Jak chronić dziecko przed słońcem?

3 sierpnia 2022

Słońce, oprócz korzystnego działania, wywiera także szkodliwy wpływ na nasz organizm, dlatego ochrona dzieci przed słońcem,  a przede wszystkim niemowląt,  szczególnie w czasie nasilonego działania promieni słonecznych, jest bardzo istotna. Jak dbać o skórę dziecka latem, by zapewnić ochronę delikatnej skórze malucha? Jak chronić niemowlę przed słońcem? I co dokładnie należy wiedzieć o wpływie UV na niemowlęta?

Przedstawiamy poradnik, w którym znajdziecie najważniejsze informacje na temat ochrony dziecka przed promieniami słońca, a także to, jakie produkty wybrać, aby zapobiec oparzeniom słonecznym.

Dlaczego ochrona niemowląt i małych dzieci przed słońcem jest taka ważna?

Czy opalanie może być zdrowe? Umiarkowane opalanie poprawia samopoczucie i jest niezbędne do syntezy witaminy D3 w skórze. Do tego celu wystarczy ok. 10-minutowy kontakt z promieniami słonecznymi dziennie. Z kolei nadmierne narażenie na promieniowanie UV powoduje odwodnienie i złuszczanie naskórka, osłabia ochronną rolę skóry i prowadzi do oparzeń słonecznych, dlatego ochrona niemowląt, jak i starszych dzieci przed słońcem jest istotna.

Ewa Kamińska

Specjalista farmakolog, Główny ekspert w zakresie opiniowania kosmetyków, wyrobów medycznych, środków do prania i płukania oraz produktów biobójczych, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Dziś już wiadomo, że opalenizna, która przez lata była symbolem zdrowia, jest następstwem uszkodzenia komórek skóry przez promieniowanie UV, przy czym rumieniotwórcze działanie UVB jest ok. 1000-krotnie większe niż UVA. Z kolei UVA, przenikając w głąb skóry, prowadzi do utraty jej elastyczności, powstawania przebarwień i zmarszczek, a więc przyspiesza jej starzenie. Oba rodzaje promieniowania są odpowiedzialne za występowanie raków skóry – podstawnokomórkowego i kolczystokomórkowego. Wyniki badań wskazują też na związek między nadmiernym opalaniem a zapadalnością na najbardziej złośliwy nowotwór skóry – czerniaka złośliwego. 

Jak zatem dbać o skórę dziecka? Latem, wiosną, jesienią i zimą należy szczególnie chronić ją przed nadmierną ekspozycją na słońce.

Naturalna ochrona przed słońcem dla dzieci to za mało!

Nasz organizm dysponuje naturalnymi mechanizmami ochrony przed działaniem promieni UV. Są to głównie:

  • warstwa rogowa naskórka, która odbija i częściowo pochłania promieniowanie oraz
  • naturalna pigmentacja skóry związana z syntezą melaniny.

Melanina pochłania i rozprasza promieniowanie oraz neutralizuje wolne rodniki tlenowe, powstające pod wpływem działania UV na skórę. Jednak w przypadku długotrwałego i intensywnego nasłonecznienia, szczególnie u niemowląt i osób z wrażliwą skórą, o jasnej karnacji, naturalne mechanizmy ochrony skóry są niewystarczające. Stąd ważna jest ochrona przed słońcem niemowląt, ale też starszych maluchów. 

 

Jak chronić dziecko przed słońcem? Stosując odpowiednie preparaty z filtrami UV dla dzieci i unikając ekspozycji w porze najsilniejszego działania promieni słonecznych.

Dlaczego działanie słońca na skórę dzieci jest tak szkodliwe?

Delikatna skóra niemowląt i małych dzieci, ze względu na swoją niedojrzałość, jest szczególnie narażona na szkodliwe działanie słońca. Przyczyną jest cieńsza niż u dorosłego warstwa rogowa naskórka oraz mała zawartość melaniny. Naturalna ochrona przed słońcem dla niemowlęcia  i małego dziecka jest więc niewystarczająca. U malucha rumień powstały w wyniku opalania może prowadzić do uszkodzenia niedojrzałego jeszcze układu immunologicznego.

Ze względu na związek między oparzeniami słonecznymi w dzieciństwie a występowaniem czerniaka i raków skóry w dorosłym życiu, należy – dopóki dziecko nie skończy 3 lat – zwrócić szczególną uwagę na to, by ochrona dziecka przed słońcem była odpowiednia.

Jak chronić dziecko przed słońcem?

Ochrona dziecka przed słońcem powinna być kompleksowa, sam krem na słońce dla niemowląt nie wystarczy. Poniżej podpowiadamy jak radzić sobie z promieniowaniem słonecznym w różnych sytuacjach z życia codziennego.

Jak chronić niemowlę przed słońcem na spacerze?

Najprostszym sposobem na ochronę dziecka przed słońcem jest… unikanie spacerów. Lepiej nie wychodzić z maluchem na słońce w godzinach, gdy operuje ono najmocniej, czyli między 10 a 17, zwłaszcza latem. Jeśli w tym czasie wychodzisz z dzieckiem z domu, wybieraj na spacery zacienione alejki i gęste parki.

Niemowlęta w gondolach, ale także maluchy w spacerówkach, powinny być w słoneczne dni osłaniane parasolką. Jest to lepszy sposób, niż rozłożona budka gondoli, ponieważ oprócz cienia parasolka zapewnia również przepływ powietrza, co jest niezwykle ważne w gorące dni.

Ewa Kamińska

Specjalista farmakolog, Główny ekspert w zakresie opiniowania kosmetyków, wyrobów medycznych, środków do prania i płukania oraz produktów biobójczych, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Ważnym elementem ochrony dziecka przed słońcem jest również odpowiedni dobór ubranka. Niektóre tkaniny zapewniają lepszą ochronę niż inne. Ich wskaźnikiem jest UPF (ultraviolet protection factor) określający łącznie stopień ochrony przed UVA i UVB – im jest wyższy, tym lepiej. Ponadto, lepiej ochronią przed słońcem tkaniny o gęstszym splocie oraz w jasnych kolorach – ciemne kolory ubrań absorbują promienie słoneczne bardziej niż jasne, które je odbijają.

Ochrona głowy dziecka przed słońcem

Aby skutecznie ochronić głowę dziecka przed słońcem, konieczna jest czapeczka z szerokim daszkiem ocieniającym całą twarz. Zaleca się także noszenie przez dzieci dobrze przylegających okularów przeciwsłonecznych, choć maluchy za nimi nie przepadają. Ważne, aby szkła miały odpowiednią ochronę przed UV. Wbrew temu, co się powszechnie uważa, najlepiej przed UV i światłem widzialnym nie chronią szkła najciemniejsze, tylko w kolorze żółtym lub pomarańczowym.

Pamiętajmy też o posmarowaniu kremem ochronnym dla dzieci odsłoniętych części ciała, które narażone są na kontakt ze słońcem (rączki, nóżki, buzia).

Ochrona niemowląt i małych dzieci przed słońcem w podróży

Ochrona dziecka przed słońcem w podróży jest niezwykle ważna. Wbrew pozorom w samochodzie maluszek również narażony jest na promieniowanie UVA, które przenika przez szyby. Nawet w pochmurny dzień może dojść do oparzenia słonecznego, gdyż wtedy również dociera do nas promieniowanie słoneczne. Dla ochrony skóry dziecka warto stosować przeciwsłoneczne nakładki na szyby, które zniwelują promienie słoneczne do minimum.

Jak dbać o skórę dziecka latem?

Nie zawsze możliwe jest uniknięcie kontaktu małego dziecka ze słońcem, wtedy sięgajmy po kremy i mleczka z filtrami UV. Kremy i mleczka na słońce dla niemowląt chronią przed szkodliwym działaniem promieni UVA i UVB, a niekiedy także przed IR (podczerwień), neutralizując wolne rodniki lub ograniczając ilość promieni UV docierających do skóry. Preparaty te mogą zawierać filtry mineralne (odbijające i rozpraszające UV) i/lub filtry chemiczne (absorbujące UV). Jaki krem dla niemowlaka będzie najlepszy?

Co na słońce dla niemowląt – jaki krem wybrać?

Dobry preparat z filtrem – zarówno mleczko do opalania, jak i krem na słońce dla niemowląt powinien być skuteczny, nietoksyczny, niedrażniący, nieuczulający, trwały i odporny na działanie wody, potu, światła (tzn. fotostabilny), a także nie powinien plamić ubrań. Żaden z nich nie ochroni jednak w 100% naszej skóry przed UV.

