USG 3D i 4D – czy warto je wykonać? Jak bardzo obraz z badania oddaje rzeczywistość?

Wielu przyszłych rodziców nie może się doczekać, by zobaczyć swoje dziecko. Nic więc dziwnego, że badanie USG 3D i 4D, cieszy się tak ogromną popularnością. Jednak wiele par zastanawia się: czy warto wykonać je wykonać? Czy USG 3D/4D dobrze oddaje rzeczywistość, realnie odzwierciedlając wygląd dziecka? W którym tygodniu ciąży najlepiej wykonać USG 3D lub 4D? 

W tym artykule rozwiewamy najczęstsze wątpliwości, aby pomóc przyszłym rodzicom podjąć świadomą decyzję w kwestii wykonywania badania USG 3D lub USG 4D w ciąży. Bo choć dla wielu par jest to po prostu wzruszający moment, to warto wiedzieć, czy USG 3 D i 4D faktycznie oddaje rzeczywistość i czy ma znaczenie diagnostyczne.

USG 3D i 4D, a rzeczywistość — czym te badania różnią się od USG 2D wykonywanego w ciąży? 

Badania USG wykonywane standardowo podczas ciąży to tzw. badania w USG 2D – obraz jest czarno-biały i wypłaszczony, ale pozwala dokładnie ocenić dobrostan płodu, dostarczając lekarzowi/położnej wiele ważnych informacji o przebiegu ciąży. W ciąży o prawidłowym przebiegu zgodnie z zaleceniami PTGiP wykonuje się 4 obowiązkowe badania USG – wszystkie w technologii 2D:

• między 11. a 13+6 tygodniem (USG I trymestru),
• między 18. a 22. tygodniem (USG połówkowe),
• między 28. a 32. tygodniem (USG III trymestru),
• po 40. tygodniu, jeśli kobieta nie urodziła w terminie wyznaczonym na podstawie daty ostatniej miesiączki.

Więcej na temat badań USG wykonywanych w ciąży, przeczytasz w naszym innym artykule.

Czym jest USG 3D i 4D, czy warto je zrobić w ciąży? 

Badanie USG 3D pokazuje trójwymiarowy obraz dziecka, który wygląda bardziej „realnie” – widać zarys twarzy, rączki czy stópki. Jeśli dodać do tego czwarty wymiar, czyli czas, mamy do czynienia z USG 4D – czyli trójwymiarowym filmem, na którym w czasie rzeczywistym można obserwować, jak dziecko porusza się, przeciąga, ziewa czy… ssie palec stopy. 

USG 3D/4 D – jak bardzo obraz przypomina wygląd dziecka po porodzie? Rzeczywistość, kontra nowoczesna technologia obrazowa.

Wiele przyszłych mam zachwyca się, że twarz dziecka z USG 3D czy 4D wyglądała „dokładnie tak samo, jak po urodzeniu”. Czy to możliwe? Do pewnego stopnia – tak. Jakość obrazu w podczas badania zależy jednak od kilku czynników, m.in.:

• wieku ciąży (im później, tym więcej tkanki podskórnej i bardziej wyraźne rysy twarzy),
• ilości płynu owodniowego, zwłaszcza w oglądanej okolicy (zbyt mała ilość płynu przed badaną strukturą powoduje, że tkanki zlewają się tworząc niewyraźny, pozbawiony wiarygodnego kształtu obraz)
• pozycji płodu (jeśli dziecko zasłania twarz rączką lub jest odwrócone twarzą w stronę pleców mamy, obraz może być nieczytelny lub niemożliwy do uchwycenia),
• ułożenia łożyska.

Najlepszy efekt uzyskuje się wtedy, gdy dziecko znajduje się twarzą do przedniej ściany macicy, a ilość płynu owodniowego jest optymalna – stąd często spotykane pytanie: „USG 3D a rzeczywistość – czy badanie realnie pokazuje wygląd dziecka?”.

USG 3D/4D – w którym tygodniu ciąży warto zrobić badanie? 

Choć technicznie USG 3D/4D można wykonać już od około 12 tygodnia ciąży, to wielu rodziców zastanawia się, w którym tygodniu ciąży USG 3D i 4D da najbardziej rzeczywisty obraz, odwzorowujący wygląd dziecka? Najlepszy czas przypada między 26. a 30. tygodniem ciąży. W tym okresie:

• rysy twarzy dziecka są już dobrze widoczne,
• tkanka tłuszczowa zaczyna wypełniać buzię, więc obraz jest bardziej realistyczny,
• dziecko ma jeszcze stosunkowo dużo miejsca w macicy, co zwiększa szanse na dobrą wizualizację.

Zbyt wczesne badanie może dać obraz zbyt zniekształcony lub po prostu jeszcze nieadekwatny do ostatecznego wyglądu noworodka, natomiast po 32. tygodniu dziecko często jest już zbyt duże i przyjmuje pozycję, która utrudnia ocenę rysów twarzy oraz dodatkowo fizjologicznie zmniejsza się ilość płynu owodniowego, co również utrudnia wykonanie spektakularnej fotografii.

Podsumowując: odpowiedź na pytanie „USG 3D kiedy najlepiej zrobić, w którym tygodniu ciąży?”brzmi: między 26. a 30. tygodniem ciąży – to optymalne okno diagnostyczne.

USG 3D/4D – czy warto je zrobić?

USG 3D/4D to dla wielu rodziców niezapomniane przeżycie – moment, w którym po raz pierwszy „widzą” swoje dziecko twarzą w twarz. Ale czy warto je wykonać, skoro nie jest obowiązkowe?

Warto poza tym pamiętać, że jest to jedynie ciekawy dodatek do badania, a właściwą wartość diagnostyczną ma badanie USG 2D.

Czy USG 3D/4D jest bezpieczne dla dziecka, czy warto narażać maluszka?

Już wiesz, kiedy najlepiej zrobić USG 3D i 4D, w którym tygodniu ciąży obraz będzie najbardziej miarodajny, najlepiej odwzorowując rzeczywisty wygląd dziecka. Jednak wśród rodziców pojawia się wiele pytać o kwestie bezpieczeństwa badań USG 3D i 4D.

PTGiP podkreśla, że USG 3D i 4D, podobnie jak standardowe badania ultrasonograficzne, nie niosą ze sobą zagrożenia dla płodu.

Warto jednak pamiętać, że powinny być przeprowadzane przez przeszkolony personel medyczny, z zachowaniem zasady ALARA (ang. As Low As Reasonably Achievable) – minimalny czas ekspozycji na bodziec, przy minimalnej mocy emitowanej przez aparat USG, z zachowaniem pełnej wartości diagnostycznej.

USG 3D/ 4D, a rzeczywistość – co warto zapamiętać przed podjęciem decyzji?

USG 3D i 4D to wyjątkowa okazja, by ,,podejrzeć” bardziej realistyczny wygląd dziecka jeszcze przed narodzinami. Choć nie jest to badanie obowiązkowe, dla wielu rodziców stanowi cenną pamiątkę oraz ważny etap budowania relacji z maluszkiem. Kiedy najlepiej je zrobić, w którym tygodniu ciąży? Najlepsze efekty daje wykonanie USG 3D/4D między 26. a 30. tygodniem ciąży.

Czy USG 3D/ 4D a rzeczywistość pokrywają się? W wielu przypadkach – zaskakująco tak. Jednak kluczowa pozostaje świadomość, że to badanie ma wartość przede wszystkim emocjonalną i pomocniczą diagnostycznie. Może dostarczyć rodzicom pięknych emocji, ale nie zwalnia z wykonania obowiązkowych badań USG.