Jak prawidłowo karmić noworodka i niemowlaka butelką — kompendium wiedzy

28 stycznia 2025

Prawidłowe karmienie butelką jest ważne bez względu na to, czy rodzice karmią dziecko wyłącznie mlekiem modyfikowanym, odciągniętym pokarmem mamy (tzw. KPI — karmienie piersią inaczej), czy korzystają z butelki np. przy rozszerzaniu diety malucha. Wiedza o tym, jak trzymać dziecko do karmienia butelką oraz co ile karmić noworodka butelką pozwala rodzicom uniknąć niepotrzebnego stresu i zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia u maluszka tzw. problemów brzuszkowych

Dlatego w tym artykule przygotowaliśmy kompendium wiedzy na temat tego, jak prawidłowo karmić butelką noworodka, oraz niemowlę. Przybliżamy wygodne pozycje do karmienia dziecka butelką, odpowiadamy na pytanie, jak często karmić noworodka butelką, oraz jak karmić butelką, żeby dziecko się nie krztusiło.

Jak trzymać dziecko do karmienia butelką: 3 sprawdzone pozycje do karmienia

Bez wątpienia karmienie to jeden z najważniejszych aspektów opieki nad noworodkiem. Wielu rodziców nie ma pewności, jak trzymać dziecko do karmienia butelką, jednak warto wiedzieć, że nie ma jednej, uniwersalnej pozycji do karmienia dziecka butelką: każdy opiekun oraz dziecko może preferować nieco inne ułożenie.

Ulubione pozycje do karmienia butelką mogą zmieniać się także wraz z rozwojem malucha.

Poniżej proponujemy 3 pozycje do karmienia dziecka butelką, które szczególnie wspierają bezpieczne i komfortowe ssanie:

  • Pozycja „fasolki”

    Usiądź na krześle, kanapie lub wygodnym fotelu; maluszka ułóż wzdłuż swojego przedramienia lekko bokiem do siebie, główkę oprzyj w zgięciu łokcia. Staraj się, aby głowa dziecka znajdowała się w przedłużeniu jego kręgosłupa — częstym błędem tej pozycji do karmienia dziecka butelką jest nadmierne odchylenie główki dziecka w tył, lub skręcanie główki w bok, co utrudnia maluchowi przełykanie: główka i plecki powinny znajdować się w linii prostej. 

pozycje do karmienia dziecka butelką

  • Pozycja na kolanach opiekuna 

    Usiądź na kanapie lub łóżku, lekko zegnij nogi w kolanach, a stopy oprzyj przed sobą. Ułóż dziecko przodem do siebie tak, aby główka oraz plecki były dobrze podparte na Twoich udach; pupa maluszka jest lekko podwinięta, opierając się o Twój brzuch. Butelkę przykładaj prostopadle do ust malca.

  • Pozycja „biologiczna”

    Usiądź wygodnie i ułóż dziecko na swoim przedramieniu tak, że maluch jest skierowany ku Tobie (jak przy karmieniu piersią), a brzuszek dziecka dotyka Twojego brzucha; dolną rączką dziecko obejmuje Twoje ciało od tyłu.

Jak trzymać dziecko do karmienia butelką — zawsze dbaj o bliskość i kontakt wzrokowy, aby dziecko poczuło się bezpiecznie.Dzięki odpowiednim pozycjom do karmienia dziecka butelką maluch może swobodnie oddychać i nie jest „zalewany” mlekiem, co pomaga uniknąć problemów z krztuszeniem się, czy nadmiernym połykaniem powietrza.

Jeśli nadal nie masz pewności, jak trzymać dziecko do karmienia butelką, wypróbuj kilka pozycji i obserwuj reakcje dziecka, ewentualnie zasięgnij porady położnej. Ważne, by stosowane pozycje do karmienia dziecka butelką były wygodne także dla Ciebie – komfort rodzica przekłada się na spokój maluszka.

Jak często karmić noworodka butelką — co ile karmić dziecko butelką, aby nie było głodne?

Już wiesz, jak trzymać dziecko do karmienia butelką, więc przejdźmy do kwestii harmonogramu posiłków. Rodzice często dopytują, jak często karmić noworodka butelką — co ile karmić noworodka butelką, by nie go nie przekarmić, a jednocześnie zapewnić odpowiednią ilość pokarmu.

  • Zgodnie z zapotrzebowaniem – gdy karmimy dziecko butelką odciągniętym mlekiem mamy (KPI) z zasady karmimy maluszka na żądanie. Niektóre dzieci, szczególnie na początku, potrzebują jeść częściej, mniejsze ilości pokarmu — to, jak często karmić noworodka butelką jest więc kwestią indywidualną.
Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Gdy karmimy dziecko wyłącznie mlekiem modyfikowanym ważne, aby przestrzegać instrukcji zamieszczonej na opakowaniu produktu zarówno w kwestii przygotowywania porcji mleka (zachowanie odpowiednich proporcji wody i mieszanki), jak i częstotliwości karmień (w zależności od wieku dziecka). 

  • Obserwacja sygnałów głodu – kluczowe jest wsłuchiwanie się w dziecko i jego potrzeby. Ssanie paluszków/kocyka, odruch szukania smoczka/piersi to sygnały, że malec jest głodny. Płacz jest uznawany za późną oznakę głodu, dlatego starajmy się odpowiadać już na pierwsze sygnały, które daje nam dziecko. 
  • Pobudź naturalny odruch ssania — lekko dotknij smoczkiem górnej wargi dziecka i poczekaj, aż malec sam szeroko otworzy buzię (nigdy nie wpychaj smoczka na siłę!).

KARMIENIE W NOCY:

Podobnie bywa z dylematem, co ile karmić noworodka butelką w nocy: część dzieci budzi się tylko 1-2 razy, z kolei inne budzą się często i nie zawsze wyłącznie z głodu, ale także z potrzeby bliskości.

Jeśli noworodek w nocy sam nie wybudzi się na karmienie, warto obudzić go i zaproponować butelkę po ok. 4h od ostatniego karmienia. Gdy maluszek skończy 4 tygodnie, prawidłowo przybiera na wadze i przesypia noce, nie ma bezwzględnej potrzeby wybudzania go na karmienie butelką.

Dla rodziców, którzy dopiero poznają swoje maleństwo, pytanie, jak często karmić noworodka butelką, jest szczególnie ważne, dlatego w razie wątpliwości lub problemów z przybieraniem dziecka na wadze, warto skonsultować się z pediatrą lub położną. 

Rekomendowane produkty

Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Jak karmić niemowlę butelką, aby go nie przekarmić?

Niektórzy rodzice zastanawiają się, co ile karmić noworodka butelką, by nie dopuścić do przejedzenia – obserwacja dziecka jest kluczowa, jednak w przypadku karmienia mlekiem modyfikowanym najlepszą wskazówką jest sugerowana przez producenta (na opakowaniu produktu) dzienna porcja mleka i częstotliwość karmień dla danego wieku. 

CZY TO NA PEWNO GŁÓD?

Jeśli malec dopiero co zjadł, odbeknął, jednak wciąż jest niespokojny, sprawdźmy jego pieluszkę i komfort termiczny, zapewnijmy swoją bliskość (tulenie, noszenie). W takiej sytuacji warto również sprawdzić, czy smoczek butelki ma odpowiedni przepływ. Być może mleko wydostaje się z butelki za szybko, przez co dziecko, zaraz po posiłku, nie zdążyło jeszcze odczuć sytości.

W ostateczności zaproponujmy niespokojnemu maluchowi smoczek uspokajający, jednak nigdy nie stosujmy smoczka jako sposobu na odroczenie kolejnego karmienia.

Jeśli wciąż masz wątpliwości, co ile karmić noworodka butelką, zawsze warto zasięgnąć opinii doświadczonego pediatry lub położnej.

Jak prawidłowo karmić butelką — wybór smoczka, technika jedzenia

Gdy zastanawiamy się, jak prawidłowo karmić niemowlę butelką, dobór odpowiedniego smoczka i butelki jest naprawdę ważny.

Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Staramy się dobrać smoczek do wieku i etapu rozwoju: do 3 miesiąca życia dziecka najczęściej zalecane są smoczki z wolnym tempem przepływu pokarmu, jednak warto przetestować kilka z nich, aby znaleźć model, który u Was sprawdzi się najlepiej. Dobrze wybierać smoczki przezroczyste (ułatwią rodzicom kontrolę przepływu pokarmu), o szerokiej podstawie — jak prawidłowo karmić niemowlę butelką? Maluch powinien uchwycić nie tylko samą końcówkę smoczka, ale także cześć jego podstawy, wywijając dolną wargę na zewnątrz. Podczas ssania butelki powinniśmy słyszeć miarowe przełykanie, pokarm nie powinien wyciekać kącikiem ust. 

Jeśli obserwujesz u niemowlęcia trudności podczas jedzenia i masz wątpliwości, jak prawidłowo karmić niemowlę butelką, oraz jaki smoczek wybrać, skonsultuj się z położną, neurologopedą lub certyfikowanym doradcą laktacyjnym (CDL).

Jak karmić butelką, żeby dziecko się nie krztusiło — podstawowe zasady

Strach przed krztuszeniem to częsta obawa świeżo upieczonych rodziców stąd częste pytania o to, jak karmić butelką, żeby dziecko się nie krztusiło, zwłaszcza jeśli maluszek je wyjątkowo łapczywie.

  • Pozycja i kąt nachylenia — pamiętaj o tym, by butelka była ustawiona raczej poziomo, a dziecko znajdowało się w lekko uniesionej pozycji.
  • Reakcje dziecka – jeśli maluszek jest niespokojny i płacze, podczas jedzenia będzie łykał więcej powietrza i krztusił się, dlatego przed rozpoczęciem karmienia postaraj się go ukoić.

Nie czekaj z podaniem butelki do największego głodu, ponieważ wtedy maluch je najbardziej łapczywie i połyka więcej powietrza – to jedna z podstawowych rad, jeśli nie wiemy, jak karmić butelką, aby dziecko się nie krztusiło.

  • Daj dziecku czasjak chcesz prawidłowo karmić niemowlę butelką, nie przyspieszaj jedzenia, pozwól maluchowi na przerwy. Wypróbuj tzw. pauzowane karmienie butelką (paced bottle feeding): co pewien czas obniżaj butelkę i daj smoczkowi „oprzeć się” o dolną wargę dziecka. W ten sposób maluch ma chwilę na oddech i zrozumienie, czy chce jeść dalej.
  • Bezpieczeństwo — pamiętaj, aby nigdy nie zostawiać dziecka ,,sam na sam” z butelką, np. podpartą o poduszki, lub trzymaną przez dziecko: w razie zakrztuszenia mlekiem, natychmiastowa reakcja opiekuna jest kluczowa (warto ukończyć kurs pierwszej pomocy dla niemowląt i dzieci).
Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Pytanie o to, jak karmić butelką, żeby dziecko się nie krztusiło, nabiera szczególnego znaczenia, gdy maluszek dopiero uczy się ssać i połykać pokarm (noworodek) lub np. ma obniżone napięcie mięśniowe. Niekiedy przy problemach z bardzo częstym krztuszeniem się dziecka i trudnościach ze ssaniem, konieczna będzie pomoc neurologopedy. 

Jeśli wciąż czujesz się niepewnie i nie wiesz, jak prawidłowo karmić niemowlę butelką pamiętaj, że możesz liczyć na wsparcie specjalistów, jednak nie zapominaj, że z każdym dniem będziesz coraz lepiej poznawać swoje dziecko, dzięki czemu nabierzesz pewności siebie, a karmienie butelką stanie się bardziej intuicyjne.

Autor

Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję