – podsurowicówkowego. Zatem podsumowując: teoretycznie mięśniaki w ciąży, poza powiększeniem się, nie muszą wpływać na przebieg ciąży, ale mogą też być przyczyną silnych dolegliwości bólowych brzucha.

Mięśniaki a zajście w ciążę

Zagadnieniem istotnym dla młodych kobiet jest również zależność: mięśniaki a zajście w ciążę. Na płodność mogą mieć największy wpływ mięśniaki usytuowane podśluzówkowo, rosnące do „środka” czyli do jamy macicy. Mogą one utrudniać lub powodować nieprawidłowe zagnieżdżenie zarodka i przyczyniać się do wczesnych poronień. Najczęściej jednak dają o sobie znać, jak tylko zaczynają mieć wpływ na endometrium. Miesiączki stają się dłuższe, obfitsze i oprócz krwawienia pojawiają się skrzepy krwi. W tych sytuacjach decydujemy się częściej na działanie operacyjne, co oznacza, że usuwamy mięśniaka drogą histeroskopii operacyjnej.

Marzena Jurczak-Czaplicka

Specjalista położnictwa i ginekologii, Specjalista perinatologii, Oddział Perinatologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Zdarza się, że starania o ciążę nie kończą się sukcesem a mięśniaki powiększają się, dają dolegliwości bólowe, wpływają na krwawienia miesiączkowe. Wówczas postępowanie operacyjne jest niezbędne. Po leczeniu operacyjnym i wygojeniu się ran pooperacyjnych możliwe jest działanie prokreacyjne. Zatem odpowiedź na pytanie, czy po usunięciu mięśniaka można zajść w ciążę jest twierdząca. Bardzo ważne jest, by kobieta po operacji wiedziała, czy przy usuwaniu mięśniaka doszło do uszkodzenia całej grubości mięśnia macicy. Od tej informacji zależy jaką drogę porodu będziemy mogli zaproponować na koniec ciąży.

Jeśli usunięcie mięśniaka, związane było z przejściem przez całą grubość mięśniówki, raczej odstępujemy od naturalnej drogi porodu na rzecz cięcia cesarskiego. Decyzję taką podejmuje się w związku z obawą, czy w czasie skurczów miejsce blizny będzie wystarczająco wytrzymałe i nie dojdzie do jego pęknięcia.

Mięśniaki macicy: leczenie

U kobiet, które nie planują już ciąży, a mają rozpoznane objawowe mięśniaki macicy (dające obfite miesiączki, dolegliwości bólowe, parcia na pęcherz moczowy lub na odbytnicę) proponowane jest leczenie operacyjne, które może obejmować amputację trzonu macicy.

Marzena Jurczak-Czaplicka

Specjalista położnictwa i ginekologii, Specjalista perinatologii, Oddział Perinatologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Czasami, pojawia się pytanie od pacjentek: czy usunięcie macicy ma związek z przybieraniem na wadze. Odpowiedź jest jednoznaczna – nie ma, bo macica nie jest narządem hormonalnie czynnym. Dla zmian hormonalnych, które z kolei wpływają na metabolizm, między innymi zmianę wagi, istotne jest usunięcie jajników. To one, pod wpływem przysadki produkują estrogeny i progesteron. Nie usuwa się zdrowych jajników przy operacji zmienionego mięśniakowato trzonu macicy u kobiet przed menopauzą. 

Profilaktyka i indywidualne podejście

Rozpoznanie mięśniaków macicy nie musi mieć wpływu na zachodzenie w ciążę. Wymaga jednak regularnych wizyt lekarskich z oceną USG oraz indywidualnego planowania opieki w czasie ciąży, a także porodu.

 

Autor

Marzena Jurczak-Czaplicka

Specjalista położnictwa i ginekologii, Specjalista perinatologii, Oddział Perinatologii, Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka

Dofinansowanie UE
Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję