Suplementacja w ciąży: witamina D3

3 listopada 2022
Dlaczego można nam zaufać
Informacja o reklamach
Z tego artykułu dowiesz się:

    Słońce jest podstawą życia na naszej planecie. Również dla naszego organizmu, światło słoneczne ma bardzo duże znaczenie i niesie za sobą wiele korzyści. Słońce, nie tylko poprawia pigmentację naszej skóry, bierze udział w procesie termoregulacji, czy pozytywnie oddziałuje na naszą psychikę, ale też uczestniczy w syntezie witaminy D3

    W ciąży witamina D3, , to jeden ze składników, którego niedobory mogą mieć negatywne skutki zdrowotne dla mamy i dziecka. Dlaczego witamina D3 jest tak istotna w ciąży i jak uchronić się przed jej niedoborem, zapewniając właściwą podaż? Zapraszamy do lektury artykułu, jeszcze zanim zajrzysz na forum w internecie w poszukiwaniu informacji o właściwym dawkowaniu witaminy D3.

    Witamina D3 w ciąży: rola i skutki jej niedoborów

    Witamina D3 wykazuje szerokie korzystne działanie w organizmie kobiety w ciąży, poprzez wpływ na różne przemiany metaboliczne, a także transkrypcje genów.

    Głównym źródłem witaminy D3 jest synteza skórna, która zachodzi pod wpływem ekspozycji na słońce.

    W okresie jesienno-zimowym, dostępność promieni słonecznych w Polsce bywa ograniczona, przez co ekspozycja na słońce nie zawsze jest wystarczająca. W tym czasie należy zwrócić szczególną uwagę na utrzymanie odpowiedniego poziomu witaminy D3 w organizmie. Poza syntezą skórną, źródłem witaminy D3  w codziennej diecie  mogą być tłuste ryby, czy produkty mleczne wzbogacane w tą witaminę. .

    Niedobór witaminy D3 w ciąży

    Dostępne dane naukowe wskazują, że niedobory witaminy D3 występują powszechnie, niezależnie od szerokości geograficznej, wieku, płci i rasy. Szacuje się, że wśród kobiet w okresie ciąży, na całym świecie, 40-98% ma niedobory witaminy D3. Badania polskie wskazują, że niedobór witaminy D3 występuje u 68-95%, kobiet w ciąży w okresie letnim, a w okresie zimy dotyczy 97-100%.

    Istota witaminy D3 dla kobiet w ciąży

    Na forum w internecie, przyszłe mamy dzielą się nie tylko poradami, ale także swoimi wątpliwościami, także w obszarze zdrowia. Dlatego, warto abyśmy w tym miejscu skupili się na ewentualnych skutkach niedoboru witaminy D3 w ciąży.

    Wykazano, że niedostateczne ilości witaminy D3 w czasie ciąży mogą być skorelowane z występowaniem:

    • nietolerancji glukozy i cukrzycy ciężarnych,
    • rzucawki przedporodowej,
    • przedwczesnego porodu,
    • większego ryzyka porodu zabiegowego oraz
    • bakteryjnego zapalenia pochwy w I trymestrze ciąży.

    Witamina D3 dla kobiet w ciąży a wpływ na zdrowie dziecka

    Zastanawiasz się, jaka może być zależność pomiędzy dawkowaniem witaminy D3 a ciążą i rozwojem dziecka?

    Ekspert radzi

    Zgodnie z teorią programowania żywieniowego, skutki niedoboru witaminy D3 w czasie ciąży mogą mieć niekorzystne konsekwencje w późniejszych okresach życia dziecka. Uważa się, że kobiety w okresie prokreacji i planujące ciążę powinny mieć zagwarantowaną taką podaż witaminy D3, jak w ogólnej populacji osób dorosłych. 

    Małgorzata Więch
    Dietetyk, Specjalista żywienia człowieka, Zakład Żywienia, Poradnia Gastroenterologiczna, Instytut Matki i Dziecka

    Jaka dawka witaminy D3 jest zalecana dla kobiet w ciąży? Nie zaglądaj na forum w poszukiwaniu odpowiedzi. W tym przypadku najlepiej skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę.

    Witamina D3 dla kobiet w ciąży: dawka

    To co jest istotne w prawidłowej suplementacji, szczególnie u kobiet ciężarnych, to świadomość, jakie jest zapotrzebowanie organizmu mamy na dany składnik odżywczy. Jaka dawka  witaminy D3 w ciąży będzie bezpieczna zarówno dla matki i dziecka?

