Czy wybielanie zębów jest bezpieczne?

13 lipca 2022
Reklama

Czy wybielanie zębów jest szkodliwe? Jak bezpiecznie wybielić zęby w domu i czy jest to możliwe z wykorzystaniem tzw. domowych sposobów na białe zęby? A może lepiej udać się na wybielanie zębów do dentysty – czy warto jednak zainwestować kilkaset złotych w taki zabieg? Jak długo utrzymuje się efekt wybielania w gabinecie stomatologicznym i czy wybielanie zębów niszczy szkliwo? W tym artykule opisujemy fakty i mity na temat bezpiecznego wybielania zębów.

Co wpływa na kolor zębów?

Nie każdy z nas jest obdarzony przez naturę śnieżnobiałym uśmiechem. Jednak niemal każdy postrzega piękne zęby jako swoją najlepszą wizytówkę i synonim atrakcyjności. Zanim odpowiemy na pytanie jak bezpiecznie wybielić zęby, warto jednak zastanowić się, skąd w ogóle biorą się przebarwienia i nieatrakcyjny odcień naszego uzębienia. Za kolor zębów jest odpowiedzialne zarówno zabarwienie szkliwa, jak i samej zębiny, w której odkładają się długołańcuchowe, organiczne związki zwane chromatoforami. To, że nasze zęby nie są idealnie białe, może być uwarunkowane wieloma czynnikami, m.in.:

Czynniki genetyczne

Kondycja i kolor szkliwa oraz zębiny bardzo często są dziedziczone, tak samo jak podatność zębów na tworzenie się osadów nazębnych. To sprawia, że zęby każdej osoby mogą reagować odmiennie na poszczególne metody wybielania.

Styl życia

Tutaj można wymienić: palenie wyrobów tytoniowych, spożywanie dużej ilości kawy, herbaty i czerwonego wina oraz żywności bogatej w dodatki barwiące np. koszenilę (barwniki są powszechnie stosowane m.in. w jogurtach czy słodyczach).

Zażywanie niektórych leków

Np. długotrwała suplementacja żelaza, leków zawierających tetracykliny, czy przewlekłe stosowanie płukanek z chlorheksydyną.

Starzenie się organizmu

Z wiekiem szkliwo ulega ścieńczeniu, jest mniej przejrzyste i bardziej podatne na gromadzenie osadów. Wraz z upływem czasu wzrasta także poziom akumulujących się w zębinie barwnych chromatoforów

Higiena jamy ustnej

Zaniedbania w higienie jamy ustnej oraz nieregularne wizyty u dentysty znacząco wpływają na ogólną kondycję zębów, w tym na gromadzenie się na ich powierzchni ciemnych osadów oraz tworzenie ubytków. Na barwę danego zęba może również wpłynąć leczenie endodontyczne (kanałowe).

Warto również wspomnieć, że na kolor naszych zębów wpływa przede wszystkim… padające na nie światło oraz najbliższe otoczenie, które niejako stwarza kontrast lub podbicie barwy naszego szkliwa i zębiny. To dlatego najprostszą i najmniej inwazyjną metodą na delikatną korektę postrzegania barwy naszych zębów będzie odpowiedni dobór koloru szminki, makijażu czy ubioru – barwy komplementarne będą się bowiem wzajemnie wzmacniać np. brzoskwiniowe czy brązowe kolory będą podbijać żółty odcień zębów, natomiast fiolet uwypukli ich szare zabarwienie.

Na czym polega bezpieczne wybielanie zębów?

W walce o śnieżnobiały uśmiech możemy wyróżnić dwie grupy działań, stosowanych zarówno w gabinetach stomatologicznych, jak i podczas bezpiecznego wybielania zębów w domu.

Czynności oczyszczające zęby

Pierwszą grupę stanowią czynności oczyszczające zęby, skupiające się na usunięciu ze szkliwa z wszelkich osadów i przywróceniu zębom ich naturalnej barwy. Można je podzielić na profesjonalne zabiegi wykonywane w gabinecie dentystycznym, oraz czynności wykonywane w domu z pomocą preparatów drogeryjnych i aptecznych.

Czynności wybielające zęby

Takie, które zawsze przebiegają z wykorzystaniem środka chemicznego: nadtlenku wodoru lub nadtlenku karbamidu (który w reakcji z wodą rozkłada się na nadtlenek wodoru i mocznik). Wybrany środek chemiczny przenika wgłąb zęba i rozbija długie wiązania barwnych chromatoforów, przez co zęby stają się wyraźnie bielsze. Działanie preparatu chemicznego często jest wzmacniane za pomocą energii świetlnej (np. lampa, laser) i/lub cieplnej.

Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1223/2009 dotyczącym produktów kosmetycznych, do bezpiecznego wybielania zębów w domu dopuszczone są jedynie preparaty zawierające do 0,1% nadtlenku wodoru (i odpowiednio 0,3% nadtlenku karbamidu). Wyższe stężenia tych substancji są zarezerwowane wyłącznie do profesjonalnego użytku w gabinetach stomatologicznych.

Jak bezpiecznie wybielić zęby: preparaty i zabiegi oczyszczające szkliwo

Do użytku domowego:

Pasty wybielające

Ich działanie opiera się głównie na mechanizmie abrazyjnego (czyli mechanicznego, ściernego) usuwania osadów, które gromadzą się na szkliwie. Pasty do zębów rekomendowane do codziennej higieny jamy ustnej powinny posiadać stopień ścierności na poziomie 30-70 RDA (zgodnie z normą norma ISO 11609:1995). W wybielających pastach do zębów wartość RDA często przekracza 100, dlatego uważane są one za bardzo abrazyjne, a tym samym skutecznie usuwające niektóre z barwnych osadów nazębnych. Czy wybielanie zębów niszczy szkliwo?

Alicja Zawiślak

Lekarz stomatolog, Specjalista ortodonta, Biolog molekularny, p.o. Kierownika Zakładu Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Jeśli codzienne, przez długi czas będziemy używać past wybielających o wysokim wskaźniku RDA możemy doprowadzić do powstania mikrouszkodzeń szkliwa, nadwrażliwości i bólu zębów oraz sprawić, że będą bardziej podatne na próchnicę. Połączenie pasty o wysokiej ścierności wraz z nieprawidłową techniką szczotkowania (poziome ruchy i zbyt duży nacisk szczoteczki) mogą doprowadzić do powstania ubytków klinowych szkliwa. Warto również zdawać sobie sprawę, że pasty wybielające nie wybielają szkliwa, ale pomagają przywrócić mu naturalny odcień, utracony na przestrzeni czasu przez spożywanie barwiących produktów spożywczych m.in. kawy, herbaty czy palenia papierosów. Pasty wybielające o wysokim wskaźniku RDA stosujemy więc max. 1-2 razy w tygodniu.

Płukanki do jamy ustnej

Na półkach drogerii oraz aptek możemy spotkać również płyny do płukania ust, sygnowane napisem: ,,wybielające”. Ich działanie opiera się jednak głównie na zapobieganiu krystalizacji osadów na powierzchni zębów. Dlatego faktycznie, tego typu płukanki mogą pomóc w profilaktyce tworzenia się nowych przebarwień nazębnych sprawiając, że zęby na dłużej pozostaną białe. Jednak sam płyn do płukania ust nie wybieli naszych zębów.

W gabinecie stomatologicznym:

Scaling (ultradźwiękowe usuwanie kamienia nazębnego), polerowanie oraz piaskowanie zębów (usuwanie osadu za pomocą strumienia drobin krzemionki) to profesjonalne i bezpieczne zabiegi, na które warto regularnie wybierać się do swojego dentysty, jeśli chcemy zadbać nie tylko o zdrowie, ale także ładny odcień naszych zębów. Już samo usunięcie osadów ze szkliwa pomoże rozjaśnić zęby, stanowiąc dla wielu pacjentów bardzo satysfakcjonujący efekt.

