Izotek a ciąża: czy jest to bezpieczne?

13 kwietnia 2023
Reklama

Trądzik to powszechny problem skórny, z którym zmagała się większość z nas. Zwłaszcza w okresie dojrzewania. Zdarza się jednak, że nieestetyczne, bolesne krostki są szczególnie oporne na leczenie łagodnymi substancjami i należy zastosować bardziej zaawansowane leczenie. Wtedy często po raz pierwszy mamy styczność z izotretynoiną, która jest substancją czynną występującą między innymi w składzie popularnego leku Izotek

Jednak co w przypadku ciąży? Czy Izotek a ciąża się wykluczają? Co w sytuacji, gdy Izotek jest stosowany u mężczyzny, a w planach jest ciąża partnerki? Ile czasu po kuracji Izotekiem można zacząć starać się o dziecko? Jakie są możliwe konsekwencje u dzieci urodzonych po stosowaniu Izoteku? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziecie w treści artykułu.

Izotretynoina a ciąża

Zanim skupimy się na wyjaśnieniu zależności między Izotekiem a ciążą, należy poznać substancję, która jest zawarta w składzie tego leku – czyli izotretynoinę. Izotretynoina jest organicznym związkiem, będącym pochodną witaminy A i znajdującą się w grupie leków określanych wspólną nazwą: retinoidy. Substancję tę można odnaleźć w lekach przeznaczonych do podawania na skórę (w formie kremów, czy maści), jak i tych do przyjmowania doustnego.

Leki zawierające izotretynoinę znajdują zastosowanie w przypadku:

  • ciężkich postaci trądziku;
  • zmian skórnych z tendencją do bliznowacenia;

które okazały się oporne na proponowane wcześniej, łagodniejsze metody leczenia.

Należy mieć na uwadze, że stosowanie leków na bazie izotretynoiny wiąże się z występowaniem znaczących skutków ubocznych – zarówno w przypadku podania zewnętrznego, jak i wewnętrznego. Przed kuracją, należy skonsultować z lekarzem wszelkie przeciwwskazania do jej rozpoczęcia.

Izotretynoina i planowanie ciąży to nie jest dobre połączenie. Jest to jeden z przypadków wykluczających rozpoczęcie terapii, z uwagi na łatwość przenikania substancji przez łożysko i ryzyko wywołania wielu niebezpiecznych dla płodu skutków ubocznych, które zostaną przedstawione w dalszej części artykułu.

Izotek a ciąża

Zarówno lek Izotek 10 mg oraz Izotek 20 mg zawierają w swoim składzie substancję czynną, jaką jest właśnie wyżej wspomniana izotretynoina. Czy w związku z tym Izotek a ciąża to bezpieczne połączenie?

W przypadku niektórych leków, to od decyzji lekarza i stanu zdrowia ciężarnej zależy, czy będzie ona mogła skorzystać z konkretnej drogi leczenia. Jednak w kwestii: Izotek a ciąża, brak jest możliwości dokonania takiego wyboru. Zgodnie z ulotką informacyjną dołączoną do opakowania – bezwzględnie nie można stosować tego leku w ciąży.

Przed rozpoczęciem kuracji, należy upewnić się co do tego, czy kobieta nie jest w ciąży.

W czasie stosowania Izoteku, wskazane jest stosowanie przynajmniej jednej skutecznej metody antykoncepcji – zarówno na miesiąc przed rozpoczęciem terapii, w jej trakcie, jak i przez stosowny czas po zakończeniu leczenia. O Izoteku a planowaniu ciąży po kuracji wspomnimy za chwilę.

Rekomendowane produkty

Aleksandra Świeboda

Kierownik Działu Ocen i Rozwoju Współpracy w Instytucie Matki i Dziecka

Izotek a ciąża po kuracji Izotekiem

Jak już wiemy, ciąża jest jednym z przeciwwskazań do rozpoczęcia kuracji Izotekiem. Jednak co w przypadku ukończonej terapii? Ile czasu musi upłynąć od zakończenia zażywania leku, aby można było myśleć o ciąży po kuracji Izotekiem?

Monika Portacha

Położna środowiskowo-rodzinna, Położna w Klinice Położnictwa i Ginekologii, Koordynatorka Szkoły Rodzenia, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Wskazuje się, że powinien to być co najmniej miesiąc od zakończenia terapii. Jednak niektóre źródła podają, że okres karencji w odniesieniu do stosowania retinoidów powinien wynosić nawet sześć tygodni. Co prawda obecność izotretynoiny we krwi prawdopodobnie zniknie po miesiącu od odstawienia Izoteku, jednak ciąża to szczególna okoliczność i po zakończonej kuracji dobrze jest przez pewien czas zachować dodatkową ostrożność.

Izotek a karmienie piersią

Zgodnie z ulotką leku, nie tylko w okresie przed ciążą nie można stosować leku Izotek, ale także w okresie karmienia piersią. Izotretynoina jako związek lipofilny może przenikać do pokarmu kobiety, a w konsekwencji wywołać szkodliwe skutki uboczne u karmionego dziecka.

Co istotne, trzeba pamiętać, że nie zostały przeprowadzone wystarczające badania w kontekście bezpieczeństwa stosowania izotretynoiny przez kobiety karmiące piersią.

Izotek u mężczyzn a ciąża

Jak zostało już wskazane, w kwestii Izoteku a starania o ciążę – w przypadku kobiet mających w planach założenie rodziny, terapia Izotekiem jest zakazana. Jednak w przypadku stosowania Izoteku u mężczyzn a ryzyka dla ciąży – brak jest badań potwierdzających szkodliwe oddziaływanie izotretynoiny na plemniki.

W sytuacji gdy nie jesteście pewni, czy Izotek u mężczyzn a ciąża to bezpieczne połączenie, lepiej poinformować lekarza o fakcie starania się o dziecko, jeszcze zanim specjalista dobierze odpowiedni rodzaj kuracji.

Zajście w ciążę w trakcie kuracji lekiem: dzieci urodzone po Izoteku

Kuracja Izotekiem jest obarczona pewnym ryzykiem w stosunku do kobiet w wieku rozrodczym z uwagi na szczególną szkodliwość substancji dla zarodka i płodu (zwłaszcza w pierwszym trymestrze ciąży) w tym, działanie teratogenne izotretynoiny w ciąży, i zwiększone prawdopodobieństwo poronienia. Wskazuje się, że dla zapewnienia odpowiedniego bezpieczeństwa, kobieta zarówno przed, podczas, jak i przez określony czas po kuracji Izotekiem powinna stosować choć jedną skuteczną metodę antykoncepcji. 

Monika Portacha

Położna środowiskowo-rodzinna, Położna w Klinice Położnictwa i Ginekologii, Koordynatorka Szkoły Rodzenia, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

W momencie podejrzenia ciąży lub uzyskania informacji o ciąży, należy niezwłocznie zaprzestać stosowania Izoteku, a sam fakt zajścia w ciążę w trakcie kuracji izotretynoiną powinien zostać przedstawiony lekarzowi. Specjalista oceni potencjalne ryzyko wystąpienia wad rozwojowych u płodu, a w razie konieczności zadecyduje o wykonaniu dodatkowych badań i dalszym postępowaniu oraz ewentualnej diagnostyce wad wrodzonych u dzieci urodzonych po Izoteku.  

Wśród ciężkich wad rozwojowych płodu, które mogą być skutkiem ekspozycji na izotretynoinę w ciąży, wymienia się:

  • zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego;
  • wady układu sercowo-naczyniowego;
  • ryzyko zniekształceń w obrębie twarzoczaszki i kończyn;
  • defekty układu moczowo-płciowego.

W związku z tym, jeśli wiesz, że jesteś w ciąży lub podejrzewasz, że możesz być, koniecznie zgłoś to lekarzowi w trakcie wizyty. Od tej informacji zależy dobór bezpiecznego dla Ciebie i dziecka leczenia dermatologicznego.

Bezpieczne alternatywy dla Izoteku w ciąży

Doskonale wiemy, że ciąża to bardzo ważny czas – zarówno dla przyszłej mamy, jak i płodu. W tym okresie robimy wszystko, aby zapewnić maleństwu prawidłowy i bezpieczny rozwój. Wiąże się to z rezygnacją z wielu dostępnych metod leczenia – także w przypadku problemów skórnych, do których zaliczamy trądzik.

Jak już wiemy, izotretynoina a jej stosowanie w ciąży, to scenariusz niemożliwy. Ryzyko wystąpienia wad rozwojowych u dzieci urodzonych po stosowanym w ciąży Izoteku, jest zbyt duże. Na czas planowania ciąży, należy zwyczajnie zrezygnować z tej metody leczenia. Jednak nie oznacza to, że kobieta ciężarna lub planująca ciąże musi zaprzestać walki o zdrowy wygląd swojej skóry.

Do alternatywnych i bezpiecznych opcji, o których warto porozmawiać z lekarzem należą:

  • Erytromycyna – antybiotyk, powszechnie stosowany w leczeniu trądziku. Wykazuje działanie bakteriostatyczne oraz łagodzące stany zapalne. W ciąży może być stosowany miejscowo np. w formie kremu lub żelu.
  • Kwas azelainowy – wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające, działa łagodząco na skórę i zmniejsza wydzielanie sebum. Znajduje zastosowanie w leczeniu trądziku i łagodnych form trądziku różowatego. Nakładany bezpośrednio na skórę jest uznawany za substancję bezpieczną dla kobiet w ciąży;
  • Klindamycyna oraz nadtlenek benzoilu – to kolejne z wymienianych alternatyw dla Izoteku w ciąży. Jednak są to substancje, których bezpieczeństwo stosowania w ciąży nie zostało potwierdzone. Brak jest jednak także informacji o ich szkodliwości. Kobieta w ciąży powinna przed każdym ich zastosowaniem, skonsultować się z lekarzem.

Wymienione powyżej substancje to tylko kilka z dostępnych alternatyw w walce z trądzikiem w ciąży. W przypadku chęci zastosowania którejś z nich przez kobietę ciężarną lub planującą ciążę, zalecany jest jednak kontakt z lekarzem, który wskaże najlepszą i najbezpieczniejszą dla niej drogę leczenia.

 

Autor

Monika Portacha

Położna środowiskowo-rodzinna, Położna w Klinice Położnictwa i Ginekologii, Koordynatorka Szkoły Rodzenia, Instytut Matki i Dziecka

Dofinansowanie UE
Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję