Niedojrzałość układu pokarmowego: jak rozwija się układ pokarmowy u dziecka?
Niedojrzałość układu pokarmowego u niemowląt i związane z nią objawy są częstą przyczyną niepokoju rodziców. Kiedy dojrzewa układ pokarmowy niemowlaka? Na forum wielu, zmartwionych rodziców pyta, kiedy minie niedojrzałość układu pokarmowego u niemowląt i jak przetrwać ten trudny czas?
W dzisiejszym artykule zebraliśmy najważniejsze informacje na temat dojrzewania układu pokarmowego u niemowląt.
Jak przebiega dojrzewanie układu pokarmowego u niemowląt?
Proces dojrzewania układu pokarmowego u niemowląt rozpoczyna się już w życiu płodowym. Następnie postępuje dynamicznie przez pierwsze lata życia. Szybkość tego procesu jest determinowana przez różnorodne czynniki, m.in.:
- sposób karmienia dziecka;
- ewentualne wcześniactwo;
- zakażenia;
- stosowane leki.
Wyłączne karmienie piersią w pierwszych 6 miesiącach życia jest najbardziej rekomendowanym przez WHO sposobem żywienia, wspierającym dojrzewanie układu pokarmowego niemowlęcia.
Dojrzewanie układu pokarmowego u niemowląt obejmuje m.in.:
- zmiany wydzielania enzymów trawiennych: jamy ustnej, żołądka, trzustki i jelit;
- rozwój układu immunologicznego: ponad 70% limfocytów człowieka stanowią komórki tkanki limfatycznej związanej z przewodem pokarmowym;
- różnicowanie mikrobioty jelitowej: głównie pod wpływem spożywanych pokarmów;
- uszczelnienie bariery błony śluzowej jelita;
- stopniową poprawę czynności motorycznej przewodu pokarmowego.
Rekomendowane produkty
Starszy specjalista w Dziale Ocen i Rozwoju Współpracy, Instytut Matki i Dziecka
Kiedy dojrzewa układ pokarmowy u niemowlaka?
Najważniejsze zmiany w układzie pokarmowym zachodzą od momentu zapłodnienia, do około 3. roku życia. Już wiemy, kiedy w podstawowy sposób, dojrzewa układ pokarmowy niemowlaka. Pełną dojrzałość układ pokarmowy dziecka osiąga jednak zazwyczaj dopiero wtedy , kiedy maluch kończy 5-7 lat.
Gdy zastanawiamy się, kiedy dojrzewa układ pokarmowy niemowlaka, warto pamiętać, że każde dziecko rozwija się indywidualnie, a wszystkie wątpliwości co do stanu zdrowia maluszka rodzice zawsze powinni konsultować z lekarzem.
Najczęstsze objawy niedojrzałości układu pokarmowego u niemowląt
Ekspert radzi
Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego (FGID) to przejściowe objawy związane z niedojrzałością układu pokarmowego niemowląt. Charakteryzują się przewlekłymi lub nawracającymi dolegliwościami, które nie mają jednoznacznych przyczyn strukturalnych czy biochemicznych. FGID mają łagodny przebieg. Wymagają jedynie monitorowania, a ich samoistne ustępowanie nie pozostawia trwałych następstw.
Badania pokazują, że blisko połowa niemowląt w wieku poniżej 6. miesięcy oraz około 1/4 dzieci do 12. miesiąca życia manifestuje przynajmniej jedno z zaburzeń FGID, m.in.: ulewania, refluks żołądkowo-przełykowy, kolki niemowlęce, dyschezja czy zaparcia.
Choć te objawy niedojrzałości układu pokarmowego u niemowląt są uważane za przejściowe i fizjologiczne, to na forum rodzice przyznają, że stanowią one dla nich i dziecka źródło stresu, często zaburzając prawidłowe funkcjonowanie rodziny. Kiedy dojrzewa układ pokarmowy niemowlaka? Kiedy minie ta fizjologiczna niedojrzałość i związane z nią, uciążliwe objawy?
Ulewanie, kolki i zaparcia
Na forum rodzice pytają, kiedy minie ten objaw niedojrzałości układu pokarmowego u niemowlaka?
Ulewania (regurgitacje)
Występują u ok. 67% niemowląt i najczęściej wynikają z fizjologicznie obniżonego napięcia dolnego zwieracza przełyku i krótszego u niemowląt odcinka brzusznego przełyku (niedojrzała bariera antyrefluksowa). Niemal na każdym forum internetowym dla rodziców padają pytania, kiedy minie ulewanie.
Ekspert radzi
W większości przypadków ulewania są naturalnym objawem niedojrzałości układu pokarmowego niemowlaka i zanikają samoistnie ok. 6-10 miesiąca życia dziecka, nie wymagając interwencji lekarskiej. Jeśli jednak wpływają negatywnie na stan odżywienia, samopoczucie dziecka lub przyczyniają się do nawracających chorób układu oddechowego, należy udać się z dzieckiem do specjalisty.
Kolki niemowlęce
To dolegliwość, z jaką zmaga się nawet 43% niemowląt poniżej 3. miesiąca życia. Manifestują się m.in.: napadowym płaczem, podkurczaniem nóżek i zwiększonym obwodem brzucha. Objawy kolki, świadczące o niedojrzałości układu pokarmowego u niemowlaka trwają min. 3 godziny dziennie, powtarzają się min. 3 dni w tygodniu przez co najmniej 1 tydzień, nasilając się głównie wieczorem.
Na forum rodzice często pytają, kiedy minie kolka, związana z niedojrzałością układu pokarmowego u dziecka?
Kolki zazwyczaj ustępują samoistnie między 4. a 5. miesiącem życia dziecka. Przyczyny kolki niemowlęcej nie są do końca poznane, a niepokojące objawy zawsze należy skonsultować z lekarzem.
Zaparcia
To utrudnione, wymagające wysiłku oddawanie stolca lub wypróżnienia rzadsze niż typowe dla danego wieku. Dotyczą ok. 3% dzieci, wpływając negatywnie na jakość życia. W 95% zaparcia u maluszków mają podłoże czynnościowe.
Kiedy mija zaparcie u niemowlaka, jako objaw niedojrzałości układu pokarmowego? Skuteczne leczenie zaparć u dziecka wymaga indywidualnego podejścia i starannej diagnostyki lekarskiej.
Kiedy minie niedojrzałość układu pokarmowego niemowlaka: kilka słów o dyschezji i refluksie
Refluks żołądkowo-przełykowy
Ekspert radzi
Występuje, gdy treść żołądkowa cofa się do przełyku, drażniąc błonę śluzową. Fizjologiczny, częsty u niemowląt refluks żołądkowo-przełykowy występuje najczęściej po posiłkach, jest krótkotrwały i ustępuje wraz z dojrzewaniem układu pokarmowego niemowlęcia (przyczyną jest niedojrzała bariera antyrefluksowa).
Patologiczny refluks żołądkowo-przełykowy wywołuje poważne konsekwencje, takie jak zapalenie błony śluzowej przełyku, krtani, oskrzeli i płuc, zaburzenia rytmu serca, a nawet niedożywienie. Te zmiany stanowią istotną podstawę do diagnozy choroby organicznej.
Dyschezja niemowlęca
Występuje u około 2,5% niemowląt i charakteryzuje się gwałtownym, ok. 10-minutowym krzykiem i płaczem, który poprzedza u niemowlęcia wypróżnianie stolca o prawidłowej konsystencji.
Dyschezja wynika z fizjologicznego braku koordynacji mięśni tłoczni brzusznej i dna miednicy. Kiedy mija dyschezja, jako objaw czynnościowej niedojrzałości układu pokarmowego niemowlaka?
Problem zazwyczaj rozwiązuje się samoistnie około 6. miesiąca życia, wraz z m.in.: dojrzewaniem układu pokarmowego niemowlęcia i rozwojem koordynacji nerwowo-mięśniowej.
Jeśli rodziców niepokoją jakiekolwiek objawy niedojrzałości układu pokarmowego u niemowlęcia, zawsze powinni skonsultować się z pediatrą. Lekarz zbierze od rodziców dokładny wywiad, zbada maluszka, udzieli odpowiednich zaleceń, a w razie potrzeby skieruje dziecko na dodatkowe badania diagnostyczne.
Konsultacja medyczna
