Gdy dziecko kończy 3 miesiące, w jego życiu umownie kończy się także okres adaptacyjny, tzw. IV trymestr, w którym organizm maluszka stopniowo przyzwyczajał się do funkcjonowania poza brzuchem mamy. Oczywiście rozwój każdego dziecka w 3. miesiącu przebiega nieco inaczej, jednak istnieją pewne normy rozwojowe które określają, co powinno umieć 3-miesięczne dziecko, rozwijające się prawidłowo. W tym artykule opiszemy, co potrafi 3-miesięczne niemowlę i co w rozwoju maluszka powinno wzbudzić niepokój rodziców.
Na 3. miesiąc życia dziecka przypada także kolejny skok rozwojowy – jak może się objawiać? Czym jest kryzys laktacyjny u mamy karmiącej, a czym strajk laktacyjny u trzymiesięcznego dziecka i co zrobić, kiedy 3-miesięczne niemowlę nie chce pić mleka? Ile śpi 3-miesięczne niemowlę i jak ułatwić mu zasypianie? Jak nosić 3-miesięczne niemowlę na rękach w prawidłowy sposób? Zapraszamy do lektury.
Jak przebiega rozwój 3-miesięcznego dziecka i jak może objawiać się skok rozwojowy?
Trzymiesięczne dziecko jest dla rodziców wspaniałym towarzyszem – chętnie odwzajemnia uśmiech, głuży czyli ,,zagaduje” najbliższych poprzez wypowiadanie prostych zbitek sylab, a także jest bardzo towarzyskie i chętne do zabawy. Intensywny rozwój dziecka w 3. miesiącu sprawia, że maluszek leżąc na plecach zaczyna łączyć rączki w linii środkowej, bawi się swoimi dłońmi i chętne wkłada je do buzi. Można także zauważyć, że w 3. miesiącu życia dziecko układa się bardziej symetrycznie, a jego główka coraz częściej znajduje się w przedłużeniu kręgosłupa.
Co jeszcze potrafi 3-miesięczne niemowlę, gdy leży na pleckach? Dzięki lepszej stabilizacji mięśni w obrębie tułowia, rączki i nóżki dziecka mogą być bardziej aktywne, dlatego maluszek energicznie nimi wymachuje, próbuje dosięgnąć swoich kolan i podudzi, zaczyna także wyciągać na wpół otwarte rączki w kierunku zabawek, choć nie umie ich jeszcze złapać.
Co powinno umieć 3-miesięczne niemowlę kiedy leży na brzuszku? Przede wszystkim łokcie są wysunięte nieco bardziej do przodu, dzięki czemu dziecko zaczyna aktywniej podpierać się na przedramionach. Główka 3-miesięcznego dziecka jest uniesiona w górę nawet przez minutę szczególnie, jeśli w zasięgu wzroku niemowlęcia znajdzie się wyjątkowo interesująca zabawka. Harmonijny rozwój stawów biodrowych 3-miesięcznego dziecka sprawia, że w leżeniu na brzuszku nóżki są wyprostowane, swobodnie rozstawione na szerokość bioder.
Na 3. miesiąc życia niemowlaka często przypada także kolejny skok rozwojowy, przez co maluszek może być nieco bardziej płaczliwy, częściej się wybudzać i mieć zwiększony apetyt, a tym samym nasiloną potrzebę ssania.
Jeśli cokolwiek w zachowaniu maluszka niepokoi rodziców, zawsze powinni skonsultować się z pediatrą. Skok rozwojowy u 3-miesięcznego dziecka może zakończyć się pojawieniem takich nowych umiejętności, jak m.in. wspomniane łączenie rączek w linii środkowej, wyciąganie ich w kierunku zabawek, czy aktywne wodzenie wzrokiem za wolno poruszającą się zabawką.
Co w rozwoju 3-miesięcznego dziecka powinno zaniepokoić rodziców?
Opisaliśmy już, co powinno umieć 3-miesięczne niemowlę, jednak rodziców maluszka równie mocno interesują także niepokojące objawy rozwojowe, na które powinni zwrócić uwagę. Przede wszystkim dziecko w 3. miesiącu życia powinno nawiązywać kontakt wzrokowy z najbliższymi i odwzajemniać uśmiech. W tym wieku maluszek zaczyna także aktywnie wodzić wzrokiem za zabawkami i wyciąga rączki w ich kierunku. Warto zwrócić także uwagę na dłonie niemowlęcia w 3. miesiącu, które nie powinny być bardzo mocno zaciśnięte przez większą część doby.
Rozwój 3-miesięcznego dziecka przebiega w kierunku osiągnięcia coraz większej symetrii i stabilizacji tułowia, dlatego niemowlę powinno intensywnie wymachiwać obiema rączkami i nóżkami, bez preferencji żadnej ze stron. Również główka dziecka w 3. miesiącu życia w ciągu dnia obraca się w obie strony, a rodziców powinna zaniepokoić asymetria zarówno w obrębie kształtu główki, jak i jej obracania wyłącznie w jednym kierunku. Co potrafi 3-miesięczne niemowlę w leżeniu na brzuszku?
Intensywne wzmacnianie i rozwój mięśni dziecka w 3. miesiącu pozwala mu unosić główkę pod kątem 45-90 stopni, dlatego jeśli maluszek unosi głowę jedynie w nieznacznym zakresie i nie potrafi utrzymać jej w górze dłużej niż kilka sekund, rodzice powinni skonsultować się z lekarzem lub fizjoterapeutą dziecięcym. Konsultacji z lekarzem (pediatrą, lub od razu z okulistą) wymaga także utrzymujący się zez u 3-miesięcznego niemowlaka.
Jak sprawdzić, czy dziecko w 3. miesiącu życia słyszy?
Każde dziecko w Polsce już w pierwszych tygodniach życia powinno przejść przesiewowe badanie słuchu, jednak mimo to rodzice bardzo często zastanawiają się, czy ich pociecha na pewno słyszy prawidłowo. Rozwój mowy dziecka w 3. miesiącu obejmuje formowanie pierwszych zbitek sylab tzw. głużenie/gruchanie, jednak warto wiedzieć, że głużą także dzieci niesłyszące.
Co powinno umieć 3-miesięczne niemowlę, które słyszy prawidłowo?
Gdy niespodziewanie zadzwoni telefon, lub na ziemię upadnie jakiś przedmiot, maluszek powinien żywo zareagować na nowy dźwięk – może się przestraszyć, ale równie dobrze może z zaciekawieniem znieruchomieć nasłuchując, a następnie zacząć obracać głowę w poszukiwaniu źródła hałasu. Dziecko w 3. miesiącu bezbłędnie umie także rozpoznać głosy rodziców czy rodzeństwa i często cieszy się, kiedy usłyszy mamę lub tatę mówiącego w innym pokoju.
Jeśli rozwój słuchu u dziecka w 3. miesiącu życia w jakikolwiek sposób niepokoi jego najbliższych, zawsze powinni skonsultować swoje obawy z pediatrą.
Zabawa i bezpieczeństwo dziecka w trzecim miesiącu życia
Po skoku rozwojowym w 3. miesiącu dziecko bardzo często zaczyna aktywnie wodzić wzrokiem za poruszającą się zabawką, dlatego bardzo dobrym pomysłem będzie zamontowanie w łóżeczku dziecka karuzeli. Warto powiesić ją nieco poniżej linii wzroku 3-miesięcznego niemowlaka i na tyle nisko, aby maluszek był w stanie trącać zawieszone zabawki rączkami i nóżkami.
Układ nerwowy w trzecim miesiącu życia dziecka wciąż jest bardzo wrażliwy, dlatego unikamy karuzeli i zabawek głośnych, czy wyposażonych w liczne, świecące elementy. Na co dzień warto jak najwięcej mówić do dziecka, odpowiadać na jego głużenie, uśmiechać się do niego i nawiązywać kontakt wzrokowy.
Wiedząc, jak widzi i co potrafi 3-miesięczne niemowlę, można pokazywać mu zabawkę, przesuwając ją z prawa na lewo tak, żeby niemowlę próbowało wodzić za nią wzrokiem. Aby stymulować łączenie rączek w linii środkowej i zachęcać 3-miesięczne dziecko do sięgania w kierunku zabawek, warto pokazywać je dziecku także na wprost, poniżej linii wzroku. Oczywiście nie można zapomnieć o jak najczęstszym układaniu niemowlęcia na brzuszku, gdyż w tej pozycji maluszek wspaniale wzmacnia mięśnie pleców, obręczy barkowej oraz brzucha.
Kiedy niemowlę ma 3 miesiące, z dnia na dzień potrafi zaskoczyć rodziców nowymi umiejętnościami (szczególnie po skoku rozwojowym) dlatego nie wolno pozostawiać dziecka bez nadzoru np. na przewijaku, sofie czy w niezabezpieczonym łóżeczku. Niektóre maluszki w tym wieku stają się niezwykle ruchliwe, przez co łatwo mogą zsunąć się z podwyższenia i spaść.
Najbezpieczniejszym miejscem do zabawy dla niemowlaka w 3. miesiącu życia zdecydowanie jest podłoga, pokryta np. dywanem lub specjalną matą dla niemowląt.
Karmienie 3-miesięcznego dziecka: czym jest kryzys laktacyjny i jakie powiązanie może mieć ze skokiem rozwojowym?
Wyłączne karmienie 3-miesięcznego dziecka piersią jest najbardziej zalecanym sposobem żywienia niemowlęcia, które zaspokaja 100% jego zapotrzebowania zarówno na substancje odżywcze, jak i na płyny. Tak więc nie ma potrzeby dopajania dziecka wodą czy mlekiem modyfikowanym chyba, że w uzasadnionych przypadkach medycznych pediatra wyda inne zalecenia.
W czasie skoku rozwojowego w 3. miesiącu dziecko może mieć zwiększone zapotrzebowanie na pokarm, co jest bezpośrednio związane z jego wzrostem i rozwojem. W tym czasie 3-miesięczne dziecko niekiedy zgłasza się na karmienie bardzo często, przez co mama może mieć poczucie ,,pustych piersi” i barku mleka. Takie przejściowe problemy z produkcją pokarmu często nazywane są kryzysami laktacyjnymi.
Jeśli w 3. miesiącu życia dziecka karmienie stanie się problematyczne, przede wszystkim warto zachować spokój – stres i zwiększone napięcie u mamy karmiącej nie sprzyjają zwiększonej produkcji pokarmu, bardzo często powodując także rozdrażnienie u maluszka.
Jak najczęściej dostawiamy trzymiesięczne dziecko do piersi, gdyż to w najlepszy, najbardziej naturalny sposób będzie stymulowało organizm kobiety do zwiększonej produkcji mleka. Można wspomóc się także produktami stymulującymi laktację na bazie słodu jęczmiennego, które są dedykowane dla mam karmiących. Po 2-3 dniach produkcja pokarmu powinna ustabilizować się na zwiększonym poziomie, optymalnym dla danego, 3-miesięcznego dziecka.
Jeśli karmienie piersią 3-miesięcznego dziecka przysparza mamie jakichkolwiek trudności, zawsze może skonsultować swoją sytuację z Certyfikowanym Doradcą Laktacyjnym (CDL), szczególnie jeśli waga dziecka w 3. miesiącu nie wzrasta prawidłowo. CDL udzieli kobiecie fachowego wsparcia w podtrzymaniu laktacji i kontynuacji karmienia piersią.
3-miesięczne niemowlę nie chce jeść, czyli kilka słów o tzw. strajku laktacyjnym
Karmienie 3-miesięcznego dziecka piersią zazwyczaj odbywa się wedle ustalonego rytmu, w którym to maluszek decyduje o tym kiedy i ile zje mleka (tzw. karmienie na żądanie). Co jednak w sytuacji, kiedy 3-miesięczne niemowlę nie chce pić mleka, a po dostawieniu do piersi pręży się i denerwuje?
Takie przejściowe trudności i niechęć do ssania piersi nazywane są tzw. strajkiem laktacyjnym i mogą wystąpić u niektórych dzieci w tym wieku, lub później. W takiej sytuacji 3-miesięczne niemowlę nie chce jeść z piersi, lub zgłasza się do jedzenia znacznie rzadziej niż dotychczas, a podczas ssania często odrywa się od sutka i jest niespokojne. Rodzice zaczynają martwić się, że waga 3-miesięcznego niemowlaka od razu gwałtownie się obniży.
W przypadku strajku laktacyjnego przede wszystkim warto pójść z maluszkiem do pediatry, który wykluczy potencjalne przyczyny niechęci do jedzenia np. jakąś infekcję, która rozwija się u niemowlęcia. Jeśli lekarz po zbadaniu 3-miesięcznego stwierdzi, że maluszek jest w pełni zdrowy i jego waga jest w normie, po powrocie do domu warto zastanowić się nad przebiegiem dnia dziecka i okolicznościami karmienia.
Gdy 3-miesięczne niemowlę nie chce pić mleka z piersi, zadbajmy o spokojny, przewidywalny dla maluszka przebieg dnia. W trakcie karmienia przygaśmy światło, wyłączmy telewizor i muzykę, lub udajmy się z trzymiesięcznym niemowlęciem do cichego pokoju. Po 1-3 dniach strajk laktacyjny powinien ustąpić. Gdy po tym czasie 3-miesięczne niemowlę wciąż nie chce jeść, a jego waga nie przyrasta prawidłowo, należy ponownie skonsultować się z pediatrą, który po przeanalizowaniu stanu zdrowia dziecka może skierować je m.in. do neurologopedy lub na szczegółowe badania np. w kierunku wykrycia ewentualnej alergii pokarmowej.
Ile śpi 3-miesięczne niemowlę i jak bezpiecznie układać je do snu?
Dziecko w 3 miesiącu życia śpi ok. 16-18 godzin na dobę, stopniowo wydłużając okresy czuwania pomiędzy drzemkami. Ile w dzień śpi 3-miesięczne niemowlę?
Każde trzymiesięczne dziecko ma nieco inne preferencje odnośnie snu, jednak w tym wieku niemowlęta zazwyczaj potrzebują minimum 2 drzemek w ciągu dnia, przy czym każda trwa od kilkunastu minut do nawet 3 godzin.
Jeśli danego dnia 3-miesięczne niemowlę wyjątkowo dużo śpi, może być to związane z tym co działo się w dniu poprzednim, lub na kilka godzin przed drzemką np. podróż czy wyczerpująca wizyta w przychodni. Niekiedy 3-miesięczne niemowlę dużo śpi w dzień, gdy w nocy często wybudzało się do karmienia.
Tak jak pisaliśmy, to ile śpi 3-miesięczne niemowlę jest kwestią bardzo indywidualną – jedno dziecko dużo śpi i budzi się w nocy tylko raz, podczas gdy inne preferuje krótkie drzemki i wiele nocnych pobudek. Warto jednak wiedzieć, że stały, spokojny przebieg dnia oraz usypianie dziecka o mniej więcej tych samych porach z pewnością wpłyną na szybkość zasypiania oraz na to, ile śpi 3-miesięczne niemowlę.
Najbezpieczniejszą pozycją do snu nocnego niemowlęcia jest ułożenie go na plecach, na stosunkowo twardym materacu. Trzymiesięczne dziecko może spać na brzuszku, jednak pod stałym nadzorem rodziców np. na drzemkach w ciągu dnia.