    Po potwierdzeniu ciąży, suplementacja witaminy D3 w ciąży, powinna być prowadzona pod kontrolą stężenia 25(OH)D w surowicy, tak aby utrzymać stężenie optymalne w granicach > 30-50 ng/ml.

    Jednak nie zawsze istnieje możliwość oznaczenia stężenia witaminy D3 u kobiety w ciąży. Jakie w takiej sytuacji należy zastosować dawkowanie?

    W okresie ciąży i laktacji zalecane jest stosowanie witaminy D3 w dawce 1500-2000 IU/dobę u kobiet bez obciążeń sugerujących niedobory. W innych przypadkach dawkowanie suplementacyjne powinno być ustalane indywidualnie po konsultacji z lekarzem.


    Źródła:

    Atta CA, Fiest KM, Frolkis AD, Jette N, Pringsheim T, St Germaine-Smith C, Rajapakse T, Kaplan GG, Metcalfe A.: Global birth prevalence of spina bifida by folic acid fortification status: A systematic review and meta-analysis. American Journal of Public Health 2016; 106(1): e24–e34, doi: 10.2105/AJPH.2015.302902;
    Bomba-Opoń D, Hirnle L, Kalinka J, Seremak-Mrozikiewicz A.: Suplementacja folianów w okresie przedkoncepcyjnym w ciąży i połogu. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017; 2(5): 210-214;
    Czech-Kowalska J, Dobrzanska A.: Suplementacja witaminy D u kobiet ciężarnych i karmiących oraz ich potomstwa. Standardy Medyczne/Pediatria 2012; 9: 689-698;
    Demuth IR, Martin A, Weissenborn A.: Iron supplementation during pregnancy – a cross-sectional study undertaken in four German states. BMC Pregnancy and Childbirth 2018; 18(1): 491. Doi: 10.1186/s12884-018-2130-5;
    Dobrzańska A., Socha P.: Suplementacja diety. Wytyczne postępowania u dzieci, kobiet ciężarnych i karmiących piersią. Standardy Medyczne. Wydawnictwo Media-Press Sp. z o.o. Warszawa 2015;
    Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J. [red.]: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny , Warszawa 2020;
    Karowicz-Bilińska A, Nowak-Markwitz E, Opala T, Oszukowski P, Poręba R, Spaczyński M.: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie stosowania witamin i mikroelementów u kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących. Ginekologia Polska 2014; 85: 395-399;
    Kulik-Rechberger B., Paszkowski T.: Suplementy diety w ciąży – punkt widzenia pediatry i położnika. Standardy Medyczne/Pediatria 2014; 11: 515-523;
    Martinez-Galiano JM., Amezcua-Prieto CA., Cano-Iba?ez N., Salcedo-Bellido I., Bueno-Cavanillas A., Delgado-Rodriguez M.: Maternal iron intake during pregnancy and the risk of small for gestational age. Maternal & Child Nutrition 2019; e12814. Doi: 10.1111/mcn.12814;
    Rusińska A., Płudowski P., Walczak M., Borszewska-Kornacka M., Bossowski A., Chlebna-Sokół D., Czech-Kowalska J., Dobrzańska A., Franek E., Helwich E., Jackowska T., Kalina M., Konstantynowicz J., Książyk J., Lewiński A., Łukaszewicz J., Marcinowska-Suchowierska E., Mazur A., Michałus I., Peregud-Pogorzelski J., Romanowska H., Ruchała M., Socha P., Szalecki M., Wielgoś M., Zwolińska D., Zygmunt A.: Zasady suplementacji i leczenie witaminą D – nowelizacja 2018 r. Postępy Neonatologii 2018; 24(1): 1-24;
    Szybiński Z, Jarosz M, Hubalewska-Dydejczyk A i wsp. Iodine-deficiency and the restriction of salt consumption – a 21st century challenge. Endokrynol Pol 2010; 61: 135-40;
    Wen SW, Guo Y, Rodger M, White RR, Yang Q, Smith GN, Perkins SL, Walker MC.: Folic acid supplementation in pregnancy and the risk of pre-eclampsia – a cohort study. PLoS One 2016; 11(2): e0149818, DOI: 10.1371/journal.pone.0149818;
    Zimmer M., Sieroszewski P., Oszukowski P., Huras H., Fuchs T., Pawłosek A.: Polish Society of Gynecologists and Obstetricians recommendations on supplementation in pregnancy. Ginekologia Polska 2020; 91(10): 644-653. Doi: 10.5603/GP.2020.0159

    Autor

    Małgorzata Więch
    Dietetyk, Specjalista żywienia człowieka, Zakład Żywienia, Poradnia Gastroenterologiczna, Instytut Matki i Dziecka