Skurcze macicy w ciąży: norma czy powód do obaw?

Ból brzucha w ciąży u przyszłej mamy często powoduje niepokój. W pierwszych tygodniach ciąży, pojawia się obawa przed poronieniem, zaś jej drugiej połowie, towarzyszy lęk przed przedwczesnym zakończeniem ciąży i urodzeniem wcześniaka. O ile, zawsze należy wykluczyć te możliwości, konsultując się z lekarzem, o tyle warto pamiętać, że są to sytuacje rzadsze. To co powoduje ból brzucha, czy też skurcze macicy, to najczęściej fizjologiczne objawy w ciąży. 

Ponadto, nie każdy ból czy dyskomfort w jamie brzusznej, będzie równoznaczny z pojawieniem się skurczów macicy, jak również, nie wszystkie skurcze, będą dawały dolegliwości bólowe. Często też, kobietom ciężarnym trudno jest określić, czy właściwie to, co odczuwają w okolicach macicy, to właśnie jej skurcze. Poniżej podpowiadamy, jak je rozpoznać.

Co powoduje skurcze macicy?

Zastanawiając się, co powoduje skurcze macicy, ważne jest by określić wiek ciąży, w którym się pojawiają. Dolegliwości bólowe w podbrzuszu, mogą występować już we wczesnej ciąży, czasem w postaci bólu miesiączkowego, czasem kłucia lub po prostu dyskomfortu w tej okolicy. Co je powoduje? Najczęściej są spowodowane powiększającą się macicą, pociąganiem więzadeł i struktur podtrzymujących macicę oraz zwiększonym przepływem krwi w narządzie rodnym.

Często dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, bardzo charakterystyczne dla ciąży, jak wzdęcia i zaparcia, mogą powodować napięcie w podbrzuszu. Dolegliwości te ustępują najczęściej po zmianie pozycji, odpoczynku, czasem po wypróżnieniu.

Skurcze macicy: jak je rozpoznać?

Rzadziej, przyczyną dolegliwości są skurcze macicy. Charakteryzują się one bezbolesnym napinaniem mięśnia macicy, które odczuwane jest przez ciężarną, jako twardnienie brzucha, czasem z towarzyszącym uczuciem parcia na mocz. W zasadzie, skurcze te mogą pojawiać się już od 20 tygodnia ciąży, choć najczęściej, występują dopiero po 28 tygodniu ciąży. Dopóki ich częstotliwość nie jest większa niż kilka – kilkanaście razy na dobę, nie mają regularnego charakteru oraz nie wpływają na stan szyjki macicy w badaniu ginekologicznym, nie ma powodów do obaw.

Skurcze przepowiadające: jak je rozpoznać?

Skurcze przepowiadające są nazywane skurczami Braxtona-Hicksa, choć fizjologicznie występuje znacznie więcej ich odmian. Poza tym, że nie mają one regularnego charakteru, są krótkotrwałe i występują najczęściej w trakcie odpoczynku, nie będą w istotny sposób wpływały na skracanie się szyjki macicy w ciąży.

Skurcze macicy w ciąży, występujące regularnie z dużą częstotliwością, mogą świadczyć o ryzyku porodu przedwczesnego i wymagać wówczas hospitalizacji oraz odpowiedniej terapii hamującej poród.

Przypadki wymagające pilnej konsultacji

Kiedy wskazana jest pilna konsultacja w Izbie Przyjęć, w przypadku skurczów lub bólu brzucha w ciąży?

Zachowaj szczególną ostrożność, jeśli:

• skurczom lub bólowi brzucha towarzyszy krwawienie z dróg rodnych;
• występują dolegliwości przy oddawaniu moczu;
• pojawia się ból w okolicy krzyżowej kręgosłupa nieznany dotychczas ciężarnej;
• brzuch wydaje się być nieustająco twardy;
• pojawia się rzadka, przezroczysta, różowa lub inna nietypowa wydzielina w pochwie;
• ból zlokalizowany jest pod żebrami i towarzyszy mu ból głowy, zaburzenia widzenia, obrzęki twarzy, dłoni i stóp;
• występuje gorączka;
• ból brzucha jest silny i nie ustępuje po odpoczynku;
• na wczesnym etapie ciąży, silny ból brzucha występuje po jednej stronie.

W razie wystąpienia takich objawów, konieczne jest badanie ginekologiczne i ocena dobrostanu płodu. W zależności od wyników, podejmuje się decyzję o konieczności ewentualnej hospitalizacji.

Spokojna i czujna obserwacja 

Okres ciąży, bywa dla przyszłych rodziców czasem ekscytacji i oczekiwania, mieszających się z obawą przed nowymi wyzwaniami rodzicielstwa, ale też z dużym lękiem o potomstwo. Naturalnym jest wsłuchiwanie się wówczas w swoje ciało i odnajdywanie różnych zjawisk w nim zachodzących. 

Warto jednak, do tych doświadczeń i zjawisk podchodzić ze spokojem i czujną obserwacją, ucząc się przy okazji jak je odpowiednio rozpoznać, zanim nakręci się niepotrzebną spiralę lęku, a wszelkie wątpliwości i obawy omawiać na bieżąco z lekarzem prowadzącym ciążę.