Co należy wiedzieć o zapaleniu piersi? Jak sobie z nim radzić?
Objawy zapalenia piersi, które nazywane jest potocznie przeziębieniem piersi, rozwijają się średnio u 10% kobiet karmiących, najczęściej w pierwszych tygodniach po urodzeniu dziecka. Na forum wiele mam pyta o objawy przeziębionej piersi — co robić, czy trzeba odstawić maluszka od chorej piersi?
W dzisiejszym artykule omawiamy domowe sposoby na zapalenie piersi i wyjaśniamy, czy antybiotyk na zapalenie piersi jest bezpieczny dla dziecka.
Przyczyny zapalenia piersi podczas karmienia dziecka
Zapalenie piersi najczęściej zdarza się podczas karmienia, ale może dotknąć także kobiety poza okresem laktacji. Etiologia zapalenia piersi podczas karmienia dziecka ma podłoże mechaniczne lub rzadziej infekcyjne. Czym charakteryzują się te przyczyny?
Mechaniczne przyczyny zapalenia piersi
Do mechanicznych przyczyn wystąpienia objawów zapalenia piersi można zaliczyć przede wszystkim:
- nieprawidłową technikę karmienia piersią;
- zbyt rzadkie przystawianie dziecka do piersi — karmienie piersią według sztucznie narzuconego harmonogramu, zamiast karmienia na żądanie, jest jedną z częstych przyczyn wystąpienia objawów zapalenia piersi, tzw. przeziębienia piersi
- dziecko ssie pierś nieefektywnie, np. z powodu zbyt krótkiego wędzidełka podjęzykowego
- forsowanie piersi, m.in. poprzez jednorazowe odciąganie laktatorem zbyt dużej ilości mleka
- objawy zapalenia piersi mogą rozwinąć się także w wyniku noszenia zbyt ciasnych, źle dobranych biustonoszy
Mechaniczna etiologia zapalenia piersi (niebakteryjna) jest związana z miejscowym zwężeniem kanalika mlecznego, w którym przepływ pokarmu zostaje zaburzony — utrudniony. W następstwie pojawia się obrzęk i miejscowy stan zapalny piersi, który może przejść w objawy zapalenia piersi.
Infekcyjne przyczyny zapalenia piersi
Te przyczyny występują nieco rzadziej, m.in. gdy brodawki sutkowe są poranione i bakterie mają łatwiejszą drogę do struktur wnętrza piersi.
Ekspert radzi
Objawy infekcyjnego zapalenia piersi mogą rozwinąć się także na skutek namnażania się bakterii w wyniku zalegania mleka w przewodach mlecznych, przy przejściowym zwężeniu kanalików mlecznych. Rozpoznania zapalenia piersi dokonuje lekarz na podstawie objawów, badania przedmiotowego oraz wywiadu zebranego od pacjentki.
Przeziębiona pierś? Poznaj objawy zapalenia piersi
W społeczeństwie, szczególnie wśród starszych pokoleń, wciąż można usłyszeć rady: Jak karmisz piersią, ubieraj się ciepło i nie noś głębokich dekoltów, bo narazisz się na objawy przeziębionej piersi!
Na niejednym forum internetowym dla rodziców także można znaleźć tego typu, wątpliwe opinie na temat przeziębionej piersi. I właśnie dlatego, że treści na forum wskazują, że wiele kobiet pyta, jakie są objawy przeziębionej piersi, przyda się parę słów wyjaśnienia.
Ekspert radzi
W nomenklaturze medycznej nie znajdziemy takiego terminu jak objawy przeziębionej piersi. Jeśli kobieta karmiąca ubierze się nieadekwatnie do pogody i zmarznie, to faktycznie może ,,przeziębić się”, jednak będzie to infekcja ogólnoustrojowa, a nie przeziębienie ograniczone wyłącznie do samych piersi. W medycynie mamy do czynienia z zapaleniem piersi (łac. mastitis) o różnej etiologii, do której nie można jednak zaliczyć ,,przewiania piersi” czy ,,wyziębienia piersi”.
Charakterystyczne objawy zapalenia piersi to m.in.:
- Miejscowy stan zapalny piersi: który na forum kobiety opisują jako bolesne zgrubienie — guzek wyczuwalny w jednej z piersi. Towarzyszy mu zazwyczaj miejscowy obrzęk i zaczerwienienie skóry piersi oraz wzmożone jej ucieplenie.
- Symptomy ogólnoustrojowe: objawom zapalenia piersi zazwyczaj towarzyszą symptomy ogólnoustrojowe, tzw. objawy grypopodobne: temperatura >38,5°C, bóle mięśniowo-stawowe, pogorszenie samopoczucia, dreszcze, niekiedy także nudności i wymioty, przyśpieszona czynność serca lub kołatania serca.
Co robić przy zapaleniu piersi? Jakie domowe sposoby są skuteczne?
Co robić w przypadku zapalenia piersi podczas karmienia dziecka? Obok zapytań o przebiębienie piersi, na forum internetowym dla rodziców kobiety często pytają także o domowe sposoby na zapalenie piersi:
- Jak najczęściej dostawiaj dziecko do chorej piersi, nawet co 2 godziny (utrzymujemy karmienie na żądanie). Podczas karmienia, przy zapaleniu piersi starajmy się zaczynać od chorej piersi. A jeśli karmimy na zmianę, po opróżnieniu przez dziecko zdrowej piersi zaproponujmy maluszkowi także tę chorą.
- Gdy wspomagamy się laktatorem, pokarm odciągamy wyłącznie do uczucia ulgi, nigdy do tzw. pustej piersi, aby nie stymulować nadmiernie laktacji (to może nasilić objawy zapalenia piersi).
Warto skontrolować technikę karmienia piersią, m.in.: pozycję do karmienia, efektywność ssania dziecka. Na forum mamy pytają co robić, jeśli nie potrafimy samodzielnie ocenić techniki karmienia? Przy zapaleniu piersi warto udać się na konsultację do Certyfikowanego Doradcy laktacyjnego (CDL).
- Domowym sposobem na zapalenie piersi mogą być chłodne okłady, stosowane pomiędzy karmieniami (na ok. 5-15 min).
Do skutecznych, domowych sposobów na zapalenie piersi można zaliczyć także okłady na piersi ze schłodzonych, lekko rozgniecionych liści kapusty. Jednak w gruncie rzeczy nie mają one udowodnionej większej skuteczności niż klasyczne okłady.
- Co jeszcze można zrobić przy zapaleniu piersi? Podczas karmienia kluczowe jest zaopatrzenie się w wygodny, nieuciskający stanik, wykonany z naturalnych, przewiewnych materiałów.
- Domowym, skutecznym sposobem na zapalenie piersi jest stosowanie ibuprofenu, który ma działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Ibuprofen przy objawach zapalenia piersi stosujemy regularnie co 8 godzin dziennie w dawce 400 mg, do 3-5 dni. W razie braku poprawy po 2 dniach takiego leczenia konieczna jest konsultacja u lekarza.
- Przy zapaleniu piersi, podczas karmienia dziecka, kobieta nie może zapomnieć o prawidłowym nawodnieniu (min. 3 litry wody na dobę) i utrzymaniu zdrowej, zróżnicowanej diety.
Przy zapaleniu piersi nigdy nie stosujemy forsownych masaży/ugniatania piersi, ponieważ w ten sposób możemy nasilić stan zapalny, a nawet uszkodzić gruczoł mleczny.
Jeśli powyższe, domowe sposoby nie pomagają i/lub objawy nasilają się, po 24-48 godzinach należy zgłosić się do lekarza, który zaordynuje odpowiednie leczenie.
Leczenie zapalenia piersi przy karmieniu dziecka: czy antybiotyk oznacza konieczność odstawienia maluszka od piersi?
Ekspert radzi
Zapalenie piersi podczas karmienia nie stanowi wskazania do zaprzestania karmienia piersią. Nawet w przypadku zapalenia piersi o etiologii bakteryjnej, zazwyczaj można karmić dziecko. Wyjątek stanowią sytuacje, gdy w mleku mamy pojawia się krew lub ropa). Antybiotyk na zapalenie piersi jest wdrażany przez lekarza wyłącznie w sytuacji podejrzenia bakteryjnego zapalenia piersi.
Lekarz dobiera antybiotyk na zapalenie piersi w taki sposób, że nie ma konieczności odstawiania dziecka od piersi. Antybiotyk na zapalenie piersi jest bezpieczny dla maluszka, ponieważ przenika do pokarmu w bardzo ograniczonym stopniu lub jeśli przenika w większym, nie powoduje działań niepożądanych u noworodka.
Jeśli istnieją wskazania do zastosowania antybiotyku na zapalenie piersi, należy przyjąć go w zaleconym przez lekarza cyklu. To zmniejszy ryzyko ewentualnych powikłań (np. wystąpienie ropnia piersi).
Wszystkie pytania i wątpliwość dotyczące domowych sposobów na zapalenie piersi oraz stosowania antybiotyków na zapalenie piersi, zawsze warto omówić ze specjalistą.
Konsultacja medyczna