Znajdujące się  w obrocie handlowym preparaty chronią zarówno przed promieniowaniem UVB, jak i – choć w mniejszym stopniu – przed UVA. Ich zdolność do ochrony przed oparzeniem słonecznym (czyli szkodliwym wpływem UVB) określa wskaźnik SPF, mierzony stosunkiem minimalnej dawki rumieniowej (MED) skóry chronionej przez dany filtr do minimalnej dawki rumieniowej skóry pozbawionej ochrony. U dzieci najczęściej stosowane są preparaty o SPF od 30 do 50,  w zależności od fototypu skóry.

U niemowląt i dzieci do lat 3 zaleca się stosować preparaty z filtrami mineralnymi, choć od 7. miesiąca życia dopuszcza się też stosowanie preparatów z filtrami chemicznymi. Najpopularniejsze filtry mineralne to mikronizowany tlenek cynku i mikronizowany dwutlenek tytanu. Zastanawiając się, co skutecznego wybrać na słońce dla niemowlaka, warto mieć na uwadze, że filtry mineralne są uważane za bezpieczniejsze u dzieci, ponadto ich skuteczność jest o ok. 20% większa niż filtrów chemicznych. Te ostatnie mogą wywołać fotoalergiczne kontaktowe zapalenie skóry (np. pochodne PABA, oktokrylen, OMC, BP-3), kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia, alergiczne zapalenie skóry.

Jedziemy na urlop – co do opalania dla niemowląt i starszych dzieci wybrać?

Ewa Kamińska

Specjalista farmakolog, Główny ekspert w zakresie opiniowania kosmetyków, wyrobów medycznych, środków do prania i płukania oraz produktów biobójczych, Instytut Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Szczególnie duże ryzyko narażenia na oparzenia słoneczne występuje w warunkach zimowych u dzieci jeżdżących na nartach w górach (większa ekspozycja na UV z powodu dużej wysokości n.p.m., śnieg, lód, wiatr nasilający działanie słońca), a także latem nad morzem (woda, piasek). Promieniowanie UV w górach zwiększa się o 4% na każde 300 m wysokości. W dużej mierze, śnieg i lód, odbijające do 80-90% UV, zwiększają narażenie na oparzenia słoneczne. Z kolei latem promienie UV przenikają przez wodę na głębokość ok. 1 m, a piasek nasila ich działanie o 15-30%. Co sprawdzi się najlepiej dla dzieci, a szczególnie niemowląt, do ochrony przed słońcem? W takich przypadkach zaleca się używać filtrów o SPF 50, natomiast przy pochmurnej pogodzie – SPF 30.

W kwestii wyższej ochrony zdania są podzielone, gdyż niektórzy badacze są zdania, że SPF 50+ nie zwiększa w sposób istotny ochrony przed oparzeniem słonecznym w porównaniu z SPF 50. Odpowiednikiem ochrony przed UVA jest wskaźnik PPD, który przeważnie stanowi 1/3 wartości SPF i jest określany w skali od + do +++ (co przy SPF 30 odpowiada wartości PPD wynoszącej ok. 10).

Jak aplikować krem do opalania?

Pamiętajmy, że skuteczność preparatu zależy od jego prawidłowej aplikacji. Kremy z filtrami chemicznymi stosujemy na skórę na ok. 20-30 min przed wyjściem na zewnątrz, pamiętając o ich ponownym nanoszeniu co 2-3 godziny, jeśli jesteśmy dłużej narażeni na działanie słońca. Decydującą rolę odgrywa jednak ilość kosmetyku z filtrem naniesiona na skórę.

Zalecaną dawką jest 2 mg/cm2, jednak z przeprowadzonych badań wynika, że w większości przypadków jest ona 4-krotnie mniejsza i wynosi 0,5 mg/cm2. Trudno to sobie wyobrazić, ale dla dorosłego człowieka jednorazowa dawka całkowita preparatu z filtrem naniesionego na całe ciało powinna wynosić aż 60 ml, czyli 12 łyżeczek do herbaty.

Rekomendowane produkty

Ewa Kamińska

Specjalista farmakolog, Główny ekspert w zakresie opiniowania kosmetyków, wyrobów medycznych, środków do prania i płukania oraz produktów biobójczych, Instytut Matki i Dziecka

Autor

Ewa Kamińska

Specjalista farmakolog, Główny ekspert w zakresie opiniowania kosmetyków, wyrobów medycznych, środków do prania i płukania oraz produktów biobójczych, Instytut Matki i Dziecka

Dofinansowanie UE
Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję