Pozostałością po życiu płodowym dziecka jest kikut pępowiny, który odpada w ciągu około 15 dni po porodzie. W tym czasie niezbędna jest odpowiednia pielęgnacja. Właściwa opieka i higiena przyspiesza gojenie i pozwala uniknąć stanu zapalnego. Zadanie polega na utrzymywaniu kikuta pępowiny w czystości i suchości, by szybko odpadł. Jak to robić?
Pielęgnacja kikuta: jak zadbać o pępek dziecka?
Pielęgnacja pępka noworodka wymaga odpowiedniej wiedzy i cierpliwości. Jak zadbać o kikut pępowiny krok po kroku? Oto pomocne wskazówki.
Pamiętaj, by przed wykonywaniem wszelkich czynności pielęgnacyjnych dokładnie umyć dłonie.- Zgodnie z zaleceniami WHO, co najmniej raz dziennie należy oczyszczać kikut i okolice wokół pępka za pomocą wody z mydłem, a następnie osuszać przy użyciu jałowych gazików. Jego dno można (delikatnie) oczyścić patyczkiem do uszu.
- Powtórz tę czynność za każdym razem, gdy dojdzie do zabrudzenia kikuta stolcem.
- Podczas toalety kikut pępowinowy będzie się odchylać. Możesz go (delikatnie) odciągać, by dokładnie oczyścić miejsca wokół niego.
- Po umyciu pępka załóż noworodkowi nową pieluszkę ze specjalnym wycięciem na pępek (lub zawiń pieluchę na zewnątrz – tak, aby kikut pępowiny pozostał na wierzchu).
Wszystkie wyżej wymienione czynności wykonuj delikatnie i spokojnie. Pielęgnacja pępka u noworodka może nie być dla niego przyjemna, ale właściwie przeprowadzana nie sprawia mu bólu.
Czego używać do pielęgnacji kikuta u noworodka?
Nie zaklejaj ani nie przykrywaj pępka – dostęp powietrza ułatwi jego gojenie i przyspieszy odpadnięcie kikuta. W żadnym wypadku nie używaj preparatów na bazie alkoholu etylowego, które są całkowicie zabronione do stosowania u dzieci do 3. roku życia – wywołują poparzenie delikatnej, niedojrzałej skóry dziecka, a przede wszystkim działają neurotoksycznie. Nie stosuj środków antyseptycznych, takich jak np. Octenisept, częściej niż raz na dobę.
Można spotkać się z poglądem, że smarowanie kikuta noworodka mlekiem mamy przyspiesza jego wysychanie i jest bezpieczniejsze niż stosowanie jakichkolwiek preparatów. To prawda, że mleko kobiece ma naturalne właściwości antyseptyczne, jednak nie zaleca się używać go do tego celu.
Jeśli dostrzeżesz obrzęk lub zaczerwienienie o średnicy większej niż 5 mm, poczujesz nieprzyjemny zapach lub zauważysz ropną wydzielinę, natychmiast skontaktuj się ze specjalistą. Może to oznaczać, że wdała się infekcja albo zapalenie pępka.
Pielęgnacja kikuta: jak kąpać dziecko?
Wątpliwości może wzbudzać kąpanie dziecka przed odpadnięciem kikuta pępowiny. Jednak specjaliści twierdzą, że takie obawy są nieuzasadnione, ponieważ toaleta noworodka trwa zazwyczaj krótko i nie dochodzi do odmoczenia pępka. Dla pewności możesz zanurzyć dziecko w wanience tak, by pępek pozostawał ponad powierzchnią wody.
Kiedy kikut pępowiny powinien odpaść?
Nigdy samodzielnie nie odrywaj kikuta pępowinowego. Poczekaj, aż sam w odpowiednim czasie odpadnie. Kiedy można się tego spodziewać? Kikut pępowiny odpada najczęściej między 5. a 15. dobą po porodzie. Jednak na szybkość gojenia wpływa wiele czynników – takich, jak grubość pępowiny, grubość pierścienia skórnego oraz sposób pielęgnacji. Poza tym niska masa urodzeniowa, cesarskie cięcie lub przedwczesny poród mogą dodatkowo opóźniać gojenie się pępka. Tuż po odpadnięciu kikuta pępek dziecka przypomina czerwoną skórę po oddzieleniu się strupa.
Podsumujmy odpowiedź na pytanie, jak pielęgnować pępek noworodka: najważniejsze zadanie to utrzymanie jego okolic w czystości, co przyspieszy proces gojenia i umożliwi odpadnięcie kikuta. Przestrzeganie powyższych wskazówek na pewno to ułatwi. Oczyszczając kikut, pamiętaj o delikatnym przetarciu skóry wokół rany, a następnie osuszeniu jej jałowym gazikiem. Zadbaj ponadto, aby pieluszka nie zabierała pępkowi dostępu do powietrza. Jeśli zaś dostrzeżesz niepokojące sygnały, poproś o pomoc specjalistę.
