Bilans zdrowia 2-latka: wszystko co należy wiedzieć

4 stycznia 2024
Dlaczego można nam zaufać
Informacja o reklamach
Z tego artykułu dowiesz się:

    Zdrowie malucha to priorytet każdego rodzica. Obowiązkowy bilans zdrowia 2-latka stanowi nieodłączną część profilaktyki, zapewniając kompleksową ocenę stanu zdrowia i rozwoju psycho-fizycznego dziecka, opierając się o standaryzowane normy rozwojowe.

    W dzisiejszym artykule przybliżamy rodzicom wzór bilansu 2-latka. Jak przygotować dziecko do badania? Co ze sobą zabrać, o co może spytać lekarz? Ile powinien ważyć 2-latek? Jaki jest średni wzrost dziecka w wieku 2-lat?

    Bilans 2-latka jest obowiązkowy: nie bez przyczyny

    Bilans zdrowia 2-latka nie jest jedynie opcją, lecz obowiązkiem wynikającym z przepisów prawnych dotyczących opieki zdrowotnej dzieci i młodzieży, zawartych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 1248). 

    Zgodnie z wytycznymi, obowiązkowy bilans 2-latka powinien odbyć się między 24. a 27. miesiącem życia, ponieważ dla tego przedziału wiekowego są określone normy bilansu dwulatka.

    Podczas bilansu dwulatka lekarz ocenia dziecko, opierając się o standaryzowane normy rozwojowe, dzięki czemu uzyskujemy informację o tym, jak maluch rozwija się na tle rówieśników w tym samym wieku, tej samej płci.

    Ekspert radzi

    Normy bilansu dwulatka pozwalają na wczesne wykrycie ewentualnych nieprawidłowości rozwojowych, dlatego tak ważne jest, aby nie pomijać i nie opóźniać obowiązkowego bilansu 2-latka nawet jeśli rodzicom wydaje się, że dziecko jest całkowicie zdrowe. To ważny okres w rozwoju dziecka, dlatego warto się upewnić, że proces ten przebiega bez zarzutu. 

    Jolanta Wacławek
    Lekarz pediatra w Oddziale Hospitalizacji Jednego Dnia, Instytut Matki i Dziecka

    Co ważne, dane zebrane podczas obowiązkowego bilansu 2-latka posłużą lekarzowi w kolejnych latach życia dziecka, do oceny ogólnych tendencji rozwojowych (harmonijność rozwoju dziecka).

    Wzór bilansu 2-latka, dla rodziców: jak przygotować dziecko, co ze sobą zabrać?

    Na obowiązkowy bilans 2-latka warto ubrać dziecko tak, aby łatwo było zdjąć ubranko do badania lekarskiego. Dobrze jest także wcześniej porozmawiać z maluchem o tym, co będzie się działo na takiej wizycie i po co wybieramy się do przychodni: Lekarz Cię zbada, żeby upewnić się, że na pewno jesteś zdrowy/zdrowa.

    Od najmłodszych lat uświadamiajmy maluchy, czym jest profilaktyka zdrowotna, podkreślając, że do lekarza czy dentysty nie warto chodzić wyłącznie wtedy, gdy coś nam dolega, ale także (a może przede wszystkim) w celach kontroli naszego stanu zdrowia, aby zapobiegać rozwojowi różnych chorób.

    Co zabrać ze sobą na obowiązkowy bilans 2-latka?

    Oprócz książeczki zdrowia dziecka warto wziąć także kilka książek-bajeczek i ulubioną zabawkę, która dotrzyma maluchowi towarzystwa w gabinecie lekarskim. Jeśli mamy jakiekolwiek pytania, koniecznie je zapiszmy, aby nie zapomnieć zapytać lekarza o wszystkie, nurtujące kwestie.

    Przykładowe pytania mogą dotyczyć:

    • odżywiania i suplementacji malucha;
    • szczepień ochronnych;
    • tego ile powinien ważyć 2-latek;
    • czy jaki wzrost dziecka 2-letniego mieści się w granicach normy.

    Normy rozwojowe oceniane na bilansie dwulatka: jakie parametry bada lekarz?

    Jak już wspominaliśmy, obowiązkowy bilans 2-latka pozwala na kompleksową ocenę stanu zdrowia dziecka, w odniesieniu do standaryzowanych norm rozwojowych, m.in. statek centylowych, czy kamieni milowych rozwoju. Choć każdy pediatra może stosować lekko zmienne procedury, bilans 2-latka ma swój ogólny wzór. 

    Ekspert radzi

    Oprócz zebrania dokładnego wywiadu lekarskiego od rodziców lekarz w trakcie bilansu sprawdza czy dziecko otrzymało wszystkie zalecane w Programie Szczepień Ochronnych dawki szczepień, zapoznaje się z dotychczasowym przebiegiem rozwoju (m.in. na podstawie informacji z książeczki zdrowia dziecka) oraz bada 2-latka i wykonuje testy diagnostyczne.

    Jolanta Wacławek
    Lekarz pediatra w Oddziale Hospitalizacji Jednego Dnia, Instytut Matki i Dziecka

    Badanie podmiotowe i przedmiotowe

    Lekarz skupia się na szczegółowej analizie tempa rozwoju fizycznego, dokonując pomiarów masy i długości ciała. O tym ile powinien ważyć 2-latek, oraz jaki wzrost osiąga dziecko 2-letnie, więcej piszemy w kolejnym akapicie. Wzór bilansu 2-latka obejmuje także określenie współczynnika masy ciała (BMI). 

    Na bilansie 2-latka lekarz ocenia normy rozwojowe (także na podstawie wywiadu zebranego od rodziców) w zakresie:

    • motoryki małej np. czy dziecko umie jeść łyżeczką, czy współpracuje przy ubieraniu, czy umie budować wieżę z klocków?
    • motoryki dużej np. czy dziecko umie wchodzić i schodzić po schodach krokiem dostawnym (pod nadzorem opiekuna), czy biega i podskakuje?
    • oceny postawy ciała i kontrola długości kończyn;
    • oceny prawidłowego rozwoju narządów płciowych;
    • oceny czynników ryzyka uszkodzenia słuchu;

    Wzór bilansu 2-latka obejmuje przeprowadzenie testu rozwoju reakcji słuchowych oraz ocenę rozwoju mowy (m.in. reakcja na polecenia, wypowiadane słów — komunikacja z otoczeniem).

    • podstawowej oceny wzroku, w tym test Hirschberga, mający na celu wykrycie ewentualnego zeza;
    • pomiaru ciśnienia tętniczego krwi pozwala na ocenę stanu układu krążenia

    Ekspert radzi

    Wzór bilansu 2-latka obejmuje także podstawową ocenę rozwoju psychospołecznego, m.in.: czy dziecko nawiązuje kontakt wzrokowy, jak wygląda zabawa dziecka (naśladowanie, proste udawanie, rozumienie związków przyczynowo skutkowych, planowanie działań itp.). Ponadto, wzór bilansu 2-latka zawiera ogólną ocenę dobrostanu dziecka (np. czynniki socjoekonomiczne) oraz edukację rodziców na temat zdrowego stylu życia, właściwej diety i higieny malucha.

    Jolanta Wacławek
    Lekarz pediatra w Oddziale Hospitalizacji Jednego Dnia, Instytut Matki i Dziecka

    Ile powinien ważyć 2-latek? Jaki wzrost osiąga dziecko, które ma 2-lata?

    Waga i wzrost to istotne wskaźniki rozwoju dziecka, a normy na bilansie dwulatka są określane na podstawie standaryzowanych siatek centylowych, które można znaleźć m.in. w książeczce zdrowia dziecka.

    To, ile powinien ważyć 2-latek, zależy m.in.: od płci i urodzeniowej masy ciała. Każde dziecko rozwija się w indywidualnym tempie. Jednak istotne jest, aby rozwój przebiegał w miarę harmonijnie (każdy, nagły wzrost/utratę masy ciała, należy skonsultować z lekarzem).

    Ile powinien ważyć 2-latek: waga wynosi średnio od 10 do 16 kilogramów, zależnie od płci (chłopcy ok. 11-16 kg, dziewczynki ok. 10-16 kg).

    Wzrost dziecka 2-letniego także jest oceniany według siatek centylowych: dziewczynki w tym wieku powinny mieścić się w przedziale od 81 do 92 cm, podczas gdy chłopcy mierzą zazwyczaj od 84 do 95 cm. 

    Ekspert radzi

    Pamiętajmy, że wzrost 2-letniego dziecka jest uzależniony także m.in. od uwarunkowań genetycznych. Dlatego najważniejsze, aby dziecko wzrastało harmonijnie i mieściło się w normach bilansu 2-latka, określonych na podstawie siatek centylowych (wartości pomiędzy 3. a 97. percentylem). Ewentualne wątpliwości, na temat tego, ile powinien ważyć i mierzyć 2-latek, należy omówić z lekarzem.

    Jolanta Wacławek
    Lekarz pediatra w Oddziale Hospitalizacji Jednego Dnia, Instytut Matki i Dziecka

    Mamy nadzieję, że ten artykuł utwierdził rodziców w przekonaniu, że obowiązkowy bilans zdrowia 2-latka nie jest jedynie rutynową praktyką medyczną, ale stanowi kluczowy element dbania o zdrowie dziecka.

     

    Autor

    Jolanta Wacławek
    Lekarz pediatra w Oddziale Hospitalizacji Jednego Dnia, Instytut Matki i Dziecka