Samodzielny maluch: od kiedy dziecko może zostać samo w domu?
W życiu każdej rodziny prędzej czy później przychodzi czas, w którym okoliczności zmuszają rodziców do przemyśleń na temat tego, od ilu lat dziecko może zostać samo w domu. Czy w Polsce są jakieś prawne ograniczenia, które mówią o tym, w jakim wieku dziecko może zostać samo domu?
Na co zwrócić uwagę kiedy rozważamy, czy to już czas, aby nasza pociecha mogła choć na chwilę zostać w domu bez nadzoru? Od ilu lat można zostawiać dziecko samo w domu — w tym artykule poruszamy prawne oraz praktyczne aspekty tego zagadnienia.
W jakim wieku dziecko może zostać samo w domu, co na ten temat mówi polskie prawo?
To, w jakim wieku dziecko może zostać samo w domu, regulują przepisy kodeksu wykroczeń oraz kodeksu cywilnego. Także zapis z ustawy o świadczeniach ZUS może sugerować rodzicom, jak ustawodawstwo w Polsce odnosi się do kwestii: od ilu lat można zostawiać dziecko samo w domu.
Według art. 106 Kodeksu wykroczeń, bez opieki nie wolno zostawiać dziecka, które nie ukończyło jeszcze 7 roku życia. Za takie wykroczenie popełnione przez zaniechanie, grozi opiekunom prawnym kara grzywny lub nagana. Kodeks wykroczeń wskazuje więc, od ilu lat dziecko może zostać samo w domu — zgodnie z art. 106, dopiero 7-latek jest w stanie rozpoznać oraz obronić się przed niebezpieczeństwem, dlatego może bez nadzoru przebywać w okolicznościach potencjalnie niebezpiecznych dla zdrowia człowieka.
Przepisy kodeksu cywilnego także mogą sugerować rodzicom, od ilu lat można zostawiać dziecko samo w domu. W świetle Kodeksu Cywilnego, 13-latek zyskuje ograniczoną zdolność do czynności prawnych, a tym samym, w świetle prawa, może już ponosić pełniejszą odpowiedzialność za swoje decyzje.
W jakim wieku dziecko może zostać samo w domu — ustawa o świadczeniach ZUS także stanowi prawną wskazówkę dla rodziców. Kiedy dziecko jest zdrowe, jednak nie może uczęszczać do żłobka, przedszkola lub szkoły z powodu jej nagłego zamknięcia, zasiłek opiekuńczy z ZUS przysługuje rodzicom z tytułu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem do lat 8. Można więc domniemywać, że według ustawy o świadczeniach ZUS, przed ukończeniem 8 roku życia dziecko nie powinno pozostawać w domu bez opieki.
Od ilu lat dziecko może zostać samo w domu: czy aspekt prawny to jedyny wyznacznik?
Kiedy zastanawiamy się, w jakim wieku dziecko może zostać samo w domu, aspekt prawny powinien być tylko jednym z wyznaczników.
Ekspert radzi
Wiele 7-latków, czy 8-latków w opinii swoich rodziców nie jest jeszcze gotowych, na samodzielne zostanie w domu. Co więcej, nawet starsze dzieci mogą nie być na to gotowe pod względem dojrzałości psychiczno-emocjonalnej. To, od ilu lat można zostawiać dziecko samo w domu, jest więc kwestią bardzo indywidualną, którą rodzice powinni określać, kierując się nie tylko przepisami prawa, ale przede wszystkim własną oceną gotowości dziecka na pozostanie w domu bez nadzoru.
Oprócz kalendarzowego wieku swojej pociechy, na co jeszcze warto zwrócić uwagę, oceniając czy dziecko może zostać samo w domu?
- Czy dziecko chętnie współpracuje z rodzicami, jest świadome zasad bezpieczeństwa w domu?
- Obsługa telefonu komórkowego oraz podstawowe numery służby ratunkowych:
Zastanawiając się, w jakim wieku dziecko może zostać samo w domu, pamiętajmy, że powinien być to moment w którym dziecko powinno już znać numery do służb ratunkowych, sprawnie korzystać z telefonu i mieć świadomość, do kogo może zwrócić się w razie jakichkolwiek trudności.
- Czy dziecko jest wyjątkowo skłonne do ryzyka i łamania zasad ustalanych przez rodziców?
- Czy rodzice mogą polegać na dziecku, czy mają do niego zaufanie?
Oczywiście nawet najbardziej rozsądne dzieci od czasu do czasu psocą i robią coś wbrew woli rodziców, jednak w większości przypadków mama i tata instynktownie czują, w jakim wieku dziecko może zostać samo w domu.
Od ilu lat można zostawiać dziecko samo w domu: na co zwrócić uwagę?
Już wiemy, że kwestia, od ilu lat dziecko może zostawać samo w domu, jest regulowana zarówno przepisami prawa, jak i powinna podlegać indywidualnej ocenie rodziców. Jeśli jednak zdecydujemy, że nadszedł moment, kiedy nasza pociecha na chwilę może zostać w domu bez opieki, warto się do tego odpowiednio przygotować.
Ekspert radzi
Kiedy pierwszy raz planujemy zostawić dziecko samo w domu, warto kilka razy przećwiczyć z nim schemat postępowania w trudnych/nagłych sytuacjach oraz przygotować awaryjną listę pomysłów na ciekawe i bezpieczne zabawy, które pomogą umilić czas pod nieobecność rodziców.
Jak przygotować dziecko do pozostania w domu?
- Dokładnie omawiamy z dzieckiem zasady, jakie panują w domu pod nieobecność rodziców. Najważniejsze kwestie, w tym numer kontaktowy do rodziców i służb ratunkowych, można rozrysować/rozpisać z dzieckiem na kartce i zostawić ją w widocznym miejscu.
- Zostawiamy dziecku naładowany telefon lub smartwatch, w którym instalujemy aplikację alarmową (pokażmy dziecku, jak w razie potrzeby z niej skorzystać).
- Dokładnie wyjaśnijmy dziecku, ile nas nie będzie i zaproponujmy, co ciekawego może robić pod naszą nieobecność. Naszykujmy coś do picia i jedzenia (zimą w termosach można zostawić ciepłą herbatę/kakao oraz obiad).
- Zamknijmy drzwi na klucz, ale zostawmy drugi klucz dziecku, aby w razie nagłej konieczności mogło bezpiecznie wydostać się na zewnątrz.
- Poinstruujmy, aby dziecko nie otwierało drzwi nieznajomym.
- Na wszelki wypadek należy zabezpieczyć przedmioty takie jak m.in.: detergenty, butelki z alkoholem, noże i nożyczki, zapalniczki, kuchenkę (w niektórych modelach można włączyć blokadę rodzicielską). W oknach można zawczasu zamontować zamki/blokady.
- Jeśli mamy zaufanych sąsiadów, poinformujmy ich, w jaki dzień i na jak długo dziecko zostanie samo w domu. Swojej latorośli wyjaśnijmy, że w razie potrzeby może zapukać/zadzwonić do sąsiada lub sąsiadki.
Już wiemy, od ilu lat dziecko może zostawać samo w domu i oczywiście zakładamy, że pod naszą nieobecność nic mu się nie stanie. Pamiętajmy, by stosować takie rozwiązanie, kiedy dziecko zostanie samo w domu tylko w wyjątkowych sytuacjach. Warto, ucząc dziecka samodzielności, robić to etapowo i zaczynać od krótszych okresów nieobecności, aż do docelowej.
Autor
