Jesteś w ciąży i zauważyłaś u siebie pajączki na nogach? Zastanawiasz się, czy żylaki w ciąży zagrażają zdrowiu i jak wpłynie na nie poród? A może dopiero planujesz dziecko i obawiasz się, że dotychczasowe zmiany żylne i dolegliwości z nimi związane jeszcze się pogłębią? Jeżeli nie jesteś pewna, jak sobie radzić w takiej sytuacji lub chcesz dowiedzieć się, co można stosować na żylaki w ciąży, poniżej znajdziesz komplet informacji na ten temat.
Żylaki to podskórne żyły o poszerzonej do 3 i więcej mm średnicy, mierzonej u pacjentki w pozycji stojącej. Żylaki w ciąży często występują na kończynach dolnych, ogólnie dotyczą 29% kobiet. Dlatego warto wiedzieć, jak wygląda diagnostyka i leczenie – nie tylko w przypadku znacznie poszerzonych żył na nogach, ale również, gdy będąc w ciąży, podejrzewamy u siebie hemoroidy czy żylaki warg sromowych.
Pajączki w ciąży to jeszcze nie żylaki
Zdarza się, że pacjentki w ciąży obserwują u siebie pajączki na nogach. Pajączki naczyniowe czyli dokładniej teleangiektazje – poszerzenia drobnych żyłek (o średnicy poniżej 1 mm) występują u 55% kobiet. Nie grożą żadnymi powikłaniami, są informacją o przeciążeniu układu żylnego. Część z nich po porodzie znacznie się zmniejszy.
Żylaki w ciąży: czynniki ryzyka
Nie do końca jest jasne, skąd biorą się żylaki w ciąży. Wiadomo jednak, że istotne przy ich występowaniu są:
- predyspozycje genetyczne,
- niewydolność zastawek żylnych,
- osłabienie ścian naczyń krwionośnych oraz
- zwiększone ciśnienie żylne.
Do potwierdzonych czynników ryzyka żylaków należą: dodatni wywiad rodzinny w kierunku niewydolności żylnej, płeć żeńska, starszy wiek, przewlekle zwiększone ciśnienie wewnątrzbrzuszne w związku z ciążą, przewlekłym zaparciem, długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej, czy przebyta zakrzepica żył głębokich, powodująca uszkodzenie zastawek.
Żylaki w ciąży: objawy miejscowe i ogólne
Objawy miejscowe mogą być jedno- lub obustronne i należą do nich: ból, pieczenie, świąd oraz mrowienie w miejscu żylaków.
Objawy bardziej uogólnione obejmują:
- uczucie ciężkości i bólu,
- skurcze mięśni,
- pulsowanie,
- uczucie niepokoju
- oraz obrzęki kończyn dolnych.
Objawy często nasilają się pod koniec dnia, szczególnie po dłuższym staniu, a zazwyczaj ustępują, kiedy pacjentka siada lub unosi nogi.
Żylaki warg sromowych i hemoroidy w ciąży
Występowanie żylaków krocza, sromu lub żylaków w pachwinach jest objawem niewydolności lub ucisku żył miednicy.
Rodzajem poszerzonych żylaków mogą być guzki krwawnicze, popularnie zwane hemoroidami. W swoim fizjologicznym położeniu znajdują się w odbytnicy (powyżej linii zębatej). Ciąża w sposób mechaniczny blokuje odpływ krwi z żylnych naczyń hemoroidalnych przez ucisk na naczynia biodrowe. Ponad połowa kobiet w trakcie ciąży cierpi z powodu choroby hemoroidalnej. Najczęstsze objawy to:
- wypadające guzki krwawnicze
- krwawienie z odbytu
- dyskomfort
- świąd
- pieczenie wokół odbytu.
Żylaki w ciąży: jak sobie radzić?
Jeśli żylaki występują u kobiety przed ciążą, to w czasie ciąży zazwyczaj dochodzi do ich nasilenia się. Jak sobie z nimi radzić? Przede wszystkim ciężarna musi się obserwować – istotne jest bowiem, czy nie dochodzi do zaczerwienienia, bolesności, dodatkowego zgrubienia w przebiegu wcześniej obserwowanych żylaków na nogach lub wargach sromowych. Wszelkie nowe objawy trzeba omawiać z lekarzem prowadzącym, a w nagłych i pilnych zmianach należy korzystać z konsultacji szpitalnej.
Do diagnostyki żylaków w ciąży, podobnie jak poza ciążą, stosowane jest badanie USG żył techniką duplex. Jest to proste, nieinwazyjne, niebolesne i łatwo dostępne badanie, dzięki któremu można ocenić zmiany prowadzące do żylaków. „Pajączki” naczyniowe nie wymagają badań diagnostycznych i nie stosujemy w ciąży leczenia.
Metodą leczenia pierwszego rzutu u kobiet z żylakami w ciąży na kończynach dolnych jest kompresjoterapia – pończochy uciskowe mogą łagodzić dyskomfort.
