Zaskórniki i ropne pryszcze u niemowlaka – czy to trądzik niemowlęcy? Poznaj przyczyny, leczenie i właściwą pielęgnację skóry dziecka

Twoje dziecko ma drobne krostki na policzkach, brodzie lub czole? Ropne pryszcze i zaskórniki u niemowlaka to najczęstsze objawy trądziku niemowlęcego. Odpowiednie leczenie i pielęgnacja pomogą złagodzić uciążliwe objawy i wspierać zdrową skórę dziecka.
Dlatego w tym artykule przybliżamy, jak wygląda trądzik niemowlęcy, dlaczego występuje i podpowiadamy, co stosować na trądzik niemowlęcy, aby skóra niemowlaka znów była zdrowa i promienna, bez zaskórników i krostek.
Jak wygląda trądzik niemowlęcy?
TRĄDZIK NOWORODKOWY
Pojawia się w pierwszym miesiącu życia, dotyczy nawet 20% noworodków. Zazwyczaj ma łagodny przebieg, objawiając się głównie zaskórnikami i małymi, ropnymi pryszczami na twarzy. Trądzik noworodkowy najczęściej nie wymaga specjalistycznego leczenia i ustępuje samoistnie.
TRĄDZIK NIEMOWLĘCY
Występuje rzadziej, zazwyczaj między 3. a 6. miesiącem życia i może mieć bardziej złożony przebieg. Wykwity skórne to krosty z białym lub żółtym płynem, jednak w niektórych, bardziej zaawansowanych przypadkach trądzik niemowlęcy, przybiera także postać większych, ropnych pryszczy u niemowlaka, guzków, a nawet torbieli podskórnych.
Określenie „pryszcz u niemowlaka” jest terminem potocznym, jednak popularnym i często używanym przez rodziców. W diagnostyce dermatologicznej, w przebiegu trądziku niemowlęcego wyróżniamy takie zmiany skórne jak: krosty, zaskórniki i grudki. Jednak aby ułatwić rodzicom zrozumienie zagadnienia trądziku niemowlęcego, na potrzeby tego artykułu będziemy posługiwać się potocznym, jednak dobrze znanym pojęciem „pryszcz”.
TRĄDZIK NIEMOWLĘCY — typowa lokalizacja zmian skórnych:
Zmiany skórne w przebiegu trądziku niemowlęcego występują głównie na twarzy, zwłaszcza na policzkach i brodzie, ale mogą także występować na szyi i klatce piersiowej. Najczęściej mają postać:
- zaskórników u niemowlaka (otwartych i zamkniętych),
- krostek z treścią ropną tzw. ropne pryszcze u niemowlaka,
- rzadziej: guzków i torbieli podskórnych.
Ekspert radzi
Trądzik niemowlęcy występuje rzadziej niż noworodkowy, dlatego bywa błędnie diagnozowany i mylony z innymi problemami skórnymi, takimi jak np. alergie, potówki czy łojotokowe zapalenie skóry.
Przyczyny trądziku niemowlęcego — dlaczego niemowlę ma zaskórniki i pryszcze?
Już wiesz, jak wygląda trądzik niemowlęcy, jednak zapewne wciąż nurtuje Cię pytanie, dlaczego zaskórniki i ropne pryszcze występują u noworodków i niemowląt, czyli u tak małych dzieci?
Choć przyczyny trądziku niemowlęcego nie są dokładnie poznane, obecnie wyróżnia się kilka czynników predysponujących do wystąpienia u niemowlaka tego typu zmian skórnych.
- Zaburzenia hormonalne – podwyższony poziom androgenów (w tym hormonów matczynych, które niemowlę otrzymuje wraz z mlekiem matki i oraz hormonów wytwarzanych przez nadnercza dziecka) pobudza gruczoły łojowe do nadmiernej produkcji sebum.
- Kolonizacja bakteriami Propionibacterium acnes – to bakteria naturalnie występująca na skórze, ale u niemowląt może namnażać się w nadmiarze, prowadząc do zapalenia mieszków włosowych i powstawania zaskórników oraz ropnych pryszczy u niemowlaka.
- Niedojrzałość skóry niemowląt – jest jedną z możliwych przyczyn trądziku niemowlęcego. Skóra niemowląt fizjologicznie produkuje więcej łoju, co sprzyja zaczopowaniu porów i powstawianiu tzw. pryszczy.
- Nieodpowiednia pielęgnacja – stosowanie kosmetyków zawierających oleje mineralne, takich jak parafina czy wazelina, może nasilać zmiany skórne i być jedną z przyczyn trądziku niemowlęcego, nasilając jego objawy.
Trądzik niemowlęcy statystycznie częściej występuje u chłopców. Może to być związane z wyższym poziomem androgenów, które pobudzają gruczoły łojowe do nadprodukcji sebum.
Czy trądzik niemowlęcy może występować na całym ciele, czy tylko na twarzy?
Trądzik niemowlęcy nie występuje na całym ciele dziecka — zmiany skórne lokalizują się głównie na twarzy, ale mogą pojawić się także na karku czy klatce piersiowej.
Ekspert radzi
Jeśli zmiany skórne, identyfikowane przez rodziców jako trądzik niemowlęcy są nasilone i budzą niepokój, zawsze należy skonsultować się z lekarzem, aby potwierdzić rozpoznanie i wykluczyć inne choroby skórne. Konsultacja z lekarzem i diagnostyka różnicowa jest szczególnie ważna, jeśli zmiany skórne występują obficie na całym ciele maluszka. Trądzik niemowlęcy jest często mylnie identyfikowany jako tzw. skaza białkowa z racji tej samej lokalizacji zmian skórnych na twarzy dziecka. Zazwyczaj trądzik niemowlęcy na twarzy dziecka nie jest chorobą, która wymaga wdrożenia leczenia — najczęściej wystarczą odpowiednio dobrane zabiegi pielęgnacyjne (pielęgnacja domowa). W większości przypadków trądzik niemowlęcy ustępuje samoistnie i nie pozostawia blizn.
Jak pielęgnować skórę dziecka z trądzikiem niemowlęcym — co na trądzik u niemowlaka?
Odpowiednia pielęgnacja skóry niemowlęcia jest kluczowa w łagodzeniu zmian skórnych. Co stosować na trądzik u niemowlaka?
- Delikatne mycie skóry: Używaj letniej wody i delikatnych dermokosmetyków o neutralnym pH, przeznaczonych dla niemowląt.
- Unikanie kosmetyków zawierających oleje mineralne: (parafina, wazelina) oraz silnie natłuszczających balsamów i oliwek.
Zaleca się stosowanie delikatnych, nawilżających, hipoalergicznych kosmetyków, dopasowanych do wieku dziecka.
Rekomendowane produkty
Specjalista farmakolog, Główny ekspert w zakresie opiniowania kosmetyków, wyrobów medycznych, środków do prania i płukania oraz produktów biobójczych, Instytut Matki i Dziecka
- Stosowanie kąpieli z dodatkiem krochmalu, może działać łagodząco.
- Preparaty zawierające tlenek cynku – stosowane miejscowo, pomagają osuszyć i łagodzić zmiany skórne.
- Unikaj przegrzewania dziecka: ponieważ może to nasilić zmiany trądzikowe. Zadbaj o odpowiednią temperaturę w pomieszczeniu (19-22 °C w sezonie grzewczym) i regularnie wietrz pokój malucha.
- Nie wyciskaj zmian skórnych, aby nie pogorszyć problemów skórnych dziecka i nie doprowadzić do powstania trwałych blizn.
Już wiesz, co stosować na trądzik niemowlęcy, jednak jeśli zmiany są poważne i nie znikają, konieczne może być leczenie farmakologiczne. Jeśli masz wątpliwości co stosować na trądzik u niemowlaka, warto skonsultować się z lekarzem pediatrą lub dermatologiem.
Trądzik niemowlęcy u niemowlaka — podsumowanie
Trądzik niemowlęcy nie występuje na całym ciele maluszka — lokalizacja zmian skórnych obejmuje przede wszystkim twarz, niekiedy także kark i klatkę piersiową.
Choć trądzik niemowlęcy to uciążliwa i mało estetyczna choroba skóry, to właściwa pielęgnacja, delikatne oczyszczanie skóry i unikanie drażniących kosmetyków mogą pomóc w łagodzeniu, a z czasem całkowitym ustąpieniu zmian skórnych. W większości przypadków skóra dziecka odzyskuje zdrowy wygląd, a trądzik niemowlęcy nie pozostawia śladów.
Jeśli masz wątpliwości co na trądzik u niemowlaka, a zaskórniki i ropne pryszcze u niemowlaka są nasilone, skonsultuj się z lekarzem, który fachowo zdiagnozuje problem dziecka i pomoże dobrać najlepszą metodę leczenia i pielęgnacji skóry.
Bibliografia:
- Brzeziński, P. (2009). Dermatology of neonatal period–skin diseases undemanding of treatment. Przeglad lekarski, 66(9), 535-537.
- Filo-Rogulska M., Wcisło-Dziadecka D. & Brzezińska-Wcisło L., (2018). Neonatal and infantile acne–ethiopathogenesis, clinical presentation and treatment possibilities. Post N Med XXXI(1A): 45-48. Dostęp z dnia 06.02.2025: http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2018/07/pnm_2018_01A_045-048.pdf.
- Jak leczyć trądzik niemowlęcy? | Dermatologia Praktyczna – czasopismo lekarza praktyka. Dermatologia Praktyczna. Dostęp z dnia 06.02.2025: https://www.dermatologia-praktyczna.pl/a3762/Jak-leczyc-tradzik-niemowlecy-.html
- Jain A. K. & Morgaonkar M., (2015). Acne in childhood: Clinical presentation, evaluation and treatment.Indian Journal of Paediatric Dermatology, 16(1), 1.
- Kaszuba A. Kuchciak-Brancewicz M. Atopowe zapalenie skóry i pokrzywka, [w:] Kaszuba A., Kuchciak-Brancewicz M.: Ilustrowana dermatologia dziecięca. Podstawowe problemy kliniczne w pytaniach i odpowiedziach. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2013: 117-118.
- Schnopp C., Mempel M. (2012). Trądzik zwyczajny u dzieci i młodzieży. Dermatologia po Dyplomie, 3(2):49-61. Dostęp z dnia 06.02.2025: https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/014/575/original/49-61.pdf?1481198453