Niewspółmierność porodowa: co oznacza, jakie są przyczyny?

Niewspółmierność porodowa to termin, który niesłusznie pozostaje zagadką dla wielu przyszłych mam. Czym jest niewspółmierność porodowa i dlaczego może być wskazaniem do porodu drogą cięcia cesarskiego? 

Co dokładnie wpływa na wystąpienie niewspółmierności porodowej i czy wymiary miednicy ciężarnej to jedyna, możliwa przyczyna? Niewspółmierność porodowa, a drugi poród – czy jest szansa, aby kolejne dziecko urodzić siłami natury?

Czy wymiary miednicy ciężarnej, to jedyna przyczyna niewspółmierności porodowej?

Niewspółmierność porodowa często określa się także jako niewspółmierność matczyno-płodowa lub miednicowo-główkowa.

Czynniki występujące po stronie matki 

Ze strony ciężarnej, czynnikami które skutkują niewspółmiernością miednicowo-główkową są m.in.:

• Wrodzona konstrukcja kobiety: u niektórych kobiet tzw. drobnej budowy wymiary miednicy są główną przyczyną niewspółmierności porodowej, która nie wynika z patologii, ale naturalnych uwarunkowań anatomicznych ciężarnej;
• Przebyte choroby: zaburzenie wymiarów miednicy przy niewspółmierności porodowej może wynikać z przebytych przez kobietę chorób, m.in.: gruźlica kości, krzywica, nowotwór kości. Również wrodzone zmiany w budowie kości krzyżowej lub guzicznej, a także wrodzona dysplazja stawu biodrowego u kobiety mogą przyczyniać się do wystąpienia niewspółmierności porodowej;
• Urazy mechaniczne i złamania w obrębie miednicy m.in.: na skutek wypadku komunikacyjnego, również mogą zaburzyć wymiary kobiecej miednicy i spowodować niewspółmierność porodową.

Czynniki występujące po stronie dziecka

Ze strony dziecka, najczęstszym czynnikiem prowadzącym do niewspółmierności porodowej jest makrosomia płodu. Jest to sytuacja, w której dziecko jest wyjątkowo duże. Makrosomia płodu może mieć różne przyczyny, m.in.:

• Uwarunkowania genetyczne: rodzice nienarodzonego dziecka także byli duzi w momencie swoich narodzin;
• Cukrzyca ciążowa, z którą zmaga się przyszła mama: wyższe stężenie glukozy we krwi ciężarnej może powodować szybki wzrost płodu;
• Poród po wyznaczonym terminie: dzieci urodzone po terminie często są większe.

Diagnostyka w przypadku niewspółmierności porodowej

Już na wstępie należy uspokoić wszystkie, przyszłe mamy. Zarówno organizm kobiety, jak i nienarodzonego dziecka są w większości przypadków wspaniale przygotowane do porodu siłami natury.

Na niejednym forum internetowym kobiety przyznają, że niewspółmierność porodowa została u nich ostatecznie potwierdzona dopiero tuż przed porodem. Najczęściej tak właśnie jest. Na początku ciąży lekarzom trudno jest bowiem stwierdzić, w jakim stopniu poszerzy się kobieca miednica i jak duże będzie dziecko w ostatnich tygodniach ciąży.

Wyjątkiem są kobiety zmagające się z problemami natury anatomicznej lub dysfunkcjami, opisanymi w poprzednim akapicie. U tych pacjentek diagnostykę ryzyka niewspółmierności porodowej można przeprowadzić jeszcze przed zajściem w ciążę: pomiar miednicy za pomocą pelwimetru, w niektórych przypadkach (bardzo rzadkich) zalecenie wykonania RTG i tomografii komputerowej miednicy.

Wymiary płodu, m.in.: obwód główki i klatki piersiowej, podczas ciąży kontroluje się za pomocą badania USG.

Na forum kobiety opisują, że występowała u nich niewspółmierność porodowa i pod koniec ciąży lekarz lub położna w specjalny sposób palpacyjnie (dotykiem) badali brzuch ciężarnej – to tzw. chwyty Leopolda. Bardzo pomocne w potwierdzeniu niewspółmierności porodowej są IV i V chwyt Leopolda.

Na forum często pada pytanie, czy niewspółmierność porodowa zawsze musi zakończyć się porodem przez cesarskie cięcie?

Jeśli u ciężarnej lekarz i/lub położna potwierdzą niewspółmierność porodową, stanowi to wskazanie do porodu drogą cesarskiego cięcia. Na forum wiele kobiet przyznaje, że mimo stwierdzenia niewielkiej niewspółmierności porodowej lekarze i położne podjęli jednak próbę przeprowadzenia porodu siłami natury. Dzieje się tak dlatego, że lekarze nigdy nie są w stanie dokładnie przewidzieć, jak podczas porodu będą współpracować ze sobą miednica ciężarnej oraz główka dziecka.

Dlatego w przypadku niewielkiej niewspółmierności porodowej na forum kobiety opisują, że podjęto u nich próbę przeprowadzenia porodu siłami natury, często udaną. Taka próba może jednak zakończyć się cesarskim cięciem gdy, m.in.: I faza porodu przedłuża się lub istnieją jakiekolwiek symptomy świadczące o zagrożeniu życia płodu. 

Niewspółmierność porodowa, a drugi poród: czy kolejne dzieci trzeba urodzić drogą cięcia cesarskiego?

Jeśli pierwszy poród z przyczyn niewspółmierności porodowej był u kobiety rozwiązany drogą cesarskiego cięcia, najprawdopodobniej kolejne dzieci również nie przyjdą na świat w wyniku porodu siłami natury — dlaczego?

• Po pierwsze, gdy przyczyny niewspółmierności porodowej leżą po stronie matki i są niezmienne, drugi poród z dużym prawdopodobieństwem odbędzie się drogą cięcia cesarskiego.
• Po drugie, kolejne dzieci często rodzą się nieco większe, niż dziecko z pierwszej ciąży, choć nie jest to regułą.

Niewspółmierność porodowa a drugi poród – ciężarna od samego początku będzie pod fachową opieką lekarza i położnej, którzy powinni zostać poinformowani o przebiegu poprzedniego porodu. W przypadku niewielkiej niewspółmierności porodowej w drugiej ciąży, lekarze po konsultacji z ciężarną mogą podjąć próbę porodu siłami natury, który w razie konieczności zostanie jednak zakończony cięciem cesarskim.

Wszystkie wątpliwości odnośnie swojego stanu zdrowia, dobrostanu płodu oraz możliwych scenariuszy drugiego porodu w przypadku niewspółmierności porodowej, ciężarna zawsze powinna konsultować z lekarzem prowadzącym ciążę.