Śledzie to smaczna i ceniona ryba, która często gości w polskich domach, zwłaszcza w okresie Świąt Bożego Narodzenia. Wiele kobiet spodziewających się dziecka, zasiadając przy wigilijnym stole, zastanawia się, czy można jeść śledzie w ciąży? Odpowiedź na to pytanie zależy m.in. od źródła pochodzenia oraz sposobu przyrządzenia śledzi.
Czy w ciąży można jeść śledzie w oleju?
Zacznijmy od analizy popularnej wersji: śledzie w oleju, czy w ciąży można jeść je bez obaw? To danie cieszy się dużym uznaniem, jednak ciężarna powinna zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii. Śledzie w oleju jedzone w ciąży mogą stanowić zdrowy element diety, ponieważ są cennym źródłem białka, witamin D i B12, a także kwasów tłuszczowych omega-3, (w tym kwas dokozaheksaenowy — DHA), które wspomagają prawidłowy rozwój płodu.
Ekspert radzi
W ciąży zaleca się ograniczenie spożywania ryb morskich, a więc także śledzi, do dwóch razy w tygodniu (po około 100 g na 1 porcję) ze względu na zawartość metali ciężkich (rtęć, kadm, ołów) i dioksyn. Dlatego przy świątecznym stole kobieta w ciąży jedząc śledzie w oleju oraz inne potrawy zawierające śledzie, powinna zachować umiar, ponieważ już jeden płat tej ryby waży ok. 100 g.
Skoro mówimy o tym, czy można jeść śledzie w ciąży, to warto przypomnieć ogólne zasady spożywania ryb w tym wyjątkowym dla kobiety czasie oczekiwania na dziecko:
Według Europejskiego Urzędu do Spraw Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) kobiety planujące ciążę i ciężarne nie powinny spożywać ryb o podwyżsoznym poziomie rtęci, takich jak tuńczyk, gardłosz atlantycki, rekin, miecznik czy marlin. Ponadto powinny ograniczyć spożycie łososia, troci, śledzi i szprotów poławianych w Bałtyku ze względu na wysoki poziom zanieczyszczeń, przede wszystkim dioksyn i polichlorowanych bifenyli.
Śledzie w oleju jedzone w ciąży są zatem dozwolone, ale pamiętajmy o umiarze i jakości produktu. Unikajmy ryb, które mogą pochodzić z niepewnych źródeł lub być przechowywane w niewłaściwy sposób, co może zwiększać ryzyko zakażeń m.in. bakteryjnych.
Czy można jeść surowe śledzie w ciąży?
Kolejne pytanie, które może zadawać sobie przyszła mama, brzmi: czy można jeść surowe śledzie w ciąży? W tym przypadku odpowiedź brzmi: lepiej tego unikać!
Ekspert radzi
Surowe ryby, w tym surowe śledzie spożywane w ciąży, mogą zawierać pasożyty i bakterie, jak np. Listeria monocytogenes czy Salmonella, które są niebezpieczne dla kobiet w ciąży i ich dziecka.
Ryby poddane obróbce termicznej są zdecydowanie bezpieczniejsze, dlatego jeśli bardzo zależy Ci na smaku śledzi, będąc w ciąży, surowe śledzie zaserwuj w postaci gotowanej lub pieczonej. W ten sposób zminimalizujesz ryzyko zakażenia chorobą bakteryjną lub pasożytniczą i nadal będziesz cieszyć się smakiem tej pysznej ryby.
Podsumowanie – czy można jeść śledzie w ciąży?
Na pytanie: ,,Czy można jeść śledzie w ciąży?”, odpowiedź brzmi — tak. Jedząc tę rybę, na wszelki wypadek warto jednak pamiętać o kilku, prostych zasadach:
- Wybierajmy śledzie ze sprawdzonych źródeł, jak najbardziej świeże i przechowywane w prawidłowy sposób.
- Śledzie w oleju spożywane w ciąży są bezpieczne, pod warunkiem że pochodzą z wiarygodnych, sprawdzonych źródeł i nie mamy wątpliwości co do ich jakości.
- Śledzie długo moczone w solance należy przed spożyciem porządnie opłukać, aby pozbyć się nadmiaru soli.
- W ciąży ogranicz spożycie ryb morskich, a więc także śledzi, do 200 g tygodniowo.
- Czy można jeść surowe śledzie w ciąży – najlepiej z nich zrezygnować, ponieważ ryzyko związane z zakażeniem bakteryjnym lub pasożytniczym jest zbyt wysokie.
Zawsze warto konsultować swoje decyzje żywieniowe z lekarzem prowadzącym ciążę, położną lub doświadczonym dietetykiem, zwłaszcza jeśli pojawiają się jakiekolwiek wątpliwości. Przy suto zastawionym, wigilijnym stole, bezpieczeństwo i zdrowie przyszłej mamy oraz dziecka są najważniejsze!
Bibliografia:
- „Żywienie kobiet w okresie ciąży – teoria i praktyka”: http://www.imid.med.pl/images/poradnik-zywienia-dla-kobiet-w-ciazy.pdf
- Zimmer M, Sieroszewski P, Oszukowski P, Huras H, Fuchs T, Pawłosek A.: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych. Gin. Perinat. Prakt. 2020; 5(4): 170-181
- Taylor CM, Emmett PM, Emond AM, Golding J. A review of guidance on fish consumption in pregnancy: is it fit for purpose? Public Health Nutr. 2018 Aug;21(11):2149-2159 : https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6033312/
- Jakich produktów unikać w czasie ciąży? – Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
Konsultacja medyczna