Czy warto wybrać wybielanie zębów u dentysty?

Z pewnością taki zabieg przeprowadzony przez profesjonalistę będzie w pełni bezpieczny dla naszego szkliwa i nie doprowadzi do jego uszkodzenia. Scaling i piaskowanie zawsze wykonuje się również przed przystąpieniem do właściwego wybielania zębów, gdyż wszelkie osady i złogi stanowią blokadę dla chemicznego preparatu wybielającego.

Drogeryjne preparaty wybielające zęby: czy wybielanie zębów w domu jest szkodliwe?   

Jak już wiemy, domowe preparaty wybielające zębinę opierają się na działaniu środka chemicznego: nadtlenku wodoru lub karbamidu, w niewielkich stężeniach. Penetrują one w głąb zęba, realnie zmieniając jego zabarwienie na jaśniejsze. Na rynku dostępne są preparaty w formie m.in.:

  • przyklejanych na zęby pasków wybielających;
  • termoplastycznych szyn które wypełnia się żelem wybielającym;
  • pisaków oraz lakierów przy pomocy których pokrywa się zęby preparatem wybielającym.

Wszystkie te preparaty należy stosować zgodnie z zaleceniami producenta, jednak nawet wtedy mogą wystąpić takie niepożądane skutki uboczne jak: nadwrażliwość i ból zębów po wybielaniu, dolegliwości gastryczne oraz podrażnienie dziąseł i innych tkanek miękkich jamy ustnej.

Alicja Zawiślak

Lekarz stomatolog, Specjalista ortodonta, Biolog molekularny, p.o. Kierownika Zakładu Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Domowy preparat wybielający bardzo często ma kontakt nie tylko z powierzchnią zębów, ale również z dziąsłami. W domu trudno uzyskać wysoką precyzję aplikacji preparatu, który powinien pozostać wyłącznie na zębach. Z kolei stosowanie szyn termoplastycznych, które nie są precyzyjnie dopasowane do naszego zgryzu, może doprowadzić do zaburzenia funkcjonowania stawu skroniowo-żuchwowego, czy napięciowych bólów głowy (dlatego zaleca się jednoczasowe stosowanie takiej szyny tylko na jeden łuk zębowy).

Podsumowując – samodzielne wybielanie zębów w domu z użyciem aptecznych i drogeryjnych preparatów powinno być przeprowadzane z dużą ostrożnością i świadomością możliwych skutków ubocznych. Wszelkie wątpliwości co do stosowania tego typu środków chemicznych warto skonsultować ze swoim stomatologiem.

Domowe sposoby na wybielanie zębów: czy są bezpieczne i skuteczne?

Szorowanie zębów czystą sodą oczyszczoną lub proszkiem z węgla aktywnego czy płukanie jamy ustnej sokiem z cytryny lub octem jabłkowym może doprowadzić do podrażnienia śluzówki jamy ustnej, a nawet trwałego uszkodzenia szkliwa. Inną, powszechnie polecaną na forach internetowych metodą na bezpieczne wybielanie zębów jest ssanie oleju np. kokosowego, które co prawda nie spowoduje w jamie ustnej większych szkód, jednak nie ma działania wybielającego potwierdzonego badaniami. Jeśli zastanawiasz się, jak bezpiecznie wybielić zęby domu, zdecydowanie warto wybrać wybielające preparaty drogeryjne lub apteczne, najlepiej konsultując ich zastosowanie ze swoim dentystą.

Na co zwrócić uwagę podczas wybielania zębów w domu?

Z racji małego stężenia substancji wybielającej, drogeryjne preparaty do wybielania zębów w domu należy stosować przez dłuższy czas (w porównaniu z wybielaniem zębów w gabinecie dentystycznym). Podczas wybielania warto także unikać produktów spożywczych barwiących zęby m.in. kawy, herbaty czy barwiących owoców i warzyw.

Alicja Zawiślak

Lekarz stomatolog, Specjalista ortodonta, Biolog molekularny, p.o. Kierownika Zakładu Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Stan zębów oraz ich podatność na dany preparat wybielający może być osobniczo różna. Efekty wybielania również mogą być odmienne u poszczególnych osób. Substancje wybielające nie przenikają przez osady nazębne, dlatego po samodzielnym wybielaniu w domu, na zębach mogą pojawić się nieestetyczne plamy – warto najpierw udać się do stomatologa na ich profesjonalne czyszczenie (scaling i piaskowanie). W przypadku zaistnienia konieczności leczenia zębów u stomatologa należy poinformować go o samodzielnym wybielaniu zębów w domu. Stosowanie nadtlenku wodoru/karbamidu nawet w niewielkich stężeniach może wpłynąć bowiem na siłę wiązania wypełnień ubytków próchnicowych, które zastosuje dentysta.

Wybielanie zębów u dentysty: czy warto?

Wybielanie zębów w gabinecie stomatologicznym to metoda najbezpieczniejsza, najszybsza i najskuteczniejsza. Przede wszystkim dentyści najlepiej wiedzą jak bezpiecznie wybielić zęby i dysponują preparatami profesjonalnymi, zawierającymi wysokie stężenie nadtlenków wodoru lub karbamidu. Przez to efekt wybielania jest wyraźny i widoczny od razu po wyjściu z gabinetu. Co więcej, dentysta fachowo oceni stan uzębienia pacjenta. Pomoże także wykluczyć wszelkie przeciwwskazania do zabiegu wybielania i bezpiecznie oczyści szkliwo z osadów, przygotowując zęby do wybielania właściwego.

Na preparat wybielający oporne są plomby i licówki, które – jeśli występują w widocznym miejscu – należy wymienić na odpowiednio jaśniejsze. Tym po wybielaniu zębów, również zajmie się stomatolog. Wybielaniu nie poddają się także zęby martwe, które należy wybielić specjalnym preparatem wprowadzanym etapowo do ich wnętrza. Dentysta pomoże także wybrać najlepszą metodę wybielania, dostosowaną do stanu zdrowia oraz preferencji danego pacjenta. Czy warto wybrać wybielanie zębów u stomatologa? Zdecydowanie tak, jeśli zależy nam na pełnym bezpieczeństwie oraz pewności efektów wybielania.

Należy z dużą dawką ostrożności podchodzić do wybielania zębów w gabinetach kosmetycznych – zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej 2011/84/UE, kosmetyczki nie posiadają bowiem uprawnień do przeprowadzania wybielania zębów z użyciem produktów profesjonalnych, zawierających nawet do 6% nadtlenku wodoru. Czy wybielanie zębów u kosmetyczki zniszczy szkliwo? Niestety istnieje takie ryzyko, dlatego na tego typu zabieg lepiej udać się do dentysty.

Jak wygląda wybielanie zębów u stomatologa?

Bazując na preparatach zawierających wysokie stężenie nadtlenku wodoru lub karbamidu, stomatolodzy mogą zaproponować pacjentom kilka metod profesjonalnego i bezpiecznego wybielania zębów:

  • preparat chemiczny + lampa/laser: działanie środka wybielającego jest przyspieszane za pomocą energii emitowanej przez specjalną lampę lub laser (wybielanie laserowe trwa krócej od tego z użyciem lampy). Niektóre z preparatów używanych przez stomatologów opierają się wyłącznie na reakcji chemicznej, bez dodatkowego naświetlania. Przed przystąpieniem do wybielania, zęby są dokładnie oczyszczane z osadów. Następnie stomatolog precyzyjnie zabezpiecza dziąsła oraz usta pacjenta koferdamem – specjalną gumą, która chroni tkanki miękkie jamy ustnej przed powstaniem podrażnień. Preparat wybielający jest nakładany na zęby kilkukrotnie, a całość zabiegu trwa ok. 45 min – 1,5h (w zależności od zastosowanej metody wybielania).
  • profesjonalne wybielanie nakładkowe, pod kontrolą stomatologa: polega na przygotowaniu przez dentystę indywidualnych wycisków zębów pacjenta, na podstawie których wykonywane są szyny (nakładki) zakładane na łuki zębowe. Z racji perfekcyjnego dopasowania nie podrażniają one dziąseł i nie wpływają na biomechanikę stawu skroniowo-żuchwowego. Razem z szynami pacjent dostaje od stomatologa strzykawki wypełnione żelem wybielającym o wysokim stężeniu nadtlenku wodoru/karbamidu. Dzięki indywidualnemu instruktażowi stosowania oraz stałej opiece stomatologicznej, ten sposób wybielania zębów jest w pełni bezpieczny i skuteczny.

