Zaskórniki i ropne pryszcze u niemowlaka – czy to trądzik niemowlęcy? Poznaj przyczyny, leczenie i właściwą pielęgnację skóry dziecka

Twoje dziecko ma drobne krostki na policzkach, brodzie lub czole? Ropne pryszcze i zaskórniki u niemowlaka to najczęstsze objawy trądziku niemowlęcego. Odpowiednie leczenie i pielęgnacja pomogą złagodzić uciążliwe objawy i wspierać zdrową skórę dziecka.

Dlatego w tym artykule przybliżamy, jak wygląda trądzik niemowlęcy, dlaczego występuje i podpowiadamy, co stosować na trądzik niemowlęcy, aby skóra niemowlaka znów była zdrowa i promienna, bez zaskórników i krostek.

Jak wygląda trądzik niemowlęcy?

TRĄDZIK NOWORODKOWY

Pojawia się w pierwszym miesiącu życia, dotyczy nawet 20% noworodków. Zazwyczaj ma łagodny przebieg, objawiając się głównie zaskórnikami i małymi, ropnymi pryszczami na twarzy. Trądzik noworodkowy najczęściej nie wymaga specjalistycznego leczenia i ustępuje samoistnie.

TRĄDZIK NIEMOWLĘCY

Występuje rzadziej, zazwyczaj między 3. a 6. miesiącem życia i może mieć bardziej złożony przebieg. Wykwity skórne to krosty z białym lub żółtym płynem, jednak w niektórych, bardziej zaawansowanych przypadkach trądzik niemowlęcy, przybiera także postać większych, ropnych pryszczy u niemowlaka, guzków, a nawet torbieli podskórnych.

Określenie „pryszcz u niemowlaka” jest terminem potocznym, jednak popularnym i często używanym przez rodziców. W diagnostyce dermatologicznej, w przebiegu trądziku niemowlęcego wyróżniamy takie zmiany skórne jak: krosty, zaskórniki i grudki. Jednak aby ułatwić rodzicom zrozumienie zagadnienia trądziku niemowlęcego, na potrzeby tego artykułu będziemy posługiwać się potocznym, jednak dobrze znanym pojęciem „pryszcz”.

TRĄDZIK NIEMOWLĘCY — typowa lokalizacja zmian skórnych: 

Zmiany skórne w przebiegu trądziku niemowlęcego występują głównie na twarzy, zwłaszcza na policzkach i brodzie, ale mogą także występować na szyi i klatce piersiowej. Najczęściej mają postać:

• zaskórników u niemowlaka (otwartych i zamkniętych),
• krostek z treścią ropną tzw. ropne pryszcze u niemowlaka,
• rzadziej: guzków i torbieli podskórnych.

Przyczyny trądziku niemowlęcego — dlaczego niemowlę ma zaskórniki i pryszcze?

Już wiesz, jak wygląda trądzik niemowlęcy, jednak zapewne wciąż nurtuje Cię pytanie, dlaczego zaskórniki i ropne pryszcze występują u noworodków i niemowląt, czyli u tak małych dzieci?

Choć przyczyny trądziku niemowlęcego nie są dokładnie poznane, obecnie wyróżnia się kilka czynników predysponujących do wystąpienia u niemowlaka tego typu zmian skórnych.

• Zaburzenia hormonalne – podwyższony poziom androgenów (w tym hormonów matczynych, które niemowlę otrzymuje wraz z mlekiem matki i oraz hormonów wytwarzanych przez nadnercza dziecka) pobudza gruczoły łojowe do nadmiernej produkcji sebum. 
• Kolonizacja bakteriami Propionibacterium acnes – to bakteria naturalnie występująca na skórze, ale u niemowląt może namnażać się w nadmiarze, prowadząc do zapalenia mieszków włosowych i powstawania zaskórników oraz ropnych pryszczy u niemowlaka.
• Niedojrzałość skóry niemowląt – jest jedną z możliwych przyczyn trądziku niemowlęcego. Skóra niemowląt fizjologicznie produkuje więcej łoju, co sprzyja zaczopowaniu porów i powstawianiu tzw. pryszczy.
• Nieodpowiednia pielęgnacja – stosowanie kosmetyków zawierających oleje mineralne, takich jak parafina czy wazelina, może nasilać zmiany skórne i być jedną z przyczyn trądziku niemowlęcego, nasilając jego objawy.

Trądzik niemowlęcy statystycznie częściej występuje u chłopców. Może to być związane z wyższym poziomem androgenów, które pobudzają gruczoły łojowe do nadprodukcji sebum. 

Czy trądzik niemowlęcy może występować na całym ciele, czy tylko na twarzy?

Trądzik niemowlęcy nie występuje na całym ciele dziecka — zmiany skórne lokalizują się głównie na twarzy, ale mogą pojawić się także na karku czy klatce piersiowej.

Jak pielęgnować skórę dziecka z trądzikiem niemowlęcym — co na trądzik u niemowlaka?

Odpowiednia pielęgnacja skóry niemowlęcia jest kluczowa w łagodzeniu zmian skórnych. Co stosować na trądzik u niemowlaka? 

• Delikatne mycie skóry: Używaj letniej wody i delikatnych dermokosmetyków o neutralnym pH, przeznaczonych dla niemowląt.
• Unikanie kosmetyków zawierających oleje mineralne: (parafina, wazelina) oraz silnie natłuszczających balsamów i oliwek.

Zaleca się stosowanie delikatnych, nawilżających, hipoalergicznych kosmetyków, dopasowanych do wieku dziecka.

• Stosowanie kąpieli z dodatkiem krochmalu, może działać łagodząco.
• Preparaty zawierające tlenek cynku – stosowane miejscowo, pomagają osuszyć i łagodzić zmiany skórne.
• Unikaj przegrzewania dziecka: ponieważ może to nasilić zmiany trądzikowe. Zadbaj o odpowiednią temperaturę w pomieszczeniu (19-22 °C w sezonie grzewczym) i regularnie wietrz pokój malucha.
• Nie wyciskaj zmian skórnych, aby nie pogorszyć problemów skórnych dziecka i nie doprowadzić do powstania trwałych blizn.

Już wiesz, co stosować na trądzik niemowlęcy, jednak jeśli zmiany są poważne i nie znikają, konieczne może być leczenie farmakologiczne. Jeśli masz wątpliwości co stosować na trądzik u niemowlaka, warto skonsultować się z lekarzem pediatrą lub dermatologiem.

Trądzik niemowlęcy u niemowlaka — podsumowanie

Trądzik niemowlęcy nie występuje na całym ciele maluszka — lokalizacja zmian skórnych obejmuje przede wszystkim twarz, niekiedy także kark i klatkę piersiową. 

Choć trądzik niemowlęcy to uciążliwa i mało estetyczna choroba skóry, to właściwa pielęgnacja, delikatne oczyszczanie skóry i unikanie drażniących kosmetyków mogą pomóc w łagodzeniu, a z czasem całkowitym ustąpieniu zmian skórnych. W większości przypadków skóra dziecka odzyskuje zdrowy wygląd, a trądzik niemowlęcy nie pozostawia śladów.

Jeśli masz wątpliwości co na trądzik u niemowlaka, a zaskórniki i ropne pryszcze u niemowlaka są nasilone, skonsultuj się z lekarzem, który fachowo zdiagnozuje problem dziecka i pomoże dobrać najlepszą metodę leczenia i pielęgnacji skóry.

Bibliografia:

• Brzeziński, P. (2009). Dermatology of neonatal period–skin diseases undemanding of treatment. Przeglad lekarski, 66(9), 535-537.
• Filo-Rogulska M., Wcisło-Dziadecka D. & Brzezińska-Wcisło L., (2018). Neonatal and infantile acne–ethiopathogenesis, clinical presentation and treatment possibilities. Post N Med XXXI(1A): 45-48. Dostęp z dnia 06.02.2025: http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2018/07/pnm_2018_01A_045-048.pdf.
• Jak leczyć trądzik niemowlęcy? | Dermatologia Praktyczna – czasopismo lekarza praktyka. Dermatologia Praktyczna. Dostęp z dnia 06.02.2025: https://www.dermatologia-praktyczna.pl/a3762/Jak-leczyc-tradzik-niemowlecy-.html 
• Jain A. K. & Morgaonkar M., (2015). Acne in childhood: Clinical presentation, evaluation and treatment.Indian Journal of Paediatric Dermatology, 16(1), 1.
• Kaszuba A. Kuchciak-Brancewicz M. Atopowe zapalenie skóry i pokrzywka, [w:] Kaszuba A., Kuchciak-Brancewicz M.: Ilustrowana dermatologia dziecięca. Podstawowe problemy kliniczne w pytaniach i odpowiedziach. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2013: 117-118.
• Schnopp C., Mempel M. (2012). Trądzik zwyczajny u dzieci i młodzieży. Dermatologia po Dyplomie, 3(2):49-61. Dostęp z dnia 06.02.2025: https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/014/575/original/49-61.pdf?1481198453