Dobór odpowiedniego obuwia dla dziecka nierzadko jest dla rodziców wyzwaniem – spowodowane jest to głównie faktem, że obecnie rynek oferuje nam mnogość modeli, kolorów, rodzajów dostępnego obuwia. Choć aspekt estetyczny jest ważny (szczególnie u dzieci starszych, które w tym wyborze czynnie uczestniczą), jest kilka elementów, o których warto pamiętać. W obuwiu nasze pociechy spędzają wiele czasu, więc należy potraktować je jako inwestycję w prawidłowy rozwój. Jakie buty dla niemowlaka, a jakie dla rocznego dziecka? Jaki rozmiar buta dla dziecka będzie odpowiedni na początek? Czy należy kupować buty o większym rozmiarze, czy raczej dopasowane? Odpowiadamy!
Jakie buty dla dziecka, czyli 10 zasad doboru obuwia
- Prawidłowo dobrany rozmiar to podstawa (w dalszej części tekstu podpowiemy, jak dobrać rozmiar buta dla dziecka). O tym, jak szybko rośnie stopa dziecka, każdy rodzic przekonuje się, jak tylko zacznie kupować mu buty. Dlatego co kilka tygodni sprawdzaj, czy buty Twojej pociechy nie są za małe. Stopy rosną w szybkim tempie – dziecku w wieku przedszkolnym warto sprawdzać rozmiar nawet co 3 miesiące, chyba, że wcześniej zgłosi dyskomfort lub uwieranie stopy w bucie.
- Zapiętek buta powinien być sztywniejszy, niż pozostałe elementy buta, jednak musi uginać się pod naciskiem naszych palców – wówczas będzie stabilizował piętę jednocześnie pozwalając na jej ruch w trakcie chodu, biegu i zabawy. U dzieci zdrowych nie ma potrzeby zabudowywania “kostki” butem (tzw. buty z wysoką cholewką).
- Zwróć uwagę na podeszwę – przy próbie skręcania podeszwy w różnych kierunkach powinna się poddawać temu ruchowi bez większego trudu z naszej strony. Podeszwa buta powinna zginać się w ⅓ długości (od strony palców) aby umożliwić dziecku przetaczanie stopy w prawidłowym mechanizmie.
- Odpowiednio szeroki czubek buta jest istotny, aby palce mogły swobodnie pracować i nie były uciskane. Wysokość przestrzeni pomiędzy podeszwą a sklepieniem buta również nie pozostaje bez znaczenia – u dzieci z nieco tęższymi stopami warto rozważyć zapięcie na rzepy pozwalające na regulację.
- Wkładka profilowana do buta nie jest potrzebna – chyba, że specjalista zleci inaczej. Zadaniem obuwia jest ochrona stóp przed środowiskiem zewnętrznym (wysoką i niską temperaturą, zabrudzeniami, czynnikami mechanicznymi) jednocześnie dając stopom możliwość ruchu. Wkładka ten ruch ogranicza, a co za tym idzie, stopa, mięśnie i stawy się w niej znajdujące, nie mają szansy pracować prawidłowo.
- Gładkie wnętrze buta – wszelkiego rodzaju szwy, zagięcia materiału będą drażniły wrażliwą stopę dziecka. Zwróć na to szczególną uwagę, gdy wydaje się, że rozmiar obuwia dobrany jest prawidłowo, a mimo to dziecko podczas mierzenia zgłasza dyskomfort.
- Pamiętaj, że buty powinny być lekkie i wykonane z oddychających materiałów. Ciężkie obuwie będzie prowokowało wadliwe ustawienie kończyn dolnych podczas chodu (np. chodzenie ze stopami ustawionymi do środka).
- Buty dla dziecka powinny być nowe. Każdy z nas ma swój indywidualny stereotyp chodu i charakterystyczny sposób poruszania się. Dlatego też buty używane wcześniej przez starsze rodzeństwo czy koleżankę/kolegę, pomimo pasującego rozmiaru, mogą mieć pewne cechy zużycia i prowokować wadliwe ustawienie stóp w bucie.
- Sznurowane, na rzepy czy wsuwane? Jeśli dziecko nie opanowało jeszcze wiązania sznurówek, warto wybrać buty zapinane na rzepy lub wsuwane. Przy tęższych stopach wybierz model buta z dłuższymi rzepami, Pamiętaj, że włączając dziecko w czynności dnia codziennego takie jak zakładanie i zdejmowanie butów, uczymy je samodzielności.
- Buty to nie wszystko! Gdy tylko warunki na to pozwalają, zapewnij dziecku możliwość chodzenia boso po różnych fakturach takich jak miękki piasek, ziemia, trawa, dywan, śliska podłoga, szorstkie płytki. Maluchy poprzez receptory czuciowe w stopach odkrywają świat, różne temperatury i powierzchnie co pozytywnie wpływa na kształtowanie prawidłowej postawy ciała.
Jakie buty dla niemowlaka?
O pierwszych butach dla malucha niektórzy rodzice zaczynają myśleć zaraz po jego urodzeniu. Często pytają, jakie buty dla niemowlaka wybrać. Takie obuwie należałoby raczej nazwać ochraniaczami lub ocieplaczami stóp, ew. czysto dekoracyjnym elementem ubioru, nie służy bowiem de facto ochronie stóp w kontakcie z podłożem. Dopóki dziecko nie zacznie stawiać kroków samodzielnie, stąpać po twardym gruncie i wychodzić na zewnątrz, obuwie naprawdę nie jest mu potrzebne – wręcz przeciwnie, małe stopy powinny mieć jak najwięcej swobody, aby poznawać świat i zdobywać doświadczenia sensoryczne. Jeżeli już decydujemy się na buty dla niemowlaka, czyli tzw. niechody – pamiętajmy, żeby maluch nie przebywał w nich zbyt długo. Powinny być miękkie i wykonane z najwyższej jakości atestowanych surowców, ponadto w żadnym wypadku nie mogą dziecka uciskać, czy uwierać.
Jakie buty dla dziecka, które zaczyna chodzić?
Wiemy już zatem, jakie buty dla niemowlaka można brać pod uwagę – pamiętając, że nie są niezbędne, dopóki dziecko leży, siedzi czy raczkuje. Również przy pierwszych próbach stania na nóżkach, czy stawianiu pierwszych kroków w domowym zaciszu, bez butów maluchowi będzie łatwiej wyczuć podłoże i utrzymać równowagę. Co innego, gdy nasza pociecha na dobre zacznie chodzić samodzielnie – wtedy bez butów ani rusz! Na tym etapie obuwie jest potrzebne do wychodzenia na zewnątrz, dla ochrony stopy przed chłodem i zabezpieczenia w kontakcie z twardym podłożem. Od tego, jakie buty dla dziecka, które zaczyna chodzić, wybierzemy, będzie zależeć jego zdrowie i prawidłowy rozwój. Warto zatem pamiętać o wszystkich powyższych zasadach, zwracając szczególną uwagę na stabilizację pięty, elastyczność podeszwy i miejsce na palce.
Jakie buty dla rocznego dziecka?
Jeżeli zastanawiasz się, jakie buty dla rocznego dziecka wybrać, odpowiedz sobie na pytanie, czy Twoja pociecha jest już w stanie chodzić samodzielnie. Dzieci rozwijają się w różnym tempie – zdrowe dziecko ma czas na nabycie tej umiejętności do 18 miesiąca życia. Roczny maluch, który zaczął już stawiać pierwsze kroki, będzie potrzebował butów, jeśli wychodzimy z nim na zewnątrz. Dobre buty dla rocznego dziecka muszą być na pewno łatwe do wkładania i zdejmowania, ale przede wszystkim zabezpieczać stopy, nie utrudniając ruchomości – od tego zależy bowiem prawidłowy ich rozwój.
Osobnym zagadnieniem jest kupowanie małym dzieciom kapci. Czy rzeczywiście ich potrzebują, a jeśli tak, to jakie kapcie dla rocznego dziecka są odpowiednie? Specjaliści są zgodni, że w warunkach domowych lepsze są antypoślizgowe skarpetki. Co jednak w sytuacji, gdy noszenie kapci jest konieczne, np. w żłobku?
Szukajmy kapci, które spełniają wszystkie wymienione wyżej kryteria, zwracając uwagę na elastyczną podeszwę i wykonanie z oddychającego materiału. Aby wkładanie i zdejmowanie nie sprawiało maluchowi problemów, można zdecydować się na kapcie wsuwane. Zastanawiając się, jakie kapcie dla rocznego dziecka wybrać, rodzice często rozważają zakup obuwia profilaktycznego, chcąc uchronić malucha przed wadami stóp. Niestety, efekt może być dokładnie odwrotny, dlatego dziecko nie powinno nosić tego rodzaju kapci bez konsultacji ze specjalistą i wyraźnych wskazań medycznych.
Jak dobrać rozmiar buta dla dziecka?
Oto kilka praktycznych wskazówek, które pomogą prawidłowo dobrać rozmiar buta dla dziecka.
1). Jeśli kupujesz buty dla dziecka samodzielnie lub decydujesz się na zakup przez internet, wykonaj obrys bosych stóp pociechy na kartonie (koniecznie w pozycji stojącej, z równomiernym obciążeniem obu stóp). Następnie zmierz:
- długość wkładki – od czubka najdłuższego palca do pięty
- szerokość wkładki – najszersze miejsce na kartoniku.
Do zmierzonej długości należy dodać około 5 mm. Dzięki temu stopa będzie swobodnie pracować w bucie.
2). Pamiętaj, żeby wziąć pod uwagę, jak szybko rośnie stopa dziecka – jest to około 1,5 mm/miesiąc u maluchów rozpoczynających chodzenie i około 1mm/miesiąc u dzieci starszych. Jeśli nie chcesz, aby buty po miesiącu trafiły na dno szafy, warto dodać kolejne 5 mm zapasu do długości obrysu stopy.
BRAWO! Wiesz już, jakie wymiary powinna mieć wkładka buta dla Twojej pociechy. Wykorzystaj powyższe pomiary do zakupu butów w internecie, sprawdzając opis producenta lub zabierz ze sobą do sklepu wycięte kartoniki (powinny mieścić się w bucie, który planujesz zakupić). Idealnie byłoby, gdyby dziecko udało się do sklepu z Tobą i zmierzyło kilka dostępnych par butów.
3) Dobrze jest, by dziecko przetestowało buty w ruchu, a nie wyłącznie biernie stojąc – zachęć je do przejścia się w nowym obuwiu, kilku podskoków, przysiadów. Jeśli zgłasza dyskomfort w ruchu, buty zsuwają się ze stóp, bądź widzisz, że Twoja pociecha nie porusza się w nich swobodnie, warto rozważyć zmianę rozmiaru.
4) Dziecko zawsze powinno mierzyć oba buty – zdarza się, że jedna stopa nieznacznie różni się od drugiej.
5) Warto wybierać takie obuwie, aby dziecko potrafiło samodzielnie i bez trudu je zakładać i zdejmować – jeśli Twój maluch nie opanował jeszcze umiejętności wiązania, wybierz buty na rzepy.
Jaki rozmiar buta dla rocznego dziecka?
Jaki rozmiar buta dla rocznego dziecka będzie najlepszy? Sposobem na prawidłowy wybór rozmiaru jest wspomniane wcześniej obrysowanie stopy stojącego dziecka na kartce i przyłożenie wyciętego rysunku do wkładki z buta. Metoda na tzw. patyczek, czyli wkładanie do bucika patyczka przyciętego na długość dziecięcej stopy, nie jest zalecana, ponieważ nie uwzględnia szerokości stopy.
Obrysowanie stopy malucha przy jej równomiernym obciążeniu (w pozycji stojącej) to najlepsza odpowiedź na pytanie, jak dobrać rozmiar buta dla dziecka. W ten sposób możemy sprawdzić rozmiar buta dla dziecka 8-miesięcznego, 9-miesięcznego, czy nawet rocznego. Jednak należy to traktować jako wstępną selekcję wymiarów. Bardzo ważne jest, by dziecko przymierzyło buty w wybranych rozmiarach. Niestety, mierzenie całych butów w przypadku najmłodszych dzieci nie zda tutaj egzaminu, ponieważ maluch nie jest w stanie określić, czy rozmiar buta jest dla niego odpowiedni, czy nie. W tym przypadku przyda się tu wyjmowana wkładka – poprzez przyłożenie do niej stopy dziecka można sprawdzić, czy but jest za duży, za mały, czy w sam raz.
Co więcej, niektóre sklepy z obuwiem dla dzieci oferują sprawdzenie rozmiaru za pomocą przyrządów do mierzenia stóp i określania numeru buta. By precyzyjnie dobrać rozmiar buta dla dziecka, jeden z producentów stworzył wzorniki z odkrytym przodem – dzięki czemu dokładnie widać w nich ułożenie palców. Dlatego warto pytać sprzedawców o dostępne udogodnienia przy sprawdzaniu rozmiaru buta u dziecka.
Dlaczego odpowiedni rozmiar buta dla dziecka jest tak ważny?
Dopasowanie obuwia dla malca to nie lada wyzwanie, jednak dlatego tak ważne jest, by proces ten wykonać prawidłowo. Buty mają bowiem ogromny wpływ na rozwój stopy maluszka! Źle dopasowany rozmiar może powodować ból, napięcie mięśniowe, a z czasem nawet deformację stópki. Wybierając więc obuwie dla dziecka, warto wziąć pod uwagę nie tylko wygodę, ale także zdrowie maluszka.
Ponadto, niezależnie od wieku, naszym pociechom kupujmy buty, które rzeczywiście są im potrzebne. Mając świadomość, jak szybko rośnie stopa dziecka i jak ważny jest dobór właściwego obuwia, warto poświęcić czas na znalezienie dobrego produktu – to inwestycja w zdrowie i prawidłowy rozwój.
Autor: mgr Klaudia Wyszyńska, specjalista fizjoterapii pediatrycznej, pracuje w Ośrodku Rehabilitacji Dziennej Instytutu Matki i Dziecka.