Alicja Zawiślak

Lekarz stomatolog, Specjalista ortodonta, Biolog molekularny, p.o. Kierownika Zakładu Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Po przeprowadzonym wybielaniu zaleca się pacjentom stosowanie tzw.,,białej diety” przez ok. 2 tygodnie. W tym czasie unikam kawy i wszystkich odmian herbaty, barwiących owoców i warzyw np. buraków czy wiśni, czerwonego wina oraz żywności zawierającej intensywne barwniki spożywcze. Ból zębów po wybielaniu opisywany jest jako przejściowa nadwrażliwość zębów, która utrzymuje się u pacjentów do 4 dni po zabiegu. Wynika ona z dużej penetracji nadtlenku wodoru w głąb zęba, co powoduje nieznaczne podrażnienie miazgi. W razie potrzeby stomatolog może przepisać pacjentowi środki łagodzące nieprzyjemną nadwrażliwość zębów. Efekt po wybielaniu zębów w gabinecie stomatologicznym utrzymuje się od 1 do 3 lat. Jest to uzależnione od stylu życia i osobniczych uwarunkowań danego pacjenta.

Przeciwwskazania do zabiegu wybielania zębów 

  • Ciąża i karmienie piersią;
  • Wiek poniżej 18 lat;
  • Recesja i ostre stany zapalne dziąseł;
  • Erozja szkliwa oraz duża nadwrażliwość zębów;
  • Stały aparat ortodontyczny – większość stomatologów zaleca odczekanie z wybielaniem zębów ok. 1 miesiąca od zdjęcia aparatu ortodontycznego (ewentualnie przeprowadzenie wybielania przez założeniem aparatu).

Warto wiedzieć, że nieleczone ubytki próchnicze stanowią przeciwwskazanie do wybielania zębów – preparaty wybielające są na tyle drażniące, że przez taki ubytek mogą podrażnić miazgę zęba i spowodować silny ból zęba po wybielaniu (co może doprowadzić do konieczności leczenia kanałowego). Dlatego przed przystąpieniem do wybielania, wszystkie zęby należy wyleczyć.

Czy wybielanie zębów jest szkodliwe: kilka słów o granicy bezpiecznego wybielania

Roztwór nadtlenku wodoru oraz karbamidu wykazuje bezpieczne działanie wybielające jedynie do pewnego etapu wybielania. Po jego przekroczeniu zastosowany preparat chemiczny przestaje utleniać barwne chromatofory i zaczyna niszczyć strukturę szkliwa, mogąc doprowadzić zęby do nieodwracalnych uszkodzeń. To dlatego tak ważne jest dokładne przestrzeganie zaleceń producentów drogeryjnych środków do domowego wybielania zębów.

Wybielanie domowe wykonujemy nie częściej niż 2 razy w roku. Choć jest to również uzależnione od zaleceń producenta danego preparatu. Natomiast wybielanie u dentysty maksymalnie 1 raz do roku. Wybielanie zębów u dentysty – czy warto? Jeśli zależy nam na pełnym bezpieczeństwie i pięknym efekcie – zdecydowanie warto.

Autor

Alicja Zawiślak

Lekarz stomatolog, Specjalista ortodonta, Biolog molekularny, p.o. Kierownika Zakładu Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji, Instytut Matki i Dziecka

Dofinansowanie UE
Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję