Jak korzystać z pieluch i jak często przewijać dziecko?

11 października 2022

Gdy w domu pojawia się małe dziecko, zmiana pieluchy staje się – obok karmienia – najczęściej wykonywaną przy nim czynnością. Dla świeżo upieczonych rodziców przewijanie malucha bywa na początku dość stresujące. Ważny jest wówczas nie tylko odpowiedni wybór pieluch, ale i sposób ich używania, a zwłaszcza częstotliwość zmieniania. Od tego, jak często zmieniamy pieluszki, zależy bowiem nie tylko komfort, ale i zdrowie dziecka.

Sporo pytań ze strony rodziców dotyczy zmiany pieluchy u noworodka – jak często należy to robić w pierwszych tygodniach, kiedy zaś przewijać starsze niemowlę? Chcesz wiedzieć, czy lepsza jest zmiana pieluchy przed, czy po karmieniu? A może zastanawiasz się, jak prać pieluchy wielorazowe? Dzięki wieloletniemu doświadczeniu w opiniowaniu pieluszek i innych produktów higienicznych dla dzieci podpowiadamy, jak z nich korzystać, aby właściwie zadbać o zdrowie i komfort malucha.

Poznaj podstawowe zasady:

  • Dobierz rozmiar pieluszki do wagi (a właściwie masy) dziecka,
  • Zmieniaj pieluszkę maksymalnie co 3 godziny,
  • Zabezpieczaj skórę przed podrażnieniami,
  • Jeśli pieluszki powodują reakcję alergiczną u dziecka – zastosuj  inne.

Dlaczego częste przewijanie jest ważne?

Im młodsze dziecko, tym jego skóra jest bardziej wrażliwa i delikatna, co czyni ją podatną na podrażnienia. Dotyczy to zwłaszcza niemowląt w początkowym okresie rozwoju. Drażniąco na ich skórę może działać choćby amoniak zawarty w moczu, zwłaszcza jeśli kontakt z mokrą zawartością pieluszki, w warunkach ograniczonego dostępu powietrza,  potrwa dłużej.

Niezależnie od tego, czy używamy pieluch jednorazowych czy wielorazowych, częstotliwość przewijania zależy przede wszystkim od wieku malucha, choć wpływa na nią również rodzaj pokarmu i tryb karmienia.

Zmiana pieluchy u noworodka – jak często?

Najmłodsze dzieci załatwiają się bardzo często. Noworodkom trzeba zmieniać pieluszkę nie rzadziej niż co godzinę, zaś niemowlętom ważącym do 6 kg, mieszczącym się w rozmiarach newborn i mini – nie rzadziej niż co 3 godziny. Jeśli maluszek często budzi się na karmienie, sprawdzajmy, czy nie trzeba go przewinąć – za każdym razem, jak skończy jeść. W okresie, gdy niemowlę jest karmione wyłącznie mlekiem, może siusiać nawet co kilkanaście minut, ponieważ płynny pokarm sprawia, że mocz jest bardzo rozwodniony.

Przy karmieniu piersią, zwłaszcza na początku, podrażnienia skóry może powodować również stolec dziecka. Z kolei maluch karmiony w nocy będzie częściej załatwiać swoje potrzeby fizjologiczne, co również wiąże się z koniecznością częstszego przewijania.

Częste przewijanie dziecka zapobiegnie podrażnieniom skóry, zapaleniu odpieluszkowemu, reakcjom alergicznym czy też zapaleniom pęcherza moczowego.

Zmiana pieluchy: przed czy po karmieniu?

Dzieci zwykle nie załatwiają się przez sen, lecz zaraz po przebudzeniu, jednak najmłodsze maluchy karmione piersią mogą wypróżniać się nawet po każdym karmieniu. Jeżeli zatem noworodek czy młodsze niemowlę budzi się często na karmienie, pieluszkę najlepiej zmienić mu niedługo po jedzeniu, ale nie bezpośrednio po posiłku. Warto odczekać jakiś czas po zakończeniu karmienia i przewijać malucha bardzo ostrożnie, nie uciskając brzuszka, aby nie ryzykować, że zwróci pokarm. Niezależnie od stałych pór przewijania, zmiana pieluchy u noworodka i niemowlaka jest konieczna zawsze, gdy zauważymy, że ta założona jest już pełna. Najkrótsza odpowiedź na pytanie, jak często zmieniać pieluchy, mogłaby właściwie brzmieć: natychmiast po każdej kupce i jak najszybciej po zmoczeniu.

Zmiana pieluchy w dzień i w nocy

Częstotliwość zmiany pieluchy dla dzieci za dnia i w nocy różni się z kilku powodów. Pierwszym z nich jest nocne dokarmianie niemowląt, które powoduje częstsze załatwianie przez nie potrzeb fizjologicznych, a co za tym idzie – częstsze przewijanie. W przypadku karmienia piersią bardzo istotne jest regularne sprawdzanie czystości pieluszki, gdyż może się w niej znajdować stolec podrażniający skórę dziecka, na początku nawet w każdej.

Gdy dziecko dorasta i nie wymaga już tak częstego przewijania, jak na początku, stajemy często przed dylematem: czy w nocy zmieniać mu pieluszkę, budząc go ze snu, czy raczej pozwolić mu spać. Warto obserwować zwyczaje malucha i reagować na bieżąco. Jeżeli brudna pieluszka z rana jest regułą, nie dopuszczajmy do tego, aby dziecko spało w niej całą noc – jest to niehigieniczne i może powodować odparzenia skóry, prowadzące często do różnego rodzaju zakażeń o podłożu grzybiczym i bakteryjnym. Warto pamiętać, że wilgoć i wysoka temperatura to idealne warunki rozwoju dla wywołujących je drobnoustrojów.

Rekomendowane produkty

Aleksandra Świeboda

Kierownik Działu Ocen i Rozwoju Współpracy w Instytucie Matki i Dziecka

Jak używać pieluch jednorazowych?

Wybór pieluszek jednorazowych na rynku jest ogromny, a ich producenci nie ustają w dążeniach do poprawienia ich suchości i chłonności. Raczej nie należy sugerować się zapewnieniami, że jakakolwiek pieluszka zapewni dziecku komfort do 12 godzin. Pamiętaj, że choć współczesne pieluchy jednorazowe skutecznie oddzielają wilgotną powierzchnię od skóry dziecka, to ze względu na ciepło i wysoką wilgotność, są także bardzo sprzyjającym środowiskiem do rozwoju chorobotwórczych mikroorganizmów.

Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Zastanawiając się nad wyborem pieluch jednorazowych dla dziecka, warto korzystać z doświadczeń znajomych, rodziny w tym zakresie, ale nie powinna być to jedyna wytyczna. Każde dziecko reaguje inaczej na określone marki pieluch. Dlatego należy na początek zaopatrzyć się w najmniejsze opakowanie i w razie reakcji uczuleniowych skorzystać z innego typu. Ważne cechy pieluszek jednorazowych to: miękkość, dobra chłonność i odporność na przemieszczanie zmoczonego wkładu w trakcie użytkowania. Nade wszystko jednak pielucha nie powinna podrażniać skóry dziecka.

Pieluchy wielorazowe – jak używać?

Dziecko z czasem staje się coraz bardziej świadome swoich potrzeb, mówi o nich, a także próbuje samodzielnie zdjąć pieluszkę. Wówczas warto, o ile nie miało to miejsca wcześniej, zamienić jednorazowe pieluchy na pieluchy wielorazowe, które można swobodnie zdejmować przed skorzystaniem z nocnika i podciągać po załatwieniu potrzeby. Nauka korzystania z nocnika wymaga nie tylko cierpliwości z Twojej strony, ale i prawidłowego podejścia do tematu. Jeśli dziecko nie będzie zestresowane tą czynnością, to z czasem coraz rzadziej będzie załatwiać się w pieluszkę, aż w końcu nie będzie potrzebowało jej już wcale.

Jak prać pieluchy wielorazowe?

Pieluchy wielorazowego użytku stają się coraz bardziej popularne, nie tylko ze względów ekologicznych, ale również dlatego, że oprócz tradycyjnych pieluszek tetrowych mamy do dyspozycji bardziej nowoczesne, wygodne w użyciu rozwiązania. Warto wiedzieć, jak z nich korzystać, aby zachować higienę, a jednocześnie wydłużyć żywotność takiego produktu. A zatem, jak prać pieluchy wielorazowe? Oto najważniejsze wskazówki:

  • Pranie pieluch wielorazowych przed pierwszym użyciem przygotowuje je do dalszego użytkowania. Jeżeli są wykonane z tkanin syntetycznych, typu mikrofibra czy PUL, wystarczy jednorazowe pranie. Pieluszki z naturalnych tkanin, takich jak len czy bawełna, powinniśmy wyprać kilka razy, ponieważ dopiero wtedy zyskają odpowiednią chłonność.
  • Pieluszki i wkłady pierzemy po każdym użyciu – z wyjątkiem pieluch typu otulacze, których, o ile nie zostały zamoczone lub zabrudzone, można użyć kilkakrotnie, wymieniając jedynie wkład.
  • Po zdjęciu pieluszki strzepujemy stałe zabrudzenia do toalety, zaś plamy od razu warto zaprać mydełkiem lub przy pomocy odplamiacza do niemowlęcych tekstyliów. Brudne pieluszki odkładamy do zamykanego pojemnika, aby wyprać je pod koniec dnia – dłuższe przechowywanie spowoduje, że będą namnażać się w nich bakterie.
  • Pieluch wielorazowych czy wkładów nie musimy namaczać, jeżeli natomiast chcemy je wyprać razem z ubrankami, najpierw powinniśmy włączyć program płukania, aby usunąć resztki kupki i moczu.
  • Wybieramy przynajmniej 20-min. cykl prania, w temp. 40-60 st. C, zależnie od surowców, z których pieluchy są wykonane. Wyższa temperatura nie jest zalecana dla pieluszek typu PUL (z laminatem poliuretanowym), poza tym powoduje szybsze zużycie ściągaczy i gumek. Jedynie bawełniane pieluszki tetrowe można prać nawet w temp. 95 st. C.
  • Używamy detergentów do prania niemowlęcych i dziecięcych tekstyliów, zwracając uwagę na oznaczenie wiekowe (do prania pieluszek i ubranek noworodków należy używać środków z oznaczeniem „od pierwszego dnia  życia”).
  • Piorąc pieluszki i wkłady, nie stosujemy wybielaczy, środków zmiękczających, ani płynów do płukania tkanin.
  • Nie zaleca się suszenia pieluszek, ani wkładów w bardzo wysokiej temperaturze. Najlepiej schną na słońcu lub na suszarce (bez grzejnika) – wieszajmy je tak, aby nie naciągać gumek. Jeżeli dysponujemy suszarką bębnową, można z powodzeniem używać jej do suszenia pieluszek wielorazowych, jeśli ustawimy niższe obroty. Suszenia bezpośrednio na kaloryferze lepiej unikać przy pieluszkach typu PUL.

Pielęgnacja przy zmianie pieluchy 

Po każdej zmianie pieluchy dla dzieci dokładnie umyj, a następnie osusz pupę niemowlęcia, przykładając delikatnie do jego skóry bawełniany ręcznik. Zanim jednak ponownie założysz dziecku pieluszkę, niezwykle ważne jest staranne zabezpieczenie jego skóry silnie natłuszczającym preparatem. Dzięki temu jego pupa będzie przez cały czas odpowiednio nawilżona. Jeśli widoczne są zaczerwienienia, najlepiej użyj kremu zawierającego tlenek cynku, który pomoże je złagodzić i zminimalizuje ryzyko ich występowania w przyszłości.

Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Ekspert radzi:

Odpowiednia higiena oraz stosowanie kremów nawilżających i maści, to jedna z podstawowych metod zapobiegania odparzeniom. Niemniej istotne jest zapewnienie okolicom intymnym dziecka dopływu powietrza. Dlatego regularne, dostosowane do wieku, pór karmienia i rytmu dobowego malucha, zmiany pieluch to nie wszystko. Powinniśmy stworzyć mu również warunki do leżakowania z gołą pupą – dzięki niemu skóra naszej pociechy przewietrzy się i odpocznie, podczas którego ciało malucha odpocznie i się dotleni. Aby jednak móc sobie na to pozwolić, musisz zadbać o odpowiednią temperaturę w mieszkaniu. Jeśli będzie zbyt niska lub zbyt wysoka, dziecko może się przeziębić. Cyrkulacja powietrza jest jednak niezbędna nie tylko wówczas, gdy dziecko odpoczywa bez pieluszki, lecz także, gdy ma ją na sobie.

Podczas zapinania sprawdź, czy między pieluchę a ciało dziecka można swobodnie włożyć dwa palce. Jeśli tak, masz pewność, że została założona prawidłowo.

Kiedy koniec ze zmianą pieluch?

Pierwsze lata życia dziecka to etap ciągłej nauki, podczas której poznaje otaczający świat i siebie. Zmiana pieluch jest potrzebna do czasu, gdy nasza pociecha nie nauczy się korzystać z nocnika. Zwykle opanowanie tej umiejętności następuje w drugim roku życia, choć każdy maluch rozwija się w innym tempie i nie można jednoznacznie określić momentu, w którym będzie na to gotowy. W miarę jednak, jak dziecko rośnie, zmienia się wytrzymałość jego pęcherza, a skóra staje się coraz mniej podatna na odparzenia. To dobry moment na wprowadzenie treningu czystości, który pomoże mu nauczyć się samodzielnego załatwiania potrzeb fizjologicznych. Proces taki można rozpoczynać, gdy maluch ma około 24 miesięcy, unikając przymuszania, aby go nie zrazić.

Autor

Jagna Szulc-Kamińska

Położna, Ekspertka ds. opiniowania produktów użytkowych w Instytucie Matki i Dziecka

Dofinansowanie UE
Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności serwisu.
Akceptuję