Rola taty w życiu dziecka: w jakim wieku dziecko najbardziej potrzebuje ojca?

23 czerwca 2023
Reklama

Wielu rodziców zastanawia się, w jakim wieku dziecko najbardziej potrzebuje ojca. Czasami tata jest w życiu malucha z różnych przyczyn nieobecny, a w jeszcze innych sytuacjach mężczyzna nie do końca potrafi odnaleźć się w nowej, życiowej roli taty.

W jakim wieku dziecko najbardziej potrzebuje ojca i czy można to jednoznacznie określić? W tym artykule przybliżamy rolę taty w wychowaniu i rozwoju malucha.

Dlaczego budowanie więzi taty z noworodkiem bywa trudne?

Początki ojcostwa dla jednych są całkowicie naturalne, z kolei dla innych ojców budowanie więzi z noworodkiem, a później niemowlęciem i dzieckiem, stanowi nie lada wyzwanie.

Noworodek, jako mały ssak, w pierwszych miesiącach życia jest zależny przede wszystkim od matki i pokarmu płynącego z jej piersi. Dodatkowo więź z mamą budowana jest niejako naturalnie, jeszcze w życiu prenatalnym. Często to przy mamie noworodek, a później niemowlę szybciej się uspokaja, a wręcz nie chce przebywać w objęciach nikogo innego, niż mama. Tato często ma w takiej sytuacji przeświadczenie, że jest niepotrzebny. Wraca więc do swoich spraw i pracy, a wychowanie maluszka pozostawia w rękach partnerki – czy słusznie?

W jakim wieku dziecko najbardziej potrzebuje ojca i dlaczego warto zadać sobie to pytanie już na samym początku rodzicielskiej drogi? Budowanie prawdziwej, głębokiej i trwałej więzi między tatą a dzieckiem to długotrwały proces, który swoje fundamenty powinien mieć już w okresie noworodkowym i niemowlęcym. Jak ojciec może być obecny w życiu malutkiego dziecka?

Niemowlę i tata: czy w takim wieku dziecko faktycznie potrzebuje ojca?

Ojciec poprzez czułą opiekę nad swoją partnerką i nowonarodzonym dzieckiem buduje w nich poczucie bezpieczeństwa, które jest podstawą dla tworzenia trwałych relacji w rodzinie. Spokojny, pełen miłości głos taty, dotyk jego dłoni podczas przewijania, kąpieli, czy kołysania niemowlęcia to najprostsze, a zarazem najlepsze sposoby na budowanie więzi z malutkim dzieckiem.

Justyna Hermaniuk

Psycholog w Zakładzie Wczesnej Interwencji Psychologicznej oraz Ośrodku Rehabilitacji Dziennej dla Dzieci, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Warto, aby mama zachęcała tatę do bliskości z maluszkiem, jednak bez ciągłego strofowania i patrzenia świeżo upieczonemu tacie na ręce. Sama obecność taty w domu nie wystarczy – powinien on poświęcać dziecku czas, przytulać, jeśli dziecko ma taką ochotę, czule mówić do maluszka patrząc mu w oczy, nosić na rękach i pokazywać świat ze swoich bezpiecznych, ojcowskich objęć.

W jakim wieku dziecko najbardziej potrzebuje ojca, aby prawidłowo się rozwijać?

Dzięki uważnej, czułej obecności taty niemowlę już od pierwszych miesięcy życia dostrzega, że oprócz najważniejszej na świecie mamy jest obok ktoś jeszcze, kto tak samo mocno się o niego troszczy. Dzięki temu dziecko łatwiej i śmielej otwiera się na świat oraz innych ludzi, a to z kolei stanowi podwaliny dla prawidłowego rozwoju psychomotorycznego i emocjonalno-społecznego.

W jakim wieku dziecko najbardziej potrzebuje ojca i jak jego obecność wpływa na rozwój maluszka?

Tata w życiu dziecka jest ważny zawsze, ale szczególnie jego zaangażowanie zyskuje na znaczeniu w okolicach pierwszych urodzin malucha. Dziecko w tym czasie staje się ciekawsze świata, bardziej sprawne motorycznie i żądne nowych przygód. Ojciec stosunkowo częściej niż opiekuńcza mama zachęca dziecko do próbowania nowych rzeczy m.in. do wspinania się, skakania i radosnych ,,wygibasów”, podczas których maluch chce mieć poczucie, że tata czuwa i zawsze pomoże wyjść z każdej opresji.

Dziecko na każdym etapie rozwoju potrzebuje nowych wyzwań, opartych na silnym poczuciu bezpieczeństwa – to właśnie wspaniale potrafi zapewnić maluszkowi tata.

Czy to, w jakim wieku dziecko potrzebuje ojca przekłada się na rozwój i osiągnięcia malucha?

Badania pokazują, że dzieci zaangażowanych, prawdziwie obecnych ojców wyprzedzają w rozwoju dzieci, których tatusiowie z różnych przyczyn nie poświęcają im wystarczająco dużo uwagi. Takie maluchy nie tylko rozwijają się lepiej pod kątem motorycznym, ale także mają mniej problemów w nawiązywaniu relacji z rówieśnikami. Co więcej, to ojciec jest statystycznie częściej postrzegany przez dziecko jako wzór siły i przykład w pokonywaniu życiowych trudności.

Autorytet i wsparcie moralne ojca pomagają dziecku kształtować wytrwałość w dążeniu do celu, budować pewność siebie i umiejętność radzenia sobie z porażkami. Dostrojone, ale też pozytywne kierowanie dzieckiem w procesie wychowania stosowane przez ojca sprawia, że w przyszłości dziecku łatwiej będzie dokonywać słusznych wyborów.

W jakim wieku dziecko najbardziej potrzebuje od ojca wzorców zachowań rodzinnych i społecznych? 

Od wczesnego okresu niemowlęcego dziecko uczy się poprzez obserwację ojca oraz matki – ich relacji, sposobów komunikacji i radzenia sobie z emocjami.

Justyna Hermaniuk

Psycholog w Zakładzie Wczesnej Interwencji Psychologicznej oraz Ośrodku Rehabilitacji Dziennej dla Dzieci, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

To jak tata odnosi się do mamy, pozostałych członków rodziny oraz innych osób, buduje w dziecku obraz dorosłego mężczyzny i jego roli w rodzinie i w społeczeństwie. Ten obraz ojca – wzoru mężczyzny, będzie towarzyszyć dziecku w dalszych latach życia niezależnie od tego, czy dziecko jest chłopcem, czy dziewczynką.

Same słowa i ojcowskie rady nie wystarczą, gdyż tata powinien dawać dziecku przykład przede wszystkim swoim postępowaniem. Tak więc w jakim wieku dziecko najbardziej potrzebuje ojca i kiedy można ewentualnie umocnić tę więź?

W jakim wieku dziecko najbardziej potrzebuje ojca i czy można nadrobić stracony czas w relacji z maluchem?

Na poprawę relacji z drugim człowiekiem, w tym z dzieckiem, nigdy nie jest za późno. Co prawda straconego czasu nie można cofnąć, ale jeśli z jakiś przyczyn tato nie był wystarczająco obecny w życiu małego dziecka, poprzez swoją uważną obecność i realne zainteresowanie, ojciec może zbudować z dzieckiem relację na każdym etapie życia. Zazwyczaj wymaga to czasu i ogromu zaangażowania nie tylko przez jakiś czas, ale już na stałe.

W razie dużych problemów w próbie budowania relacji ojca z dzieckiem, zawsze można udać się po pomoc do doświadczonego psychologa.

Odpowiedź na pytanie w jakim wieku dziecko najbardziej potrzebuje ojca, nie może być jednoznaczna, ponieważ prawdziwie obecny tata jest dla dziecka ważny, a wręcz niezbędny do prawidłowego rozwoju na każdym, nawet najwcześniejszym etapie życia. Rola i znaczenie ojca w życiu dziecka w naturalny sposób ewoluują wraz z rozwojem i dorastaniem dziecka oraz wraz rozwojem ojca – jako człowieka, mężczyzny i równocześnie taty.

Dziecko potrzebuje ojca, ale co zrobić, kiedy z jakiś przyczyn go brakuje? 

Zdarzają się sytuacje, w których kontakt dziecka z ojcem zostaje w różnym stopniu ograniczony np. w przypadku rozwodu rodziców, lub kiedy ojciec stosuje wobec rodziny przemoc psychiczną lub fizyczną i zostaje pozbawiony praw rodzicielskich. W takim przypadku odpowiedź na pytanie, w jakim wieku dziecko potrzebuje ojca wciąż pozostaje aktualna – tak naprawdę zawsze.

Dziecku trudno na własną rękę wypełnić pustkę po brakującym tacie i często nie do końca rozumie, dlaczego ojca w jego życiu nie ma. To może rodzić u dziecka m.in. frustrację, poczucie winy, żal, a nawet prowadzić do depresji, zaburzeń odżywiania, czy problemów z nauką i zachowaniem. Dlatego mama i pozostali członkowie rodziny powinni udzielić dziecku odpowiedniego wsparcia.

Jeśli rodzina samodzielnie nie potrafi uporać się z tego typu trudnościami, powinna zasięgnąć pomocy psychologa dziecięcego lub specjalizującego się w terapii rodzin.

 

Autor

Justyna Hermaniuk

Psycholog w Zakładzie Wczesnej Interwencji Psychologicznej oraz Ośrodku Rehabilitacji Dziennej dla Dzieci, Instytut Matki i Dziecka

Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję